komunikowanie społeczne

KOMUNIKOWANIE SPOŁECZNE
___________________________________________
1. Pojęcie komunikowania jako interakcji
Komunikowanie jako interakcja społeczna - komunikowanie jako wymiana znaczeń między ludźmi. W
szczególności komunikowanie jako interakcja wiąŜe się z efektami takimi jak zmiana postaw, wpływ na
spostrzeganie, motywacja itp.
2. Akt komunikacji. Wymień i opisz podstawowe elementy i relacje
By nastąpił akt komunikacji czyli proces porozumiewania się ludzi za pomocą znaków językowych
konieczne są następujące elementy:
* nadawca - czyli twórca komunikatu, osoba, która przekazuje swoje stwierdzenie, przypuszczenie, rozkaz.
* Odbiorca - na równi z nadawcą jest niezbędnym uczestnikiem aktu komunikacji.
* Komunikat - czyli przekaz, informacja, która moŜe przybierać róŜny charakter i róŜne formy
* Kontakt następuje poprzez — kanał komunikacji (powietrze, papier, przewody telefoniczne),
* kod - zespół znaków, istniejący niezaleŜnie od nadawcy i odbiorcy i znany im wtedy gdy zaczynają się ze
sobą komunikować.
* kontekst - określona sytuacja w jakiej odbywa się akt komunikacji, nadająca mu odpowiednie znaczenie,
Relacje
W akcie komunikacji podstawową relacją jest relacja między nadawcą i odbiorcą. Nadawca aby przekazać
komunikat musi najpierw zakodować swoje odczucia i idee w komunikat, następnie za pomocą kanału
komunikat przekazywany jest do odbiorcy. Odbiorca komunikat musi odkodować. Następnie następuje
sprzęŜenie zwrotne, a więc reakcja na otrzymany komunikat. W przekazywaniu komunikatu mogą
występować zakłócenia tzw. szumy.
3. Wyjaśnij dlaczego komunikacja jest procesem i interakcją
Komunikacja jest procesem poniewaŜ jest instrumentalnym zachowaniem ukierunkowanym na określony cel
i zorganizowanym stosownie do panujących warunków. Jest równieŜ procesem w którym ludzie dąŜą do
dzielenia się znaczeniami za pośrednictwem przekazywania symbolicznych wiadomości czy teŜ jako proces,
w trakcie którego pewna osoba sprawia, Ŝe jej myśli, pragnienia lub wiedza stają się znane i zrozumiałe dla
1
innej osoby.
Komunikacja jest interakcją poniewaŜ prowadzi do wymiany bodźców i reakcji oraz kształtowania się
postaw.
4. Przedstaw główne zapisy w Konstytucji RP na temat komunikacji i mediów masowych (m.in w 5 art
i preambule)
Art 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu.
Art 49. Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie moŜe nastąpić
jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.
Art 54 ust 1. KaŜdemu zapewnia się wolność wyraŜania swoich poglądów oraz pozyskiwania i
rozpowszechniania inf.
Art 213 ust 1. Krajowa Rada Radiofonii i TV stoi na straŜy wolności słowa, prawa do inf. oraz interesu
publicznego w radiofonii i tv.
Preambuła Ustanawiamy konstytucję Rzeczpospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa, oparte
na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym o raz na zasadzie
pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot.
5. Przedstaw podział środków komunikowania na 4 rodzaje (wg. Fiskego)
1) środki wyraŜania inf. (np. naturalne i sztuczne języki) - są to ludzkie zachowania (werbalne i niewerbalne)
uŜywane najczęściej w bezpośrednim kontakcie. Środki prezentacji - język i mowa ciała.
2) środki rejestracji (zapisu, utrwalania) inf. - środki techniczne (narzędzia rejestracji zachowań
komunikacyjnych człowieka) czyli rejestracji zachowań werbalnych i niewerbalnych, a takŜe niektórych
własności rzeczywistości materialnej i abstrakcyjnej. Śr. rejestracji jest: długopis, kamera, magnetofon,
kartka i ołówek. UmoŜliwiają nam odtworzenie komunikatu w innym miejscu i czasie, nie mając juŜ
bezpośredniego kontaktu z nadawcą.
3) Śr. transmisji (dyfuzji) inf. - Są to urządzenia i zespoły urządzeń do powielania i przenoszenia
odpowiednio zarejestrowanych komunikatów (np. maszyna drukarska, łączność telefoniczna, odbiorniki
radiowe i tv, światłowody, przekaźniki satelitarne).
4) Śr. przetwarzania, wyszukiwania inf. - komputery, sieci teleinformatyczne, które umoŜliwiają
przetwarzania, wyszukiwanie, magazynowanie inf.
2
6.Omów główne cechy i elementy procesu komunikowania.
*Charakter interakcyjny- wytwarzają się stosunki partnerskie (komunikacja symetryczna) lub dominacja i
podporządkowanie (komunikacja niesymetryczna)
*Kreatywny - polegający na budowaniu nowych pojęć i przyswajaniu wiedzy o otaczającym świecie
*Dynamiczny - bo polega na przyjmowaniu, rozumieniu i interpretowaniu informacji
*Celowy i świadomy - poniewaŜ działaniem kaŜdego uczestnika procesu kierują określone motywy
*Ciągły - bowiem trwa od chwili narodzenia człowieka aŜ do jego śmierci
*Nieuchronny - ”nikt nie moŜe się nie komunikować”, oznacza to, Ŝe ludzie zawsze i wszędzie będą się ze
sobą porozumiewać, bez względu na ich uświadamiane bądź nie uświadamiane zamiary
*ZłoŜony- wieloelementowy, wielofazowy, werbalny, niewerbalny, bezpośredni, pośredni, medialny
*Jest procesem symbolicznym, bo posługuje się symbolami i znakami. Aby mogło dojść do porozumienia się
uczestników niezbędna jest wspólnota semiotyczna, czyli operowanie tymi samymi znakami i symbolami
*jest nieodwracalne - w przeciwieństwie do pewnych procesów fizycznych czy chemicznych nie da się go
cofnąć, powtórzyć czy zmienić przebiegu
7. Stałe elementy procesu komunikacji:
* Kontekst- warunki w jakich odbywa się proces komunikacji
-aspekt fizyczny- czas, miejsce, warunki pogodowe
-aspekt historyczny
-aspekt psychologiczny- postrzeganie rozmówcy
-aspekt kulturowy- wartości, symbole
* Uczestnicy pełniący funkcje nadawców i odbiorców
* Komunikat ? składa się ze znaczeń, symboli, kodowania i dekodowania oraz formy organizacji
* Kanał- sposób i droga przekazu za pomocą której przekaz pokonuje drogę od nadawcy do odbiorcy
-kanał bezpośredni
-kanał pośredni
* Szumy, zakłócenia , bariery
-zewnętrzne ( hałas)
-wewnętrzne (emocje, uczucia, zmęczenie)
* SprzęŜenie zwrotne- reakcja odbiorcy na komunikat
8. Wymień i omów 5 aksjomatów komunikacji.
1). Ludzie nie mogą się ze sobą nie porozumiewać - Ludzie pozostający ze sobą w kontakcie, nie mogą nie
3
porozumiewać się. Patologiczne są wszelkie próby unikania porozumiewania się
2). Komunikacja ma aspekt treściowy i aspekt relacji - KaŜdy komunikat pełni funkcję sprawozdawczą
(aspekt treściowy) i relacyjną (aspekt ustosunkowania się). Bardzo duŜe znaczenie mają tu przekazy
niewerbalne (czasem decydujące o tym, jak zostanie odebrany komunikat). W zdrowych związkach aspekt
treściowy porozumiewania się przewaŜa nad aspektem ustosunkowania się.
3). KaŜdy z pojedynczych komunikatów danej osoby moŜna potraktować jako reakcję na komunikat
partnera. Jest on jednocześnie takim samym bodźcem dla drugiej osoby - Istotą relacji pomiędzy dwiema
osobami jest przypadkowa punktacja sekwencji wydarzeń. Ludzie mają skłonność do traktowania własnego
zachowania wyłącznie jako reakcji (skutek) na zachowanie partnera (przyczyna), natomiast wzór
porozumiewania się między ludźmi ma charakter kołowy, a nie linearny, typu przyczyna skutek.
4). Ludzie porozumiewają się werbalnie i niewerbalnie
5). Komunikacja moŜe mieć charakter symetryczny lub komplementarny -
Wszystkie interakcje mają
charakter komplementarny lub symetryczny. Komplementarny to taki, w którym osoba inicjuje akcję,
wymaga, poucza, opiekuje się, kontroluje związek lub pewne jego obszary, druga zaś ulega,
podporządkowuje się, korzysta z opieki. Zachowania jednego z partnerów uzupełniają zachowania drugiego.
W relacji symetrycznej partnerzy dąŜą do wzajemnego odzwierciedlania zachowań. Jest to pozycja równości
obu osób.
9. Omów symetryczność i niesymetryczność relacji komunikacji - od czego zaleŜy, podaj przykłady.
MoŜemy wyróŜnić relację symetryczną, gdzie kaŜda ze stron ma teki sam bądź zbliŜony status oraz relację
niesymetryczną, gdzie jedna ze stron ma pozycję uprzywilejowaną lub dominacja jednej strony oraz
podporządkowanie pozostałych członków procesu.
Jak juŜ wyŜej wspomniałam role w procesie komunikacji mogą być symetryczne lub niesymetryczne. ZaleŜy
to od tego, jaką pozycję i status posiadają jednostki komunikujące się ze sobą. Symetryczność moŜemy
zaobserwować np. wśród grupy kolegów. Natomiast niesymetryczność np. w relacjach rodzic - dziecko bądź
przełoŜony - podwładny.
Komunikowanie symetryczne – w przypadku kontaktów prywatnych i nieformalnych, w których uczestniczą
osoby o tej samej pozycji. Nadawca i odbiorca to podobni pod względem ról społecznych.
Komunikowanie niesymetryczne – typowe dla struktur formalnych i instytucjonalnych w którym
uczestnikom komunikowania przypisane są określone role np. szefa, podwładnego. Status społeczny jest
nierówny.
4
10. Przedstaw główne kanały (sposoby) porozumiewania się ludzi.
Wymienia się 2 klasyczne sposoby komunikowania się: komunikowanie bezpośrednie-interpersonalne i
komunikowanie pośrednie-masowe. Wraz z rozwojem nowych technologii informacyjnych praktyka
komunikacyjna wzbogaciła się o trzeci sposób, nazywany komunikowaniem medialnym. Komunikowanie
interpersonalne- bezpośrednie to proces przekazywania i odbierania informacji między dwoma osobami lub
pomiędzy małą grupą osób wywołujący określone skutki i rodzaje sprzęŜeń zwrotnych. Jest to
komunikowanie interaktywne czyli minimum dwie jednostki wchodzą we wzajemne interakcje.
Komunikowanie pośrednie-masowe- to proces emisji komunikatów od nadawcy medialnego (komunikatora
masowego) do publiczności środków masowego przekazu za pośrednictwem mass mediów. Komunikowanie
masowe ma impersonalny charakter tzn, Ŝe między nadawcą i odbiorcą nie ma Ŝadnych bezpośrednich
styczności, odbiorca dla nadawcy jest anonimowy. Komunikowanie medialne (interpersonalne) jest
specyficzną formą komunikowania interpersonalnego, w którym uczestnicy są pozbawieni moŜliwości
bezpośredniego kontaktu fizycznego. Ten sposób komunikowania powstał i rozwijał się wraz z
powstawaniem środków komunikowania na odległość. Pierwszy był telefon, dziś wzbogacony o sieci
telefoniczne, kablowe i informatyczne, a takŜe sieci telefonii komórkowej.
11. Przedstaw graficznie i opisz poziomy komunikowania (tzw. Piramida McQuaila).
1.Komunikowanie intrapersonalne – ma miejsce wtedy gdy człowiek komunikuje się sam ze sobą.
2.Komunikowanie interpersonalne – ma miejsce gdy komunikowanie zachodzi między przynajmniej 2
ludźmi. Jest to najniŜszy poziom w procesie komunikowania społecznego.
3.Komunikowanie grupowe – zachodzi między konkretnymi grupami np. rodzina, znajomi, koledzy ze
szkoły.
4.Komunikowanie między grupami – czyli zachodzi pomiędzy przynajmniej 2 grupami wymienionymi
powyŜej.
5.Komunikowanie organizacyjne – występujące w róŜnego rodzaju instytucjach i ogromnych firmach.
6.Komunikowanie masowe – czyli polega na wysyłaniu komunikatów od nadawcy medialnego do
publiczności za pośrednictwem mediów. 7.Komunikowanie globalne – obejmujące obszar całego świata.
(Globalna wioska)
5
12. Wymień i opisz 6 głównych – Twoim zdaniem – barier w komunikacji interpersonalnej.
Nieumiejętność słuchania – jeŜeli nie potrafimy skupić uwagi na wypowiedzi drugiej osoby, nie jesteśmy w
stanie jej dobrze zrozumieć, umykają nam informacje, które były do nas kierowane, a ponadto nadawca
komunikatu moŜe pomyśleć, Ŝe nie jest dla nas waŜna treść jego przekazu;, - nieumiejętność precyzyjnego
wyraŜania własnych myśli – abyśmy mogli zostać dobrze zrozumieni waŜne jest, by treść naszych
komunikatów była jasna, precyzyjnie sformułowana i abyśmy posługiwali się językiem zgodnie z regułami
gramatycznymi; - zbyt emocjonalne wyraŜanie własnych poglądów – dyskusja powinna być prowadzona w
merytoryczny sposób, naleŜy przemyśleć to co chcemy powiedzieć, poniewaŜ w chwili zdenerwowania czy
podniecenia moŜemy powiedzieć coś, czego wcale nie zamierzaliśmy, - postawa nieufności wobec drugiej
osoby – ustawiczne poczucie, iŜ nasz rozmówca jest nieszczery i nie mówi prawdy powoduje, iŜ trudno jest
nawiązać z nim szczery kontakt czy poczynić z nim jakiekolwiek ustalenia dotyczące np. omawianej
sprawy, - nie zwracanie uwagi na komunikaty niewerbalne – z mowy ciała odczytujemy o wiele więcej
informacji niŜ z przekazu werbalnego, zatem warto zwracać uwagę na komunikaty niewerbalne;, niestosowny do okoliczności ubiór osób – niestosowny ubiór np. w miejscu pracy moŜe sprawiać, Ŝe
zostaniemy ocenieni negatywnie, jako osoby niekompetentne, moŜe odwracać uwagę i niekorzystne o nas
świadczyć, co jest utrudnieniem w kontakcie z drugą osobą.
13. Zdefiniuj komunikację masową i podaj jej 6 głównych wyznaczników.
Komunikowanie masowe – to proces emisji komunikatów od nadawcy medialnego (komunikatora masowego
do publiczności środków masowego przekazu za pośrednictwem mass mediów. Media masowe - środki
(kanały) komunikowania masowego, a więc wszelkie urządzenia, które w komunikowaniu masowym słuŜą
TRANSMISJI, a właściwie DYFUZJI INFORMACJI. Inaczej mówiąc, m. m. to techniczna aparatura, za
pomocą której wypowiedzi publiczne rozsiewane są pośrednio i w zasadzie jednokierunkowo wśród
rozproszonej i nieustrukturyzowanej, rzeczywistej i potencjalnej publiczności. Tak rozumiane m. m. są
jednocześnie środkami dyfuzji i środkami wyrazu, które się kieruje nie do jednostek jako indywiduów, ale do
zamierzonej publiczności o poŜądanych cechach społeczno-ekonomicznych i kulturowych. Do m. m.
zaliczane są GAZETY,  CZASOPISMA,  PLAKATY (teŜ: BILLBOARDY), wielkonakładowe
ksiąŜki, RADIO,  TELEWIZJA,  FILMY, płyty i kasety oraz częściowo INTERNET Wyznaczniki
komunikacji masowej: 1.mediatyzacja- interpretacja rzeczywistości przez media,2.kierowanie komunikatów
do
szerokiej,
sfragmentaryzowanej
(podzielonej)społecznosci,3.centralizacja-
tworzenie
centrów
upowszechniania przekazów- czyli koncentracja instytucji medialnej,4.publiczny charakter- publicznie
dostępna dla wszystkich. Przyczyniła się do powstania szczególnej sfery publicznej, która wcześniej nie
istniała,5. spowodowała zmniejszenie znaczenia kom. Twarzą w twarz- jest bardziej anomiczna i b.
6
zhierarchizowana, 6.w komunikowaniu masowym jest ułatwione oddziaływanie perswazyjne na masową
skalę – w postaci reklamy, ale i propagandy, 7. łączy się z moŜliwością manipulacji – oddziaływaniem
niejawnym,8.
dominacja
dyskursu
rozrywkowego
–wzrost
znaczenia
przekazów
rozrywkowych-
inforozrywka
14. Wymień i omów główne funkcje (4) i dysfunkcje (4-5) współczesnych mediów.
FUNKCJE: -1. informacyjna – mamy moŜliwość dostępu do interesujących nas informacji,2 socjalizacyjna
(dostarczanie wiedzy wspólnej sprzyjającej socjalizacji, środkiem podstawowym socjalizacji jest rodzina,
szkoła, media),,3 umoŜliwiają debatę publiczną (dyskusje na waŜne społeczne tematy, które równieŜ dotyczą
nas samych),4 edukacyjna (sprzyjają rozwojowi intelektualnemu- ksiąŜka, sieć teleinformatyczna),5 -sprzyja
rozwojowi kultury (upowszechniają wytwory kultury),,5 dostarczanie rozrywki (słuŜy zabawie),,6 funkcja
wzorcotwórcza – niektórzy naśladują wybitne postaci występujące w telewizji
DYSFUNKCJE: 1
zniekształcają przekazywane informacje w celu ich uatrakcyjnienia,,2 są czynnikiem uzaleŜniającym, gdyŜ
wiele osób we współczesnych czasach nie wyobraŜa sobie Ŝycia bez telewizji, internetu, a chociaŜby radia.,3
wpływają na wzrost agresji wśród społeczeństwa, a zwłaszcza wśród młodzieŜy, która jest bardzo podatna na
pokazywanie okrucieństwa w telewizji, a tym samym naśladowanie negatywnych postaci i postaw.,4
wywierają negatywny wpływ na relacje pomiędzy rodziną, gdyŜ często telewizor i ulubiony serial zastępują
zwykłą rozmowę przy kolacji,5 wywierają zaburzenia somatyczne, tzn. związane z postawą ciała. Człowiek,
który często siedzi przy komputerze nabiera nawyk garbienia się co prowadzi do skrzywień kręgosłupa.
Chodzi równieŜ o brak ruchu i niemoŜność odpręŜenia.
15. Które z funkcji mediów masowych (wybierz 2) mają istotne znaczenie w zarządzaniu
instytucją/firmą? UwaŜam, Ŝe jedną z dwóch funkcji mediów masowych, która jest istotna w zarządzaniu
instytucją jest funkcja informacyjna. Ludzie którzy posiadają stanowiska kierownicze w danej instytucji lub
firmie aby sprawnie zarządzać ludźmi oraz firmą muszą posiadać szereg informacji, które mogą być w tym
pomocne. JeŜeli okaŜe się w pewnym momencie, Ŝe ta wiedza jest niekompletna, osoba taka moŜe ją
uzupełnić bardzo łatwym sposobem, czyli posłuŜyć się mediami masowymi. Internet jest takim medium,
gdzie szybko, w kaŜdej chwili moŜemy znaleźć interesujące nas informacje. Potem moŜemy je wykorzystać
podczas pracy w takiej instytucji. RównieŜ z radia i telewizji moŜna czerpać wiele istotnych informacji, tyle
Ŝe niekoniecznie w szybki sposób, ale przypadkiem moŜemy się dowiedzieć czegoś co spowoduje
pogłębienie naszej wiedzy na temat zarządzania instytucją, Funkcja wzorcotwórcza jest według mnie drugą
waŜną funkcją mającą istotny wpływ na sposób zarządzania instytucją. Osoby pracujące w danej firmie mogą
czerpać wzorce z wielu mass mediów. Wydaje mi się iŜ znów telewizja i Internet odgrywają największą rolę
w procesie wzorcotwórczym. W filmach bardzo często występuje motyw zarządzania instytucją przez
7
kierowników. Są oni przedstawiani w jasnym świetle, a takŜe ich zadania które wykonują są najlepsze z
moŜliwych i bardzo rzadko spotykane w rzeczywistości.
16. Media publiczne – od kiedy istnieją w Polsce, które media moŜemy do nich zaliczyć, czym róŜnią
się od mediów komercyjnych, a w czym są do nich podobne?
Telewizja publiczna - stacja telewizyjna (lub stacje telewizyjne), stanowiąca własność Skarbu Państwa, nie
będąca - w odróŜnieniu od telewizji komercyjnych - własnością prywatnego kapitału. Środek masowego
przekazu ustawowo zobowiązany do szerzenia tzw. społecznej misji programowej, bowiem generowanie
zysków nie jest jej podstawowym zadaniem. Dlatego teŜ ramówki nadawców publicznych zawierają m.in.:
programy kulturalne, magazyny przeznaczone dla mniejszości narodowych i etnicznych. W Polsce jedyną
telewizją publiczną (do 1989 państwową) jest Telewizja Polska, nadająca obecnie pięć kanałów: TVP1,
TVP2,TVP3 Regionalna, TV Polonia, TVP Kultura, TVP Sport.
Istnienie telewizji publicznej w Polsce jest rezultatem działania wielu czynników społecznych i politycznych.
Przyjmuje się, Ŝe wszechstronne i wielokierunkowe oddziaływanie telewizji jest tak silne, Ŝe powinna się ona
znaleźć, a ściślej: jej funkcjonowanie, pod jakąś szczególną ochroną. Owa siła sprawcza moŜe się przekładać
na kształtowanie norm społecznych i motywowanie odbiorców do akceptowania i realizowania postaw
funkcjonalnych względem zmieniającego się otoczenia społecznego. Deregulacja, czy teŜ decentralizacja
rynku telewizyjnego poprzez dopuszczenie nadawców prywatnych, komercyjnych, ograniczona została
poprzez urzeczywistnianie systemem wspierania i ochrony telewizji publicznej, której przydano pewne
specyficzne funkcje o szczególnym znaczeniu społecznym. Istnienie telewizji publicznej z punktu widzenia
demokratycznego systemu politycznego jest nieocenione, poniewaŜ wraz z radiofonią publiczna są jedynymi
mediami, od których moŜna wymagać inicjowania, umoŜliwiania i prowadzenia debaty politycznej.
Media komercyjne muszą wypracować zyski, by przeŜyć, czasem zatem muszą podejmować decyzje, które
bezpośrednio wpływają na treść przekazu. Media publiczne nie uciekają przed podobną logiką ekonomiczną.
Faktem jest równieŜ iŜ większość mediów prywatnych ma swój interes w angaŜowaniu się w system
kapitalistyczny i skłania się ku poparciu dla najbardziej oczywistych obrońców tego systemu, a mianowicie
konserwatywnych partii politycznych
17. Uzasadnij pogląd: współczesna komunikacja międzyludzka jest bardzo zmediatyzowana.
Człowiek w coraz większym stopniu poznaje rzeczywistość nie bezpośrednio, ale poprzez media masowe.
Współczesna komunikacja międzyludzka jest bardzo zmediatyzowana, gdyŜ we współczesnym
społeczeństwie dominują sztuczne, techniczne środki wyraŜania, utrwalania i przesyłania waŜnych
8
przekazów. Teraz kontakty za pośrednictwem mediów są dominującą formą kontaktów międzyludzkich.
Coraz częściej ludzie zwykłą rozmowę, twarzą w twarz zastępują wysłaniem smsa, telefonowaniem, lub
wysłaniem maila. Proporcja kontaktów bezpośrednich jest do medialnych jest oczywiście róŜna w zaleŜności
od ludzi i trudna do ustalenia, lecz moŜna stwierdzić, Ŝe znakomita większość międzyludzkich kontaktów i
symbolicznych wytworów ma charakter pośredni – w czasie i przestrzeni. RównieŜ infrastruktura medialna
w szczególności telekomunikacyjna jest podstawą sieci i obiegów informacyjnych o róŜnym zasięgu (od
lokalnego do globalnego) zasadniczych dla skutecznych działań i kontaktów jednostkowych i
organizacyjnych we wszystkich sferach Ŝycia.
18. Jakie potrzeby osobiste (3) i społeczne (3) odbiorców zaspokajają media masowe?
Mass media zaspokajają potrzeby osobiste i społeczne. Potrzeby osobiste – potrzeba samopoznania (np.
poprzez ksiąŜki i Internet), potrzeba rozrywki (poprzez telewizję, kino itd.), Potrzeba ucieczki od problemów
(Telewizja, kino, Internet) Potrzeby społeczne – zaspokajają potrzebę poznania świata (czyli pełnią funkcję
informacyjną, prasa, radio, tv, Internet), umacniają więzi społeczne (TV, ludzie potrafią wczuć się w sytuację
innych i potrafią im współczuć oraz solidaryzują się w róŜnych waŜnych społecznych przedsięwzięciach),
Kształtują u ludzi pozytywne wzorce zachowania i kształtowania swoich poglądów (funkcja edukacyjna)
19. Przedstaw komunikowanie werbalne i jego rolę w zarządzaniu.
Podstawowym środkiem komunikowania werbalnego jest język – dzięki niemu wyraŜone są znaczenia
komunikowanych uczuć i idei, pod warunkiem, Ŝe dźwięki i symbole są rozumiane przez wszystkich
uczestników procesu komunikowania. Język znalazł zastosowanie po to aby określać, wyraŜać i definiować
myśli, uczucia, doświadczenie w celu wymiany ich z innymi ludźmi; oceniać rzeczy, ludzi, uczucia zgodnie z
posiadanym systemem postaw i wartości, prezentować i dyskutować wyniki własnych, Ŝyciowych
doświadczeń, mówić o samym języku – jego strukturze itp. Język pozwala na komunikowanie znaczeń, na
kreowanie, podtrzymywanie i zmienianie środowiska. Dzięki językowi moŜna udzielać informacji, szukać jej
lub unikać uczynienia czegoś. Język pozwala ludziom być jednoznacznym lub dwuznacznym, moŜe być teŜ
źródłem werbalnego nieporozumienia. Forma ustna daje komunikującym się więcej moŜliwości ekspresji
uczuć i myśli, bowiem proces przekazu zostaje dodatkowo wzmocniony przez środki komunikowania
niewerbalnego. Ale istnieje równieŜ forma pisemna komunikowania werbalnego, która znacznie częściej ma
charakter formalny niŜ nieformalny. W komunikowaniu interpersonalnym przyjmuje ona postać np. listu
klasycznego lub e-maila, faksu, teletekstu, w komunikowaniu instytucjonalnym, politycznym i publicznym
są to oficjalne pisma jak polecenie, rozkaz, instrukcja działania, akty prawne, rozporządzenia, instrukcje,
decyzje, postanowienia itp. A na poziomie masowym media drukowane i Internet.
9
20. Uzasadnij pogląd; znajomość dwu języków jest współcześnie niezbędna
w komunikacji i
zarządzaniu. Dwujęzyczność to umiejętność posługiwania się dwoma róŜnymi językami, która najczęściej
wynika ze zróŜnicowania etnicznego obszaru na którym występuje. Dwujęzyczność ma wiele zalet. Jedną z
nich jest łatwość uczenia się innych języków. Jak udowodniły badania osoby posługujące się dwoma
językami szybciej się uczą, są bardziej kreatywne niŜ uŜywający jednego języka. Osoby takie mogą się
komunikować z większą liczbą osób. Ponadto mówiąc danym językiem stykają się z kulturą innego kraju co
pomaga łatwiej pokonać wszelkie bariery międzyludzkie. JeŜeli mówimy w języku obcym łatwiej jest nam
znaleźć pracę. JeŜeli chodzi o zarządzanie to osoby posiadające taką zdolność łatwiej dogadują się z
personelem a takŜe podczas konferencji wszelkiego rodzaju (tzn jest moŜliwość Ŝe na niej znajdą się równieŜ
osoby mówiące w innym języku niŜ nasz ojczysty)mają łatwiejszy kontakt z pewnymi osobami i szybciej
potrafią dochodzić do porozumienia i podpisywać transakcje.
21. Przedstaw komunikowanie niewerbalne i jego rolę w zarządzaniu
Komunikacja niewerbalna to zespół niewerbalnych komunikatów nadawanych i odbieranych przez ludzi na
wszystkich niewerbalnych kanałach jednocześnie. Informują one o podstawowych stanach emocjonalnych,
intencjach, oczekiwaniach wobec rozmówcy, pozycji społecznej, pochodzeniu, wykształceniu, samoocenie,
cechach temperamentu. Komunikaty te nadawane są i odbierane najczęściej na poziomie nieświadomym,
jednak mogą być równieŜ nadawane i odbierane świadomie (tak jak większość gestów - emblematów czy
wiele wyrazów mimicznych).
22. Podaj i opisz krótko 4 podstawowe róŜnice między komunikacja werbalną i niewerbalną
Komunikacja interpersonalna, rozumiana zarówno jako zachowania werbalne jak i niewerbalne, zachodzi
nieustannie - kaŜda sytuacja społeczna implikuje proces nadawania i odbierania róŜnych informacji. Nie
wypowiadając ani słowa, moje ciało nieustannie emituje sygnały, które wyraŜają moje samopoczucie,
nastawienia, postawy. Komunikacja niewerbalna jest wielokanałowym procesem przebiegającym
spontanicznie, obejmującym subtelne nielingwistyczne zachowania, dokonującym się w sposób ciągły i, w
duŜej mierze, bez udziału mojej świadomości. Nawet jeŜeli zdaję sobie sprawę z emitowania poprzez własne
ciało określonych sygnałów niewerbalnych, to w niewielkim jedynie stopniu potrafię sprawować kontrolę
nad tym procesem
Komunikacja werbalna to komunikacja oparta na słowie. Sprowadza się ona do tego, iŜ przekazując
komunikaty uŜywamy słów. Rozmawiając z drugą osobą – uŜywamy słów. Czytając ksiąŜkę – odbieramy
komunikaty autora przekazane nam za pomocą słów. Pisząc list lub wypracowanie przekazujemy
komunikaty za pomocą słów.
10
23. Omów 4 główne funkcje komunikacji niewerbalnej
a) funkcja informacyjna: Komunikacja niewerbalna jest istotnym źródłem wiedzy i informacji. Dzięki niej
moŜna dowiedzieć się o samopoczuciu rozmówcy, jego pewności siebie, stanie uczuciowo - emocjonalnym,
a takŜe postawie wobec drugiej osoby. Zapoznanie się z ta wiedzą umoŜliwia lepiej i skuteczniej panować
nad przebiegiem procesu komunikacji. Wszelkie sygnały niewerbalne są niezwykle istotne równieŜ dlatego,
Ŝe często bywają nieuświadomione, a danej osobie trudno jest nad nimi zapanować.
b) wspieranie wypowiedzi słownej: Za pomocą komunikacji niewerbalnej jednostka moŜe "dopowiedzieć"
komunikat przekazywany przy uŜyciu słów. Dzięki temu następuje pełniejsze zrozumienie wypowiedzi.
Wspieranie komunikatu słownego przybiera kilka form:
* powtarzanie komunikatu słownego - jest stosowane w celu objaśnienia lub podkreślenia wypowiedzi
słownej, np. wskazywanie drogi nie tylko poprzez mowę, ale takŜe poprzez gesty * zaprzeczanie - mamy z
nim do czynienia wtedy, kiedy jednostka zapewnia słowami, Ŝe wszystko jest dobrze, ale jej mimika, głos
czy nerwowe ruchy wskazują na coś zupełnie innego
*uzupełnianie - komunikat niewerbalny uzupełnia wypowiedź słowną, np. podczas wyznawania uczuć mamy
tez do czynienia z miłym głosem, bliskim dystansem, kontaktem wzrokowym
* zastępowanie - niektóre sygnały niewerbalne mogą zastąpić wypowiedź słowną, np. machanie ręką na
poŜegnanie
* akcentowanie - słuŜy podkreśleniu pewnych aspektów wypowiedzi, np. pauza w określonym miejscu,
odpowiedni akcent
c) wyraŜanie postaw i emocji: Komunikacja niewerbalna słuŜy głownie wyraŜaniu stanów uczuciowo emocjonalnych. Do wyraŜania emocji słuŜą głownie dotyk, mimika, gesty czy dystans. MoŜna to zauwaŜyć
na podstawie wyraŜania przyjacielskości lub wrogości. WyraŜaniu sympatii słuŜą uśmiech, bliskość fizyczna,
kontakt wzrokowy, dotyk, natomiast postawa wrogości charakteryzuje się przeciwstawnymi komunikatami
niewerbalnymi. Podobnie jest w przypadku postaw dominacji i podporządkowania. Postawa dominacji
charakteryzuje się brakiem uśmiechu, donośnym głosem i rękoma załoŜonymi na biodrach
d) definiowanie relacji: Ta funkcja komunikacji niewerbalnej moŜe słuŜyć do określenia poziomu poufałości
i zaŜyłości pomiędzy uczestnikami komunikacji. Przy uŜyciu sygnałów niewerbalnych jednostki mogą
zakomunikować własną bliskość. Osoby, które są ze sobą w bliskim kontakcie utrzymują kontakt wzrokowy,
11
zmniejszają dzielący ich dystans fizyczny, pochylają się ku sobie i dotykają się wzajemnie. Do wyraŜenia
własnej dominacji słuŜy określona postawa, sposób nachylenia sylwetki, napięcie mięśni.
24. Zdefiniuj komunikacje perswazyjną i podaj 6 podstawowych klasyfikacji perswazji.
PERSWAZJA – jest to proces współdziałania ludzi w których dominuje nadawca mający na celu zmianę
postawy lub zachowania odbiorcy. Perswazja jest bardzo często procesem komunikowania się. Perswazja
odbywa się bez przymusu fizycznego. Perswazje moŜna klasyfikować za względu na 6 aspektów:
1) ze względu na wielość odbiorców(prywatna (mąŜ – Ŝona), publicznie ( reklamodawca – potencjalny
klient)
2) jest oparta na kryterium regulacji prawnych (legalna, nielegalna)
3) ze względów etycznych (jawność intencji nadawcy) jawna, niejawna (manipulacja)
4) ze względu na ocenę pragmatyczną z punktu widzenia nadawcy (skuteczny przekaz, nieskuteczny przekaz
-
błędy taktyczne (nie zastosowana odpowiednich środków)
-
błędy genetyczne (przekaz nie trafi do odbiorców)
5) ze względu na profesjonalność i czas (prosta – jest wtedy gdy zajmuje mało czasu i nie stosujemy
trudnych środków,kampanijna)
6) ze względu na pole ludzkiej aktywności(polityczna, handlowa, religijna, pedagogiczna)
25. Omów uznawany za najbardziej adekwatną teorię empiryczną dotyczącą perswazji (MODEL ELM)
Model ELM – jest to teoria, którą uwaŜa się za najlepszą teorię empiryczną wyjaśniającą zachowania
odbiorców. Teoria ta zakłada, Ŝe człowiek odbiera przekazy perswazyjne dwoma torami poznawczymi:
centralnym i peryferycznym. Pomiędzy tymi torami istnieje związek transakcyjny.
TOR CENTRALNY – oparty na wysiłku intelektualnym, analiza argumentów. Kompetencja intelektualna i
motywacja jest kluczowa.
TOR PERYFERYCZNY – to są wraŜenia, skojarzenia, nastrój, stopień koncentracji.
Współcześnie informacje są przekazywane w torze peryferycznym.
12
26. Przestaw główne mechanizmy perswazji umoŜliwiające nadawcy wpływ na odbiorcę
1) mechanizm wzajemności – apelujemy bo odbiorca to zrobił, by się odwdzięczył
2) konsekwencji – zrób to BY Cię nie uwaŜano za osobę niekonsekwentną
3) konformizmu – zachowaj się tak jak wszyscy
4) sympatii – zrób to bo mnie lubisz
5) autorytetu – zrób to bo jestem kimś kto się na tym zna
6) niedostępności – zrób to bo okazja się więcej nie powtorzy.
27. Przedstaw głównych uczestników komunikacji politycznej.
1) aktorzy polityczni (nadawcy politycznych)- reprezentujących instytucje polityczne. MoŜemy mówić o nich
w sensie wąskim i szerokim. W wąskim znaczeniu za aktora politycznego uznaje się jednostki, które chcą
wpływać na proces podejmowania decyzji. W szerokim, aktorem politycznym są partie polityczne, rząd,
organizacje publiczne, grupy nacisku i organizacje terrorystyczne. Obie kategorie aktorów, z wyjątkiem
organizacji terrorystycznych, stosują te same techniki komunikowania: korzystają ze środków masowego
przekazu, stosują marketing polityczny, odwołują się do reklamy politycznej i public relations.
2) personel mediów (nadawców medialnych)- reprezentujących organizacje medialne. Przez organizacje
medialne rozumiemy redakcje prasowej, stacje radiowe i kanały telewizyjne. Przypisuje się im dwie role. Po
pierwsze, są przekaźnikiem politycznego komunikowania, którego źródło pozostaje na zewnątrz struktury
medialnej, po drugie- są nadawcami politycznych przekazów, konstruowanych przez personel mediów.
3) obywatele (potencjalny elektorat) - w systemach otwartych media pozwalają i ułatwiają przepływ
informacji i sygnałów w przeciwnym kierunku z dołu do góry, tzn. od społeczeństwa do elit politycznych.
WyraŜa się to nie tylko w kacie głosowania czy referendum. Obywatele mają moŜliwość wyraŜenia swoich
opinii w formie manifestacji, strajków, demonstracji, petycji, listów do instytucji politycznych i
przedstawicieli aparatu władzy na róŜnym szczeblu. Swoistą informację dla elit politycznych stanowią takŜe
wyniki ankiet i sondaŜy badania opinii publicznej.
28. Omów relacje pomiędzy perswazją, propagandą i public relations. Perswazja jest to proces
świadomego nakłaniania, przekonywania kogoś do czegoś lub odradzania komuś czegoś, polegający na
wykorzystaniu argumentacji pozasiłowej, tzn wykluczający uŜycie siły. Celem perswazji jest przekonanie do
słuszności swojej tezy w dyskusji, podtrzymanie jej aŜ do uzyskania korzystnego dla siebie wyroku.
13
Propaganda – odmiana perswazji publicznej której celem jest nakłonienie jak największej liczby osób do
przyjęcia postaw aprobujących daną ideologię czy doktrynę. Public relations (PR) (z ang. – relacje z
otoczeniem) – proces komunikowania, który poprzez stworzenie moŜliwości dialogu i interakcyjność działań
oraz z pomocą określonych instrumentów i technik komunikacyjnych, wzmacnia lub nawet kreuje związek
organizacji z jej otoczeniem, aby stworzyć sytuację, w której nastąpi wyrównanie interesów organizacji i jej
otoczenia oraz aby umoŜliwić funkcjonowanie organizacji i jej otoczenia w optymalnej dla obu stron
rzeczywistości.
29.Przedstaw klasyfikacje propagandy
Kryteria typologii (klasyfikacji) propagandy:
1.Ze względu na treść: (propaganda społeczna, propaganda polityczna, propaganda ekonomiczna, mogą
równieŜ występować inne np. zdrowotna, naukowa, sportowa, edukacyjna, ale dwie pierwsze są
najwaŜniejsze.)
2.Według stopnia zafałszowania treści: (propaganda biała, propaganda szara, propaganda czarna)
3.Według kierunku jej oddziaływania: (propaganda zewnętrzna, propaganda wewnętrzna)
4.Ze względu na przebieg procesu propagandowego w społeczeństwie: (propaganda horyzontalna,
propaganda wertykalna)
5.Ze względu na zaleŜność w czasie między przekazem a wydarzeniami, których dotyczy: (propaganda
poprzedzająca, propaganda towarzysząca, propaganda post fatum (następcza)
6.Ze względu na sposób rozpowszechniania propagandy: (propaganda bezpośrednia – interaktywna,
propaganda pośrednia – impersonalna:propaganda audiowizualna, propaganda audytywna, propaganda
wizualna)
Propaganda społeczna – nazywana takŜe socjologiczną, integruje maksymalną liczbę jednostek, unifikuje
zachowanie członków wg pewnego modelu, rozpowszechnia określony styl Ŝycia wewnątrz grupy, a atakuje
inne środowiska i grupy społeczne. W obrębie propagandy socjologicznej znajdują się róŜne propagandy
polityczne, religijne, związane z odmiennymi nurtami ideologicznymi itp. Cechą zasadniczą propagandy
socjologicznej, róŜniącą ją od politycznej, jest spontaniczność, brak struktur i zarządzania. Propaganda
socjologiczna prowadzi do adaptacji jednostek w grupach i do aktywnego uczestnictwa mas. Kreuje nowe
zwyczaje i metody przez specyficzny sposób wewnętrznej perswazji, obcej propagandzie politycznej. Nie ma
tu zorganizowanych fachowo kampanii i profesjonalnych specjalistów od propagandy. KaŜdy z członków
14
grupy jest potencjalnym propagandzistą. Z pomocą przychodzi reklama, kino, technika rozumiana
generalnie, wiedza zdobyta w procesie edukacji i socjalizacji etc. Propagandę tą cechuje ponadto brak
intencjonalności i polityczności. Agituje w spokoju, w klimacie prawdy i etyki. Działa wolno. Jej efekty
moŜna najlepiej zaobserwować w społeczeństwach stabilnych i Ŝywotnych, ale takŜe w społeczeństwach i
grupach ekspansywnych. Propaganda socjologiczna przygotowuje teren pod propagandę polityczną, stąd
określana jest jako subpropaganda.
Propaganda polityczna – J.Ellul definiuje ją jako techniki wpływania na obywateli wypracowane i
stosowane przez instytucje władzy państwowej, partie polityczne, administrację, elity polityczne etc.
Zasadniczym jej celem jest modyfikowanie zachowań społeczeństwa zgodnie z interesem nadawcy.
Realizacja tego typu propagandy opiera się zarówno na wolontariuszach, jak i aparacie do tego celu
powołanym. Najlepiej zbadanymi i dobrze znanymi przykładami propagandy politycznej są propaganda
hitlerowska i stalinowska. Propaganda polityczna nie występuje jednak tylko w systemach totalitarnych. Jest
ona uprawiana takŜe w systemach demokratycznych, i to z duŜym powodzeniem. Szczególnym rodzajem
propagandy politycznej jest propaganda wyborcza. Jest ona nieodłącznym elementem wszelkich procesów
wyborczych. Po II wojnie światowej pojawiły się tendencje do unikania słowa „propaganda”, gdyŜ wywołuje
ono negatywne konotacje. Zaczęto stosować powszechnie termin „komunikacja polityczna”, który jest raczej
neutralny. Zmiana nazewnictwa nie zmieniła jednak istoty zjawiska. Propaganda dalej była i jest propagandą.
Współczesna propaganda polityczna jest techniką wpływania na zachowania obywateli, kierowania opinią
publiczną i manipulowania. Opiera się na najnowszych osiągnięciach naukowych i wynikach badań
empirycznych w zakresie psychologii społecznej, socjologii, politologii, teorii komunikowania itp.
Współcześnie propaganda polityczna przestała być aktem jednorazowym i przerodziła się w propagandę
ciągłą i totalną, czyli celową, zaplanowaną w szczegółach i stałą działalność instytucji politycznych,
wykorzystujących wszystkie moŜliwe środki przekazu.
30.Co to jest cenzura mediów masowych? Wymień jej dwa główne rodzaje.
Cenzura to znajdujące się w rękach władzy narzędzie kształtowania i utrzymywania oficjalnej wersji
„prawdy”, to ograniczenie prawa do wypowiedzi jednej osoby przez inną. Jest to równieŜ ograniczanie przez
państwo podstawowych praw człowieka - prawa do wolności słowa i wolności prasy, pod róŜnymi
pretekstami. Cenzura mediów masowych odnosić się będzie oczywiście do mass – mediów, przez które
rozumiemy telewizję, radio, prasę czy internet. Z cenzurą nieodłącznie wiąŜe się takŜe pojęcie "wybielania
faktów". Najbardziej znaną cenzurą mass-mediów w Polsce była cenzura okresu PRL. Władza
administracyjna mogła wówczas np. zająć tekst, ingerować w zawartość gazety tzw. komunikatami
urzędowymi, a w razie sprzeciwu wymierzyć drakońskie kary pienięŜne, potrafiące zachwiać budŜetem
15
nawet najzamoŜniejszej gazety. Cenzurę tamtego czasu w Polsce moŜna określić praktyczniej jednym
słowem – fałszerstwo. Obecnie na świecie jeśli chodzi o cenzurę mass – mediów występuje wiele
przykładów jej stosowania np. na Białorusi, na Kubie, w Rosji, w Korei Północnej, w Chińskiej Republice
Ludowej itp. (generalnie tam gdzie jest system totalitarny, autorytarny bądź takowe przypominający), gdzie
obywatel w zasadzie nie ma moŜliwości usłyszeć prawdziwych, obiektywnych informacje, gdyŜ wszystko
jest „filtrowane” przez władzę w celu wyeliminowania z przekazów treści dla niej niewygodnych. W
Chińskiej Republice Ludowej na przykład cenzura dotknęła równieŜ Internet (!) - we współpracy z
zagranicznymi koncernami blokuje się dostęp do zakazanych treści umieszczonych na zagranicznych
serwerach.
Istnieje wiele rodzajów cenzury np.: instytucjonalna, prawna, prewencyjna, represyjna, wewnętrzna,
polityczna itp.
Cenzura instytucjonalna – zwana równieŜ państwową - w danym kraju istnieje specjalna instytucja, która
zajmuje się kontrolą i dopuszczaniem (lub nie) do przekazu wszelkich publikacji, filmów, itp.
Cenzura prewencyjna - polegająca na kontrolowaniu wszelkich przekazów zanim zostaną one opublikowane
i zakazie publikowania czegokolwiek bez zgody odpowiedniej instytucji cenzurującej.
Cenzura represyjna - polegającej na ściganiu, karaniu i ew. wycofywaniu z obiegu materiałów objętych
cenzurą, jednak bez cenzurowania ich przed publikacją.
31. Co to jest sieć teleinformatyczna i jakie jest jej znaczenie w komunikacji współczesnej?
Najprościej rzecz ujmując sieć teleinformatyczna jest to organizacyjne i techniczne połączenie systemów
teleinformatycznych ze sobą. Sieć teleinformatyczna jest integralną częścią kaŜdego prawidłowo i
niezawodnie działającego systemu informatycznego i telefonicznego. KaŜda sieć teleinformatyczna powstaje
w oparciu o kompleksowe załoŜenia techniczne np. wykorzystaniu przy jej budowie: tzw. węzłów
centralnych, serwerów, okablowania (najczęściej światłowody), nadajników bezprzewodowych, routerów itp.
Wszystko to wraz z odpowiednim oprogramowaniem, poprawie połączone ze sobą tworzy właśnie sieci
teleinformatyczne, poprzez które moŜna m.in. uzyskać dostęp do internetu, prowadzić rozmowy telefoniczne,
odbierać sygnał telewizyjny (popularne „kablówki”), radiowy, a nawet satelitarny. Generalnie sieci
teleinformatyczne są współcześnie nieodzownym elementem w funkcjonowaniu człowieka. Wraz z
rozwojem technologii i technik teleinformatycznych sieci te są stale unowocześniane np. w taki sposób, Ŝe
zwiększa się ich przepustowość przesyłu danych oraz prędkość tego przesyłu, a takŜe poprawia się jakość
przesyłanych danych (np. popularna ostatnio HDTV
- ang. High Definition TV, czyli cyfrowy sygnał
16
telewizyjny
tworzący
obraz
o
podwyŜszonej
rozdzielczość).
Jeśli
chodzi
o
znaczenie
sieci
teleinformatycznych w komunikacji współczesnej to moŜna śmiało powiedzieć, Ŝe są one niezbędne. To
właśnie dzięki sieciom teleinformatycznym oglądamy filmy w TV, rozmawiamy przez telefony komórkowe,
dokonujemy płatności za pomocą kart kredytowych, korzystamy z internetu itp. Zapewne nikt (z krajów
cywilizowanych i rozwiniętych) obecnie nie wyobraŜa normalnego funkcjonowania bez tych rzeczy.
Spektrum zastosowania sieci teleinformatycznych jest więc ogromne, a ich znaczenie i potrzebność
bezdyskusyjne.
32. Co to jest tabloid? Podaj i krótko scharakteryzuj polski przykład.
Tabloid (z ang. tabloid), brukowiec, bulwarówka – typ gazety, przewaŜnie dziennika. Początkowo termin
"tabloid" oznaczał silną, skondensowaną tabletkę. Później nazwą tą zaczęto nazywać specyficzny rodzaj
pisma w formacie nieco mniejszym od rozmiarów tradycyjnych gazet, dzięki czemu moŜna je czytać
zarówno w tramwaju, jak i w poczekalni u lekarza. Dzięki łatwo przyswajalnemu językowi i stosunkowo
niskiej cenie trafia przede wszystkim do mało wymagających czytelników. W Europie pierwsze tabloidy
pojawiły się na Wyspach Brytyjskich, gdzie zyskały ogromną popularność. Tabloid skierowany jest do
masowego odbiorcy. Dlatego teŜ zawarte w nim informacje często przesycone są tanią sensacją, tytuły
tekstów są bardzo populistyczne i dosadne, mające wywołać u czytelnika określone emocje. Podobnie z
licznymi ilustracjami i zdjęciami, które często zawierają drastyczne sceny. Nierzadko przesycone są teŜ
erotyką. DuŜą uwagę poświęca się w tabloidach takŜe tematyce sportowej. Tabloidy koncentrują się głównie
na opisywaniu sensacji opatrzonych duŜą liczbą fotografii, wielkimi nagłówkami i niewielką zawartością
tekstową. JuŜ pierwsza strona takiej gazety najczęściej "krzyczy" wielkim tytułem lub zdjęciem. Często
tabloidy odwołują się do emocji, prowokują, nierzadko przekraczają granice uznane w świecie
dziennikarskim, niekiedy teŜ opisują fikcyjne historie jako prawdziwe. Nieodłącznym atrybutem tabloidu jest
prosta krzyŜówka, konkurs (typu zdrapka), w którym moŜna wygrać cenne nagrody, oraz komiks i fotografia
roznegliŜowanej kobiety. Tabloid nie jest medium opiniotwórczym gdyŜ nie posiada własnego zdania, lecz
powtarza opinie większości swoich czytelników. Tabloidy nie poruszą teŜ tematyki o choćby minimalnej
wartości edukacyjnej np. badań genetycznych czy polityki międzynarodowej w kontekście innym niŜ
skandalu, gdyŜ takie artykuły ich zdaniem są zbyt nudne lub zbyt trudne dla czytelników tabloidów. W
Polsce największą popularność zdobyły FAKT (od 2003) i SUPER EXPRESS. W Niemczech BILD, zaś w
Wielkiej Brytanii THE SUN i DAILY MIRROR. Oprócz gazet płatnych, duŜą popularność zyskują sobie
równieŜ w Polsce bezpłatne tabloidy rozdawane na przystankach autobusowych oraz przypominające tabloid
gazetki sprzedawane przez sieci hipermarketów. FAKT – najpopularniejszy chyba obecnie w Polsce tabloid.
Posiada wszystkie cechy wymienione powyŜej. Dominują tam ostre, przyciągające wzrok potencjalnego
17
czytelnika barwy a takŜe erotyka np. roznegliŜowana kobieta (zwłaszcza na okładce). Ma to na celu
zachęcenie osoby do kupna gazety. Tytuły artykułów są „krzykliwe”, prowokacyjne. Jeśli chodzi o treść to
ich
tematyka oscyluje w zasadzie wokół skandalów obyczajowych. Zawartość merytoryczna treści
zawartych w tym tabloidzie jest „płytka”, skierowana do czytelników mało wymagających. Artykuły
napisane są językiem prostym, barwnym. Tabloid ten nie porusza tematów powaŜniejszych. Artykuły np.
czystonaukowe są dla tego periodyku zbyt „cięŜkie” i w opinii ludzi redagujących tą gazetę – zbyt nudne.
33. Kampania komunikacyjna i jej podstawowe cechy.
Kampania komunikacyjna ma na celu spowodowanie specyficznych i poŜądanych skutków u duŜej liczby
osób w określonym czasie, której konsekwencją jest zorganizowanie działań komunikacyjnych. Podział
kampanii komunikacyjnych: 1.Kampanie globalne – o zasięgu międzynarodowym, światowym lub
kontynentalnym. Najczęściej realizowane przez organizacje międzynarodowe takie jak: UNESCO, ONZ,
WHO np. „dzień walki z rakiem” 2. Kampanie narodowe – obejmują teren jednego kraju, zazwyczaj
podejmowane z inicjatywy rządu. 3.Kampanie regionalne i lokalne – skierowane do publiczności
zamieszkującej określony obszar geograficzny Kampanie komunikacyjne ze względu na zasięg publiczności
dzielimy na: kampanie ogólno – adresowane (do całego społeczeństwa) oraz kampanie konkretne –
skierowane do węŜszej grupy odbiorców. Typy społecznych kampanii komunikacyjnych: 1.Kampanie
modyfikujące postawy i zachowania obywateli – np. bezpieczeństwo, zdrowie, środowisko naturalne,
ekologia itp. 2. Kampanie informacyjne – informacje o charakterze społecznym: np. postęp w procesie
integracji Polski z UE, informacje ekonomiczne, upublicznienie danych statystycznych itp. 3. Kampanie
promujące - promocja „produktów” publicznych np. nowe procedury obsługi klientów w administracji
publicznej (serwis internetowy) czy kampanie promujące nabór do wojska, policji.
34. Typy reklamy ze względu na nadawcę
Reklama to informacja połączona z komunikatem perswazyjnym. Zazwyczaj ma na celu skłonienie do
nabycia lub korzystania z określonych towarów czy usług, popierania określonych spraw lub idei (np.
promowanie marki). Reklama przybiera róŜną postać - od rzetelnej informacji o cechach produktu,
spotykanej głównie w prasie specjalistycznej, po wychwalanie produktu bez rzetelnej informacji
merytorycznej o przedmiocie reklamy,
35. Globalizacja. Płaszczyzna gospodarcza i technologiczno – informacyjna
Globalizacja - jest pojęciem uŜywanym aby opisać zmiany w społeczeństwach i gospodarce światowej,
które wynikają z gwałtownego wzrostu międzynarodowej wymiany handlowej i kulturowej. Opisuje
18
zwiększenie wymiany informacyjnej, przyspieszenie i spadek cen transportu, a takŜe wzrost handlu
międzynarodowego oraz inwestycji zagranicznych spowodowanych znoszeniem barier oraz rosnących
współzaleŜności między państwami. W ekonomii termin ten oznacza głównie zjawiska związane z
liberalizacją wymiany handlowej lub “wolnym handlem”. W szerszym znaczeniu odnosi się do rosnącej
integracji i współzaleŜności między jednostkami działającymi globalnie, czy to na platformie społecznej,
politycznej czy ekonomicznej. Globalizacja w wymiarze gospodarczym polega w głównej mierze na
ujednoliceniu rynków i obracanych na nich róŜnorodnych towarów. Pozwala to znieść większość barier
występujących w handlu międzynarodowym, dzięki czemu firmy z Azji czy Ameryki Południowej mogą
konkurować swoimi towarami na rynkach europejskich, czy amerykańskich. Globalizacja gospodarki jest to
tworzenie gospodarki światowej, czyli moŜliwości swobodnego przepływu produktów oraz czynników
pomiędzy wszystkimi krajami świata. Proces globalizacji gospodarki przejawia się w postaci struktur
integracji gospodarczej, rozwoju międzynarodowych przedsiębiorstw i instytucji, oraz w tworzeniu i
umacnianiu organizacji tworzących ład gospodarczy w skali światowej. Podstawowymi cechami procesu
globalizacji w sferze ekonomicznej są: (Integrowanie , Międzynarodowa współzaleŜność , Związek z
postępem naukowym, technicznym i organizacyjnym , Szybki przepływ informacji i towarów).
Do podstawowych czynników, pod wpływem których proces globalizacji będzie się kreował, naleŜy
zaliczyć: (postęp naukowo-techniczny , międzynarodową konkurencję , politykę ekonomiczną państw).
Płaszczyzna technologiczno – informacyjna. Istotnym czynnikiem napędzającym procesy globalizacji jest
postęp technologiczny głównie w transporcie i telekomunikacji oraz rozwój nowych technologii
informacyjnych. Rewolucja komputerowa i postęp w telekomunikacji (komunikacja elektroniczna, Internet,
e-biznes, telefonia komórkowa itp.) umoŜliwiają przyspieszenie globalnych interakcji. Światowy system sieci
telekomunikacji i transportu pozwala na szybkie przenoszenie idei, towarów, informacji i kapitału. Postęp w
technikach informacyjnych prowadzi równieŜ do „kurczenia się świata”, wydarzenia, informacje i idee
natychmiast docierają do wszystkich krajów. Globalna rewolucja informacyjna i technologiczna wywołała
zasadnicze zmiany w produkcji, finansach, wymianie międzynarodowej oraz funkcjonowaniu biznesu.
Sektory, które wcześniej odgrywały niewielką rolę w wymianie międzynarodowej, głównie ze sfery usług,
znacząco wzrosły, a gałęzie przemysłu osiągnęły globalny zasięg. Rewolucja informacyjna stworzyła
niespotykane wcześniej moŜliwości organizacji produkcji w filiach na całym świecie. Procesy globalizacji, z
jednej strony, wzmagają dąŜenie do tworzenia i szybkiego wykorzystywania wysokiej techniki, z drugiej zaś
- postęp technologiczny przyspiesza procesy globalizacji. Globalizacja wiedzy i technologii stworzyły
podstawę dla nowego typu gospodarki – opierającej się na wiedzy (knowledge – based economy). Globalna
konkurencja przyspiesza postęp technologiczny i narzuca postawy innowacyjne w kaŜdym kraju.
19
36. Przedstaw główne cechy społeczeństwa informacyjnego.
NajwaŜniejszym kapitałem dla ludzi jest informacja, wiedza. To społeczeństwo ludzi, którzy chcą się
kształcić całe Ŝycie, to społeczeństwo które nie tylko posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i
komunikacji, ale środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła utrzymania
większości społeczeństwa. Społeczeństwo informacyjne kształtuje się w krajach o wysokim stopniu rozwoju
technologicznego, gdzie znaczenie ma dostęp do informacji, jakość i szybkość przepływu informacji. Te
czynniki determinują rozwój gospodarczy. Idea tego społeczeństwa zrodziła się w państwach wysoko
rozwiniętych – jej podstawy zostały zformułowane w Japonii w latach 70. Społeczeństwo informacyjne
nazywa się teŜ postindustrialnym (poprzemysłowym), rozwój społ. Inf. Jest związany z rozwojem sieci
teleinformatycznej.
37. Przedstaw główne problemy Polski w realizacji społeczeństwa informacyjnego.
Niepowodzenie nowoczesnej strategii rozwoju przy niestabilności politycznej i ograniczonej efektywności
gospodarczej, stanowią wystarczający warunek, aby kraj znalazł się na peryferiach rozwiniętej Europy.
Dlatego polskie środowisko informatyczne wielokrotnie zwracało uwagę na zaniedbywania w dziedzinie
popierania rozwoju informatyki i telekomunikacji. Szczególną uwagę zwraca się na następujące aspekty: w
strategii rozwoju Polski naleŜy przyjąć Ŝe teleinformatyka jest jednym z podstawowych czynników
gospodarczego, społecznego i kulturalnego rozwoju kraju. Przyśpieszenie rozwoju teleinformatyki jest
warunkiem jest warunkiem koniecznym
zmniejszenia luki cywilizacyjnej; dąŜenie do społeczeństwa
informacyjnego jest obiektywną i racjonalną strategią rozwoju kraju; w strategii rozwoju teleinformatyki
konieczne jest określenie relacji miedzy sferami
adaptacji innowacji i autonomicznego działania, do
efektywnego wchodzenia w fazę społeczeństwa informacyjnego, konieczne jest zapewnienie efektywnego
systemu edukacji, w tym kształcenia nowoczesnych kadr informatycznych i telekomunikacyjnych, w celu
stworzenia społeczeństwa informacyjnego naleŜy dopasować juŜ istniejące
i nowo powstałe systemy
telekomunikacyjne i systemy informatyczne do standardów europejskich.
20