listy tematów z języka polskiego (załącznik do druku em-4

LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ
EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO
NA SESJĘ WIOSENNĄ W ROKU SZKOLNYM 2015/2016
LISTY TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO (ZAŁĄCZNIK DO DRUKU EM-4)
Nr
LITERATURA
tematu
Temat
1. „Aby istnieć, człowiek musi się buntować” (A. Camus). Zastanów się nad źródłami
i sensem buntu wybranych bohaterów literackich. Oceń ich postawy.
2. Jak literatura opowiada o nieludzkiej rzeczywistości? Omów na wybranych przykładach
różne rodzaje narracji i narratora w prozie przedstawiającej wojnę i okupację.
3. Duchowni jako bohaterowie utworów literackich. Omów ich kreacje na wybranych
przykładach.
4. Jak rodzą się zbrodniarze? Udowodnij, że literatura jest źródłem informacji o wpływie
różnych czynników na degenerację jednostki.
5. Literatura w służbie ideologii. Co sądzisz o tym zjawisku? Zilustruj je na przykładzie
twórczości wybranych autorów.
6. Przedstaw na wybranych przykładach różne oblicza literatury emigracyjnej
(np. W. Gombrowicz, J. Lechoń, Cz. Miłosz).
7. Sposoby kreowania postaci historycznych w literaturze. Rozważ temat na wybranych
przykładach.
8. Dramat S. I. Witkiewicza, T. Różewicza i S. Mrożka jako wyzwanie wobec tradycji.
Omów na wybranych przykładach.
9. Krzepienie serc” i „rozdrapywanie ran”. Przedstaw te tendencje w literaturze polskiej
i wyraź o nich sąd.
10. Zaprezentuj i oceń propozycje postaw moralnych w twórczości J. Conrada i A. Camusa
z perspektywy człowieka XXI wieku.
11. Literackie obrazy katastrofizmu. Porównaj wybrane utwory literackie ujmujące ten
problem.
12. Życie ludzkie jest mieszanką szaleństwa i rozsądku. Wskaż, w jakim stopniu wpływały
one na postępowanie bohaterów literackich.
13. Komedie A. Fredry wobec romantyzmu i tradycji klasycystycznej. Omów temat
w oparciu o wybrane utwory.
14. Motyw snu w literaturze i jego funkcje w utworze. Omów problem, odwołując się do
wybranych tekstów.
15. Funkcje motywu wędrówki w utworach literackich. Rozważ temat, odwołując się do
wybranych przykładów.
16. Kobieta zbuntowana. Przedstaw jej wizerunek w literaturze i oceń zasadność buntu.
17. Maski – ich rola i znaczenie w życiu człowieka. Rozważ problem, nawiązując do
wybranych utworów literatury polskiej i obcej.
18. Przemiana wewnętrzna jako motyw określający osobowość bohatera literackiego.
Omów na wybranych przykładach.
19. Sposób kreowania obrazu ojca w literaturze. Rozważ problem, odwołując się do
wybranych utworów.
20. Niepogodzeni ze światem. Przedstaw literackie portrety bohaterów zbuntowanych
i wyobcowanych.
21. Sposoby ukazywania opozycji wieś - miasto w wybranych utworach literackich.
Omów na kilku przykładach.
22. Porównaj sposób prezentacji motywu rodziny w wybranych utworach literackich.
23. Zinterpretuj na wybranych przykładach motyw rycerza w literaturze.
24. Porównaj sposoby kreacji obrazu wsi w literaturze, odwołując się do dzieł literackich
renesansu i Młodej Polski.
25. Zaprezentuj i porównaj różne oblicza władzy, odwołując się do wybranych utworów
literatury polskiej i obcej.
26. Przedstaw związki literatury z życiem społecznym i politycznym narodu w wybranych
utworach literatury oświecenia.
27. Zaprezentuj i porównaj konflikty rodzinne, odwołując się do wybranych utworów
literackich różnych epok.
28. Świat kultury szlacheckiej. Omów i porównaj wizje literackie, odwołując się
do wybranych utworów.
29. Ideały, marzenia a rzeczywistość. Zinterpretuj postawy i dążenia wybranych bohaterów
literatury XIX i XX wieku.
30. Polacy w satyrze i karykaturze. Przedstaw i porównaj różne sposoby kreowania
portretów literackich.
31. Życie jest próbą człowieczeństwa. Przedstaw i rozwiń ten problem, odwołując się do
wybranych wierszy polskich moralistów.
32. Omów i porównaj obyczaje oraz obrzędy typowe dla polskiej kultury, odwołując się do
wybranych utworów literackich różnych epok.
33. Przenikanie się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich. Omów to
zjawisko na dowolnie wybranych przykładach literatury polskiej i obcej.
34. Zaprezentuj i porównaj różne sposoby ukazywania kobiet w literaturze.
35. Przedstaw portrety rodzeństwa w literaturze polskiej i obcej.
36. Zaprezentuj utwory literackie, w których sen jest motywem lub zasadą kompozycyjną.
37. Przedstaw różne motywy fantastyczne w literaturze polskiej i obcej.
38. Omów źródła tragizmu bohaterów literackich wybranych dramatów.
39. Omów wpływ rzeczywistości na postawę bohaterów trzech wybranych powieści
(od pozytywizmu do literatury współczesnej).
40. Na podstawie wybranych utworów literackich przedstaw dwie różne postawy wobec
świata – afirmację i bunt.
41. Dekalog bohaterów XX wieku. Rozwiń temat, opierając się na wybranych przykładach
literatury polskiej i obcej.
42. Dokumentaryzm literatury XX wieku. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych
utworów literatury polskiej.
43. Bohaterowie romantyczni i pozytywistyczni – zwycięzcy czy przegrani? Omów
zagadnienie na wybranych przykładach.
44. Przedstaw najciekawsze – Twoim zdaniem – portrety ojców w literaturze.
45. Omów koncepcje tragizmu w dramacie antycznym, szekspirowskim, romantycznym
na wybranych przykładach.
46. Wykaż, czy Twoi ulubieni bohaterowie literaccy realizują się w służeniu innym.
47. Dowiedź, że literatura współczesna potwierdza myśl: „Człowiek jest ludzki
w ludzkich warunkach”.
48. Na przykładzie twórczości H.Sienkiewicza i S.Żeromskiego ukaż różne podejście
autorów do historii narodowej.
49. Zaprezentuj najbardziej poruszające – Twoim zdaniem – obrazy bohaterów
w literaturze polskiej.
50. Ukaż, jaką rolę odgrywa wędrówka w życiu wybranych bohaterów literackich.
51. Na wybranych przykładach literackich zaprezentuj funkcję tytułu i motta w dziele
literackim.
52. Obraz cywilizacji XX wieku w literaturze polskiej i obcej.
53. „Szczęście każdy nosi w sobie” (Bolesław Prus). Odwołując się do różnych koncepcji
szczęścia w literaturze, potwierdź słowa pisarza lub podejmij z nim polemikę.
54. Science fiction a fantasty. Odwołując się do wybranych przykładów literatury
fantastycznej, przedstaw podobieństwa i różnice w kreacji świata w obu odmianach
gatunkowych.
LISTY TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO (ZAŁĄCZNIK DO DRUKU EM-4
Nr
KORESPONDENCJA SZTUK
tematu
Temat
1. Odwołując się do wybranych utworów z różnych epok, uzasadnij, że są one
zwierciadłem czasu, w którym powstały.
2. Przedstaw i porównaj różne wizerunki małżeństw w literaturze, malarstwie i filmie.
3. Scharakteryzuj różne ujęcie motywu Mater Dolorosa w literaturze, malarstwie i rzeźbie.
4. Zaprezentuj i porównaj obrazy dzieciństwa w wybranych tekstach kultury.
5. Powstanie styczniowe w literaturze i malarstwie. Scharakteryzuj sposób prezentacji
tematu w wybranych utworach.
6. Porównaj artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztukach plastycznych
na podstawie analizy wybranych dzieł.
7. Omów i porównaj sposoby prezentacji scen batalistycznych w literaturze i malarstwie.
8. Przedstaw na dowolnych przykładach różnorodne ujęcie motywu dziecka w nowelach
pozytywistycznych i malarstwie realistycznym.
9. Przedstaw i porównaj funkcjonowanie motywu śmierci w literaturze i malarstwie,
odwołując się do wybranych przykładów.
10. Dzieło literackie a adaptacja filmowa. Omów i zaprezentuj swój sąd, odwołując się
do wybranych utworów i filmów Andrzeja Wajdy i Jerzego Hoffmana.
11. Fascynacja pejzażem wiejskim i górskim w literaturze i malarstwie. Omów i porównaj,
odwołując się do wybranych dzieł.
12. Portret w literaturze i malarstwie. Omów i porównaj różne sposoby portretowania
na przykładzie wybranych dzieł.
13. Przedstaw różne ujęcia motywu szatana w literaturze i malarstwie.
14. Analizując wybrane dzieło literackie i film, przedstaw funkcje motywu drogi w dziele
artystycznym.
15. Sąd Ostateczny jako motyw w literaturze i sztuce. Przedstaw różne jego ujęcia,
analizując przykłady.
16. Rola symbolu i alegorii w literaturze oraz sztuce różnych epok. Omów zagadnienie
w oparciu o wybrane przykłady.
17. Metamorfoza bohatera w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach.
18. Portrety kobiet w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach.
19. Sposoby ukazywania anioła w literaturze i sztuce. Przedstaw temat w oparciu o
wybrane teksty kultury.
20. Sposoby ukazywania wsi w literaturze i filmie. Zanalizuj temat w oparciu o wybrane
teksty kultury.
LISTY TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO (ZAŁĄCZNIK DO DRUKU EM-4
Nr
JĘZYK
tematu
Temat
1. Na przykładzie wybranych reklam telewizyjnych, radiowych i prasowych omów zabiegi
językowe służące perswazyjności tekstu.
2. Język jako narzędzie wywierania wpływu na ludzi. Omów na wybranych przykładach.
3. Rozważ problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim.
4. Omów wpływ języka bohaterów wybranej rodzimej telenoweli lub serialu TV na
słownictwo Twoich rówieśników.
5. Omów funkcje archaizacji i dialektyzacji w wybranych utworach literackich.
6. Na wybranych przykładach piosenek współczesnych zaprezentuj i porównaj różne
rodzaje i funkcje stylizacji gwarowej.
7. Omów, na wybranych przykładach, zjawisko stylizacji językowych i ich funkcję
w literaturze.
8. Nowomowa językiem zamierzonego kłamstwa. Omów zjawisko na przykładzie
wybranych utworów literatury polskiej i obcej.
9. Zanalizuj, czy wieloznaczność wyrazów utrudnia zrozumienie tekstu.
10. Omów, w jakim stopniu współczesny język polski posługuje się słownictwem
i frazeologizmami pochodzenia biblijnego.
11. Różne funkcje języka. Przedstaw temat, odwołując do wybranych tekstów.
12. Język jako niewyczerpane źródło wiedzy o obyczajach. Omów na wybranych
przykładach.
13. Listy kochanków. Dokonaj analizy tego typu tekstów z różnych epok literackich.