ŻYCIORYS PISARZA Henryk Sienkiewicz urodził się 5 V 1846 roku

ŻYCIORYS PISARZA
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 V 1846 roku w Woli Okrzejskiej na Podlasiu. Pochodził ze
zubożałej rodziny ziemiańskiej, a przez matkę spokrewniony był z największymi rodami szlacheckimi.
W domu pielęgnowano tradycje patriotyczne i kult rycerskiej przeszłości przodków.
Przyszły pisarz pobierał nauki w Warszawie, najpierw w gimnazjum realnym, później w Szkole
Głównej. Po roku studiów medycznych przeniósł się na wydział filologiczno- historyczny. W tym
czasie zadebiutował jako dziennikarz, drukując pod pseudonimem "Litwos" felietony w prasie
warszawskiej.
W 1872 roku Sienkiewicz ogłosił drukiem swą pierwszą powieść, "Na marne", w której krytycy
dostrzegli rodzący się talent literacki. Opublikował też "Humoreski z teki Worszyłły". Przede
wszystkim był jednak dziennikarzem i utrzymywał się z wykonywania tego zawodu. Kupił nawet do
spółki z kolegami pismo "Niwa", gdzie prowadził dział literacki. W "Niwie" ukazały się trzy jego
nowele: "Stary sługa", "Hania" i "Selim Mirza".
Ta ostania została wydrukowana, kiedy Henryk Sienkiewicz przebywał w Ameryce Północnej.
Wyjechał tam w 1876r. wraz z grupą przyjaciół, wśród których była Helena Modrzejewskanajwybitniejsza aktorka polska XIX w. Plonem amerykańskiej podróży były "Listy z podróży do
Ameryki" drukowane w "Gazecie Polskiej" i dwie przepiękne nowele: "Latarnik" i "Wspomnienia
z Maripozy". Wielkie wrażenie wywarły na pisarzu ogromne przestrzenie "Nowego Świata", twardzi,
odważni ludzie i los Indian rugowanych przez białych osadników z ich ziem. We wstrząsającej noweli
"Sachem"- historii jedynego ocalałego z rzezi indiańskiego dziecka, syna wodza Czarnych Wężypisarz dostrzegł podobieństwo losów zniewolonych narodów: Indian i Polaków.
W 1879 roku Sienkiewicz wrócił do kraju. Utrzymywał się z pracy dziennikarskiej. Mieszkał
w Warszawie. Po długich staraniach ożenił się z Marią Szetkiewiczówną. Łączyła ich wielka miłość.
Niestety, zaledwie po czterech latach małżeństwa Maria zmarła. Pozostawiła dwójkę małych dzieci.
Sienkiewicz
był
na
tyle
atrakcyjną
"partią",
że szybko
zaczęto
go
swatać
i może trochę pod wpływem tych namów Sienkiewicz ożenił się po raz drugi- z Maria
Romanowiczówną. Ten związek nie przetrwał nawet kilku miesięcy; z podróży poślubnej państwo
młodzi wrócili osobno.
Przez pięć lat, od roku 1883 do 1888, pisarz pracował nad "Trylogią". "Ogniem i mieczem"
zostało bardzo gorąco przyjęte przez czytelników. Publikacja fragmentów była powodem
ogólnonarodowej dyskusji na temat literatury i historii. Następne części "Trylogii"- "Potop" i "Pan
Wołodyjowski" nie wywołały już takich gwałtownych reakcji.
Sienkiewicz dużo podróżował. Wkrótce po śmierci pierwszej żony, gdy tylko załatwił sprawy
rodzinne, wyjechał w podróż do Konstantynopola, Aten i południowych Włoch. Już w następnym roku
udał się do Hiszpanii, a w 1890 roku odbył długą i niebezpieczną wyprawę do Afryki. Słał stamtąd
korespondencje do gazet krajowych. Wiele lat później wrócił wspomnieniami do tej podróży podczas
pisania powieści dla młodzieży "W pustyni i w puszczy".
Po powrocie do kraju Sienkiewicz opublikował dwie powieści współczesne: "Bez dogmatu"
i "Rodzina Połanieckich". Ta ostatnia stała się przedmiotem ostrej krytyki. Autorowi zarzucono
opowiadanie się po stronie sytych i możnych, konserwatyzm społeczny i obyczajowy. Pisarz wrócił do
tematyki historycznej w dziełach takich jak "Quo vadis" i "Krzyżacy.
W 1905 roku. Henryk Sienkiewicz otrzymał Nagrodę Nobla za całokształt twórczości. Był
to ogromny sukces pisarza i kultury polskiej. Państwa polskiego od ponad stu lat nie było na mapie
Europy, a Nagroda przypomniała o istnieniu narodu polskiego, który tak samo jak francuski
czy niemiecki sięgał swymi korzeniami pierwszych wieków chrześcijaństwa i do Europy- w sensie
kulturowym- należał.
W kraju artysta cieszył się wielkim szacunkiem. Dla wielu Polaków był pisarzem kultowym.
W dowód miłości i uznania otrzymał w darze od społeczeństwa majątek ziemski- Oblęgorek,
położony w województwie kieleckim. Dzisiaj mieści się tam muzeum pisarza.
W 1914 roku wybuchła wojna światowa. Sienkiewicz wyjechał do Szwajcarii, gdzie zajął się
organizowaniem pomocy humanitarnej dla Polaków. Działał w Generalnym Komitecie Pomocy
Ofiarom Wojny w Polsce. Współpracował z Ignacym Paderewskim. Zmarł 15 listopada 1916 roku
w Vevey. Jego prochy osiem lat później sprowadzono do Warszawy, a dzień ich złożenia w krypcie
katedry św. Jana stał się świętem narodowym.
KALENDARIUM ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI
5 V 1846- data urodzin pisarza (Wola Okrzejska na Podlasiu)
1858- rozpoczął naukę w gimnazjum realnym w Warszawie
1866- zdał maturę i zapisał się na wydział lekarski Szkoły Głównej
1867- przeniósł się na wydział filologiczno- historyczny
1868- zadebiutował jako dziennikarz. Pod pseudonimem "Litwos" drukował felietony w prasie
warszawskiej
1872- debiut książkowy, powieść współczesna "Na marne"
-"Humoreski z teki Worszyłły" (nowela)
- współpraca z czasopismami "Wieniec", "Niwa", "Gazeta Polska"
1873- wyjechał w pierwszą podróż zagraniczną- do Wiednia
1874- kupił "Niwę" (razem z Julianem Ochorowiczem i Mścisławem Godlewskim), w której prowadził
dział literacki. Tam opublikowano jego trzy opowiadania znane pod nazwą "małej trylogii":
1875- "Stary sługa"
1876- "Hania"
1877- "Selim Mirza"
1876- 1878- przebywał w Ameryce
- "Listy z podróży do Ameryki" (korespondencje nadsyłane do "Gazety Polskiej")
- "Sachem" (nowela opublikowana w 1889r.)
-"Szkice węglem" (nowela wydana w 1880r.)
- "Latarnik" ( nowela wydana w 1881r.)
- "Wspomnienia z Maripozy" (nowela wydana w 1889r.)
1878- 1879- zamieszkał w Paryżu
1879- powrócił do kraju
1881- ślub z Marią Szetkiewiczówną. Z tego związku przyszło na świat dwoje dzieci: Henryk Józef
i Jadwiga.
1883- w warszawskim "Słowie" i krakowskim "Czasie" drukował w odcinkach powieść "Ogniem
i mieczem"
1884- "Ogniem i mieczem" w wydaniu książkowym
- w "Słowie" ukazały się pierwsze odcinki "Potopu"
1885- śmierć żony
1886- trwa druk "Potopu" w odcinkach
- wyjechał w podróż do Konstantynopola, Aten i południowych Włoch
1887- powrócił do kraju
1887-1888- w prasie warszawskiej ("Słowo") ukazywała się w odcinkach ostatnia część "Trylogii""Pan Wołodyjowski"
1888- podróż do Hiszpanii
1890- podróż do Afryki (Egipt, Zanzibar, Bagamojo)
1891- ukazała się powieść "Bez dogmatu"
1897- 1900- w "Tygodniku Ilustrowanym" drukowane były kolejne odcinki "Krzyżaków"
1900- rok jubileuszowy Sienkiewicza
- ze składek jubileuszowych zakupiono i przekazano w darze pisarzowi majątek w KielcachOblęgorek
1903- 1905- powieść "Na polu chwały" (dziś już zapomniana)
1905- Sienkiewicz został laureatem Nagrody Nobla (za powieść "Quo vadis")
1909- druk w "Słowie Polskim" powieści "Wiry"
1910- w "Kurierze Warszawskim" rozpoczęto druk powieści "W pustyni i w puszczy" (w odcinkach)
1914- wybuch I wojny światowej
- Sienkiewicz wyjechał do Szwajcarii
15 XI 1916- śmierć pisarza (Vevey, w Szwajcarii)
1924- sprowadzenie prochów Sienkiewicza do Warszawy