Filozofia nauki, konwersatorium - Katedra Logiki, Informatyki i

Przedmiot Filozofia nauki
Rok akademicki
Semestr
Katedra Logiki, Informatyki i Filozofii Nauki
Nazwa jednostki
Osoby prowadzące Marcin Koszowy
Filozofia
Kierunek studiów
Stopień studiów
Stacjonarne
3
Tryb studiów
Kod przedmiotu FN
ECTS
Konwersatorium
30
Forma zajęć
Liczba godzin
Status Obieralny
Prerekwizyty:
Kod:
1 Logika formalna
LF
2 Ogólna metodologia nauk
OMN
3 Filozofia przyrody
FP
Treści kształcenia
l. godz.
1 Określenie przedmiotu, celów i metod filozofii nauki.
2
Lektura: M. Heller, Filozofia nauki (rozdział I).
2 Omówienie głównych tendencji w XX-wiecznej filozofii nauki. Dyskusja
2
na temat zasadności namysłu nad nauką.
Lektura: S. Kamiński, Nauka i metoda (rozdział II, paragraf 4).
3 Charakterystyka stanowisk w sporze o racjonalność nauki: instrumentalizm,
2
operacjonizm, racjonalizm. Lektura: M. Walczak, Racjonalność nauki.
4 Logiczna teoria nauki: empiryzm logiczny Koła Wiedeńskiego. Rekonstrukcja
2
argumentacji. Lektura: C.G. Hempel, Filozofia nauk przyrodniczych.
5 A. Einsteina koncepcja nauki. Rekonstrukcja argumentacji.
2
Lektura: A. Einstein, Teoria względności i inne eseje.
6 Teria względności A. Einsteina jako wzór badań naukowych. Dyskusja na temat
2
stanowiska K. Poppera. Lektura: K. Popper, Droga do wiedzy. Domysły
i refutacje.
7 Krytyczny racjonalizm K. R. Poppera. Wyróżnienie stanowisk: antyindukcjonizm 2
hipotetyzm, falsyfikacjonizm, fallibilizm. Lektura: K. R. Popper, Logika odkrycia
naukowego. K. R. Popper, Droga do wiedzy. Domysły i refutacje.
8 Trudności krytycznego racjonalizmu. Dyskusja na temat krytyki koncepcji
2
Poppera. Lektura: M. Walczak, Racjonalność nauki.
9 Metodologia naukowych programów badawczych. Dyskusja na temat I. Lakatosa 2
modelu nauki. Lektura: I. Lakatos, Pisma z filozofii nauk przyrodniczych.
10 Koncepcja rewolucji naukowej: stanowisko T. Kuhna. Analiza pojęć: paradygmat, 2
nauka normalna, nauka rewolucyjna. Dyskusja na temat krytyki koncepcji Kuhna.
Lektura T. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych.
11 Anarchizm metodologiczny: stanowisko P. K. Feyerabenda. Rekonstrukcja
2
głównych tez i argumentów. Lektura: P. K. Feyerabend, Przeciw metodzie.
12 Dyskusja na temat racjonalizmu w filozofii nauki: Popper, Lakatos, Kuhn
2
i Feyerabend jako „czterej irracjonaliści” – stanowisko D. Stove’a.
Lektura: K. Jodkowski, Zdemaskowanie bandy czterech (irracjonalistów).
13 Konstruktywistyczna filozofia nauki (szkoła z Erlangen). Rekonstrukcja
2
argumentacji. Lektura: M. Walczak, Racjonalność nauki.
2
14 Empiryczny konstruktywizm. Stanowisko B. van Fraassena. Rekonstrukcja
argumentacji. Lektura: M. Walczak, Racjonalność nauki.
15 „Mocny program” socjologii Szkoły Edynburskiej. Rekonstrukcja argumentacji.
2
Lektura: M. Walczak, Racjonalność nauki.
Efekty kształcenia:
Celem zajęć jest: (1) uświadomienie studentom zasadności namysłu nad nauką w XX wieku,
(2) pogłębienie refleksji nad głównymi stanowiskami formułowanymi w nurcie „nowej filozofii nauki”,
(3) nabycie umiejętności wyodrębnienia głównych stanowisk i argumentów w dyskusjach dotyczących
racjonalności poznania naukowego oraz (4) nabycie umiejętności analizy i oceny omówionych
stanowisk. Środkiem, który posłuży do realizacji wymienionych celów jest dyskusja dotycząca
fragmentów dzieł XX-wiecznych filozofów nauki i opracowań problematyki racjonalności nauki.
Forma zaliczenia:
Zaliczenie na podstawie eseju napisanego w oparciu o literaturę przedmiotu (70%) i aktywności (30%).
Literatura obowiązkowa:
1. Heller M., Filozofia nauki. Wprowadzenie, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2009.
Literatura uzupełniająca:
1. Einstein, A., Teoria względności i inne eseje, przeł. P. Amsterdamski, Warszawa 1997.
2. Hempel C.G., Filozofia nauk przyrodniczych, Warszawa 2001.
3. Feyerabend P. K., Przeciw metodzie, Wrocław 1996.
4. Kuhn T., Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 1968.
5. Lakatos I., Pisma z filozofii nauk przyrodniczych, Warszawa 1995.
6. Popper K.R., Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, Warszawa 1999.
7. Walczak M, Racjonalność nauki. Problemy – koncepcje – argumenty, Lublin 2006.
Podpis osób prowadzących:
Podpis kierownika jednostki: