Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007: s.3-13
Autor: Czesław Koźmiński, Agnieszka Mąkosza, Bożena Michalska
Tytuł: Bioklimatyczne warunki wypoczynku w rejonie jeziora Miedwie w półroczu ciepłym
Słowa kluczowe: temperatura odczuwalna, STI, wskaźnik oceny pogody WEItot, trendy czasowe, kalendarz
pogody
Streszczenie
Wykorzystując codzienne terminowe pomiary temperatury i wilgotności powietrza, zachmurzenia i prędkości
wiatru z godz. 1200 UTC za lata 1961-2000 ze stacji w Lipniku położonej w pobliżu jeziora Miedwie obliczono
wskaźniki: temperaturę odczuwalną STI i wskażnik oceny pogody WEItot. W obrębie jeziora najczęściej w
półroczu ciepłym występują odczucia cieplne: „chłodno” i „ciepło” a następnie „gorąco” i „komfortowo”.
Korzystne warunki pogodowe dla rekreacji i turystyki panują w kwietniu, maju, czerwcu i we wrześniu,
a umiarkowanie korzystne głównie w lipcu i w sierpniu, kiedy to występuje zwiększona liczba dni gorących.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.14-22
Autor: Konrad Podawca
Tytuł: Ścieżki rowerowe jako element infrastruktury turystycznej (na przykładzie ścieżki rowerowej ŁąckGąbin i Gostynin-Lucień)
Słowa kluczowe: ścieżka rowerowa, infrastruktura turystyczna, planowanie przestrzenne
Streszczenie
Gminy, w szczególności wiejskie, szukają szansy swojego rozwoju w turystyce. Oprócz walorów
przyrodniczych do realizacji działalności turystyczno-rekreacyjnej nieodzowna jest baza noclegowa,
gastronomiczna i szeroko rozumiana infrastruktura turystyczna. Turystyka rowerowa jest jedną z form, która nie
traci na aktualności. Zmieniają się jednak uwarunkowania jej realizacji. Ścieżki rowerowe stają się
nieodzownym elementem krajobrazu miejskiego i wiejskiego. Artykuł przedstawia umiejscowienie ścieżek
rowerowych jako elementu infrastruktury turystycznej oraz ukazuje ich mocne i słabe strony (na przykładzie
ścieżki rowerowej Łąck-Gąbin i Gostynin-Lucień) w kontekście zrównoważonego rozwoju i prawidłowego
zagospodarowania przestrzennego.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.23-32
Autor: Barbara Banaszkiewicz, Krystyna Grabowska, Stanisław Suchecki
Tytuł: Charakterystyka warunków opadowych Pojezierza Suwalskiego w latach 1971 – 2000
Słowa kluczowe: warunki opadowe, Pojezierze Suwalskie
Streszczenie
W pracy przedstawiono wybrane charakterystyki dotyczące warunków opadowych Pojezierza Suwalskiego.
Opracowanie oparto na miesięcznych, rocznych i wieloletnich sumach opadów z lat 1971-2000. Dokonano
analizy częstości występowania miesięcy oraz sezonów z niedoborem lub nadmiarem opadu wg kryterium
Kaczorowskiej i częstości okresów bezopadowych > 10, > 15 i > 20 dni w okresach IV-V, VI-VII, VIII-IX i IVIX. Wyliczono średnią miesięczną i roczną liczbę dni z opadami ≥0,1, ≥1,0, ≥5,0, ≥10,0, ≥20,0 i ≥30,0mm. Dla
uzupełnienia charakterystyki obliczono prawdopodobieństwo występowania miesięcznych i rocznych sum
opadów w wybranych przedziałach. Analiza wykazała, że końcówka lat 90-tych ubiegłego wieku
charakteryzowała się zmniejszonymi sumami opadów atmosferycznych, na co wskazywała również ich
klasyfikacja wg kryterium Kaczorowskiej i częstsze występowanie ciągów bezopadowych w tym okresie.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.33-38
Autor: Elżbieta Radzka, Grzegorz Koc, Jacek Rak, Jolanta Jankowska
Tytuł: Niedobór i rozkład opadów w Siedlcach w latach 1971-2005
Słowa kluczowe: opad, niedobór, rozkład, posucha
Streszczenie
Dane meteorologiczne z lat 1971-2005 ze stacji meteorologicznej w Siedlcach udostępnił Instytut Meteorologii i
Gospodarki Wodnej w Warszawie. W pracy określono liczbę dni z opadem stosując kryterium Olechowicz –
Bobrowskiej. W celu zbadania nadmiarów i niedoborów wilgoci wyliczono również wskaźnik (P-ETR)
(klimatyczny bilans wodny). Stosując metodę Kaczorowskiej określono miesiące suche i wilgotne. Na podstawie
kryterium Koźmińskiego określono ciągi dni bezopadowych. Średnia liczba dni z opadem (≥0,1mm) w okresie
wegetacyjnym wynosiła 83 dni. Ciągi bezopadowe w okresach wegetacyjnych występowały najczęściej w
kwietniu, sierpniu i w październiku, a najrzadziej w czerwcu. Największe deficyty wodne w analizowanym
wieloleciu zanotowano w maju i sierpniu. Jedynie w miesiącach jesiennych (wrzesień, październik) różnica
między opadami a parowaniem była dodatnia.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.39-47
Autor: Jacek Leśny, Radosław Juszczak, Henryk Ratajkiewicz, Bogdan Chojnicki, Marek Urbaniak,
Janusz Olejnik
Tytuł: Możliwości wspomagania podejmowania decyzji w rolnictwie z wykorzystaniem Wielkopolskiego
Internetowego Serwisu Informacji Agrometeorologicznej.
Słowa kluczowe: wspomaganie decyzji w rolnictwie, prognozy agrometeorologiczne
Streszczenie
Ankiety przeprowadzone wśród rolników Wielkopolski w latach 2003/2004 pokazały, że istnieje bardzo duże
zapotrzebowanie na informacje agrometeorologiczne wspomagające podejmowanie decyzji w rolnictwie. W efekcie
pracownicy Katedry Agrometeorologii Akademii Rolniczej w Poznaniu nawiązali współpracę z Interdyscyplinarnym
Centrum Modelowania Matematycznego Uniwersytetu Warszawskiego, której celem było zbadanie możliwości
wykorzystania wyników pracy mezoskalowego modelu pogody do stworzenia serwisu informacji
agrometeorologicznej. Praktycznym efektem prac jest Wielkopolski Internetowy Serwis Informacji
Agrometeorologicznej (WISIA). W serwisie udostępniana jest 60 godzinna prognoza meteorologiczna
(przygotowywana przez ICM UW), oraz szereg informacji o charakterze zaleceń dla rolników wygenerowanych na
podstawie wspomnianej prognozy pogody i danych pochodzących z trzech automatycznych stacji meteorologicznych
umiejscowionych wśród pól uprawnych Wielkopolski. Ten zestaw informacji zawiera następujące elementy: prognozy
sum temperatur efektywnych i wyznaczonych na ich podstawie terminów pojawienia się szkodników roślin
uprawnych i sadowniczych; opady - suma dobowa i opad kumulowany; ewapotranspiracja potencjalna i rzeczywista,
klimatyczny bilans wodny; sygnalizacja występowania rosy; promieniowanie całkowite i usłonecznienie, warunki
wykonywania zabiegów chemicznej ochrony roślin, oraz sygnalizacja zarazy ziemniaka (przygotowywana przez
IUNG Puławy). Wszystkie informacje są przygotowywana dla każdego z punktów siatki funkcjonowania modelu
pogody, co w praktyce oznacza rozdzielczość gminy. Serwis WISIA, dostępy jest bezpłatnie na stronie
www.agrometeo.pl od początku 2006 roku. W artykule przedstawiono wspomniane powyżej najważniejsze
informacje udostępniane w serwisie oraz możliwości ich praktycznego wykorzystywania w rolnictwie.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.48-54
Autor: Jerzy Kozyra, Jerzy Dwornikiewicz, Anna Nieróbca, Czesław Pietruch
Tytuł: Agrometeorologiczny system ochrony plantacji chmielu przed mączniakiem rzekomym
(Peronospora humuli Miy, et Tak)
Słowa kluczowe: agrometeorologiczny system, chmiel, ochrona roślin, mączniak rzekomy (Peronospora humuli
Miy, et Tak)
Streszczenie
W pracy przedstawiono organizację systemu ochrony plantacji chmielu przeciwko mączniakowi rzekomemu
(Peronospora humuli Miy, et Tak) opracowany dla rejonu lubelskiego Powiśla. Głównym elementem systemu
jest automatyczna stacja meteorologiczna zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie plantacji oraz program do
sygnalizacji potrzeby zabiegu o nazwie Prog-Chmiel. Przeprowadzona weryfikacja systemu w latach 2004-2006
wskazała, że istnieje możliwość znacznego ograniczenia liczby zabiegów przeciwko mączniakowi rzekomemu w
stosunku do standardowej metody ochrony i dopasowania tej liczby do warunków meteorologicznych. Przez
zmniejszenie liczby zabiegów ochrony chmielu istnieje możliwość zmniejszenia potencjalnych kosztów ochrony
jak również negatywnego oddziaływania na środowisko.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.55-65
Autor: Robert Kalbarczyk, Eliza Kalbarczyk
Tytuł: Sezonowa zmienność stężenia SO2 w wybranych miejscowościach północno-zachodniej Polski w
zależności od warunków pogodowych
Słowa kluczowe: stężenie SO2, analiza regresji, elementy meteorologiczne, Polska
Streszczenie
Celem pracy była ocena sezonowej zmienności stężenia ditlenku siarki w wybranych miejscowościach
północno-zachodniej Polski w zależności od warunków meteorologicznych. Podstawę opracowania stanowiły
wartości dobowe stężenia ditlenku siarki oraz dobowe dane meteorologiczne w okresie od 1 maja 2005 r. do 30
kwietnia 2007 r. z 5 stacji (Gorzów Wlkp., Koszalin, Piła, Widuchowa i Szczecin), położonych w północnozachodniej Polsce.
W analizowanych miejscowościach północno-zachodniej Polski rozkład czasowy stężenia SO2 wykazywał
wyraźną strukturę sezonową, największa zmienność stężenia SO2 występowała w sezonie zimowym, a
najmniejsza w letnim. Najwięcej istotnych związków z wielkością stężenia SO2 udowodniono względem
średniej temperatury powietrza i wilgotności powietrza, więcej latem, mniej – jesienią. Największe
współczynniki determinacji równań regresji wielokrotnej, opisującej związek stężenia ditlenku siarki z
elementami meteorologicznymi, uzyskano w sezonie letnim i wahały się one od 10% w stacji Piła do około 40%
w stacji Gorzów Wlkp. i Szczecin.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.66-73
Autor: Katarzyna Rozbicka, Małgorzata Kleniewska
Tytuł: Związek między stężeniem dwutlenku siarki i dwutlenku azotu w powietrzu atmosferycznym a
rodzajem napływających mas powietrza w Ursynowie SGGW
Słowa kluczowe: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, masy powietrza
Streszczenie
Praca zawiera wyniki badań nad stosunkowo mało rozpoznanym związkiem między stężeniem zanieczyszczeń
powietrza (SO2 i NO2) a rodzajem zalegającej masy powietrza. Przeanalizowano cogodzinne wartości chwilowe
temperatury i wilgotności powietrza, prędkości wiatru i wysokości opadu atmosferycznego oraz stężenia
wybranych zanieczyszczeń powietrza z okresu IV.2001r. do IX.2006r. ze stacji monitoringu atmosfery Ursynów
SGGW. Obliczono średnie wartości stężenia dwutlenku siarki i dwutlenku azotu w różnych masach powietrza
oraz wyznaczono równania regresji opisujące związki między stężeniem zanieczyszczeń a elementami
meteorologicznymi w rozpatrywanych masach.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.74-83
Autor: Dariusz Gołaszewski, Wiesława Przewoźniczuk, Grzegorz Majewski
Tytuł: Intensywność warszawskiej miejskiej wyspy ciepła w sezonach grzewczych lat 2005/2006 i
2006/2007 w różnych warunkach pogodowych
Słowa kluczowe: wyspa ciepła, klimat miasta, temperatura powietrza
Streszczenie
W pracy badano intensywność miejskiej wyspy ciepła w dwóch sezonach grzewczych 2005/2006 oraz
2006/2007, znacznie różniących się warunkami pogodowymi i podjęto próbę oceny, wpływu warunków
meteorologicznych na różnice temperatury powietrza między miastem a obszarami pozamiejskimi. Dane
pomiarowe pochodziły z automatycznych stacji meteorologicznych należących do WIOŚ w Warszawie.
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.84-89
Autor: Jacek Rak, Grzegorz Koc, Elżbieta Radzka, Jolanta Jankowska
Tytuł: Warunki termiczne Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach
Słowa kluczowe: warunki termiczne, temperatura powietrza, termiczne pory roku, okres wegetacyjny, RSD
Zawady
Streszczenie
Celem niniejszego opracowania jest analiza warunków termicznych w RSD Zawady.
W pracy wykorzystano wyniki pomiarów średniej dobowej temperatury powietrza z lat 2002 – 2006 z
automatycznej stacji meteorologicznej (położenie geograficzne: Hs – 150m, φ- 52,06N, λ- 22,56E) leżącej w
RSD Zawady. Na podstawie wyników obserwacji wyliczono średnią miesięczną temperaturę powietrza i średnią
roczną temperaturę powietrza, określono wartości i daty wystąpienia minimalnych i maksymalnych dobowych
temperatur powietrza, wyliczono długość, oraz początek i koniec meteorologicznych okresów wegetacyjnych
oraz wyliczono liczbę dni w przedziałach temperaturowych okresu zimowego i letniego.
Średnia roczna temperatura powietrza w RSD Zawady wahała się od 7,9oC (2004 rok) do 8,9oC (2002 rok).
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, z.3(37) 2007, s.90-98
Autor: Ewa Burszta-Adamiak
Tytuł: Ocena przydatności geowłóknin do ochrony gruntu przed kolmatacją
Słowa kluczowe: geowłókniny, infiltracja, kolmatacja
Streszczenie
Zasilanie urządzeń chłonnych wodami naturalnymi zawierającymi m.in. zawiesiny mineralne i organiczne,
koloidy, bakterie, mikroorganizmy przyczynia się do wgłębnej kolmatacji gruntu i tworzenia się na powierzchni
dna warstwy osadów. Konsekwencje procesu kolmatacji zmuszają do zastosowania rozwiązań mających na celu
regenerację zdolności filtracyjnych materiału porowatego. Jednym ze sposobów ochrony urządzeń chłonnych
przed wgłębną kolmatacją są geowłókniny. W pracy przedstawiono wyniki badań skuteczności działania
geowłóknin jako warstwy oddzielającej złoże filtracyjne od warstwy zakolmatowanego osadu.