Nauka życia , czyli czym jest zabawa dla małego dziecka /szkic

Nauka życia , czyli czym jest zabawa dla małego dziecka /szkic

Nauka życia , czyli czym jest zabawa dla małego dziecka /szkic eseistyczny/
Od początku.
Baw się i ucz.
Szukanie celu.
Siła i duch.
Dziecko dorasta
1.
2.
3.
4.
5.
Od początku.
Wiadomo, na samym początku było słowo, jak mówi Ewangelia świętego Jana. W życiu
małego dziecka słowo wypowiadana przez innych jest przewodnikiem po nieznanym świecie.
Dziecko pokazuje rzeczy, lecz nie potrafi ich w pierwszej fazie rozwoju nazywać. Dziecko
kształtuje się i wychowuje poprzez elementy zabawy. Jest ona rozumiana nie tylko jako
przyjemność, ale i konieczność. Zabawa pozwalać oswajać świat przez dziecko i zaprzyjaźnić się
z nim. Zabawa jest tworzywem i narzędziem kreowania rzeczywistości, która mądry wychowawca,
nauczyciel, czy opiekun potrafi wykorzystać, by prawidłowo ukształtować zarówno wyobraźnię,
jak również wszystkie cechy intelektu dziecka.
Słuchaj i patrz - to główne wyzwanie i zadanie dla przewodnika dziecka w dorastaniu
do odpowiedzialności. Nauczyciel powinien formy zabawy dostosowywać do wieku, charakteru,
zainteresowań i stopnia ruchliwości dziecka. Zabawa to reakcja na potrzeby dziecka zbudowana
na schematach edukacyjnych.
Baw się i ucz.
W życiu małego dziecka zabawa to główny czynnik rozwoju psychofizycznego. Ponadto jest
formą poznawania rzeczywistości w jej wieloaspektowości i różnorodności. Zabawa to zespół
składników ruchowych, motorycznych, psychologicznych, intelektualnych, wychowawczych oraz
poznawczych. W ramach form zabawowych nauczania dziecko poznaje i przyswaja
zróżnicowane(gatunkowo, genetycznie, ilościowo, strukturalnie) wiadomości a także umiejętności.
Jedną z funkcji zabawy małego dziecka staje się naśladowanie. To właśnie naśladowanie, poprzez
odtwarzanie form aktywności dorosłych, dziecko poszukuje aktywnych trybów rozwiązywania
stawianych przed nim problemów. Zabawa powinna zawierać przejrzystą i racjonalną gradację,
układ i strukturę zagadnień oraz problemów, których rozwiązywania się dziecko uczy dojrzewajac
do podejmowania decyzji życiowych.
1
Szukanie celu.
Zabawa prowadzi do wykreowania i znalezienia roli dziecka jako jednostki w ramach
struktury społecznej, najpierw w grupie rówieśniczej, a następnie w społeczeństwie. Zabawa to
symulacja prawdziwego życia, z jego złożonością, wielopoziomowością i wieloznacznością.
Zabawowe formy uczenia się zmierzają do utrzymywania zainteresowań i ciekawości poznawczej
przez małego człowieka. W trakcie czynności wykonywanych przez dziecko podczas zabawy
buduje się elementy koncentracji, uwagi, zapamiętywania ale także wypowiedzi. Zarówno gry,
jak i zabawy skierowane do małych dzieci powinny uczyć ich współpracy, wzajemnej pomocy,
ale także szacunku i dyscypliny oraz porządku poprzez wprowadzanie w życie jasnych
i sprawiedliwych reguł.
Jak widać zabawa w życiu małego dziecka to pierwszy krok w świat edukacji, który opisywać
będzie przedszkole a następnie system oświaty szkolnej służący ogólnemu wychowaniu,
opanowaniu wiedzy i różnorodnych umiejętności.
Siła i duch.
Małe dziecko w zabawie uczy się uodparniać się na stres, walczyć z przeciwnościami losu,
własnymi słabościami, organizować swój czas i planować różnorodne czynności. Wyrabia w sobie
samodyscyplinę i stanowczość, dojrzewa w byciu człowiekiem obowiązkowym i odpowiedzialnym,
w nieustannym rozwijaniu się. Zwracam uwagę, że dla dziecka zabawa to namiastka pracy
(w rozumieniu, jakie nadają je dorośli mówiąc o ukierunkowanym wysiłku fizycznym)
oraz formy rozwoju siły fizycznej i ducha mądrego współzawodnictwa.
Zabawy w procesie dojrzewania dziecka spełniają zróżnicowane funkcje : poznawcze,
wychowawcze oraz kształcące /kształtujące/. Funkcje te pozwalają na gromadzenie materiału
poznawczego oraz utrwalanie go i wykorzystywanie w praktyce.
Funkcja kształcąca polega
na rozwijaniu procesów i umiejętności poznawczych, w tym percepcyjno – motorycznych. Funkcja
poznawcza polega na wspomaganiu zaangażowania w wypełnianiu obowiązków edukacyjnych.
Funkcja wychowawcza to racjonalne kształtowanie poczucia odpowiedzialności za wykonane
czynności oraz budowanie cech wytrwałości w osiąganiu celu, a także umiejętności współpracy
i współdziałania.
2
Dziecko dorasta.
Ta przygoda zaczyna się na podwórku. Kilku malców kopie piłkę. Budują bramkę z patyków
albo kamieni. Biegną. Pika toczy się po trawie, znika pod nogami. Tak zaczął się twój pierwszy
mecz. Trwa on do dziś, pamiętasz jego każdy szczegół, każdy strzał i akcję. Jesteś zawodnikiem.
Próbujesz wygrać, budujesz przyjaźnie z kolegami, którzy tworzą drużynę. Musicie rozumieć się
i ufać sobie. Od rana do nocy biegniecie, zdobywacie bramki, strzelacie. Pierwsze wygrane
i porażki. Małe mistrzostwa świata. W sercu nosisz pragnienie zwycięstwa. Pamiętacie? Każdy
chce być najlepszy. Od dzieciństwa staramy się podpatrywać innych i pokonywać ich. Uczymy się
zasad i reguł - według nich postępujemy. W zabawie ważnymi elementami są zasady i reguły,
ale także system nagród oraz
naśladowania nauczyciela-mistrza-trenera. To on łączy pasję
zwycięstwa z podopiecznym, pozwala mu się rozwijać i kształtować charakter w duchu
przezwyciężania przeszkód i trudności.
Podsumowując pozwolę sobie na autorskie określenie zabawy jako połączenia elementów nauki,
sportu i twórczości artystycznej w dążeniu do bycia doskonałym, pięknymi i szlachetnym.
To poznawania granic własnych możliwości i sztuka dorastania do wypełniania obowiązków
w dorosłym życiu.
Kraków, marzec 2012 r.
3
4