wymagania kl.III 2011

GEOGRAFIA – KL. III
Europa. Relacje: przyroda – człowiek.
Dział
Wymagania konieczne i podstawowe
1.Znać położenie geograficzne Europy.
2.Wskazać na mapie politycznej państwa Europy.
3.Wymienić i pokazać na mapie stolice państw
europejskich.
4. Wskazać na mapie jednostki fizycznogeograficzne
Europy, największe rzeki i jeziora.
5. Wymienić podstawowe cechy środowiska
przyrodniczego Europy.
6. Podać przykłady wpływu gór na klimat Europy.
7. Podać przykłady świadczące o dużym zróżnicowaniu
ludów Europy.
8. Podać przykłady państw o dużym wewnętrznym
zróżnicowaniu językowym i kulturowym.
9. Wskazać na mapie Europy przykładowe miejsca
konfliktów narodowościowych.
10.Wyjaśnić przyczyny wybranych konfliktów
narodowościowych.
11. Wskazać na mapie politycznej państwa
skandynawskie i ich stolice.
12. Czytać i interpretować mapy tematyczne Europy
Północnej.
13. Przedstawić główne cechy środowiska
przyrodniczego Europy Północnej.
14. Wykazać związek między elementami środowiska
przyrodniczego a kierunkami działalności gospodarczej
człowieka w krajach Europy Północnej.
Wymagania rozszerzające
1. Rozpoznawać na mapie konturowej
państwa i stolice Europy.
2. Na podstawie map tematycznych
przedstawić podstawowe cechy
środowiska przyrodniczego Europy.
3. Wyjaśnić wpływ czynników
klimatotwórczych na kształtowanie się
klimatu Europy.
4. Analizować diagramy klimatyczne
wybranych miejsc Europy
charakterystyczne dla różnych typów
klimatu.
5. Podać przykłady współzależności
między klimatem, roślinnością i glebami
w Europie.
6. Podać przykłady świadczące o dużym
zróżnicowaniu ludów Europy –
wyjaśnić przyczyny tego zróżnicowania.
7. Scharakteryzować działania
ograniczające konflikty
narodowościowe.
8. Prezentować na forum klasy wybrany
kraj Europy Pn.
9. Wskazać dominanty państw Europy
Pn..
10. Przedstawić związki między
warunkami środowiska a gospodarką
wybranych regionów Europy Zach.
Wymagania dopełniające
1. Ocenić środowisko
przyrodnicze Europy pod
względem warunków, jakie
stwarza dla życia i gospodarczej
działalności człowieka.
2. Opisać zróżnicowanie
regionalne, kulturowe,
narodowościowe, etniczne
Europy.
3. Rozróżniać główne grupy
językowe i języki ludności
Europy.
4. Wskazać na mapie Europy
regiony występowania wyznań,
języków i narodowości.
5. Przedstawić procesy
integracyjne w Europie.
6.Wykazać i ocenić wartość
środowiska przyrodniczego dla
człowieka i gospodarki.
7. Scharakteryzować przemiany
gospodarcze drugiej połowy XX
wieku.
8.Omówić zmiany w rolnictwie
zachodzące w krajach Europy
Zachodniej.
1
Europa. Relacje: przyroda – człowiek.
15.Wskazać na mapie ważne regiony przemysłowe
Europy Zachodniej.
16.Wyjaśnić pojęcia: restrukturyzacja, współpraca
transgraniczna.
17.Wskazać na mapie główne regiony rolnicze Europy
Zachodniej.
18.Podać cechy rolnictwa towarowego; rozumieć, na
czym polega rolnictwo intensywne.
19.Zlokalizować Londyn na mapie i wymienić jego
podstawowe funkcje.
20.Wymienić główne cechy światowych metropolii.
21.Przedstawić zalety i wady życia w wielkim mieście.
22.Scharakteryzować społeczeństwo Londynu.
23. Wskazać na mapie Alpy i państwa, w granicach
których leży ten łańcuch górski.
24.Wymienić główne cechy środowiska przyrodniczego
Alp.
25. Wskazać na mapie europejskie państwa leżące nad
Morzem Śródziemnym.
26. Opisać główne walory środowiska przyrodniczego basenu
M.Śródziemnego.
27. Podaje przykłady państw europejskich o dużych
walorach turystycznych.
11. Wyjaśnić przyczyny restrukturyzacji
przemysłu w Irlandii i w Okręgu
Lotaryngia we Francji oraz główne
kierunki tych zmian.
12. Omówić pozytywne i negatywne
skutki restrukturyzacji przemysłu.
13.Wykazać związek między
warunkami przyrodniczymi a
kierunkiem i efektywnością produkcji
rolnej.
14. Opisać funkcje społecznogospodarcze oraz układ przestrzenny
Londynu jako miasta.
15. Przedstawić zależność rozwoju
Londynu od warunków środowiska
przyrodniczego.
16. Podać przykłady wpływu gór na
środowisko przyrodnicze i gospodarkę
krajów alpejskich.
17. Omówić kierunki rozwoju
gospodarczego krajów alpejskich.
18. Podać przykłady atrakcji turystycznych,
9. Podać przykłady atrakcji
turystycznych Londynu.
10.Uzasadnić konieczność
zgodnego współżycia ludzi o
różnych narodowościach,
kulturach, językach i wyznaniach.
11.Wyjaśnić wpływ gór na
zróżnicowanie się gospodarki
wraz z wysokością n.p.m.
12. Wykazać związek między
warunkami środowiska
przyrodniczego, a rozwojem
gospodarki, w tym turystyki, w
krajach alpejskich.
13. Wykazać wpływ zabytków
kultury greckiej, rzymskiej i
arabskiej na rozwój turystyki w
regionie śródziemnomorskim.
14. Scharakteryzować walory
przyrodnicze i kulturowe
wybranego regionu turystycznego
Europy.
przyrodniczych i kulturowych regionu
Europy Południowej.
19. Wyjaśnić pojęcia związane z
turystyką.
2
Azja – kontynent rekordów.
1. Lokalizować na mapie regiony geograficzne
kontynentu.
2.Odczytywać informacje z map klimatycznych,
roślinności i gleb kontynentu.
3. Lokalizować na mapie kontynentu wybrane obiekty
np. rzeki, jeziora, szczyty.
4. Opisać charakterystyczne cechy środowiska
przyrodniczego Azji.
5. Podać przykłady różnych kontrastów środowiska Azji
i zlokalizować je na mapie
6. Wskazać na mapie rozmieszczenie najstarszych
azjatyckich cywilizacji.
7. Wyjaśnić wpływ środowiska przyrodniczego na
rozmieszczenie najstarszych cywilizacji w Azji.
8.Wykazać osiągnięcia najstarszych azjatyckich
cywilizacji.
9. Wskazać na mapie regiony rolnicze Chin.
10.Wyjaśnić przyczyny nierównomiernego
rozmieszczenia ludności w Chinach.
11. Wymienić produkty chińskie wykorzystywane w
życiu codziennym Polaka.
12.Odczytać z danych statystycznych pozycję Chin w
gospodarce światowej.
13. Przedstawić znaczenie gospodarki Chin na świecie.
14. Wymienić i scharakteryzować wybrane elementy
środowiska przyrodniczego Japonii.
15. Wymienić nazwy znanych firm japońskich oraz
produkty japońskie znane na rynku polskim.
1.Wykazać wpływ warunków
środowiskowych w Azji na warunki
życia człowieka.
2.Odczytywać z mapy wysokość
bezwzględną i obliczać wysokość
względną.
3. Wykazać, na podstawie map
tematycznych, że kontynent Azji jest
obszarem wielkich geograficznych
kontrastów.
4. Przedstawić znaczenie rzek w
rozwoju osadnictwa i kształtowaniu
cywilizacji.
5. Wykazać wpływ osiągnięć
najstarszych azjatyckich cywilizacji na
życie współczesnych społeczeństw.
6. Scharakteryzować wybrane elementy
środowiska przyrodniczego Chin
wpływających na specyfikę tego kraju.
7. Wykazać zróżnicowanie ludności
Chin.
8.Wykazać gospodarczą rolę Chin w
świecie.
9.Scharakteryzować gospodarkę Chin.
10. Scharakteryzować gospodarkę
Japonii.
11. Wykazać związek pomiędzy rytmem
upraw i „kulturą ryżu” a cechami
klimatu monsunowego.
1.Wykazać zróżnicowanie
regionów Azji pod względem
możliwości rozwoju osadnictwa i
rolnictwa.
2. Wskazać miejsca konfliktów
narodowościowych w Azji i ich
przyczyny.
3.Wyjaśnić zależność gospodarki
Chin od warunków środowiska
przyrodniczego.
4.Przedstawić konsekwencje
obecnej sytuacji demograficznej
Chin.
5. Przedstawić problemy
społeczne wynikające z przemian
gospodarczych w Chinach.
6. Wyjaśnić zależność gospodarki
Japonii od warunków środowiska
przyrodniczego.
7. Wykazać znaczenie czynników
społeczno-kulturowych w
tworzeniu nowoczesnej
gospodarki Japonii.
8. Przedstawić rozwiązania
technologiczne służące
zapobieganiu skutkom trzęsień
ziemi w Japonii.
9.Wykazać wpływ rozwoju nauki
na pozycję gospodarczą państwa.
3
Azja -– kontynent rekordów.
16. Wykazać wpływ pracowitości i zaangażowania
Japończyków na rozwój gospodarczy swojego kraju.
17. Wymienić osiągnięcia technologiczne Japończyków.
18. Wskazać na mapie obszary uprawy ryżu w Azji
Południowo- Wschodniej.
19. Opisać warunki naturalne Azji Poł.-Wsch..
20. Podać przykłady biednych i bogatych państw Azji
Poł.-Wschodniej.
21. Wyjaśnić pojęcia: przyrost naturalny, eksplozja
demograficzna, kasty.
22. Opisać zróżnicowanie etniczne, językowe, religijne
społeczeństwa Indii.
23.Wykazać związek pomiędzy hinduizmem a życiem
społeczeństwa np.: kastowość, reinkarnacja, „święte
krowy”.
24.Przedstawić wpływ religii na życie mieszkańców
Indii.
25.Wskazać na mapie państwa Bliskiego Wschodu.
26.Opisać warunki środowiska przyrodniczego na
Bliskim Wschodzie.
27.Odczytać dane dotyczące wydobycia i eksportu ropy
naftowej w krajach Bliskiego Wschodu.
12. Opisać kontrasty społeczne i
gospodarcze w Indiach.
13. Wykazać znaczenie klimatu i rzek w
życiu mieszkańców Indii.
14. Przedstawić zróżnicowanie etniczne
i religijne Bliskiego Wschodu.
15.Wymienić główne zasady islamu i
wpływ religii na życie muzułmanów.
16. Wskazać przykłady konfliktów na
Bliskim Wschodzie.
10. Wykazać różnorodne
zastosowanie ryżu w żywieniu
człowieka.
11. Wyjaśnić przyczyny
niewielkich możliwości
zastosowania maszyn rolniczych
w uprawie ryżu.
12. Wyjaśnić przyczyny
gwałtownego rozwoju
nowoczesnych technologii w
Indiach.
13. Przedstawić wpływ
wydobycia ropy naftowej na
rozwój motoryzacji.
14.Wyjaśnić przyczyny i skutki
konfliktów na Bliskim
Wschodzie.
4
Afryka
1. Odczytać z mapy współrzędne geograficzne
krańcowych miejsc Afryki.
2. Odczytać z map tematycznych Afryki informacje
dotyczące klimatu, gleb i roślinności.
3. Odczytać i interpretować klimatogramy wybranych
stacji na kontynencie Afryki.
4. Wskazać obszary nadwyżek i niedoborów wody.
5. Wskazać strefę Sahelu na mapie; wymienić i wskazać
na mapie kraje leżące w strefie Sahelu.
6. Wyjaśnić przyczyny koczowniczego trybu życia
ludności w strefie Sahelu.
7. Podać sposoby gospodarowania w Afryce.
8. Określić wartości przyrostu naturalnego w Afryce.
9. Przedstawić główne problemy społeczne Afryki.
10. Wskazać regiony głodu w Afryce i podać jego
przyczyny.
1. Wykazać zależności pomiędzy
położeniem geograficznym a
występowaniem stref klimatyczno roślinno- glebowych w Afryce.
2. Opisać problemy rolnictwa Afryki.
3. Wskazać przyczyny pustynnienia
strefy Sahelu.
4. Wymienić choroby występujące w
Afryce i podać ich przyczyny.
5. Przedstawić sposoby rozwiązania
problemu głodu i ocenić ich
skuteczność.
Ameryka Północna i
Południowa
1. Wskazać na mapie regiony geograficzne obu Ameryk.
2. Wskazać na mapie główne obiekty geograficzne
Ameryki Północnej i Południowej.
3. Opisać warunki naturalne obu Ameryk.
4. Podać przykłady państw biednych i bogatych obu
Ameryk.
5. Określić wartości przyrostu naturalnego państw
Ameryki Środkowej.
6.Odczytać z mapy informacje dotyczące warunków
klimatycznych i glebowych obszaru Amazonii.
7.Uzasadnić potrzebę ochrony lasów równikowych.
8. Wskazać zmiany zalesienia Amazonii na podstawie
map tematycznych.
9. Wymienić przyczyny intensywnej wycinki drzew
w Amazonii.
1. Wykazać współzależności pomiędzy
elementami środowiska przyrodniczego
obu Ameryk.
2.Wyjaśnić przyczyny występowania
trzęsień ziemi i czynnego wulkanizmu
w Kordylierach i w Andach.
3. Wskazać na mapie obszary
występowania cywilizacji Indian.
4.Wykazać wpływ czynników
przyrodniczych, gospodarczych,
społecznych i historycznych na
zróżnicowanie ludności obu Ameryk.
5. Przedstawić zróżnicowanie rasowe i
językowe obu Ameryk.
1. Wskazywać na mapie obiekty
geograficzne Afryki.
2. Wyjaśnić przyczyny
występowania rzek i jezior
okresowych w Afryce.
3. Wykazać związek pomiędzy
zasobami wodnymi a sposobami
gospodarowania w regionie
Sahelu.
4. Wyjaśnić przyczyny
problemów rolnictwa w Afryce.
5. Określić związki pomiędzy
problemami wyżywienia,
występowaniem chorób (m.in.
AIDS) a poziomem życia w
krajach Afryki na południe od
Sahary.
1. Porównać środowisko
przyrodnicze obu Ameryk.
2. Określić związki między
warunkami środowiska
przyrodniczego a gospodarką
Ameryki Północnej i Łacińskiej.
3. Porównać zróżnicowanie
kulturowe Ameryki Północnej i
Południowej.
4. Uzasadnić rolę lasu
równikowego w procesie
globalnego ocieplenia.
5.Ocenić ekologiczną i
gospodarczą funkcję lasu.
5
Ameryka Północna i Południowa
10.Wyjaśnić zagrożenia lokalne i globalne wynikające
z faktu wylesiania Amazonii.
11. Wskazać na mapie wielkie miasta Brazylii i
uzasadnić ich lokalizację.
12.Zdefiniować pojęcie urbanizacji.
13. Wykazać związek pomiędzy warunkami przyrodniczymi a
lokalizacją miast Brazylii.
14.Wskazać na mapie regiony geograficzne
Stanów Zjednoczonych.
14. Wskazać na mapie megalopolis i większe miasta w
Stanach Zjednoczonych.
15. Wskazuje na mapie regiony rolnicze USA.
16. Odczytać dane statystyczne dotyczące miejsca USA
w gospodarce światowej.
17. Omówić rolę i osiągnięcia przemysłu wysokich
technologii w USA.
18. Wskazać na mapie obszary koncentracji
przemysłu w USA.
6. Wymienić piętra roślinne lasu
równikowego.
7.Omawić skutki przyrodnicze
i społeczne gospodarki leśnej w
Amazonii.
8. Przedstawić skutki żywiołowego
rozwoju miast Brazylii.
9.Uzasadnia lokalizację miast Brazylii.
10. Interpretować mapy tematyczne
dotyczące klimatu i gleb w kontekście
rozwoju rolnictwa w USA.
11.Wyjaśnić zależność gospodarki USA
od warunków środowiska
przyrodniczego.
12. Wymienić największe amerykańskie
koncerny przemysłowe i wykazać ich
znaczenie w gospodarce świata.
13.Wskazać współzależności pomiędzy
środowiskiem przyrodniczym a
koncentracją przemysłu w USA.
6. Identyfikuje konflikt interesów
pomiędzy ekologicznymi
skutkami wylesiania Amazonii a
jej gospodarczym
wykorzystaniem.
7. Wyjaśnić przyczyny
problemów społecznych
występujących w wielkich
miastach Brazylii.
8. Wyjaśnić wpływ kolonizacji na
rozwój przestrzenny miast
Brazylii.
9. Uzasadnić znaczenie regionów
geograficznych w gospodarce
USA.
10. Wykazać związki między
gospodarką a warunkami
środowiska przyrodniczego w
najważniejszych regionach
gospodarczych USA.
11.Ocenić rolę USA w
gospodarce światowej.
12. Określa wpływ kryzysu
finansowego 2007-2009 na
gospodarkę Stanów
Zjednoczonych.
6
Australia
Arktyka i
Antarktyda
1. Odczytać wybrane informacje z map klimatycznych,
roślinności i gleb.
2. Omawić elementy środowiska przyrodniczego
Australii wpływające na specyfikę tego kontynentu.
3. Wskazać najważniejsze działy gospodarki Australii.
4. Wskazać na mapie Australii obszary występowania
surowców mineralnych.
1. Odczytać z mapy współrzędne
geograficzne krańcowych miejsc
kontynentu.
2. Wykazać zależność pomiędzy
klimatem a światem organicznym
kontynentu.
3. Scharakteryzować rolnictwo
Australii.
4. Wyjaśnić rolę wód artezyjskich na
kontynencie.
1.Przedstawić, na podstawie map
tematycznych, główne cechy
gospodarki Australii na tle
warunków środowiska
przyrodniczego.
1. Odczytać nazwy i wskazać na mapie regiony
geograficzne obszarów okołobiegunowych.
2.Scharakteryzuje środowisko przyrodnicze obszarów
okołobiegunowych.
1. Porównać warunki środowiska
przyrodniczego Arktyki i Antarktyki.
2. Wyjaśnić zmiany zachodzące
w środowisku przyrodniczym obszarów
okołobiegunowych.
1. Omówić prawdopodobne
zmiany, jakie zajdą w obszarach
okołobiegunowych w wyniku
ocieplenia klimatu na Ziemi.
2. Wymienić pierwszych
zdobywców obu biegunów.
3.Wskazać na udział Polaków
w badaniach obszarów
okołobiegunowych.
7