do pobrania - gospodarka.gostyn.pl

Wstęp
Witamy w Poniecu, mieście o bardzo starym rodowodzie, liczącym ponad 900 lat. Na
początek zapraszamy do wysłuchania krótkiego zarysu dziejów miasta.
Ratusz
Naszą wycieczkę rozpoczynamy od siedziby władz gminnych, czyli ratusza.
Ratusz w Poniecu jest budowlą stosunkowo młodą. Kamień węgielny położono 6
września 1842 roku, a ratusz został oddany do użytku 15 października 1843 roku.
Budynek posiada dwie kondygnacje oraz dwuspadowy, łamany dach z naczółkami.
Trzykondygnacyjna wieża została zbudowana na planie kwadratu. Na wieży
umieszczone są tarcze zegarowe, zaś na jej szczycie – iglica. Okna na parterze budowli i
wieży są umieszczone w arkadowych, płytkich wnękach. Na piętrze budowli okna są
kształtu prostokąta i ozdobione są nadokiennikami. Na wieży ratusza umieszczono
zegar. Na zewnętrznej ścianie ratusza znajduje się tablica ku czci Polaków
rozstrzelanych z październiku 1939 roku przez hitlerowców oraz tablica pamiątkowa
dotycząca udziału Baonu Ponieckiego w Powstaniu Wielkopolskim.
Dom z podcienami
Budynek stoi ścianą szczytową do ulicy. Posiada konstrukcję szachulcową. Ściany
budynku wzniesiono z drewnianego szkieletu, którego wypełnienie stanowi cegła.
Obecny dom jest rekonstrukcją wzniesioną około 1960 r. z okazji 850 lecia miasta. Dach
budynku jest pokryty drewnianymi gontami. Podcień jest wsparty na czterech
drewnianych słupach z zastrzałami. Do wnętrza prowadzą drewniane drzwi. Drugie
wejście znajduje się od strony ulicy Krętej. W budynku mieszczą się mieszkania. Istnieją
plany przekształcenia budynku w regionalną izbę pamięci
Dom Śliwińskiego
Przy uliczce dochodzącej do ponieckiego rynku znajduje się niepozorny, skromny dom.
To tutaj w dniu 5 lipca 1883 w mieszczańskiej rodzinie Romana i Antoniny z Obecnych
urodził się przyszły dowódca wojsk powstańczych walczących w rejonie Leszna. Ten
fakt upamiętnia tablica pamiątkowa ufundowana przez Hufiec Związku Harcerstwa
Polskiego w Poniecu.
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007 – 2013
Opracowana przez Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości Powiatu Gostyńskiego
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Miejsce po bramie poznańskiej
U zbiegu ulic Śliwńskiego, Drożdżynskiego i Gostyńskiej tworzy się charakterystyczne
zwężenie, a za nim trójkątny placyk. Prawdopodobnie w tym miejscu znajdowała się
jedna z bram miejskich. Prowadziła w kierunku Poznania, stąd nazywano ją Bramą
Poznańską. Po bramach, i umocnieniach miasta, nie zachował się na powierzchni żaden
materialny ślad.
Dawny szpital, obecnie przedszkole samorządowe
Zespół dawnego szpitala Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo
pochodzi z 1896 roku. Od ulicy znajduje się budynek szpitalny z przyległą kaplicą oraz
dawny dom zakonny. W głębi posesji są pozostałe zabudowania dawnego szpitala,
obecnie zaadoptowane do potrzeb przedszkola.
Najbardziej efektowna jest fasada głównego budynku od ulicy Kościuszki. Składa się on
z trzech części. Środkowy korpus szpitala zwrócony jest szerszą stroną do ulicy, a
boczne skrzydła są ustawione do niej szczytem. W prawym mieści się kaplica. Otwory
okienne i drzwiowe zakończone półokrągłymi łukami i obramowaniami. Fronton
wzbogacają pilastry, pokryte częściowo boniowaniem. Poszczególne kondygnacje na
frontonie zaznaczone gzymsami. Uwagę zwracają trzy nisze, w których umieszczono
postacie świętych po bokach, a w środkowej, znajdującej się nad wejściem głównym
krzyż.
Kościół parafialny p. w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.
Po raz pierwszy kościół był wzmiankowany w 1309r. W XV w. nastąpiła przebudowa w
stylu gotyckim. Obecną formę architektoniczną kościół uzyskał w drugiej połowie XVIII
w.
Cały teren kościelny jest otoczony murem z dwiema bramami od wschodu i zachodu. W
bramie zachodniej, przed którą stoimy, zamontowano klasycystyczne kraty z herbem
Nowina Mielżyńskich, dawnych właścicieli miasta. Widać również wyraźnie inicjały SM
SB DP i datę - 1811. Kościół jest zbudowany na rzucie silnie wydłużonego prostokąta, z
wielobocznym zamknięciem prezbiterium od strony wschodniej. Zwraca uwagę
monumentalna, kwadratowa wieża z kruchtą w przyziemiu. Składa się z dwóch
kondygnacji, rozczłonkowanych ( oddzielonych) gzymsami, pilastrami i boniowaniem.
Górna część wieży została zwieńczona belkowaniem z ząbkami i półkolistymi
frontonami; hełm z blachy klasycystyczny w kształcie smukłego stożka osadzonego na
niskim cokole. Portal do kruchty od zachodu w architektonicznym obramieniu.
Kościół jest opięty gotyckimi szkarpami trzyuskokowymi.
Wnętrze
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007 – 2013
Opracowana przez Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości Powiatu Gostyńskiego
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Wchodzimy przez kruchtę, a następnie pod chórem muzycznym wspartym na trzech
arkadach filarowych. Kościół posiada wnętrze jednonawowe. Na bocznych ścianach
widzimy klasycystyczne, parzyste pilastry zwieńczone odcinkami belkowania; co druga
para pilastrów dźwiga gurty, czyli łuki, oddzielające trzy przęsła sklepień żaglastych; na
belkowaniu pozostałych par pilastrów dekoracyjne wazony. Okna są zamknięte łukiem
półkolistym. Prezbiterium oddzielone w drugiej połowie XVIII wieku ścianą ołtarzową i
mieści zakrystię i skarbczyk. Wyposażenie wnętrza kościoła stanowią: ołtarz główny,
ołtarze boczne, obrazy, nagrobki, popiersia świętych.
Kościół pw. Chrystusa Króla
Kościół p. w. Chrystusa Króla. Jest to budowla stosunkowo świeżej daty. Wzniesiono ją w
1864r. w stylu neogotyckim jako kościół ewangelicki dla licznie zamieszkałej w owym
czasie w Poniecu ludności niemieckiej. Przed jego wybudowaniem ewangelicy byli
zmuszeni korzystać z niewielkiej świątyni w pobliskiej wsi Waszkowo. Kościół p.w.
Chrystusa Króla składa się z dwóch naw: większej (gdzie znajdują się ławki dla
wiernych) oraz mniejszej - ołtarzowej, posiada również wysoką, murowaną wieżę z
dzwonnicą usytuowaną na przedzie świątyni. Nie posiada jednak dzwonów - dzwony
będące na wieży zostały przeniesione po wojnie do kościoła farnego w miejsce
zrabowanych przez okupanta. Podczas zaboru pruskiego kościół nosił wezwanie
Świętych Piotra i Pawła, dopiero po przejęciu władzy przez katolików w 1945 r.
zmieniono jego patrona.
Gimnazjum
Budynek obecnego gimnazjum został wzniesiony około 1860 r. jako szkoła komunalna.
W okresie międzywojennym mieściła się w nim szkoła powszechna, a po II wojnie
szkoła podstawowa. Od 1999 r. stał się siedzibą gimnazjum, które w 2002 r. przyjęło
imię Bernarda Śliwinskiego. Wydarzenie to upamiętnia tablica, znajdująca się na froncie
budynku.
Budynek obecnego gimnazjum składa się z trzech korpusów. Najstarszy z nich,
środkowy, stoi frontem do ulicy. Dwa boczne, powstałe nieco później, ustawiono
szczytem do ulicy. Szczyty posiadają schodkowe zakończenie, zwieńczone niewielkimi
wieżyczkami. Dach dwuspadowy. Okna na piętrze od ulicy zakończone łukami, a na
parterze prostokątne. Do wnętrza budynku prowadzą trzy wejścia: jedno od ulicy
Szkolnej, drugie od ulicy Gostyńskiej, trzecie, używane obecnie na co dzień, od strony
podwórza.
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007 – 2013
Opracowana przez Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości Powiatu Gostyńskiego
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Zamek Rokosowo
Dawna rezydencja rodziny Mycielskich zlokalizowana w Rokosowie w gminie Poniec.
Obiekt w stylu neogotyku romantycznego, zbudowany dla Józefa Mycielskiego,
zaprojektowany przez Friedricha Augusta Stülera w latach 1849-1854. Pałac został
przebudowany około 1900 i odrestaurowany w latach 1984-1986. Charakterystyczne
dla obiektu są narożnikowe, masywne wieże, krenelaż i częściowo sucha fosa wokół. Na
szczycie środkowego ryzalitu umieszczony jest herb rodzinny – Dołęga. Z tyłu pałacu
znajduje się ogród zimowy, obecnie restauracja. Całość otacza park o powierzchni 3,2
ha.
Brama Wrocławska
Przez bramę południową prowadził trakt na Głogów i Wrocław. W Poniecu istniała
komora celna. Jej istnienie wynikało z królewskiego przywileju wydanego przez króla
Władysława Jagiełłę w 1398 r. Na jego podstawie właściciele Ponieca mieli prawo
pobierać od mieszkańców miast królewskich po pół grosza, a od mieszkańców innych
miast i prowincji po groszu oraz po 6 denarów od każdego przepędzanego stada bydła.
Ten przywilej był kilkakrotnie potwierdzany przez późniejszych władców.
Niewykluczone, że pobór opłat celnych odbywał się przy bramach miejskich.
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007 – 2013
Opracowana przez Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości Powiatu Gostyńskiego
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi