Instrukcja bezpieczenstwa pozarowego_Hala
Transkrypt
Instrukcja bezpieczenstwa pozarowego_Hala
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 SPIS TREŚCI Strona Karta uzupełnień i zmian w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. 3 I Wstęp. Wyjaśnienie podstawowych pojęć. 5 II Zasady ogólne. 9 III Warunki ochrony przeciwpożarowej. 11 1. Lokalizacja. 11 2. Dane ogólne. 11 3. Ocena zagrożenia wybuchem – strefy zagrożenia wybuchem 12 4. Gęstość obciążenia ogniowego. 13 5. Kategoria zagrożenia ludzi. 13 6. Podział na strefy pożarowe. 13 7. Klasa odporności pożarowej. 14 8. Warunki ewakuacji. 14 9. Instalacje użytkowe. 17 10. Urządzenia przeciwpożarowe. 18 11. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru. 21 12. Drogi pożarowe. 21 IV Zasady bezpiecznej eksploatacji obiektów. 22 V Zasady składowania w procesie magazynowania. 26 VI Zasady bezpiecznej eksploatacji urządzeń i instalacji. 27 1. Instalacje techniczne. 28 2. Instalacje i urządzenia przeciwpożarowe. 31 Wyposażenie obiektu w gaśnice. 43 VII VIII Zasady postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia. 47 1. Alarmowanie. 47 2. Zasady postępowania przy likwidacji pożaru. 49 IX Warunki ewakuacji ludzi z budynku. 51 1. Wskazania dla kierującego ewakuacją. 54 2. Obowiązki pracowników w zakresie przygotowania organizacyjnego do ewakuacji. 55 3. Wskazania dla osób ewakuowanych 56 1 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 4. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi. 57 5. Oznakowanie dróg i wyjść ewakuacyjnych. 57 X Prace niebezpieczne pożarowo. 60 1. Postanowienia wstępne. 60 2. Organizacja prac niebezpiecznych pożarowo. 60 3. Wskazania przeciwpożarowe w zakresie przygotowania budynku i pomieszczeń do wykonywania prac niebezpiecznych pożarowo. 61 XI Organizacja i zasady zaznajamiania pracowników z przepisami przeciwpożarowymi. 63 1. Rodzaje szkoleń. 63 2. Organizacja i dokumentowanie szkoleń. 65 Postanowienia końcowe. 66 XII Załącznik nr 1 – protokół zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo Załącznik nr 2 – zezwolenie na prowadzenie prac niebezpiecznych pożarowo Załącznik nr 3 – książka kontroli prac niebezpiecznych pożarowo Załącznik nr 4 – sprawozdanie z ćwiczeń ewakuacyjnych Załącznik nr 5 – wzór oświadczenia o zapoznaniu się z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego oraz zaświadczenia o odbytym szkoleniu p.poż. Rysunek nr 1 – plan sytuacyjny Rysunek nr 2 – rzut przyziemia hali Rysunek nr 3 – rzut piętra Rysunek nr 4 – rzuty poziome części biurowej TNT 2 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Karta uzupełnień i zmian w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. Lp. Data Punkty instrukcji uzupełnienia skreślone dodane zmienione Treść nowych lub zmienionych punktów instrukcji Autor uzupełnień lub zmian, jego nazwisko, imię, stanowisko i podpis 3 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 80, poz. 563) wprowadza się w życie „ Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego ” dla hali produkcyjno-magazynowej z częścią biurową Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Przedmiotowa Instrukcja obowiązuje wszystkich użytkowników obiektu, pracowników, wykonawców robót niebezpiecznych pożarowo oraz wszystkie osoby przebywające w obiekcie. Prezes Zarządu Katowice, dnia ............................ .................................................. U w a g a : Z ustaleniami niniejszej Instrukcji należy zapoznać wszystkich pracowników Firm wynajmujących pomieszczenia oraz osoby korzystające z obiektu. Stosowne oświadczenia wg załącznika nr 3 należy włączyć do akt osobowych. Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na dwa lata, a także po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej. I. Wstęp. Wyjaśnienie podstawowych pojęć. 4 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Przedmiotem niniejszej instrukcji jest określenie wymagań przeciwpożarowych, jakie obowiązują w hali produkcyjno-magazynowej GPP oraz ludzi w nim przebywających. Aby określić wymagania przeciwpożarowe dotyczące hali przeprowadzono analizę zabezpieczenia przeciwpożarowego w oparciu o obowiązujące przepisy, wykorzystując: - ustalenia z wizji lokalnej dokonanej w trakcie normalnej eksploatacji oraz informacje kierownictwa dotyczące podstawowych funkcji poszczególnych pomieszczeń, - sporządzone w obiekcie szkice sytuacyjne, - dokumentację techniczno-budowlaną. W niniejszym dokumencie określono: 1) warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia obiektu, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego i jego warunków technicznych; 2) sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic; 3) sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia; 4) sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym; 5) sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi; 6) sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią przedmiotowej instrukcji oraz z przepisami przeciwpożarowymi. W celu poszerzenia wiadomości dotyczących ochrony przeciwpożarowej załączono wykaz obowiązujących przepisów i norm. Z ustawy o ochronie przeciwpożarowej wynika m.in., co następuje: Art. 3. Osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja korzystając ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Art. 4 ust. 1 Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu, zapewniając jego ochronę przeciwpożarową, obowiązany jest w szczególności: 1) przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, 2) wyposażyć budynek, obiekt lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach, 5 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 3) zapewnić konserwację i naprawy sprzętu oraz urządzeń określonych w pkt 2, zgodnie z zasadami i wymaganiami gwarantującymi sprawne i niezawodne ich funkcjonowanie, 4) zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, 5) przygotować budynek, obiekt lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej, 6) zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi, 7) ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest ustalenie algorytmów postępowania na wypadek powstania pożaru, wybuchu lub innego miejscowego zagrożenia, co stanowi wypełnienie obowiązku wynikającego z art.4 pkt. 5 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Ilekroć w Instrukcji jest mowa o: » zapobieżeniu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru lub innego miejscowego zagrożenia – rozumie się przez to: a) zapewnienie koniecznych warunków ochrony technicznej nieruchomościom i ruchomościom, b) tworzenie warunków organizacyjnych i formalnoprawnych zapewniających ochronę ludzi i mienia, a także przeciwdziałających powstawaniu lub minimalizujących skutki pożaru lub innego miejscowego zagrożenia, » bezpieczeństwie pożarowym – rozumie się przez to stan eliminujący zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi uzyskiwany przez funkcjonowanie systemu prawnych i technicznych środków zabezpieczenia przeciwpożarowego norm oraz prowadzonych działań zapobiegawczych przed pożarem, » Polskich Normach – rozumie się przez to Polskie Normy przeznaczone jedynie do dobrowolnego stosowania, zgodnie z przepisami o normalizacji, » pracach niebezpiecznych pod względem pożarowym – rozumie się przez to prace, których prowadzenie może powodować bezpośrednie niebezpieczeństwo powstania pożaru lub wybuchu, 6 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 » systemie sygnalizacji pożarowej – rozumie się przez to system obejmujący urządzenia sygnalizacyjno – alarmowe służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze, » materiałach niebezpiecznych pożarowo – rozumie się przez to następujące materiały niebezpieczne: gazy palne, ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 K (55OC), materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne, materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu, materiały wybuchowe i pirotechniczne, materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji oraz materiały mające skłonności do samozapalenia, » przeciwpożarowym wyłączniku prądu – rozumie się przez to wyłącznik odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru; odcięcie dopływu prądu przeciwpożarowym wyłącznikiem nie może powodować samoczynnego załączenia drugiego źródła energii elektrycznej, w tym zespołu prądotwórczego, z wyjątkiem źródła zasilającego oświetlenie awaryjne, jeżeli występuje ono w budynku, » strefie pożarowej – rozumie się przez to budynek albo jego część oddzieloną od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, bądź też pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych budynków, określone z uwagi na wymagania bezpieczeństwa pożarowego w przepisach techniczno – budowlanych; częścią budynku, o której mowa wyżej, jest także jego kondygnacja, jeżeli klatki schodowe i szyby dźwigowe w tym budynku spełniają co najmniej odpowiednie wymagania, określone w przepisach techniczno – budowlanych dla klatek schodowych, » technicznych to urządzenia, środkach sprzęt, zabezpieczeń przeciwpożarowych instalacje i rozwiązania – rozumie się przez budowlane służące zapobieganiu powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów, » terenie przyległym – rozumie się przez to pas terenu wokół obiektu, o szerokości równej minimalnej dopuszczalnej odległości od innych obiektów z uwagi na wymagania bezpieczeństwa pożarowego określone w przepisach techniczno – budowlanych, » urządzeniach przeciwpożarowych – rozumie się przez to urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do wykrywania i zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności : stałe i półstałe 7 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia wchodzące w skład urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno – alarmowe, urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty przeciwpożarowych, i zawory hydrantowe, pompy w pompowniach przeciwpożarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające oraz drzwi i bramy przeciwpożarowe, o ile są wyposażone w systemy sterowania, » stałych urządzeniach gaśniczych – rozumie się przez to urządzenia związane na stałe z obiektem, zawierające własny zapas środka gaśniczego, wyposażone w układ przechowywania i podawania środka gaśniczego, uruchamiane automatycznie we wczesnej fazie rozwoju pożaru, » zabezpieczeniu przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych – rozumie się przez to zabezpieczenie przed utrzymywaniem się na drogach ewakuacyjnych dymu w ilości, która ze względu na ograniczenie widoczności lub toksyczność uniemożliwiłaby bezpieczną ewakuację, » odpowiednich warunkach ewakuacji – rozumie się przez to zespół przedsięwzięć oraz środków techniczno – organizacyjnych zapewniający szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów, » zagrożeniu wybuchem – rozumie się przez to możliwość tworzenia przez palne gazy, pary palnych cieczy, pyły lub włókna palnych ciał stałych, w różnych warunkach, mieszanin z powietrzem, które pod wpływem czynnika inicjującego zapłon (iskra, łuk elektryczny lub przekroczenie temperatury samozapłonu) wybuchają, czyli ulegają gwałtownemu spalaniu połączonemu ze wzrostem ciśnienia powyżej 5 kPa. 8 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 II. Zasady ogólne. Pożary stanowią jedną z najdotkliwszych i najgroźniejszych klęsk żywiołowych, niszczą bowiem bezpośrednio mienie, a często również zagrażają życiu i zdrowiu ludzi. Osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja korzystające ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zgodnie z art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. nr 81, poz.351 z późn. zm. j.t. Dz. U. z 2002 r. nr 14, poz.1229 z późn. zm.), przeciwpożarową zapewniając ochronę na terenie Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39, zobowiązany jest w szczególności: 1/ przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, 2/ wyposażyć budynek, obiekt lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze zgodnie z obowiązującym zasadami, 3/ zapewnić konserwację i naprawy posiadanego sprzętu oraz urządzeń zgodnie z zasadami i wymaganiami gwarantującymi sprawne i niezawodne ich funkcjonowanie, 4/ zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, 5/ przygotować budynek, obiekt lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej, 6/ zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi, 7/ ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, o których mowa powyżej stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje - w całości lub w części - ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem. 9 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Wymagania ochrony przeciwpożarowej sprowadzają się do wyeliminowania możliwości powstania pożaru, a w przypadku jego zaistnienia do ograniczenia jego zasięgu, a tym samym do ograniczenia strat materialnych. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563) nakłada na właściciela obowiązek wykonania Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego. Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego, zwana dalej Instrukcją określa: potencjalne źródła powstania pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania, zasady zapobiegania możliwości powstania pożaru, zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo, zasady zabezpieczenia obiektów w podręczny sprzęt gaśniczy, zasady postępowania na wypadek powstania pożaru, zasady prowadzenia ewakuacji, zasady prowadzenia szkolenia pracowników w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Do zapoznania się z Instrukcją Bezpieczeństwa i przestrzegania jej ustaleń zobowiązani są wszyscy pracownicy Firm wynajmujących pomieszczenia w hali GPP, bez względu na rodzaj wykonywanej pracy i zajmowane stanowisko. Przyjęcie do wiadomości postanowień Instrukcji pracownicy potwierdzają w oświadczeniu własnoręcznym podpisem, które powinno być włączone do akt osobowych pracownika. Postanowienia Instrukcji obowiązują również pracowników Firm prowadzących działalność gospodarczą lub wykonujących jakiekolwiek prace na terenie obiektu. Umowa o powierzenie (wykonanie) prac w obiekcie musi zobowiązywać wykonawców do przestrzegania ustaleń wynikających z treści instrukcji. Wykonawcy ponadto zobowiązani są zapoznać z treścią Instrukcji swoich pracowników, którzy potwierdzają przyjęcie do wiadomości jej postanowień własnoręcznym podpisem. Prezes Zarządu GPP lub osoba przez niego wyznaczona ma prawo i obowiązek kontrolować wykonawców w zakresie realizacji w/w ustaleń i przestrzegania przez ich pracowników postanowień Instrukcji. 10 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 III. Warunki ochrony przeciwpożarowej. 1. Lokalizacja. Na terenie Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach przy ul. Konduktorskiej 39 (działka nr 4/380) usytuowane są : hala produkcyjno-magazynowa z częścią biurową, pompownia przeciwpożarowa ze zbiornikiem wody p.poż., portiernia, parkingi dla pracowników oraz klientów, drogi i place manewrowe dla samochodów dostawczych TIR. Hala produkcyjno-magazynowa jest obiektem wolnostojącym, usytuowanym w centralnej części działki nr 4/380. W promieniu 20 m od hali nie występuje zabudowa kubaturowa. Zagospodarowanie działki przedstawiono na załączonym do instrukcji planie sytuacyjnym – rysunek nr 1. 2. Dane ogólne. Całkowite wymiary zewnętrzne hali wynoszą 241,60 x 65,64 m. Wysokość całkowita wynosi 12,60 m. Rozstaw osiowy głównych ram nośnych 12,0 m o rozpiętości 60,0m. Rozwiązanie funkcjonalne wnętrza hali zostało zorganizowane w formie modularnej (4+1) , gdzie podstawowym modułem jest przestrzeń 48,0 m x 60,0 m. Każdy z modułów został zaopatrzony w dwa segmenty szatniowe stanowiące lustrzane odbicie umożliwiające podział modułu 48 m x 60 m na dwóch niezależnych użytkowników. Moduł 5-ty zaopatrzono w 4 zespoły szatniowe z sanitariatami, zlokalizowane na przeciwległych stronach segmentu przy ścianach bocznych hali. W części południowej każdy moduł ma budowę dwukondygnacyjną którą zrealizowano przez wykonanie na całej długości hali antresoli żelbetowej przylegającej do ściany bocznej obiektu o rozstawie słupów 6,0 m x 6,0 m i wysokości posadzki 4,59 m. Na powstałej drugiej kondygnacji usytuowana jest część biurowa skomunikowana z parterem zewnętrznymi zamkniętymi dwubiegowymi klatkami schodowymi. Klatki schodowe stanowią strefę wejściową prowadzącą do hali i części biurowej na piętrze bezpośrednio z poziomu placu manewrowego zlokalizowanego wzdłuż południowo-wschodniej części obiektu. W parterze każdego modułu wyodrębniono pomieszczenia takie jak: magazyn, boksy biurowe od strony południowej przy rampach załadunkowych, pomieszczenia zaplecza socjalnego pod antresolą (szatnie damska oraz męska z umywalnią i sanitariatami, sanitariat przyprodukcyjny), pomieszczenie pomocnicze, pomieszczenie techniczne pod klatką schodową oraz pomieszczenia techniczne obsługujące halę wraz z zapleczem socjalno-biurowym tj: rozdzielnie teletechniczna, rozdzielnia trafo i pomieszczenie gospodarcze. 11 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Na piętrze każdego modułu zlokalizowano pomieszczenia biurowe w układzie korytarzowym stanowiące lustrzane odbicie po obu stronach centralnie zlokalizowanej klatki schodowej. Układ ten umożliwia komfortowe użytkowanie biur przez dwóch użytkowników (firm) poprzez wydzielenie dwóch segmentów biurowych po obu stronach klatki schodowej z wspólnym centralnie umieszczonym zespołem sanitariatów. Wejścia do dwóch segmentów modułu piątego od strony północno-zachodniej prowadzą schodkami z poziomu -1,10 placu manewrowo załadunkowego na poziom 0,00 hali. Każdy z modułów 1-4 zaopatrzono wejścia od strony północno-zachodniej w postaci jednobiegowych schodów prowadzących na zadaszoną rampę przylegającą do budynku hali magazynowej. Każdy z modułów (4+1) od strony północnej zaopatrzono w dwa żelbetowe doki pod hydrauliczne rampy załadunkowe i dwie bramy rolowane rozmieszczone symetrycznie po obu stronach boksów biurowych pełniących funkcję wydawania i przyjmowania towaru. We wschodnim segmencie hali wzdłuż ściany wschodniej (w osiach A – C; 22) wydzielono pożarowo dwukondygnacyjną część biurową firmy TNT, pomieszczenia biurowe usytuowane są na poziomie I i II piętra. Zestawienie powierzchni : - hala produkcyjno-magazynowa w poziomie przyziemia : 14.597,63 m2, - część biurowa (I piętro w osiach 1 – 22, na całej długości osi A) : 1568,31 m2, - część biurowa TNT (I piętro w osiach A - C) : 364,79 m2, - część biurowa TNT (II piętro w osiach A - C) : 368,74 m2. Zagospodarowanie hali z częściami biurowymi przedstawiono na załączonych do instrukcji rysunkach nr 2, 3 i 4. 3. Ocena zagrożenia wybuchem – strefy zagrożenia wybuchem. W hali produkcyjno-magazynowej nie są przechowywane i składowane materiały niebezpiecznych pożarowo w rozumieniu postanowień § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). W Firmie SSG (lokalizacja w osiach : B – A/3 – 5) prowadzone są procesy spawania gazowego. Używa się spawalniczych gazów technicznych : tlen, argon, azot i acetylen, przechowywanych w butlach gazowych dopuszczonych przez UDT. 12 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Uwaga : W przypadku prowadzenia procesów technologicznych z gazami, cieczami łatwo palnymi lub pyłami palnymi Prezes Zarządu GPP zobowiąże prowadzącego działalność gospodarczą (wynajmującego) do opracowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla prowadzonych procesów technologicznych oraz wprowadzenia zabezpieczeń przeciwpożarowych wynikających z zagrożenia pożarowego prowadzonych procesów technologicznych. Zostanie wykonana analiza warunków zabezpieczenia przeciwpożarowego wynajmowanych pomieszczeń, uzgodniona z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych. 4. Gęstość obciążenia ogniowego. Gęstość obciążenia ogniowego hali produkcyjno-magazynowej, jako jednej strefy pożarowej, mieści się w przedziale do 2000 MJ/m2. Zgodnie z występującą technologią produkcji oraz przyjętą technologią składowania (składowanie regałowe + swobodne pola odkładcze) obliczono gęstość obciążenia ogniowego dla hali produkcyjno-magazynowej wg normy PN-B-02852. Wydzielone pożarowo części biurowe nie przekraczającej wielkości progowej gęstości obciążenia ogniowego Qd < 500 MJ/m2. Uwaga : Zarząd GPP jest zobowiązany do prowadzenia stałego nadzoru nad wielkością gęstości obciążenia ogniowego w hali produkcyjno-magazynowej – wielkość progowa dla hali produkcyjnomagazynowej jako jednej strefy pożarowej wynosi 2000 MJ/m2 i nie może zostać przekroczona. 5. Kategoria zagrożenia ludzi. Wydzielone pożarowo z hali części biurowe zaliczone są do kategorii ZL III zagrożenia ludzi. W części biurowej nie występują pomieszczenia, w których może przebywać jednocześnie ponad 50 osób. 6. Podział na strefy pożarowe. W obiekcie wyróżniam trzy strefy pożarowe : - strefa I : hala produkcyjno-magazynowa o powierzchni 14.597,63 m2 - dopuszczalna wielkość strefy pożarowej wynosi 16.000 m2 = 8000 m2 + 100 % powiększenie z uwagi na zastosowanie stałej instalacji gaśniczej tryskaczowej, 13 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 - strefa II : południowa część biurowa (I piętro w osiach 1 – 22, na całej długości osi A) : 1568,31 m2 - dopuszczalna wielkość strefy pożarowej wynosi 8000 m2. - strefa III : wschodnia część biurowa (I i II piętro w osiach A - C, na całej długości osi 22) : 733,53 m2 - dopuszczalna wielkość strefy pożarowej wynosi 8000 m2. Wymagania ochrony przeciwpożarowej w zakresie dopuszczalnych wielkości stref pożarowych są spełnione. 7. Klasa odporności pożarowej. Hala produkcyjno-magazynowa jest wykonana w klasie „D” odporności pożarowej z elementów konstrukcyjnych nie rozprzestrzeniających ognia – dopuszczalna klasa „E” z uwagi na zastosowanie w hali stałej instalacji gaśniczej tryskaczowej. Południowa część biurowa (I piętro w osiach 1 – 22, na całej długości osi A) jest wykonana w klasie „D” odporności pożarowej z elementów konstrukcyjnych nie rozprzestrzeniających ognia. Ściany i stropy oddzieleń przeciwpożarowych posiadają konstrukcję o klasie wynikającej z występującej gęstości obciążenia ogniowego hali – elementy oddzieleń przeciwpożarowych o klasie REI 120 odporności ogniowej. Wschodnia część biurowa (I i II piętro w osiach A - C, na całej długości osi 22) jest wykonana w klasie „C” odporności pożarowej z elementów konstrukcyjnych nie rozprzestrzeniających ognia. Ściany i stropy oddzieleń przeciwpożarowych posiadają konstrukcję o klasie wynikającej z występującej gęstości obciążenia ogniowego hali – elementy oddzieleń przeciwpożarowych o klasie REI 120 odporności ogniowej. Wymagania ochrony przeciwpożarowej w zakresie klasy odporności pożarowej są spełnione. 8. Warunki ewakuacji. Hala produkcyjno-magazynowa : Każdy segment hali produkcyjno-magazynowej posiada dwa wyjścia ewakuacyjne prowadzące bezpośrednio na zewnątrz obiektu, zamykane drzwiami dwuskrzydłowymi o szerokości 1,50 m (skrzydło zasadnicze o szerokości co najmniej 0,90 m . Maksymalna długość przejścia ewakuacyjnego w poszczególny segmentach hali wynosi 50 m przy dopuszczalnej długości 225 m. 14 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Południowa część biurowa : - maksymalna długość przejścia ewakuacyjnego wynosi 14 m - dopuszczalna długość 40 m, - ilość dojść ewakuacyjnych - 1 - maksymalna długość drogi ewakuacyjnej wynosi 20 m (mierzona do drzwi przeciw- pożarowych klasy EI 30 wydzielających klatkę schodową) - dopuszczalna długość 20 m, - minimalna wysokość korytarza – 2,50 m, - minimalna szerokość korytarza – 1,40 m, - korytarze obudowane ścianami o odporności ogniowej klasy EI 30. - klatki schodowe i korytarze wyposażone w oświetlenie ewakuacyjne o natężeniu 1 luksa, czas działania 2 godziny, - klatki schodowe o parametrach użytkowych : ⋅ biegi proste o konstrukcji żelbetowej, ⋅ minimalna szerokość biegu - 1,20 m, ⋅ minimalna szerokość spocznika - 1,50 m, ⋅ maksymalna wysokość stopni - 0,17 m, - klatki schodowe obudowana ścianami o odporności ogniowej klasy REI 120 i wydzielona od korytarzy drzwiami przeciwpożarowymi klasy EI 30, - klatki schodowe wyposażone w klapę dymową o czynnej powierzchni oddymiania co najmniej 5% rzutu klatki schodowej, klapy dymowe uruchamiane automatycznie (przez czujki dymu usytuowane wewnątrz klatki schodowej) z możliwością ręcznego otwarcia przyciskiem usytuowanym : przy drzwiach wejściowych do klatki schodowej oraz na piętrze, - wyjścia ewakuacyjne z klatek schodowych na zewnątrz budynku przez drzwi o szerokości 1,50 m, skrzydło zasadnicze o szerokości w świetle 0,9 m, z kierunkiem otwarcia na zewnątrz - na drogach ewakuacyjnych nie występują palne wykładziny podłogowe, okładziny ścienne i sufity wykonane są z materiałów niepalnych i niezapalnych, - drogi i wyjścia ewakuacyjne oznakowane znakami ewakuacji zgodnie z wymaganiami norm : ⋅ PN-92/N-01256/02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. ⋅ PN-EN 01256-4. Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpożarowe. ⋅ PN-EN 01256-5. Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych. 15 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Wschodnia część biurowa : - maksymalna długość przejścia ewakuacyjnego wynosi 34 m - dopuszczalna długość 40 m, - ilość dojść ewakuacyjnych - 1 - maksymalna długość drogi ewakuacyjnej : na I i II piętrze biura zorganizowane w formie „open space”, wyjście ewakuacyjne z kondygnacji prowadzi bezpośrednio do wydzielonej pożarowo klatki schodowej, - klatka schodowa wyposażona w oświetlenie ewakuacyjne o natężeniu 1 luksa, czas działania 2 godziny, - klatka schodowa o parametrach użytkowych : ⋅ biegi proste o konstrukcji żelbetowej, ⋅ minimalna szerokość biegu - 1,20 m, ⋅ minimalna szerokość spocznika - 1,50 m, ⋅ maksymalna wysokość stopni - 0,17 m, - klatka schodowa obudowana ścianami o odporności ogniowej klasy REI 120 i wydzielona od pomieszczeń drzwiami przeciwpożarowymi klasy EI 60, - klatka schodowa wyposażona w klapę dymową o czynnej powierzchni oddymiania co najmniej 5% rzutu klatki schodowej, klapa dymowa uruchamiana automatycznie (przez czujkę dymu usytuowaną wewnątrz klatki schodowej) z możliwością ręcznego otwarcia przyciskiem usytuowanym : przy drzwiach wejściowych do klatki schodowej oraz na II piętrze, - wyjścia ewakuacyjne z klatki schodowej na zewnątrz budynku przez drzwi o szerokości 1,30 m, skrzydło zasadnicze o szerokości w świetle 0,9 m, z kierunkiem otwarcia na zewnątrz - na drogach ewakuacyjnych nie występują palne wykładziny podłogowe, okładziny ścienne i sufity wykonane są z materiałów niepalnych i niezapalnych, - drogi i wyjścia ewakuacyjne oznakowane znakami ewakuacji zgodnie z wymaganiami norm : ⋅ PN-92/N-01256/02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. ⋅ PN-EN 01256-4. Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpożarowe. ⋅ PN-EN 01256-5. Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych. 9. Instalacje użytkowe. 16 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 9.1. Instalacja elektryczna. Instalacje elektroenergetyczne zostały zaprojektowane i wykonane zgodnie z warunkami technicznymi PN-IEC 60364. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych PN. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów poza związanymi z funkcjonowaniem technicznych zabezpieczeń przeciwpożarowych budynku, zlokalizowany został na zewnątrz hali przy wejściu do pomieszczenia rozdzielni elektrycznej. Miejsce lokalizacji przeciwpożarowego wyłącznika prądu jest oznakowane znakiem „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu”, zgodnym z PN-92/N-01256. 9.2. Instalacja odgromowa. Obiekt chroniony jest instalacją odgromową wykonaną zgodnie z warunkami technicznymi normy - PN-EN 62305-1:2008 Ochrona odgromowa. Część 1. Zasady ogólne, oraz normy PN-86/E-05003. Ochrona odgromowa obiektów budowlanych : - arkusz 01 - Wymagania ogólne. - arkusz 02 - Ochrona podstawowa. 9.3. Instalacja gazowa. Hala produkcyjno-magazynowa wyposażona jest w instalację gazową. Instalacja gazowa została zaprojektowana i wykonana zgodnie z warunkami technicznymi rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie /Dz. U. Nr 75, poz. 690 z póź. zmianami/. W hali zastosowano system detekcji gazu GAZEX, odcinający dopływ gazu w przypadku wykrycia nieszczelności. Poszczególne segmenty hali posiadają zawory gazu usytuowane na zewnątrz obiektu w naściennych szafkach gazowych. Odległość poszczególnych zaworu gazu od poziomu terenu oraz najbliższej krawędzi okna, drzwi lub innego otworu w hali wynosi 0,5 m. Główny zawór gazu, odcinający dopływ gazu do obiektu usytuowany jest przy stacji redukcyjnej gazu - lokalizacja przedstawiona jest na planie sytuacyjnym – rysunek nr 1. 17 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 9.4. Instalacja wentylacyjna. Hala produkcyjno-magazynowa wyposażona jest w wentylację mechaniczną - przewody wentylacyjne wykonane są z materiałów niepalnych. Pomieszczenia biurowe i socjalne wyposażone są w mechaniczną instalację wentylacyjną – przewody wentylacyjne niepalne. Instalacja wentylacyjna jest zaprojektowana i wykonana zgodnie z warunkami technicznymi rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie /Dz. U. Nr 75, poz. 690 z póź. zmianami/. 10. Urządzenia przeciwpożarowe. Hala produkcyjno-magazynowa wyposażona jest w następujące urządzenia przeciwpożarowe: - instalację gaśniczą tryskaczową, - instalację oddymiania grawitacyjnego, - instalację sygnalizacji pożarowej (ISP), - instalację wodociągową wewnętrzną przeciwpożarową z hydrantami 52, - instalację oświetlenie ewakuacyjnego. Część biurowa jest wyposażona w następujące urządzenia przeciwpożarowe: - instalację sygnalizacji pożarowej (ISP), - instalację wodociągową wewnętrzną przeciwpożarową z hydrantami 25, - instalację oświetlenia ewakuacyjnego, - samoczynne urządzenia oddymiające – klapy dymowe w klatkach schodowych. 10.1. Instalacja tryskaczowa. Instalacja tryskaczowa jest zaprojektowana i wykonana według standardu NFPA 13, z uwzględnieniem NFPA 231C, NFPA 20, NFPA 25 przyjmując następujące parametry: - stopień zagrożenia : EH 2, - czas działania : 60 minut, - obliczeniowa ilość tryskaczy : 14, - min. pow. chroniona przez tryskacz : 6,0 m2, 18 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 - max. pow. chroniona przez tryskacz : 9,3 m2, - typ tryskacza : ESFR (przestrzeń podstropowa), SSU (pom. pod antresolą), - temperatura pracy tryskacza : ESFR – 74 oC, SSU – 68 oC, - współczynnik wypływu K tryskacza : ESF – K 363, SSU – K 115, - zestaw pompowy z silnikiem wysokoprężnym (diesel) o wydajności 534 m3/h przy ciśnieniu 8,5 bar (0,85 MPa), - zbiornik zapasu wody o pojemności V = 680 m3, Zastosowano ochronę całego obiektu za wyjątkiem wydzielonych pożarowo, części biurowych, rozdzielni elektrycznych, pomieszczenia zaworów kontrolno-alamowych instalacji tryskaczowej. Do zasilania w wodę instalacji tryskaczowej zaprojektowano i wykonano pompownię pożarową jako zewnętrzny obiekt kubaturowy, bezpośrednio przy stalowym zbiorniku zapasu wody, o pojemności 680 m3. 10.2. Instalacja oddymiania grawitacyjnego. W instalację oddymiania grawitacyjnego wyposażony jest całą hala produkcyjno-magazynowa. System oddymiania oparto na standardach amerykańskich – NFPA 204. Halę podzielono na 10 równych stref oddymiania (moduł hali 24,0 m). Każdą strefę oddymiania obsługuje jedna centrala oddymiania połączona za pomocą modułu przekaźnikowego z centralą instalacji sygnalizacji pożaru (ISP). Klapy w poszczególnych strefach dymowych uruchamiane są samoczynnie poprzez centrale oddymiania przyporządkowane do danej strefy dymowej. Podział na strefy dymowe zrealizowano za pomocą kurtyn dymowych o minimalnej wysokości 1,73 m. W płaszczyźnie dachu hali zabudowano łącznie 80 sztuk klap oddymiania o wymiarach 2,5 m x 2,2 m, zabudowanych w pasach świetlików. Powierzchnia czynna każdej klapy dymowej wynosi 3,5 m2, co daje łączną powierzchnię oddymiania dla każdej strefy równą 28,0 m2. Obliczeniowa powierzchnia czynna klap dymowych na każda strefę dymową wynosi 27,2 m2. Napowietrzanie stref dymowych realizowane jest automatycznie przez bramy rolowane sterowane przez instalację sygnalizacji pożaru. Na każdą z 10 stref dymowych przypadają 3 bramy ( brama południowa 4,00 m x 3,60 m + dwie bramy północne 3,00 m x 3,00 m co łącznie daje powierzchnię dopowietrzania 32,4 m2 na strefę dymową przy obliczeniowej powierzchni 29,83 m2). Uwaga : 19 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Zarząd GPP zmienił koncepcję zabezpieczenia przeciwpożarowego hali produkcyjno-magazynowej. Podstawową instalacją zapewniającą bezpieczeństwo pożarowe w hali jest instalacja gaśnicza tryskaczowa. W związku z powyższym zmienione zostały systemy sterowania instalacją oddymiani. Instalacja oddymiania hali będzie uruchamiana ręcznie, tylko na potrzeby przewietrzania. Istniejąca instalacja oddymiania nie pełni funkcji urządzenia przeciwpożarowego. 10.3. System sygnalizacji pożaru. System sygnalizacji pożaru zapewnia pełną ochronę obiektu. Oznacza to, że chronione są wszystkie pomieszczenia, za wyjątkiem sanitariatów. System sygnalizacji pożaru oparty jest na : centrali pożarowej ESSER IQ Control M, analogowych optyczno-termicznych czujkach dymu, czujkach temperatury, ręcznych ostrzegaczach pożarowych (ROP) i sygnalizatorach akustycznych. Zastosowano instalację adresowalną, pętlową, gwarantującą wysoką jakość funkcjonowania i niezawodność. Występuje dwustopniowy system alarmowania : - zadziałanie dowolnej czujki powoduje alarm I stopnia, sygnalizowany tylko w centrali, - jednocześnie włącza się odmierzanie zaprogramowanego czasu opóźnienia (maksymalnie 3 minuty), jest to czas na dokonanie rozpoznania, po którym następuje załączenie alarmu II stopnia, - zadziałanie alarmu II stopnia powoduje załączenie sygnalizatorów akustycznych, - w przypadku pożaru przez czujki zabudowane w klatkach schodowych nastąpi automatyczne otwarcie klapy dymowej w danej klatce schodowej. - uruchomienie przycisku ROP powoduje natychmiastowe wywołanie alarmu II stopnia. Centrala sygnalizacji pożaru usytuowana jest w budynku portierni. 10.4. Instalacja hydrantów wewnętrznych. Hala produkcyjno-magazynowa wyposażona jest w instalację hydrantów wewnętrznych, wykonaną jako sieć obwodowa nawodniona z rur stalowych. W hali zainstalowane są hydranty 52 (o zasięgu 30 m), a w części biurowej hydranty 25, z wężem półsztywnym na zwijadle, (o zasięgu 33 m). Rozmieszczenie hydrantów wewnętrznych przedstawiono na rzutach poziomych - rysunek nr 2 i 3. 10.5. Instalacja oświetlenia ewakuacyjnego. 20 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Obiekt wyposażony jest w instalację oświetlenia ewakuacyjnego.Oświetlenie ewakuacyjne pojawi się w czasie nie dłuższym niż 2 sekundy , po zaniku innych rodzajów oświetlenia elektrycznego. Oświetlenie to osiągnie wartość 50 % założonego oświetlenia w czasie do 5 sekund, a pełne natężenie oświetlenia (1 luks) do 60 sekund od momentu załączenia. 11. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru. Zgodnie z postanowieniami § 6 ust. 3 rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych /Dz. U. Nr 121, poz. 1139/ dla hali produkcyjno-magazynowej o parametrach : - powierzchnia strefy pożarowej - 14.597,63 m2, - gęstość obciążenia ogniowego strefy Q do 2000 MJ/m2 , wymagane zapotrzebowanie wody do zewnętrznego gaszenia pożaru wynosi 40 dm3/s. Z uwagi na zastosowanie do ochrony hali produkcyjno-magazynowej instalacji gaśniczej tryskaczowej, wymagane zapotrzebowanie wody do gaszenia pożaru zmniejsza się o 50 % do wielkości 20 dm3/s. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru realizowane jest przez obwodową sieć wodociągową z zainstalowanymi na niej 6 hydrantami zewnętrznymi DN 100. Rozmieszczenie hydrantów zewnętrznych przedstawiono na planie sytuacyjnym - rysunek nr 1. 12. Drogi pożarowe. Do hali produkcyjno-magazynowej zapewniono drogę pożarową wg następujących zasad : - droga pożarowa przebiega wokół obiektu, zabezpiecza bezkolizyjny przejazd samochodami pożarniczymi wokół obiektu, - odległość drogi pożarowej od hal mieści się w granicach 5 do 15 m, - najmniejsza szerokość jezdni wynosi 4,0 m, - nośność jezdni – 200 kN (100 kN na oś), - najmniejszy promień łuku zewnętrznego - 11 m, - wjazd na teren przez bramę pożarową o szerokości nie mniejszej niż 4,5 m. Usytuowanie drogi pożarowej przedstawiono na planie sytuacyjnym - rysunek nr 1. 21 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 IV. Zasady bezpiecznej eksploatacji obiektów. W obiektach oraz na terenach przyległych do nich jest zabronione wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji, a w szczególności: 1) używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować zapłon występujących materiałów: a) w strefie zagrożenia wybuchem, z wyjątkiem urządzeń przeznaczonych do tego celu, b) w miejscach występowania materiałów niebezpiecznych pożarowo, c) w miejscach występowania innych materiałów palnych, określonych przez właściciela lub zarządcę i oznakowanych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi znaków bezpieczeństwa; 2) użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia; 3) garażowanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nie przeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu i nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu; 4) rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektu, przyległego do niego składowiska lub placu składowego z materiałami palnymi, przy czym jest dopuszczalne wykonywanie tych czynności na dachach o konstrukcji i pokryciu niepalnym w budowanych obiektach, a w pozostałych, jeżeli zostaną zastosowane odpowiednie, przeznaczone do tego celu podgrzewacze; 5) rozpalanie ognisk lub wysypywanie gorącego popiołu i żużla, w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych albo sąsiednich obiektów, oraz w mniejszej odległości od tych obiektów niż 10 m; 6) użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta; 7) przechowywanie materiałów palnych oraz stosowanie elementów wystroju i wyposażenia wnętrz z materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od : 22 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 a) urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 1000 C; b) linii kablowych o napięciu powyżej 1 kV, przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnic prądu elektrycznego, przewodów elektrycznych siłowych i gniazd wtykowych siłowych o napięciu powyżej 400 V; c) stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych i niezapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od żarówki; d) instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych, jak wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem; e) składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub umieszczanie przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości; f) zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie; g) lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń w sposób zmniejszający wymiary drogi ewakuacyjnej poniżej wartości wymaganych w przepisach techniczno - budowlanych; h) uniemożliwienie lub ograniczanie dostępu do : - gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych, - źródeł - wody do celów przeciwpożarowych, urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu, - wyjść - ewakuacyjnych albo okien dla ekip ratowniczych, wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz kurków głównych instalacji gazowej. Przeciwdziałanie zagrożeniu pożarowemu w obiektach powinno polegać w głównej mierze na eliminowaniu potencjalnych źródeł pożaru. Oznacza to między innymi konieczność przestrzegania następujących zasad : 23 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 1) użytkowanie obiektu (budynku) i poszczególnych pomieszczeń w sposób zgodny z pierwotnymi założeniami projektowymi: wszelkie zmiany w tym zakresie mogą wystąpić wyłącznie po dostosowaniu pomieszczeń do nowych funkcji, a tym samym do nowych wymagań ochrony przeciwpożarowej, 2) utrzymywanie urządzeń i instalacji elektroenergetycznej w pełnej sprawności technicznej, 3) eksploatowanie instalacji elektrycznej z uwzględnieniem obciążeń, wynikających z przekrojów przewodów i zastosowanych zabezpieczeń (zgodnie z dokumentacją projektową), 4) poddawanie instalacji elektrycznej i odgromowej wymaganym okresowym przeglądom i badaniom, 5) uwzględnianie przy adaptacji i modernizacji pomieszczeń wymagań przepisów budowy i eksploatacji urządzeń (instalacji) elektrycznych, zwłaszcza w przypadkach podłączenia dodatkowych odbiorników energii elektrycznej, 6) instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych (wyłączniki, gniazda wtyczkowe, itp.) na podłożu niepalnym lub z odpowiednią izolacją od palnego podłoża, uniemożliwiającą jego zapalenie, 7) stosowanie osłon na punktach świetlnych w podręcznych magazynkach, 8) składowanie materiałów palnych tylko w pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu; zabronione jest przy tym składowanie ich w pomieszczeniach o dotychczasowym przeznaczeniu biurowym, lub innej funkcji niż magazynowa, bez dostosowania tych pomieszczeń do nowych wymagań ochrony przeciwpożarowej, 9) wprowadzenie zakazu palenia tytoniu i używania otwartego ognia w pomieszczeniach produkcyjnych, magazynowych, administracyjnych oraz technicznych; oznakowanie tych miejsc odpowiednimi znakami zakazu, 10) zakaz przechowywania palnych gazów w obiekcie, 11) zapewnienie właściwej lokalizacji kontenerów z butlami 11 kg od obiektów kubaturowych, 12) zakaz użytkowania przenośnych ogrzewaczy wnętrzowych z odkrytą spiralą grzewczą (dopuszczalne są jedynie typu zamkniętego np. olejowe), 13) zakaz użytkowania grzałek elektrycznych - dopuszczalne są ogrzewacze z zabezpieczeniem termo bimetalowym np. ceramiczne, ustawiane na niepalnym podłożu, 24 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 14) pozostawienie po zakończeniu pracy włączonych urządzeń (z wyjątkiem urządzeń, które mają działać w sposób ciągły). Zarządzający obiektem (Prezes Zarządu GPP), zgodnie z art. 3 i art. 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity - Dz. U. Nr 147 z 2002 r. poz. 1229 z późniejszymi zmianami) oraz postanowieniami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 121, poz. 1138) jest zobowiązany do: 1) utrzymywanie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej; 2) wyposażenia obiektu, zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych, w przeciwpożarowy wyłącznik prądu, oraz jego oznakowanie pożarniczą tablicą informacyjną; 3) umieszczenia w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych; 4) oznakowania certyfikowanymi znakami zgodnymi z polskimi normami: a) dróg ewakuacyjnych i wyjść ewakuacyjnych w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji, b) miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, c) drzwi przeciwpożarowych, d) miejsca usytuowania przeciwpożarowego wyłącznika prądu w poszczególnych obiektach, e) przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego do zewnętrznego gaszenia pożaru (hydranty zewnętrzne, punkty czerpania wody). 5) utrzymywania instalacji użytkowych budynku w stanie pełnej sprawności technicznej przez wykonywanie okresowych kontroli potwierdzonych stosownymi protokołami (elektrycznej z przeciwpożarowym wyłącznikiem prądu, odgromowej, przewodów kominowych) oraz kontroli stanu technicznego budynku (potwierdzonych w książce obiektu budowlanego). 25 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 V. Zasady składowania w procesie magazynowania. W magazynach należy stosować zagospodarowanie powierzchni magazynowej w systemie blokowym oraz regałowym z zachowaniem następujących zasad : 1. Jednostki ładunkowe składować w regałach do wysokości 10,0 m lub piętrzyć (formować) w stosy (wysokość składowania w stosach nie może przekraczać 6,0 m). 2. Wzdłuż ścian magazynów należy przewidzieć przejścia przeciwpożarowe o szerokości co najmniej 0,8 m. 3. Szerokość dróg manipulacyjnych i transportowych powinna być dostosowana do szerokości wózków widłowych w ruchu dwukierunkowym z ruchem pieszym - zgodnie z warunkami normy PN-68/M-78010. Transport wewnętrzny. Drogi i otwory drzwiowe. Wytyczne projektowania. 4. Zachować przejścia między blokami stosów (przejścia poprzeczne między stosami) o szerokości co najmniej 1,2 m. 5. Składując wyroby zachowywać poniższe odległości : - 1,0 m od urządzeń grzewczych, - 1,0 m od punktów świetlnych (opraw), - 1,0 m od stałych punktów umieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego, - 1,0 m od wyjść ewakuacyjnych, - 1,0 m od szafek hydrantowych. W magazynach jest zabronione : 1. Używanie ognia otwartego i palenie tytoniu. 2. Korzystanie z uszkodzonych instalacji i urządzeń elektroenergetycznych. 3. Używanie przenośnych urządzeń grzewczych. 4. Zastawianie drzwi wyjściowych – ewakuacyjnych. 5. Zastawianie dojść do : tablic rozdzielczych, wyłączników, przełączników elektrycznych, podręcznego sprzętu gaśniczego, hydrantów wewnętrznych, przycisków sterowniczych np. klapami dymowymi. 6. Pozostawienie nie wyłączonego dopływu prądu elektrycznego po zakończeniu pracy. 7. Wykonywanie prac niebezpiecznych pożarowo bez odpowiednich zabezpieczeń, określonych w instrukcji zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo. 26 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 VI. Zasady bezpiecznej eksploatacji urządzeń i instalacji. Analiza potencjalnych czynników i przyczyn powstawania pożarów w budynkach dowodzi, że poważnym źródłem zagrożenia pożarowego są różnego rodzaju instalacje i urządzenia techniczne, które mogą mieć istotny wpływ na eliminację lub ograniczenie możliwości powstania bądź rozprzestrzeniania się pożaru, a także na skuteczność prowadzonych działań ratowniczych. Z powyższego wynika, że stała troska o należyty stan techniczno-użytkowy znajdujących się w obiekcie instalacji, urządzeń i sprzętu jest bardzo ważnym zadaniem i obowiązkiem zarządzającego Zakładem, jak też wszystkich jego pracowników. Obowiązujące przepisy przeciwpożarowe formułują następujące zasady ogólne ochrony przeciwpożarowej instalacji: instalacje i urządzenia techniczne będące wyposażeniem obiektu, powinny pod względem bezpieczeństwa pożarowego odpowiadać warunkom technicznym, określonym w polskich normach i przepisach szczególnych, przy doborze instalacji i urządzeń należy uwzględnić funkcje i przeznaczenie obiektu oraz wynikające stąd czynniki zagrożenia, wszelkie instalacje i urządzenia techniczne należy użytkować i utrzymywać w stanie zgodnym z warunkami technicznymi i wymaganiami ustalonymi przez producenta, a w szczególności należy je poddawać okresowym przeglądom i konserwacji, eksploatacja instalacji i urządzeń, których stan techniczny może przyczynić się do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzeniania się ognia jest zabroniona. Mając na względzie prawidłową i bezpieczną eksploatację instalacji i urządzeń technicznych w budynku należy przestrzegać niżej wymienionych wymagań. Najogólniej realizowane jest to poprzez utrzymywanie i użytkowanie instalacji oraz urządzeń w sposób zgodny z warunkami technicznymi i wymaganiami ustalonymi przez producenta, a w szczególności poddawanie ich okresowym przeglądom i konserwacji. Ustala się następującą procedurę organizacji systemu nadzoru nad stanem technicznym urządzeń i instalacji przeciwpożarowych oraz innych bezpośrednio związanych z systemem bezpieczeństwa : 27 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Specjalista ds. technicznych wyodrębnia z posiadanej dokumentacji technicznej urządzeń i instalacji, część dotyczącą eksploatacji, na podstawie dokumentacji eksploatacyjnej sporządza zbiorczy harmonogram przeglądów i konserwacji wszystkich instalacji i urządzeń, dla poszczególnych instalacji i urządzeń zakłada karty pracy, w których odnotowywane będą między innymi wszystkie czynności konserwacyjno-naprawcze, zakresy robót wymagające nadzoru ze strony firm specjalistycznych, specjalista ds. technicznych realizuje systemem prac zleconych. W drodze porozumienia z firmą sprawującą nadzór specjalistyczny, niektóre czynności mogą być wykonywane przez pracowników technicznych GPP. przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzone w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta i obowiązującą normą, nie rzadziej jednak niż raz w roku. Poniżej przedstawiono przykłady sposobu dokumentowania czynności związanych z nadzorem nad stanem technicznym instalacji przeciwpożarowych oraz innych mających wpływ na bezpieczeństwo pożarowe obiektu. 1. Instalacje techniczne. 1.1. Instalacja elektryczna. Hala produkcyjno-magazynowa z częścią biurową wyposażona jest w instalację elektryczną. Instalacja posiada przeciwpożarowy wyłącznik prądu zlokalizowany na zewnątrz obiektu przy wejściu do rozdzielni elektrycznej – lokalizacja wyłącznika została przedstawiona na planie sytuacyjnym rysunek nr 1. Miejsce lokalizacji przeciwpożarowego wyłącznika prądu jest oznakowane znakiem „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu”, zgodnym z PN-92/N-01256. Należy przeprowadzać okresową kontrolę instalacji elektrycznej, nie rzadziej niż raz na 5 lat, w zakresie: stanu sprawności połączeń, 28 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 stanu osprzętu elektrycznego, zabezpieczeń i środków ochrony przeciwporażeniowej, w tym: - oporności izolacji przewodów, - uziemień instalacji i aparatów, - zadziałania wyłączników różnicowo - prądowych. Kontrolę stanu technicznego instalacji elektroenergetycznej mogą przeprowadzać jedynie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, wymagane przy wykonywaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy lub konserwacji urządzeń energetycznych. Protokoły z wyżej wymienionych kontroli i pomiarów należy przechowywać wraz z dokumentacją techniczno-budowlaną obiektu (książka kontroli obiektu budowlanego), a wszelkie stwierdzone podczas kontroli usterki niezwłocznie usuwać. Podczas przeglądów należy sprawdzać działanie przeciwpożarowego wyłącznika prądu. 1.2. Instalacja odgromowa. Hala produkcyjno-magazynowa została wyposażona w instalację odgromową o zwodach poziomych niskich. Należy przeprowadzać okresową kontrolę instalacji odgromowej, nie rzadziej niż raz na 5 lat lub po każdym wyładowaniu atmosferycznym w obiekt w zakresie: oględzin części naziemnej i sprawdzeniu ciągłości połączeń, sprawdzeniu stanu uziomów po ich odkopaniu, pomiaru rezystancji uziemienia. Każda instalacja odgromowa powinna posiadać (mieć założoną) „Metrykę urządzenia piorunochronnego”. Kontrolę stanu technicznego instalacji odgromowej mogą przeprowadzać jedynie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, wymagane przy wykonywaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy lub konserwacji urządzeń energetycznych. Protokoły z wyżej wymienionej kontroli i pomiarów oraz metrykę urządzenia piorunochronnego należy przechowywać wraz z dokumentacją techniczno-budowlaną obiektu (książka kontroli obiektu budowlanego), a wszelkie stwierdzone podczas kontroli usterki niezwłocznie usuwać. 29 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 1.3. Instalacja wentylacji mechanicznej i klimatyzacji. Badania i przeglądy techniczne urządzeń wchodzących w skład systemu wentylacji mechanicznej powinny się odbywać w zakresie i terminach określonych przez producenta w DTR lub instrukcjach użytkowania. 1.4. Instalacja kominowa wentylacji grawitacyjnej, kominowe przewody spalinowe. Zanieczyszczenia z przewodów spalinowych należy usuwać co najmniej raz na 6 miesięcy. Zanieczyszczenia z przewodów wentylacji grawitacyjnej należy usuwać co najmniej 1 raz w roku. Przewody kominowe powinny być poddawane okresowej kontroli stanu technicznego co najmniej 1 raz w roku – zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy prawo budowlane. 1.5. Instalacja gazowa. Instalacja gazowa powinna być poddawana okresowej kontroli stanu technicznego co najmniej 1 raz w roku – zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy prawo budowlane. Kontrolę stanu technicznego instalacji gazowej mogą przeprowadzać jedynie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, wymagane przy wykonywaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy lub konserwacji urządzeń energetycznych. Protokoły z wyżej wymienionej kontroli i pomiarów należy przechowywać wraz z dokumentacją techniczno-budowlaną obiektu (książka kontroli obiektu budowlanego), a wszelkie stwierdzone podczas kontroli usterki niezwłocznie usuwać. Należy ściśle przestrzegać procedur bezpiecznego użytkowania instalacji z gazami technicznymi w tym butli z gazami technicznymi. Uwaga : 1/ Wewnątrz hali nie mogą być przechowywane butle z gazami technicznymi. 2/ Przy używaniu oraz magazynowaniu gazów technicznych należy ściśle przestrzegać warunków określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników z gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu /Dz. U. Nr 7, poz. 59 z 2004 r./. 30 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 2. Instalacje i urządzenia przeciwpożarowe. 2.1. Instalacja tryskaczowa. 2.1.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): aktualny projekt techniczny, protokoły przeprowadzonych prób, protokół odbioru, ważne świadectwa dopuszczenia na poszczególne elementy urządzenia gaśniczego (aprobaty techniczne, certyfikaty zgodności), DTR, instrukcje eksploatacyjne, książkę pracy instalacji, do której należy wpisywać przeprowadzone kontrole instalacji, dokonywane naprawy, zmiany i uzupełnienia instalacji. 2.1.2. Dokumenty, jakie winny znajdować się w pomieszczeniu ochrony (portierni) : schemat instalacji gaśniczej, opis funkcjonowania i obsługi instalacji tryskaczowej, dokumentację przeprowadzonego szkolenia pracowników obsługujących instalację. 2.1.3. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja : Nadzór nad urządzeniem gaśniczym tryskaczowym powierzony został specjalistycznej firmie oraz częściowo wykonywany będzie przez pracowników technicznych GPP, a terminy i zakres wykonywanych czynności winien być zgodny z dokumentacją techniczno ruchową. Obejmuje on między innymi; a) Kontrole wzrokowe (oględziny) codzienne (wykonywane przez pracowników GPP) Należy wykonywać we wszystkie dni robocze. W czasie dni świątecznych (niedziela, inne święta) odstęp maksymalny między kontrolami nie powinien przekroczyć trzech dni. Kontrolowane powinny być: ciśnienie przed i za zaworami kontrolno-alarmowymi, działanie urządzeń grzewczych w pomieszczeniu centrali tryskaczowej b) Kontrole tygodniowe (wykonywane przez pracowników GPP) W każdym tygodniu należy przeprowadzić jeden raz następujące kontrole: przeprowadzić kontrole zlecone dla obsługi codziennej, ▪ wysokość napełnienia zbiornika wody, 31 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 alarm próbny na każdym zaworze kontrolno-alarmowym, ze sprawdzeniem mechanicznych i elektrycznych urządzeń alarmowych, kontrola wzrokowa pozycji pracy i zabezpieczenia armatury odcinającej. Elementy armatury odcinającej na przewodach takich jak: - przewody przed i za pompą, - przewody doprowadzające wodę do urządzenia gaśniczego, - przewody przed zaworami kontrolno-alarmowymi, przez które przerwany może być przepływ wody powinny być tak zabezpieczone w pozycji otwarcia, aby osoba nieupoważniona nie mogła tej pozycji zmienić. Elementy armatury odcinającej na przewodach takich jak: - przewód pomiarowy, - przewód do zasilania wodą przez straż pożarną, - przewód do opróżniania zbiorników, przez które zmniejszony może zostać przepływ wody powinny być tak zabezpieczone w pozycji zamknięcia, aby osoba nieupoważniona nie mogła tej pozycji zmienić. sprawdzenie ciśnienia w sieci rurociągów urządzeń tryskaczowych, ciśnienie w sieci tryskaczowej nie powinno być mniejsze od wartości ciśnienia minimalnego i nie większe od wartości ciśnienia maksymalnego, które podane zostały na manometrze lub w świadectwie odbioru urządzenia; ciśnienie przez okres jednego tygodnia może zmniejszyć się co najwyżej o 0,5 bar, c) Kontrole miesięczne (specjalistyczna firma) Co miesiąc należy wykonywać następujące kontrole: przeprowadzić kontrole i testy rutynowe zlecone dla obsługi tygodniowej, gotowość do pracy pomp i ich napędów, Wykonanie: Próba pracy pomp powinna trwać tak długo, aż osiągnięte zostaną parametry robocze silnika, sprawdzenie wzrokowe stanu sieci rurociągów, tryskaczy, dysz i mocowania przewodów rurowych, Uwaga: W zimowych okresach roku należy szczególnie zwrócić uwagę na zabezpieczenie urządzenia tryskaczowego przed zamarznięciem. W przypadku urządzeń tryskaczowych powietrznych, sieci tryskaczowe powinny być odwodnione przed zimnymi okresami, próba działania urządzeń automatycznego napełniania i uzupełniania zbiorników, próba działania urządzenia kontrolnego (monitorującego urządzenie tryskaczowe), 32 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 d) próba działania wskaźników przepływu, Kontrole półroczne (specjalistyczna firma) Co pół roku należy wykonywać następujące kontrole: przeprowadzić kontrole i testy rutynowe zlecone dla obsługi miesięcznej, sprawdzenie funkcjonowania zasuw. sprawdzenie wzrokowe filtrów (łapaczy kamieni). e) Kontrole roczne. (specjalistyczna firma) przeprowadzić kontrole i testy rutynowe zlecone dla obsługi półrocznej, próba działania zaworów kontrolno-alarmowych, przyspieszaczy oraz zaworów wzbudzających. W celu utrzymania parametrów technicznych i poziomu ochrony nie gorszych niż przyjęte podczas projektowania, system tryskaczowy zainstalowany zgodnie z normą NFPA 13 musi być konserwowany i poddawany obsłudze technicznej zgodnie z normą NFPA 25 ''Standard for the Inspection, Testing and Maintenance of Water-Based Fire Protection Systems'' (Przeglądy, badania i obsługa techniczna wodnych systemów przeciwpożarowych). 2.2. Instalacja sygnalizacyjno-alarmowa pożaru. 2.2.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): aktualny projekt techniczny, odbiorowe protokoły pomiaru rezystancji izolacji żył linii dozorowych, uziemienia, protokoły odbiorów, ważne świadectwa dopuszczenia na zastosowaną konfigurację systemu, książkę pracy instalacji, do której należy wpisywać przeprowadzone kontrole instalacji, dokonywane naprawy, zmiany i uzupełnienia instalacji, wszystkie alarmy z podaniem daty, godziny i przyczyny ich wywołania ( protokół taki należy sporządzać również w przypadku gdy centralka sygnalizacji pożaru jest wyposażona w pamięć zdarzeń lub drukarkę ). 2.2.2. Dokumenty, jakie winny znajdować się w pomieszczeniu ochrony (portierni) : plan sytuacyjny nadzorowanego obszaru, opis funkcjonowania i obsługi urządzeń sygnalizacji pożaru, wskazówki jak należy postępować w przypadku alarmu, 33 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 dokumentacja przeprowadzonego szkolenia pracowników obsługujących centralkę. 2.2.3. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Nadzór nad urządzeniami i instalacją sygnalizacji pożaru powierzyć należy specjalistycznej firmie a terminy i zakres wykonywanych czynności winien być zgodny z dokumentacją techniczno ruchową. Obejmuje on między innymi: a) przeglądy codzienne W trakcie codziennego przeglądu należy sprawdzić czy: - każda centrala wykazuje stan dozorowania, - konserwator został powiadomiony o odchyleniach pracy systemu, jeżeli takie wystąpiły, - każdy alarm z dnia poprzedniego został właściwie obsłużony, a jego przyczyny usunięte, - przywrócono stan dozorowania wszystkich odłączonych grup, wejść i wyjść systemowych. b) przegląd miesięczny - sprawdzić zapas papieru, tuszu i taśmy każdej drukarki, - przeprowadzić test wskaźników optycznych każdego pola obsługi. c) przegląd kwartalny - sprawdzić wszystkie wpisy w książce eksploatacji i upewnić się, że podjęto stosowne działania eliminujące stwierdzone nieprawidłowości, - sprawdzić zadziałanie przynajmniej jednej czujki lub ROP w każdej strefie pożarowej, w celu sprawdzenia czy centrala prawidłowo odbiera i wyświetla wymagane informacje, emituje sygnał akustyczny i uruchomić wszystkie wymagane urządzenia pomocnicze, - sprawdzić funkcje nadzorowania uszkodzeń systemu, - sprawdzić prawidłowość uruchomienia urządzeń pomocniczych, - sprawdzić łączność ze stanowiskiem kierowania PSP Katowice. d) przegląd roczny - przeprowadzić kontrole i testy rutynowe zlecone dla obsługi codziennej, miesięcznej i kwartalnej, - sprawdzić każdą czujkę na poprawność działania zgodnie z zaleceniami producenta, - sprawdzić zdolność centrali do nastawiania wyjść pomocniczych, - wykonać sprawdzenie przez oględziny w celu potwierdzenia, że wszystkie połączenia kablowe i aparatura są sprawne i odpowiednio zabezpieczone, 34 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 - wykonać kontrolę wzrokową w celu sprawdzenia czy zmiany budowlane lub związane z zagospodarowaniem pomieszczeń nie wpłynęły na wymagania w zakresie rozmieszczenia czujek i ROP. Kontrola ta powinna również potwierdzić, czy pod każdą czujką jest zapewniona wolna przestrzeń, co najmniej 0,5 m we wszystkich kierunkach oraz, że wszystkie ROP są widoczne i dostępne, - sprawdzić stan baterii rezerwowych. 2.3. Instalacja wodociągowa przeciwpożarowa. 2.3.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): aktualny projekt techniczny, protokoły badań, protokoły odbiorów, ważne świadectwa dopuszczenia (aprobaty techniczne certyfikaty zgodności), plan rozmieszczenia hydrantów i zaworów hydrantowych, książkę pracy instalacji, do której należy wpisywać przeprowadzone kontrole instalacji, dokonywane naprawy. 2.3.3. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Nadzór nad instalacją wodociągową przeciwpożarową z hydrantami wewnętrznymi, powierzyć należy specjalistycznej firmie a terminy i zakres wykonywanych czynności winien być zgodny z dokumentacją eksploatacyjną. Instalacja wodociągowa przeciwpożarowa z hydrantami wewnętrznymi 25 i 52 powinna być eksploatowana zgodnie z warunkami technicznymi określonymi w: PN-EN 671-1. Stałe urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Część 1 : Hydranty wewnętrzne z wężem półsztywnym. PN-EN 671-2. Stałe urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Część 2 : Hydranty wewnętrzne z wężem płasko składanym. PN-EN 671-3. Stałe urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Część 3 : Konserwacja hydrantów wewnętrznych z wężem półsztywnym i hydrantów wewnętrznych z wężem płasko składanym. Hydranty wewnętrzne podlegają kontroli okresowej, w odstępach czasu 1 roku, w celu upewnienia się , że każdy hydrant : 35 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 jest zlokalizowany w zaprojektowanym miejscu, nie jest zastawiony, jest widoczny i ma czytelne oznakowanie i instrukcję, nie ma widocznych uszkodzeń, oznak korozji ani wycieków, posiada normatywne parametry – ciśnienie i wydajność. Doroczne przeglądy i konserwacja powinny być przeprowadzane przez osobę kompetentną zgodnie z zasadami określonymi w normach PN-EN 671-1 i PN-EN 671-3. Okresowe przeglądy i konserwacje wszystkich węży powinny być prowadzone co 5 lat - wszystkie węże powinny być poddane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze instalacji, zgodnie z PN-EN-671-1 i PN-EN 671-2. Po przeglądzie i przeprowadzeniu niezbędnych pomiarów hydranty wewnętrzne powinny być przez kompetentne osoby oznakowane napisem „SPRAWDZONE”. Właściciel obiektu powinien przechowywać trwałe zapisy o wszystkich przeglądach, kontrolach i testach. Zapis taki powinien zawierać : datę (miesiąc i rok) przeglądu i testów, wyniki testów, wykaz i datę zainstalowanych części zamiennych, dodatkowe testy do wykonania, jeśli są wymagane, datę (miesiąc i rok) następnego przeglądu i testów. Dane dotyczące konserwacji i przeglądu powinny być zapisane na etykiecie hydrantu, która nie może zakrywać żadnych oznaczeń producenta. Na etykiecie powinny być umieszczone następujące dane : słowo „SPRAWDZONE”, nazwa i adres dostawcy hydrantu, znak jednoznacznie identyfikujący osobę kompetentną (sprawdzającą), data (rok i miesiąc) kiedy konserwacja była przeprowadzona. Kontrola okresowa obejmuje między innymi: sprawdzenie oznakowania hydrantów i zaworów hydrantowych, sprawdzenia kompletności wyposażenia szafki hydrantowej, podłączenia węża, sprawdzenie ciśnienia i wydajności hydrantów z uwzględnieniem jednoczesności poboru wody. Oznakowanie hydrantów i zaworów oraz wyposażenie szafek hydrantowych należy sprawdzić raz w miesiącu zaś badania wydajności przeprowadzić raz w roku. 36 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 2.4. Przeciwpożarowe wyłączniki prądu. 2.4.1. Wykaz dokumentów, jakie winien posiadać Specjalista ds. technicznych : projekt instalacji elektrycznej zawierający rozwiązania dotyczące sposoby wyłączania dopływu prądu do poszczególnych stref pożarowych przy pomocy przeciwpożarowych (strefowych) wyłączników prądu, protokoły badań i prób działania wyłączników, strefy działania przeciwpożarowego wyłącznika prądu, książkę przeglądów, prób i konserwacji przeciwpożarowego wyłącznika prądu. 2.4.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Nadzór nad stanem technicznym przeciwpożarowych wyłączników prądu winna sprawować osoba posiadająca wymagane kwalifikacje w zakresie eksploatacji i napraw instalacji i urządzeń elektrycznych. Próby działania wyłącznika należy przeprowadzić nie rzadziej jak raz w roku. 2.5. Systemy zabezpieczenia przed zadymieniem – klapy dymowe. Konserwację i prowadzenie prób przewidzianych w dokumentacji eksploatacyjnej poszczególnych urządzeń winna prowadzić firma specjalistyczna. 2.5.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie(GPP): aktualny projekt techniczny, protokoły badań, protokoły odbiorów, ważne świadectwa dopuszczenia (aprobaty techniczne, certyfikaty zgodności), plan sytuacyjny obszarów zabezpieczanych przed zadymieniem, opis funkcjonowania systemu, rysunki, na których jest uwidocznione położenie oraz wymiary wszystkich zainstalowanych klap dymowych, instalacji sterującej, skrzynek alarmowych itp., książkę pracy instalacji i urządzeń, której należy wpisywać przeprowadzone kontrole, próby zadziałania, naprawy, dokonywane zmiany i uzupełnienia instalacji, dokumentacja przeprowadzonego szkolenia pracowników nadzorujących pracę systemu zabezpieczania obiektu przed zadymieniem. 37 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 2.5.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Obejmują one między innymi: sprawdzenie współdziałania systemu z instalacją sygnalizacji alarmu pożarowego, sprawdzenie działania poszczególnych urządzeń systemu, tj., skrzynek alarmowych, sterowników klap, sprawdzenie systemu sterowania klapami oddymiającymi (uruchomienie co najmniej jednej klapy dymowej w jednej strefie dymowej). 2.6. Oświetlenie ewakuacyjne. 2.6.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): aktualny projekt techniczny, protokoły badań natężenia oświetlenia ewakuacyjnego, protokoły odbiorów, ważne świadectwa dopuszczenia (aprobaty techniczne, certyfikaty zgodności), plan rozmieszczenia opraw oświetlenia ewakuacyjnego i kierunkowego, opis funkcjonowania instalacji, książkę pracy instalacji i urządzeń, której należy wpisywać przeprowadzone kontrole, próby zadziałania, naprawy, dokonywane zmiany i uzupełnienia instalacji, dokumentację z przeprowadzonego szkolenia pracowników nadzorujących pracę instalacji oświetlenia awaryjnego. 2.6.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Zastosowany system oświetlenia awaryjnego wymaga przeprowadzanie raz na pół roku następującego zakresu prac serwisowych: ▪ wizualna kontrola stanu instalacji oświetlenia ewakuacyjnego w tym opraw oświetleniowych i kierunkowych, ▪ sprawdzenie uszkodzeń w obwodach zasilania, 2.7. Bramy i drzwi przeciwpożarowe. 2.7.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): aktualne projekty techniczne dotyczące zastosowanych bram i drzwi przeciwpożarowych, protokoły odbiorów, ważne świadectwa dopuszczenia (aprobaty techniczne, certyfikaty zgodności), wykaz wraz z planem rozmieszczenia, drzwi i bram przeciwpożarowych, 38 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 książkę kontroli urządzeń, w której należy wpisywać przeprowadzone kontrole, próby zadziałania, naprawy i konserwacje, 2.7.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Czynności kontrolne konserwacja i naprawy winny być prowadzone zgodnie ze wskazaniami producenta i dostawcy urządzeń - obejmują one miedzy innymi: sprawdzenie stanu technicznego osprzętu typu samozamykacze, regulatory kolejności zamykania, dźwignie antypaniczne, elektrotrzymacze - co najmniej raz w miesiącu, sprawdzenie samoczynnego zamykania (uruchamianego przez sygnał z instalacji sygnalizacji pożaru) bram przeciwpożarowych - co najmniej raz na kwartał, sprawdzenie działania rygli elektromagnetycznych drzwi ewakuacyjnych pracujących w systemie kontroli dostępu - co najmniej raz na kwartał. 2.8. System detekcji gazu GAZEX. 2.8.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): aktualny projekt instalacji detekcji gazu, protokoły przeprowadzonych prób, protokół odbioru, ważne świadectwa dopuszczenia systemu, plan sytuacyjny z rozmieszczeniem detektorów gazu, opis funkcjonowania i obsługi urządzeń sygnalizacji stężeń gazu, wskazówki jak należy postępować w przypadku alarmu, książkę pracy instalacji, do której należy wpisywać przeprowadzone kontrole instalacji, dokonywane naprawy, zmiany i uzupełnienia instalacji, wszystkie alarmy z podaniem daty, godziny i przyczyny ich wywołania (protokół taki należy sporządzać również w przypadku gdy centralka sygnalizacji stężeń jest wyposażona w pamięć zdarzeń), dokumentacja przeprowadzonego szkolenia pracowników obsługujących centralkę GAZEX. 2.8.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. Nadzór nad urządzeniami i instalacją detekcji gazu powierzyć należy specjalistycznej firmie a terminy i zakres wykonywanych czynności winien być zgodny z dokumentacją techniczno ruchową. Obejmują one między innymi: a) przeglądy codzienne (realizowany przez pracowników technicznych GPP) : 39 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 W trakcie codziennego przeglądu należy sprawdzić czy: - centrala wykazuje stan dozorowania, - każdy alarm z dnia poprzedniego został właściwie obsłużony, a jego przyczyny usunięte, - przywrócono stan dozorowania wszystkich detektorów. b) przegląd kwartalny : - sprawdzić wszystkie wpisy w książce eksploatacji i upewnić się, że podjęto stosowne działania eliminujące stwierdzone nieprawidłowości, - sprawdzić zadziałanie przynajmniej jednego detektora w każdej strefie dozorowej, w celu sprawdzenia czy centrala prawidłowo odbiera i wyświetla wymagane informacje, emituje sygnał akustyczny i uruchomić wszystkie wymagane urządzenia pomocnicze, - sprawdzić funkcje nadzorowania uszkodzeń systemu, - sprawdzić prawidłowość uruchomienia urządzeń pomocniczych. c) przegląd roczny : - przeprowadzić kontrole i testy rutynowe zlecone dla obsługi codziennej i kwartalnej, - sprawdzić każdy detektor na poprawność działania lub poddać kalibracji, zgodnie z zaleceniami producenta, - sprawdzić centralę zgodnie z zaleceniami producenta, - wykonać sprawdzenie przez oględziny w celu potwierdzenia, że wszystkie połączenia kablowe i aparatura są sprawne i odpowiednio zabezpieczone, - wykonać kontrolę wzrokową w celu sprawdzenia czy zmiany budowlane lub związane z zagospodarowaniem pomieszczeń nie wpłynęły na wymagania w zakresie rozmieszczenia detektorów, - sprawdzić stan baterii rezerwowych. 2.9. Gaśnice. 2.9.1. Dokumenty, jakie powinny znajdować się w firmie (GPP): ▪ rozmieszczenie gaśnic przedstawiono na rysunku nr 2, 3 i 4, ▪ książka kontroli gaśnic. 2.9.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. a) gaśnice śniegowe: 40 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Oględzin zewnętrznych, które polegają na stwierdzeniu, czy gaśnica i jej części składowe nie wykazują uszkodzeń mechanicznych. Uszkodzeniu może ulec zawór butli, wężyk wraz z dyszą wylotową i uchwytem. W przypadku niemożliwości usunięcia stwierdzonych usterek na miejscu gaśnicę należy wymienić. Gaśnicę należy oczyścić i sprawdzić na korpusie gaśnicy datę ważności legalizacji na ciśnienie kontrolne. W przypadku przedawnienia daty legalizacji gaśnicę należy wymienić. Na butli gaśnicy należy odczytać następujące dane: - rok produkcji, - datę ważności legalizacji butli, - pojemność butli, - ciśnienie próbne (MPa), - ciężar butli, - nazwa ładunku, - waga brutto i netto. Dyszę wylotową oraz wąż odkręcić i sprawdzić jej drożność. Przy pomocy wagi sprawdzić ciężar gaśnicy brutto, oraz odczytać ciężar netto CO2 wg cechy wybitej na korpusie. Dopuszczalny ubytek ładunku CO2 wg wagi netto wynosi 10%. Odczytany wynik porównać z wartością brutto podaną na korpusie gaśnicy. W przypadku, gdy ciężar brutto gaśnicy jest mniejszy o 10% wagi netto, gaśnicę należy wymienić. Po przeprowadzeniu powyższych kontroli i stwierdzeniu przydatności gaśnicy, należy ją skompletować, zaplombować i odnotować datę przeprowadzenia kontroli. Kontrolę gaśnic śniegowych należy przeprowadzić nie rzadziej niż raz w roku. b) gaśnice i agregaty proszkowe : Po zdjęciu gaśnicy z wieszaka należy sprawdzić, czy gaśnica nie wykazuje zewnętrznych uszkodzeń mechanicznych takich jak: wgięcie mechaniczne zbiornika, silne skorodowanie, uszkodzenie zbijaka i głowicy, brak zawleczki i plomby, uszkodzony lub niekompletny wąż z zaworem pistoletowym lub końcówką typu górniczego. Czynności kontrolno - konserwacyjne: - zdjąć z wieszaka, - odkręcić wąż z zaworem pistoletowym lub końcówką typu górniczego z nieuszkodzona membraną, 41 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 - sprawdzić drożność wężyka i stan techniczny zaworu pistoletowego lub końcówki typu górniczego z nieuszkodzoną membraną, - odkręcić i wyjąć głowicę wraz z nabojem i rurką wzbudzającą, - wyjąć rurkę syfonową i sprawdzić jej drożność, - zdemontować głowicę, rurkę wzbudzającą i nabój CO2, - skontrolować stan gwintu na korpusie gaśnicy i nakrętce, - skontrolować głowicę, czy nie jest pęknięta i nie ma luzu pomiędzy głowicą a korpusem gaśnicy, - z rurki wzbudzającej usunąć proszek i sprawdzić jej drożność, - zważyć nabój CO2 jeżeli nie jest pełny wymienić na nowy z opisaniem aktualnej daty kontroli gaśnic, - sprawdzić stan przydatności proszku znajdującego się w gaśnicy, proszek powinien być sypki, nie zbrylony w całej objętości gaśnicy, - sprawdzić wymagana masę proszku. W przypadku stwierdzenia niezgodności w tym zakresie, należy gaśnicę wymienić, - po wykonaniu w/w czynności gaśnice należy zmontować, zaplombować zawleczkę i zanotować datę kontroli na metce kontrolnej lub korpusie gaśnicy. Kontrolę i konserwację gaśnic należy przeprowadzać zgodnie z zaleceniami producenta (określonymi w instrukcji eksploatacji) nie rzadziej niż jeden raz na rok 2.10. Hydranty zewnętrzne. 2.10.1. Wykaz dokumentów, jakie powinny znajdować się w firmie(GPP): aktualny projekt techniczny, protokoły badań, protokoły odbiorów, ważne świadectwa dopuszczenia (aprobaty techniczne certyfikaty zgodności), plan rozmieszczenia hydrantów zewnętrznych, książkę pracy instalacji, do której należy wpisywać przeprowadzone kontrole instalacji, dokonywane naprawy. 2.10.2. Okresowe czynności kontrolne i konserwacja. 42 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Nadzór nad instalacją wodociągową przeciwpożarową z hydrantami zewnętrznymi, powierzyć należy specjalistycznej firmie a terminy i zakres wykonywanych czynności winien być zgodny z dokumentacją eksploatacyjną. Okresy badań hydrantów zewnętrznych - nie rzadziej niż 1 raz w roku. Kontrola okresowa obejmuje między innymi: sprawdzenie oznakowania hydrantów zewnętrznych, sprawdzenia kompletności wyposażenia (stan nasad, pokrywy, głowicy hydrantu), sprawdzenie ciśnienia i wydajności hydrantów z uwzględnieniem jednoczesności poboru wody z dwóch hydrantów. VII. Wyposażenie obiektu w gaśnice. Większość pożarów, które powstają w obiektach bierze swój początek przeważnie z małego źródła, którym może być np. zwarcie instalacji elektrycznej, płomień nie dogaszonej zapałki, niedopałek papierosa rzucony na materiał podatny na zapalenie. Żeby nie dopuścić do rozszerzania się początkowo małych źródeł ognia należy dążyć do ugaszenia go w początkowej fazie. Gaśnice przeznaczone są do gaszenia pożarów w zarodku, w pierwszej fazie ich powstania. Gaśnica to sprzęt, w którym ciśnienie wewnętrzne umożliwia wyrzucenie środka gaśniczego i skierowanie go na ognisko pożaru. Rozróżnia się następujące rodzaje gaśnice: - gaśnica śniegowa z CO2 – gaśnica przenośna, z której uwalniany jest dwutlenek węgla na skutek wyzwolenia mechanizmu uwalniającego, - gaśnica wodna pianowa z wodnymi środkami gaśniczymi, z czynnikiem napędowym w oddzielnym zbiorniku – gaśnica przenośna, z której wyrzucana jest woda, piana lub wodne środki gaśnicze na skutek uwolnienia czynnika napędowego z oddzielnego zbiornika, - gaśnica proszkowa będąca pod stałym ciśnieniem – gaśnica przenośna, z której uwalniany jest proszek na skutek wyzwolenia urządzenia uruchamiającego, - gaśnica proszkowa z czynnikiem napędowym w oddzielnym zbiorniku – gaśnica przenośna, z której wyrzucany jest proszek na skutek uwolnienia czynnika napędowego z oddzielnego zbiornika. 43 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Wyżej wymienione gaśnice są przenośne, przeznaczone do przenoszenia i uruchamiania ręcznego, o masie w stanie gotowości do działania nie większej niż 20 kg. Typ gaśnic oznaczony jest następującymi literami: W - gaśnica wodna, WP - gaśnica pianowa (używana jest również litera W), P - gaśnica proszkowa, S - gaśnica śniegowa. Odmiany gaśnic ze względu na sposób magazynowania czynnika napędowego oznaczono następującymi literami: X – pod stałym ciśnieniem – czynnik napędowy w zbiorniku gaśnicy, Z - z dodatkowym zbiornikiem – czynnik napędowy w oddzielnym zbiorniku. Obiekt powinien być wyposażony w gaśnice przenośne spełniające wymagania polskich norm (będących odpowiednikami norm europejskich EN) dotyczących gaśnic. Obiekt należy wyposażyć w gaśnice w zależności od kategorii zagrożenia ludzi, wielkości obciążenia ogniowego oraz powierzchni (jednostki odniesienia). W strefach pożarowych zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL III oraz w strefach PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach powinna przypadać na każde 100 m2 powierzchni strefy. W strefach pożarowych PM o gęstości obciążenia ogniowego nie przekraczającego wartości 500 MJ/m2 jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach powinna przypadać na każde 300 m2 powierzchni strefy. W strefach pożarowych (PM i ZL) chronionych stałymi urządzeniami gaśniczymi jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach powinna przypadać na każde 300 m2 powierzchni strefy. Przy ustalaniu rodzaju gaśnic należy stosować zasadę, aby był dostosowany do tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie. RODZAJE I ZASTOSOWANIE ŚRODKÓW GAŚNICZYCH Rodzaj palnego materiału ciała stałe pochodzenia organicznego, przy spalaniu których występuje Grupa pożaru Środki gaśnicze woda, piany, proszek gaśniczy ABC 44 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 zjawisko żarzenia ciecze palne i substancje stałe topiące się w warunkach pożaru (benzyna, nafta, oleje, parafina) A ciecze palne rozpuszczalne w wodzie Bs gazy palne (metan, propan, acetylen itp.) C Rodzaj palnego materiału Grupa pożaru B Metale (sód, potas, wapń, aluminium) D tłuszcze i oleje F pożary grup od A do F występujące w obrębie urządzeń elektrycznych będących pod napięciem Opis na etykiecie gaśnicy proszkowej i śniegowej piany, dwutlenek gaśnicze, węgla, proszki piany, dwutlenek węgla, proszki gaśnicze, proszki gaśnicze, dwutlenek węgla, Środki gaśnicze specjalne proszki gaśnicze, proszki gaśnicze, dwutlenek węgla, koc gaśniczy, dwutlenek węgla, proszki gaśnicze Gaśnice powinien być poddawany przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w polskich normach dotyczących gaśnic oraz w instrukcjach obsługi. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż 1 raz w roku. Gaśnice w obiektach powinny być rozmieszczone: 1) w miejscach łatwo dostępnych i widocznych: przy wejściach do budynków, na klatkach schodowych, na korytarzach, przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz; 2) w miejscach nie narażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki); 3) w obiektach wielokondygnacyjnych - w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli pozwalają na to istniejące warunki. Przy rozmieszczaniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunki: 1) odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek do najbliższej gaśnicy, nie powinna być większa niż 30 m; 45 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 2) do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m, 3) gaśnica powinna być zamontowana na ścianie, w wieszaku dostarczonym przez producenta, na wysokości 1,35 m od poziomu podłogi. Miejsca wyznaczone na sprzęt należy oznakować zgodnie z postanowieniami normy PN-92/N01256/01 znakiem „Gaśnica” : Hala produkcyjno-magazynowa z częścią socjalno-biurową powinna być wyposażona w podręczny sprzęt gaśniczy zgodnie z niżej przedstawionym wykazem. Rozmieszczenie gaśnic przedstawiono na rzutach poziomych – rysunek nr 2, 3 i 4. Wymagane minimalne stany gaśnic w hali produkcyjno-magazynowej i części biurowej. 1/ Hala produkcyjno-magazynowa : - pomieszczenia w osi A-C/1-3 : gaśnica proszkowa GP-4/ABC – 3 szt. - pomieszczenia w osi A-B/3-5 : GP-4/ABC – 2 szt. - pomieszczenia w osi A-C/3-7 : GP-4/ABC – 4 szt. - pomieszczenia w osi A-C/7-9 : GP-4/ABC – 3 szt. - pomieszczenia w osi A-C/9-11 : GP-4/ABC – 3 szt. - pomieszczenia w osi A-C/12-14 : GP-4/ABC – 3 szt. - pomieszczenia w osi A-C/14-16 : GP-4/ABC – 3 szt. - pomieszczenia w osi A-C/16-18 : GP-4/ABC – 3 szt. - pomieszczenia w osi A-C/18-22 : GP-4/ABC – 6 szt. - pomieszczenie rozdzielni elektrycznej : GP-4/ABC – 1 szt. - pomieszczenie zaworów kontrolno-alarmowych : GP-4/ABC – 1 szt. - pompownia przeciwpożarowa : GP-4/ABC – 1 szt. - portiernia : GP-4/ABC – 1 szt. 2/ Południowa część biurowa : - każdy segment : 2 x GP-4/ABC. 3/ Wschodnia część biurowa: - I piętro : 2 x GP-4/ABC. 46 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 - II piętro : 2 x GP-4/ABC. VIII. Zasady postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia. 1. Alarmowanie. 1. Każdy kto zauważył pożar lub uzyskał informację o pożarze obowiązany jest zachować spokój i nie dopuszczając do powstania paniki natychmiast zaalarmować: osoby znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie pożaru, zarządzającego obiektem, Państwową Straż Pożarną - tel. 998. 2. Alarmowanie Państwowej Straży Pożarnej należy przeprowadzić z najbliższego telefonu. 3. Po uzyskaniu połączenia z Miejskim Stanowiskiem Kierowania Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach należy wyraźnie podać: rodzaj zdarzenia (co się zdarzyło np. pożar, wybuch, inne), dokładny adres miejsca zdarzenia, czy istnieje zagrożenie życia ludzkiego, numer telefonu, z którego się alarmuje oraz swoje imię i nazwisko. Słuchawkę można odłożyć dopiero po potwierdzeniu przyjęcia zgłoszenia o zdarzeniu przez dyspozytora straży pożarnej. Jeżeli pozwoli na to sytuacja zgłaszający powinien przez kilka minut pozostać przy telefonie, gdyż może zaistnieć konieczność uzyskania dodatkowych informacji przez straż pożarną. 4. W razie potrzeby (wypadek, awaria) alarmować: Pogotowie Ratunkowe - tel. 999, Policję - tel. 997, Pogotowie Energetyczne - tel. 991. 47 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 5. Alarm o pożarze lub innym zagrożeniu w obiekcie należy przeprowadzić przy użyciu przycisku sygnalizacji pożaru (ROP) lub głosem poprzez kilkakrotne powtórzenie – UWAGA. Ogłaszam Alarm! UWAGA : Działania prowadzić zgodnie z niżej przedstawionym schematem blokowym. 48 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 PLAN AWARYJNY : POŻAR (początek) POŻAR Zauważony przez pracownika TAK pracownik EWAKUACJA Alarm: naciśnij przycisk pożarowy Kierownik Firmy Wydziału Dowódca grupy ratowniczej Działa jako szef interwencji : - poleca powiadomić straż pożarną - kieruje działaniami gaśniczymi - koordynuje ewakuację - wzywa pracowników - członków grupy gaśniczej - organizuje akcję gaszenia Sprawdza, czy straż pożarna została powiadomiona Szef ewakuacji Informacja o brakujących osobach Kierownik Firmy -Wydziału Koordynuje pierwszą próbę gaszenia Zbiera brakujące osoby Kierownik Firmy - Wydziału po przybyciu straży pożarnej Uruchomienie alarmu pożarowego Przybycie: - Kierownika firmy/ wydziału - specjalistów GPP Sprawdzenie przyczyn alarmu pożarowego Prowadzenie działań na wypadek pożaru Informuje dowódcę straży pożarnej: - o miejscu pożaru, - sytuacji, - liczbie brakujących osób, - ryzyku, - pozostaje do dyspozycji dowódcy Straż Pożarna wkracza do akcji 49 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 2. Zasady postępowania przy likwidacji pożaru. 1. Wszyscy pracownicy powinni mieć dokładne i aktualne informacje na temat: sposobów i zasad organizacji ewakuacji osób przebywających w poszczególnych pomieszczeniach zakładu, rozkładu pomieszczeń i dróg komunikacyjnych oraz kierunków i wyjść ewakuacyjnych, miejsc przebywania osób, rozmieszczenia i zasad obsługi gaśnic i hydrantów wewnętrznych, miejsc zainstalowania telefonów w budynku, przycisków uruchamiających sygnalizację pożaru, lokalizacji przeciwpożarowego wyłącznika prądu, lokalizacji zaworów gazu, lokalizacji najbliższego hydrantu zewnętrznego, sposobu alarmowania Państwowej Straży Pożarnej. 2. Równocześnie z prowadzonym alarmowaniem należy przystąpić do akcji gaśniczej za pomocą gaśnic lub hydrantów, w początkowej fazie rozwoju pożaru (o ile jest to możliwie i działania nie są utrudnione przez płomienie, wysoką temperaturę i dym) oraz przeprowadzić akcję ewakuacyjną. 3. Do czasu przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej akcją ratowniczo-gaśniczą kieruje zarządzający obiektem, firmą lub osoba przez niego wyznaczona. 4. Po przybyciu pierwszego zastępu Państwowej Straży Pożarnej kierownictwo akcją ratowniczo-gaśniczą przejmuje jej dowódca, któremu należy przekazać wszystkie informacje o zaistniałym zdarzeniu, a następnie podporządkować się jego poleceniom. 5. Każda osoba przystępująca do akcji ratowniczo-gaśniczej powinna pamiętać o następujących zasadach: w pierwszej kolejności należy ratować zagrożone osoby, należy pamiętać, że działania ewakuacyjne mają pierwszeństwo przed działaniami gaśniczymi, a ewakuacja ludzi przed ewakuacją mienia, należy przeciwdziałać panice wśród osób przebywających w obiekcie wzywając do zachowania spokoju i informując o drogach ewakuacyjnych, przystąpić do gaszenia pożaru przy pomocy gaśnic lub hydrantów wewnętrznych, pamiętając o uprzednim wyłączeniu prądu elektrycznego za pomocą przeciwpożarowego wyłącznika prądu, 50 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 szybkie i prawidłowe uruchomienie podręcznego sprzętu gaśniczego umożliwi ugaszenie pożaru w zarodku, należy usunąć z zasięgu ognia, w miarę możliwości materiały palne, a w szczególności sprzyjające gwałtownemu rozprzestrzenianiu się pożaru, wchodząc do pomieszczeń i stref zadymionych przyjąć pozycję pochyloną (jak najbliżej podłogi) oraz zabezpieczyć drogi oddechowe prostymi środkami stosując np. wilgotną chustkę, tampon, gazę, nie należy bez potrzeby otwierać drzwi i okien w pomieszczeniach w których powstał pożar, ponieważ dopływ świeżego powietrza będzie sprzyjał rozprzestrzenianiu się pożaru – w przypadku braku otwarcia się klap dymowych decyzję o ich uruchomieniu powinien podjąć przybyły na miejsce d-ca PSP. 51 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 IX. Warunki ewakuacji ludzi z budynku. W obiektach produkcyjnych, biurowych mamy do czynienia z osobami o różnych cechach psycho-fizycznych. Najczęściej charakter tych ludzi oraz warunki techniczne ewakuacji decydują o powodzeniu akcji ratowniczej. Do podstawowych czynników wpływających na zachowanie się ludzi w budynku zagrożonym, należą: charakter źródła zagrożenia, np. pożar, dym, rodzaj budynku, jego konstrukcja i wystrój wnętrz, struktura funkcjonalno - przestrzenna budynku (rozwiązania komunikacyjne, techniczne warunki ewakuacji, instalacje techniczne), sposoby i rodzaje zabezpieczeń budynków w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, cechy psycho-motoryczne pojedynczych osób i zbiorowości ludzkich. W większości przypadków pożary w obiektach powodują konieczność nagłej ewakuacji ludzi. Konieczność ta wynika z bezpośredniego zagrożenia temperaturą powstałą w wyniku pożaru, a także ze względu na rozprzestrzenianie się toksycznych dymów i gazów pożarowych w obiekcie, których oddziaływanie na człowieka może powodować realne zagrożenie zdrowia i życia ludzkiego. W obliczu bezpośredniego zagrożenia ludzi przebywających w obiekcie równocześnie z podjęciem akcji gaśniczej za pomocą gaśnic, hydrantu wewnętrznego należy rozpocząć ewakuację ludzi z budynku. Ewakuacja musi zostać podjęta natychmiast po zauważeniu pożaru, jeszcze przed przybyciem jednostek straży pożarnej, ponieważ każde opóźnienie może spowodować zagrożenie życia ludzi przebywających w budynku objętym pożarem. Ewakuacja - to szybkie i bezpieczne opuszczenie budynku, pomieszczeń zagrożonych przez osoby w nich przebywające, wyznaczonymi drogami i wyjściami ewakuacyjnymi do strefy bezpiecznej. Zakłada się, że w budynku, w tym samym czasie może powstać tylko jedno źródło pożaru lub inne miejscowe zagrożenie, powodujące konieczność przeprowadzenia ewakuacji. Ewakuacja z budynku w którym powstał pożar lub inne źródło zagrożenia może nastąpić samorzutnie po wykryciu pożaru (innego miejscowego zagrożenia) lub po zarządzeniu ewakuacji. 52 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Zakres ewakuacji bywa bardzo różny i zależy głównie od: lokalizacji źródła pożaru, jego zasięgu i prędkości rozprzestrzeniania się ognia, stopnia zagrożenia spowodowanego pożarem, liczby osób ewakuowanych oraz ich sprawności fizycznej i psychicznej, liczby znajdujących się w dyspozycji sił i środków ewakuacji. Istotą bezpiecznej ewakuacji jest rozpoczęcie jej w odpowiednim momencie i najlepiej w sposób zorganizowany. Ewakuację należy rozpocząć w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia osób przebywających w obiekcie. Decyzja taka w sytuacji realnego zagrożenia zapada z reguły samoistnie, niemniej w świetle obowiązujących przepisów za jej podjęcie jest odpowiedzialny zarządzający obiektem lub osoba, której powierzono opiekę nad bezpieczeństwem ludzi w obiekcie (kierownik firmy - wydziału). Ewakuacja nie jest konieczna, a nawet jest nie wskazana w przypadku, gdy źródło ognia zostało zlokalizowane i nie stanowi zagrożenia dla przebywających w obiekcie osób, a jego likwidacja jest możliwa za pomocą gaśnic lub hydrantów wewnętrznych. Ewakuacja powinna obejmować osoby przebywające w obiekcie przy wykorzystaniu odpowiednio oznakowanych dróg i wyjść ewakuacyjnych, w skrajnych wypadkach z wykorzystaniem każdej z dróg i wyjść, o ile oczywiście nie zostały one już odcięte przez płomienie lub dym. Kryterium decydującym o skuteczności prowadzenia działań ewakuacyjnych jest czas ewakuacji. Z uwagi na nadzór i odpowiedzialność za bezpieczeństwo, decyzję o ewakuacji podejmuje w oparciu o ocenę sytuacji i występujące zagrożenie: zarządzający obiektem lub kierownik firmy gdzie powstał pożar, po przybyciu jednostki Państwowej Straży Pożarnej jej dowódca. Decyzja ta w szczególności musi zawierać informację o zakresie ewakuacji, liczbie osób przewidzianych do ewakuacji, sposobach i kolejności opuszczania obiektu, rodzaju ewakuowanego mienia, a także musi określać drogi ruchu i rejon dla gromadzenia ewakuowanych osób i mienia. UWAGA : Działania w zakresie ewakuacji prowadzić zgodnie z niżej przedstawionym schematem blokowym. 53 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 PLAN AWARYJNY : EWAKUACJA Komendant Straży Pożarnej Rozkaz ewakuacji Szef zespołu interwencyjnego JPFM Rozkaz ewakuacji Pracownik, który zauważył - ogień - alarm od detektora TDI (> 5 ppm) Naciśnij guzik „ewakuacja” Syrena alarmowa systemu przeciwpożarowego Wszyscy pracownicy Wyłączenie urządzeń (również ogrzewania i wentylacji) Wszyscy pracownicy Ewakuacja najkrótszą drogą za znakami Wszyscy pracownicy Zbiórka w miejscu zbiórki Pozostań tam do końca ewakuacji (lub do instrukcji szefa ewakuacji) Koniec ewakuacji ogłoszony przez Koniec ewakuacji ogłoszony przez Szef ewakuacji Powiadomienie szefa zespołu interwencyjnego Szef ewakuacji Bierze listę obecności Szef ewakuacji Sprawdza, czy wszyscy są obecni Szef ewakuacji Zawiadamia o brakujących osobach szefa zespołu interwencyjnego Szef zespołu interwencyjnego Powiadamia o brakujących osobach Komendanta Straży Pożarnej Szefa zespołu interwencyjnego Komendant Straży Pożarnej 54 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 1. Wskazania dla kierującego ewakuacją. 1. Przy podejmowaniu decyzji o ewakuacji należy : określić rodzaj, sposoby i kolejność ewakuacji, określić wymagane siły i środki do ewakuacji, wyznaczyć osoby (koordynatorów) odpowiedzialne za koordynację ewakuacji, które pomagałyby w szybkim i sprawnym opuszczeniu poszczególnych obiektów, informując jednocześnie o wyznaczonych miejscach zbiórki dla ewakuowanych ludzi, określić sposoby, kolejność i rodzaj ewakuacji składników mienia, nawiązać łączność z jednostką straży pożarnej, ewentualnie powiadomić pogotowie ratunkowe, policję. 2. Sygnałem alarmowym informującym o zagrożeniu może być informacja ogłoszona ustnie lub w inny dostępny sposób (np. sygnał sygnalizatora akustycznego z instalacji sygnalizacji pożaru). 3. Ogłoszenia alarmu dla osób przebywających w budynku, w którym powstał pożar dokonuje osoba, która pierwsza zauważyła pożar. 4. Równocześnie z prowadzonym alarmowaniem należy przystąpić do akcji gaśniczej za pomocą gaśnic lub hydrantów wewnętrznych, w początkowej fazie rozwoju pożaru (o ile jest to możliwie i działania nie są utrudnione przez płomienie, wysoką temperaturę i dym) oraz przeprowadzić akcję ewakuacyjną ludzi z obiektu. 5. Osoby ewakuowane, jeżeli okoliczności na to pozwalają, należy wyprowadzać w grupach. Osoby o częściowym ograniczeniu zdolności do samodzielnego poruszania się (np. po zasłabnięciu), mogą ewakuować się przy pomocy innych osób – ujęte pod rękę, przytrzymujące się za szyję ratującego lub podtrzymywane pod ramiona. 6. Należy pamiętać, aby w pierwszej kolejności ewakuować: osoby o ograniczonej zdolności poruszania się, osoby z bezpośrednio zagrożonych pomieszczeń lub które znajdują się na drodze rozprzestrzeniania się zagrożenia, osoby z pomieszczeń, z których wyjście lub dotarcie do bezpiecznych dróg ewakuacyjnych może zostać odcięte (np. przez dym). 55 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 7. Ogłaszając alarm nie należy dopuścić do powstania paniki. Osoby ogarnięte paniką zachowują się nieracjonalnie, tworząc „tłum” podatny na wszelkie sugestie, zdarza się te, że nie reagują na polecenia ratowników, tratują słabszych, napierają na wyjścia ewakuacyjne, czy ignorują oznakowania prowadzące do wyjścia ewakuacyjnego. 8. Po opuszczeniu wszystkich pomieszczeń przez osoby znajdujące się w obiekcie, w przypadku nie dotarcia jeszcze na miejsce jednostek straży pożarnej, zarządzający Zakładem wydaje polecenie (grupie liczącej co najmniej dwie osoby) sprawdzenia, czy w poszczególnych pomieszczeniach nie została żadna osoba. W trakcie wykonywania tej kontroli osoby te powinny zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza w pomieszczeniach zagrożonych bezpośrednio przez pożar lub inne zagrożenie (szczególnie chemiczne). 9. W przypadku podjęcia próby gaszenia pożaru przez pracowników należy zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo i mieć na uwadze fakt występowania toksycznych gazów pożarowych. 10. Po zakończonej ewakuacji z obiektów, należy sprawdzić stan osobowy, czy wszystkie osoby opuściły zagrożone obiekty. 2. Obowiązki pracowników w zakresie przygotowania organizacyjnego do ewakuacji. Wszyscy pracownicy mają obowiązek znać informacje na temat : rozkładu pomieszczeń w całym obiekcie oraz ich funkcji i zawartości, miejsc możliwego przebywania ludzi na terenie obiektu, w tym zwłaszcza osób postronnych, dróg i kierunków ewakuacji oraz wyjść z pomieszczeń i budynku, możliwego zachowania się (reakcji) ludzi w stanie zagrożenia (pożar, zadymienie, ciemność, itp.), sposobów i metod zapobiegania panice oraz utrzymania dyscypliny w grupie, udzielania poszkodowanym od ognia i dymu pierwszej pomocy przedmedycznej, rozmieszczenia aparatów telefonicznych na terenie obiektu i najbliżej poza nim, kluczy od pomieszczeń (w tym zapasowych), sprzętu ochrony przeciwpożarowej, itp, urządzeń pomocnych w działaniach ratowniczych, organizacji ewakuacji ludzi i mienia z budynku w różnych wariantach miejsca powstania zagrożenia. 56 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 3. Wskazania dla osób ewakuowanych. 1. Zaalarmowani o zagrożeniu pożarowym winni zachować spokój, udając się w kierunku wyjść ewakuacyjnych z hali produkcyjno-magazynowej lub części biurowej, zgodnie ze wskazaniami znaków ewakuacyjnych rozmieszczonych na drogach ewakuacyjnych 2. Pamiętajmy, że najniższe temperatury i zadymienie panują tuż nad podłogą. Odcinki o dużym zadymieniu pokonujemy w pozycji pochylonej. 3. Produkty spalania są wysoce toksyczne (trujące) - należy jak najszybciej opuścić zadymione pomieszczenie, korytarze. Nie wolno zatrzymywać się ani poruszać w kierunku przeciwnym do kierunku ewakuacji. 4. W przypadku silnego zadymienia dróg ewakuacji i braku możliwości bezpiecznego, poruszania się nimi, osoby powinny pozostać wewnątrz pomieszczenia, oczekując na pomoc jednostek ratowniczych. Wskazane jest przy tym uszczelnienie drzwi, w miarę posiadanych możliwości i środków oraz otwarcie okien. Swoją obecność należy sygnalizować wszelkimi możliwymi sposobami, oczekując na pomoc z zewnątrz – ewakuację przy pomocy sprzętu ratowniczego przybyłych jednostek straży pożarnej. 5. Poruszając się po korytarzach należy przestrzegać zasady ruchu prawostronnego, pozostawiając lewą stronę wolną dla ratowników. 6. Po opuszczeniu obiektu pracownicy powinni przejść do wyznaczonego miejsca – rejonu zbiórki i czekać na sprawdzenie stanu osobowego oraz dalsze dyspozycje kierującego akcją ewakuacyjną. Jako miejsce zbiórki dla ewakuowanych pracowników wyznacza się teren parkingu przed halą produkcyjną, w odległości co najmniej 10 m od budynku. Wyznaczone miejsca zbiórek dla ewakuowanych jest oznakowane znakiem „Miejsce zbiórki po ewakuacji”, zgodnym z PN-92/N-01256. Lokalizację „Miejsca zbiórki po ewakuacji” przedstawiono na planie sytuacyjnym - rysunek nr1. 57 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 4. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi. Organizacja oraz warunki ewakuacji powinny być co najmniej raz na 2 lata sprawdzane praktycznie, przy czym o terminie ćwiczeń należy co najmniej o jeden tydzień wcześniej powiadomić Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach. Każdorazowo, należy opracować szczegółowy scenariusz przebiegu ćwiczeń i uzgodnić go z Komendantem Miejskim PSP. Celem ćwiczeń powinno być z jednej strony sprawdzenie praktyczne prawidłowości przyjętych założeń w zakresie ewakuacji ludzi, a z drugiej strony przygotowanie użytkowników budynku do odpowiedniego zachowania się w przypadku wystąpienia stanu zagrożenia. Ćwiczenia mogą być organizowane w różnym zakresie, ograniczonym zarówno, co do miejsca, jak i pory doby. Istotne jest, aby sposób ich przeprowadzenia pozwolił na obiektywną ocenę skuteczności przyjętych rozwiązań. Podczas ćwiczeń należy zapewnić obecność służb medycznych. Ćwiczenia powinny być przeprowadzone w sposób, ograniczający do minimum możliwość wystąpienia niekontrolowanych zachowań, a co za tym idzie - możliwość wybuchu paniki. 5. Oznakowanie dróg i wyjść ewakuacyjnych. Drogi i wyjścia ewakuacyjne oznakować znakami ewakuacji zgodnie z wymaganiami norm : PN-92/N-01256/02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. PN-EN 01256-4. Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpożarowe. PN-EN 01256-5. Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych. Znaki powinny posiadać certyfikat zgodność wydany przez Centrum Naukowo Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej (CNBOP). Przy oznakowywaniu obowiązuje zasada, że z każdego punktu drogi ewakuacyjnej powinien być widoczny przynajmniej jeden znak ewakuacyjny. 58 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 1. Znak „Wyjście ewakuacyjne” powinien być umieszczony nad drzwiami (nie wolno go umieszczać na drzwiach i innych elementach ruchomych). 2. Znak „Strzałka” wskazuje kierunek ewakuacji. Jest montowana na wysokości ok. 170 cm od poziomu podłogi. 3. Znak „Kierunek do wyjścia ewakuacyjnego” montuje się na ostatnim odcinku drogi ewakuacyjnej (zamiast strzałki), na wysokości ok. 170 cm od poziomu podłogi. Występuje w odmianach: w lewo/prawo. 4. Znak „Schodami w dół lub w górę” montuje się na ścianie klatki schodowej, na początku biegów schodów, na poziomie każdej kondygnacji, na wysokości ok. 170 cm od poziomu spocznika schodów. Występuje w odmianach: w lewo/prawo. 5. Znak „Drzwi ewakuacyjne” montuje się na drzwiach wyjścia ewakuacyjnego z budynku lub drzwiach prowadzących do sąsiedniej strefy pożarowej, na wysokości ok. 170 cm od poziomu podłogi. Znak może być montowany na skrzydle ruchomym drzwi. 6. Znak „Kierunek otwierania drzwi” w wersji „pchać” i „ciągnąć„ montuje się na skrzydłach drzwi, na wysokości klamki. 59 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 7. Znak „klucz do wyjścia ewakuacyjnego” montujemy przy kasetce z kluczem do drzwi ewakuacyjnych; rozwiązanie stosowane gdy drzwi wyjścia ewakuacyjnego nie są używane do komunikacji ogólnej (są na stałe zamknięte) lecz w tym przypadku należy przy nich umieścić kasetkę z kluczem, przy pomocy którego zostaną otwarte w przypadku ewakuacji. 60 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 X. Prace niebezpieczne pożarowo. 1. Postanowienia wstępne. 1. Prace niebezpieczne pożarowo zwane dalej „pracami” są to prace remontowo-budowlane związane z używaniem otwartego ognia np. spawanie, zgrzewanie, lutowanie, cięcie przy użyciu palników lub pił tarczowych, podgrzewanie, prowadzone wewnątrz obiektu lub na terenie przyległym do niego. 2. O bezpieczeństwie „prac” decyduje fachowe przygotowanie prowadzących je brygad (firm), używanie odpowiednich i sprawnych technicznie narzędzi, stosowanie ustalonych sposobów zabezpieczenia. 3. Przed rozpoczęciem „prac” Specjalista ds. technicznych GPP oraz wykonawca powinni: ocenić zagrożenie pożarowe w rejonie, w którym „prace” będą wykonywane, ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu nie dopuszczenie do powstania pożaru lub wybuchu, wskazać osoby odpowiedzialne za zabezpieczenie miejsca „pracy”, za przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy. 4. Pracownicy firm obcych prowadzących i nadzorujących „prace” zobowiązani są do ścisłego przestrzegania postanowień niniejszej instrukcji. 2. Organizacja prac niebezpiecznych pożarowo. Odpowiedzialność za bezpieczne pod względem pożarowym prowadzenie „prac” ponosi wykonawca tych prac, który przed rozpoczęciem pracy powinien zapoznać się z ustaleniami zawartymi w niniejszych zasadach zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo. Zapis o odpowiedzialności za bezpieczeństwo pożarowe powinien znaleźć odzwierciedlenie w umowie na wykonanie prac lub na oddzielnym oświadczeniu, a fakt ten wykonawca „prac” potwierdza czytelnym podpisem. 61 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 3. Wskazania przeciwpożarowe w zakresie przygotowania budynku i pomieszczeń do wykonywania prac niebezpiecznych pożarowo. Prace niebezpieczne pożarowo należy prowadzić w sposób uniemożliwiający powstanie pożaru, w związku z czym należy przestrzegać poniższych zasad: 1. Pomieszczenia lub miejsca w których mają odbywać się „prace” należy oczyścić z wszelkich materiałów palnych. 2. Palne przedmioty lub przedmioty niepalne ale w opakowaniach palnych należy odsunąć na bezpieczną odległość od miejsca prowadzenia „prac” celem uniemożliwienia powstania pożaru od rozprysków spawalniczych. 3. Jeżeli powyższy warunek nie może być spełniony, wszystkie materiały palne, na które mogą oddziaływać rozpryski spawalnicze należy zabezpieczyć kocami gaśniczymi, arkuszami blachy lub w inny skuteczny sposób. 4. Przed rozpoczęciem „prac” należy sprawdzić, czy w sąsiednich pomieszczeniach nie znajdują się materiały lub przedmioty mogące ulec zapaleniu wskutek przewodnictwa cieplnego bądź rozprysków spawalniczych. 5. Jeżeli w pobliżu miejsca spawania znajdują się otwory przelotowe, instalacyjne, kablowe należy je uszczelnić materiałem niepalnym, celem niedopuszczenia do przenikania rozprysków spawalniczych do sąsiednich pomieszczeń bądź na inne kondygnacje. 6. Wszelkie kable, przewody elektryczne oraz instalacyjne z palną izolacją powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi i rozpryskami spawalniczymi. 7. W pomieszczeniach, w których wcześniej wykonywano malowanie z użyciem łatwo zapalnych farb i lakierów, „prace” mogą być prowadzone wyłącznie po sezonowaniu pomieszczenia w czasie określonym przez producenta materiału malarskiego. 8. Przy prowadzeniu prac w budynkach posiadających palne elementy wystroju wnętrza, należy zwrócić uwagę na następujące zagadnienia: czy w przewidywanym miejscu prowadzenia „prac” występują palne elementy wystroju wnętrza, izolacje, wykładziny elementy budowlane mogące ulec zapaleniu od rozprysków spawalniczych, czy konstrukcje metalowe, przewody bądź inne elementy podlegające działaniu otwartego ognia nie stykają się bezpośrednio z palnymi elementami budynku (pomieszczenia) oraz 62 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 czy wskutek przewodnictwa cieplnego nie nastąpi zapalenie elementów budowlanych lub materiałów w sąsiednim pomieszczeniu, sposób zabezpieczenia palnych elementów budynku (pomieszczenia) przed działaniem ognia (źródeł ciepła), sposób zabezpieczenia spawanych konstrukcji, przewodów, elementów przed nadmiernym nagrzaniem w celu zapobieżenia zapalenia elementów budowlanych wskutek przewodnictwa cieplnego. 9. W miejscu dokonywania prac spawalniczych należy przygotować: pojemnik metalowy, wypełniony wodą na odpadki drutu spawalniczego i elektrod, materiały izolacyjne i osłaniające, niezbędne do zabezpieczenia toku prac spawalniczych (koce gaśnicze, blachy stalowe), podręczny sprzęt gaśniczy, umożliwiający likwidację wszelkich źródeł ognia. Przed przystąpieniem do prac spawalniczych, niezależnie od spełnienia wcześniej określonych warunków należy: dokonać komisyjnie oceny zagrożenia pożarowego oraz określić niezbędne wymagania przeciwpożarowe mające na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się pożaru albo wybuchu, sporządzić protokół zabezpieczenia przeciwpożarowego prac spawalniczych wg wzoru – załącznik nr 1, po zakończeniu zaleconych zabezpieczeń wydać pisemne zezwolenie na przeprowadzenie prac spawalniczych wg wzoru – załącznik nr 2. Dodatkowo przyjmuje się następujące ustalenia: protokół dotyczący zabezpieczenia prac pożarowo niebezpiecznych podpisują, Specjalista ds. technicznych GPP, zarządzający firmą, na terenie której prowadzone będą „prace” oraz wykonawca „prac”, zezwolenie na wykonanie robót podpisuje Specjalista ds. technicznych GPP, wykonawca przed rozpoczęciem robót informuje Specjalistę ds. technicznych GPP i zarządzającego firmą na terenie której prowadzone będą „prace” lub osobę go zastępującą o zamiarze przystąpienia do prac pożarowo niebezpiecznych, okazując podpisane zezwolenie, 63 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 wykonawca robót po zakończeniu pracy i sprawdzeniu miejsca gdzie prowadzone były prace informuje zarządzającego firmą na terenie której prowadzone będą „prace” lub osobę go zastępującą o zakończeniu „prac”, kontrolę miejsca prowadzenia prac po 1 i 4 godzinach od ich zakończenia, przeprowadza wytypowany pracownik, a wyniki kontroli odnotowuje w książce kontroli prac wg wzoru – załącznik nr 3. XI. Organizacja i zasady zaznajamiania pracowników z przepisami przeciwpożarowymi. Jak podkreślono na wstępie "Instrukcji" obowiązek znajomości jej treści oraz przestrzeganie zawartych w niej postanowień dotyczy nie tylko pracowników zatrudnionych w obiekcie, lecz również wszystkich pracowników przedsiębiorstw i firm prowadzących działalność na terenie obiektu. "Instrukcja jest więc tematem każdego szkolenia o tematyce przeciwpożarowej oraz związanej z zagrożeniem terrorystycznym. 1. Rodzaje szkoleń. Pracownicy mają obowiązek uczestniczyć w następujących rodzajach szkoleń: szkolenie wstępne ogólne szkolenie okresowe szkolenia specjalistyczne 1.1. Szkolenie wstępne Celem szkolenia wstępnego jest zaznajomienie nowo przyjmowanego pracownika z najważniejszymi problemami ochrony przeciwpożarowej w obiekcie, w tym z zasadami używania ognia otwartego i postępowania na wypadek pożaru. Ramowy program szkolenia wstępnego obejmować winien następujące zagadnienia: Zagrożenie pożarowe występujące w obiekcie. Ogólne przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożaru. Zadania pracowników w zakresie zapobiegania pożarom. Zadania pracowników w przypadku powstawania pożaru. Ewakuacja ludzi i mienia. Podręczny sprzęt gaśniczy i urządzenia przeciwpożarowe, zasady użycia sprzętu. Szkoleniem wstępnym należy również objąć pracowników przedsiębiorstw i firm prowadzących działalność na terenie obiektu. 64 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 1.2. Szkolenie okresowe Szkolenie okresowe polega na doskonaleniu nabytych wcześniej umiejętności postępowania i utrwaleniu posiadanej wiedzy w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Jest to również okazją do przedstawienia wszelkich zmian, zarówno dotyczących zagrożeń, jak i metod ich zwalczania. Podczas szkolenia okresowego każdy pracownik winien uzyskać szczegółowe informacje w zakresie: zasad odpowiedzialności za bezpieczeństwo obiektu, rodzaju występujących zagrożeń (pożarowych i innych miejscowych), w tym: - właściwości palnych materiałów występujących w obiekcie, - przyczyn powstawania pożarów i wybuchów, - możliwości rozprzestrzeniania się dymu i ognia (w aspekcie zastosowanych w obiekcie zabezpieczeń), zastosowanych w obiekcie zabezpieczeń, takich jak: - podział na strefy pożarowe, - rodzaj urządzeń przeciwpożarowych, (wykrywania pożaru, oddymiających, gaśniczych itp.) zasad ewakuacji ludzi i mienia, a w szczególności: - techniczne warunki ewakuacji, - zachowanie się w strefach zadymionych, zagrożonych skażeniem chemicznym, - miejsca zbiórki dla ewakuowanych, - postępowania z osobami niepełnosprawnymi, zasad postępowania w przypadku zagrożenia, w tym: - sposób, możliwości i zasady alarmowania po zauważeniu niebezpieczeństwa, - zasady organizacji ewakuacji ludzi z obiektu, - możliwości ratowania ludzi narażonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo, - sposób likwidacji zagrożenia i ograniczenia jego rozprzestrzenienia. Uczestnik szkolenia powinien zostać poinstruowany o obowiązku natychmiastowego wszczęcia alarmu, jeszcze przed przystąpieniem do dalszych działań. Powinien znać przyjęty system alarmowania, tj. kiedy i na jakiej zasadzie alarm dociera do straży pożarnej, jak długi może być czas dojazdu jednostek ratowniczych, jakie instalacje przeciwpożarowe zostaną samoczynnie uruchomione w strefie zagrożenia itd. 65 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Szczególną uwagę należy zwrócić na praktyczne sposoby wyprowadzania ludzi z zagrożonych stref, na zasady gaszenia (w tym odzieży na człowieku), postępowanie z osobami nieprzytomnymi. Pracownik winien mieć również świadomość występujących zagrożeń i nie podejmowania działań, które narazić go mogą na utratę zdrowia lub życia. Szkolenie okresowe winno być organizowane co najmniej raz na dwa lata. Szkolenie okresowe prowadzi specjalista ds. p.poż. 1.3. Szkolenia specjalistyczne. Obowiązkiem szkolenia specjalistycznego objęci są pracownicy tworzący grupy (zespoły) gaśnicze i ewakuacyjne. Szkolenie to obejmuje ok. 16 godzin zajęć a jego program opracowuje indywidualnie prowadzący szkolenie – oficer Państwowej Straży Pożarnej. 2. Organizacja i dokumentowanie szkoleń. 2.1. Organizacja szkoleń Każda firma prowadząca działalność gospodarczą na terenie GPP jest indywidualnie odpowiedzialna za organizację i nadzór nad szkoleniem przeciwpożarowym własnych pracowników. 2.2. Dokumentowanie szkoleń Każde szkolenie winno być odpowiednio udokumentowane. Integralną częścią szkolenia jest praktyczne użycie podręcznego sprzętu gaśniczego oraz prowadzenie ewakuacji. Dokumentacja szkolenia winna zawierać: - program szkolenia, - dziennik szkolenia, - listę obecności uczestników, - oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami przeciwpożarowymi, - kopię zaświadczenia wydanego uczestnikom kursu. 66 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 XII. Postanowienia końcowe. W świetle art. 3 i art. 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej odpowiedzialnym za zapewnienie ochrony przeciwpożarowej budynku jest właściciel, zarządzający lub użytkownik budynku. Niniejsza instrukcja jest podstawowym dokumentem regulującym sprawy ochrony przeciwpożarowej w hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39. Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na dwa lata, a także po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej. 67 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Załącznik nr 1 PROTOKÓŁ zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo. 1. Rodzaj prac niebezpiecznych pożarowo: ................................................................................................................................................ 2. Czas przeprowadzania prac: dnia .......................................................................................... godzina od: ............................ do: ................................... 3. Nazwa budynku, pomieszczenia, instalacji, miejsca, w którym przeprowadzane będą prace: ................................................................................................................................................. 4. Kategoria zagrożenia ludzi, gęstość obciążenia ogniowego, kategoria zagrożenia wybuchem w budynku, pomieszczeniu: ................................................................................................................................................ 5. Rodzaj materiałów palnych w budynku, pomieszczeniu, w którym przeprowadzane będą prace: ................................................................................................................................................. 6. Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego budynku, pomieszczenia, miejsca lub instalacji na okres przeprowadzania prac: ................................................................................................................................................ 7. Rodzaj i ilość podręcznego sprzętu gaśniczego zgromadzonego do zabezpieczenia prac: ................................................................................................................................................ 8. Środki i sposób alarmowania jednostek Państwowej Straży Pożarnej na wypadek pożaru, wybuchu: ................................................................................................................................................ 9. Odpowiedzialny za przygotowania i zabezpieczenia przeciwpożarowego prac (1): ................................................................................................................................................ 10. Odpowiedzialny za nadzór nad stanem bezpieczeństwa pożarowego w toku prac (2): ................................................................................................................................................ 11. Zobowiązany do przeprowadzenia kontroli rejonu prac po ich zakończeniu (3): ................................................................................................................................................ Podpisy członków komisji (wymienionych w punktach 8 ÷ 10): (1) ...................... (2) ...................... (3) ...................... 68 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Załącznik nr 2 ZEZWOLENIE NR ...../..... na prowadzenie prac niebezpiecznych pożarowo 1. Miejsce przeprowadzania prac 1: ........................................................................... ................................................................................................................................ 2. Rodzaj prac: ........................................................................................................... 3. Czas przeprowadzania prac: dnia ............................do godz. ....... do godz. ........ 4. Zagrożenie pożarowe - wybuchowe w miejscu przeprowadzania prac 2: ................................................................................................................................ 5. Sposoby zabezpieczenia przed możliwością zainicjowania pożaru – wybuchu: ................................................................................................................................ 6. Środki zabezpieczenia prac: Przeciwpożarowe: ................................................................................................... BHP: ........................................................................................................................ Inne: ........................................................................................................................ 7. Sposób wykonania prac: ....................................................................................... ............................................................................................................................... 8. Odpowiedzialni za: Przygotowania miejsca pracy, środków zabezpieczających i zabezpieczenie przebiegu prac pożarowo niebezpiecznych: Imię i nazwisko: ................................................. – wykonano. Podpis: .................. Wyłączenie urządzeń spod napięcia *: Imię i nazwisko: ................................................. – wykonano. Podpis: .................. Dokonanie analizy stężeń gazów, par cieczy, pyłów *. W miejscu planowanych prac pożarowo niebezpiecznych nie występują niebezpieczne stężenia. Imię i nazwisko: ................................................. – wykonano. Podpis: .................. Organizacja pracy i instruktaż na stanowisku pracy: Imię i nazwisko: ................................................. – wykonano. Podpis: .................. * 1 * Niepotrzebne skreślić. Określić budynek, pomieszczenie, instalację. 2 Określić z czego wynika zagrożenie. 69 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 9. Zezwalam na rozpoczęcie prac spawalniczych 3: ................................. .............................. /podpis wnioskującego/ /podpis Kierownika/ 10. Prace zakończono: dnia .............................., o godz. .................... 11. Wykonał. Imię i nazwisko: ............................................. Podpis ....................... 12. Stanowisko pracy i jego otoczenie sprawdzono i nie stwierdzono zaniedbań mogących zainicjować pożar. Stwierdzam odebranie robót: .............................................. /podpis/ 3 Skontrolował: ......................................... /podpis/ Zezwolenie może nastąpić po złożeniu podpisów przez osoby wymienione w punkcie 8. 70 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Załącznik nr 3 KSIĄŻKA KONTROLI PRAC NIEBEZPIECZNYCH POŻAROWO Lp. Nazwa pomieszczenia, w którym wykonano prace pożarowoniebezpieczne Data i godzina rozpoczęcia prac pożarowoniebezpiecznych nr zezwolenia Data i godzina zakończenia prac pożarowoniebezpiecznych Data i godzina przeprowadzenia kontroli po zakończeniu prac pożarowoniebezpiecznych Imię i nazwisko osoby prowadzącej kontrolę 71 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Załącznik nr 4 Sprawozdanie z ćwiczeń ewakuacyjnych. 1. Nazwa obiektu : ............................................. ........................................................... 2. Adres : ............................................. ........................................................... 3. Data ćwiczeń: .............., godzina ćwiczeń: ............ 4. Organizator ćwiczeń: ...................................... ........................................................... 5. Ilość kondygnacji: ....., w tym podziemnych: ..... 6. Maksymalna ilość osób, które mogą przebywać w obiekcie: ......., w tym pracowników : ............................... 7. Czy jest opracowana instrukcja bezpieczeństwa pożarowego : tak/nie*. Jeżeli jest opracowana instrukcja bezpieczeństwa pożarowego, to czy określono w niej procedury związane z organizacją ewakuacji budynku : tak/nie*. 8. W jaki sposób ogłaszany jest alarm o ewakuacji budynku : ...................................................................................................................... 9. Czy pracownicy byli przeszkoleni z zakresu znajomości procedur dotyczących organizacji i prowadzenia ewakuacji: tak/nie*. Data ostatniego szkolenia: .................. 10. Liczba osób ewakuowanych (biorących udział w ćwiczeniach): ......... 11. Czas ewakuacji: ..... 12. Zachowanie pracowników podczas ewakuacji: a) b) znajomość procedur postępowania podczas ewakuacji: dobra/słaba*. utrzymywanie kontaktu z osobami ewakuowanymi, zapewniającego zachowanie spokoju w grupie: skuteczne/mało skuteczne*. c) praktyczne wykonywanie zadań związanych z ewakuacją: pełne/częściowe/niedostateczne*. d) wybór dróg ewakuacyjnych: właściwy/niewłaściwy*. e) sprawdzenie obecności pracowników po wyprowadzeniu z obiektu: tak/nie*. 72 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 13. Zachowanie pracowników podczas ewakuacji: a) czy na drogach ewakuacyjnych zachowany był spokój: tak/nie*. b) czy stosowano się do poleceń osób prowadzących ewakuację oraz kierującego akcją ewakuacyjną: tak/nie*. c) czy pojawiły się osoby z oznakami paniki: tak/nie*. d) czy zachowania te rozszerzyły się na inne osoby: tak/nie*. 14. Czy w ćwiczeniach uczestniczyli przedstawiciele Państwowej Straży Pożarnej: tak/nie*. Jeżeli byli obecni, to czy wnieśli uwagi do ćwiczeń: ........................................................... ........................................................... ........................................................... 15. Wnioski i spostrzeżenia z przeprowadzonej ewakuacji: ........................................................... ........................................................... ........................................................... Zarządzający obiektem : ............................................ _________________ * niepotrzebne skreślić. 73 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected] INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO dla hali produkcyjno-magazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 Załącznik nr 5 OŚWIADCZENIE o zapoznaniu się z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego. Nazwisko i imię pracownika: ................................................................................ Oświadczam, że zapoznałem(am) się z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego dla hali produkcyjnomagazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39 i zobowiązuję się do jej przestrzegania. ..................................... /miejscowość, data/ ..................................... /podpis pracownika/ ZAŚWIADCZENIE o odbytym przeszkoleniu na stanowisku pracy z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Zaświadcza się, że Pan(i): ......................................................................... /imię i nazwisko przeszkolonego pracownika/ odbył(a) przeszkolenie na stanowisku pracy w zakresie zasad zapobiegania pożarom oraz postępowania w przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w hali produkcyjnomagazynowej Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ul. Konduktorska 39. ..................................... /miejscowość, data/ .................................... /podpis szkolącego/ 74 Biuro Usług Specjalistycznych „AZC” ul. Grunwaldzka 20B/6, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax: (033) 822 76 77; kom. 601-501-984; e–mail: [email protected]