Historia bydgoskich tramwajów w pigułce
Transkrypt
Historia bydgoskich tramwajów w pigułce
Krótki rys historyczny bydgoskich tramwajów 01.02.1888 – dzień narodzin bydgoskich tramwajów Tego dnia zostaje zawarta umowa między magistratem miasta i dyrekcją policji w Bydgoszczy, a berlińską firmą Ingeniueur Havestadt und Contag na ułożenie toru i eksploatację tramwaju konnego. 18.05.1888 – na ulice Bydgoszczy ruszają pierwsze tramwaje konne, które obsługują trasę: Dworzec Kolejowy – Zbożowy Rynek. Długość trasy wynosiła 2,3 km. Stajnia i wozownia mieściła się przy ul. Zygmunta Augusta obok dworca kolejowego. 01.05.1892 – otwarcie drugiej linii tramwaju konnego o długości 2,8 km na trasie: Koszary Artyleryjskie – ul. Poznańska. 05.101895 – Firma Allgemeine Elektrizitats-Gesellschaft (A.E.G) rozpoczyna elektryfikację tras tramwajowych. 03.07.1896 – pierwsze tramwaje elektryczne rozpoczynają kursy. Tabor składał się z 16 wozów silnikowych i 12 wozów doczepnych, a szybkość podróżowania zwiększa się z 9 km/godz. do 15 km/godz. 1897 rok – Powszechne Towarzystwo Kolei Lokalnych i Ulicznych w Berlinie (Allgemeinen Lokal und Strassenbahn AG) przejmuje zarząd nad eksploatacją i rozwojem sieci tramwajowej w Bydgoszczy. 24.12.1900 – zostaje uruchomiona trzecia linia tramwajowa oznaczona kolorem "białym". Początkowo trasa jej biegła od pl. Teatralnego do Bartodziej Wielkich i kończyła się na wysokości obecnego Hotelu „Słoneczny Młyn”. Rok później – 25 maja 1901 r. linię tę przedłużono od pl. Teatralnego na Wilczak. W ten sposób linia „biała’ połączyła dwa odległe przedmieścia z centrum miasta, a jej łączna długość wynosiła 5,4 kilometrów. W roku 1906 Bydgoszcz posiadała trzy linie tramwajowe o łącznej długości 12,1 km oraz 36 wozów silnikowych i 23 wozy doczepne. Tabor nie był najnowszej produkcji. Pochodził z różnych miast niemieckich, gdzie wycofywano go w następstwie wprowadzenia nowszego. W 1907 roku tramwaje bydgoskie przewiozły 2.880.791 pasażerów, a w 1910 roku już 3.560.000 osób. Okres pierwszej wojny światowej niewiele zmienia sytuację na odcinku komunikacji miejskiej. W okresie tym nie nastąpił rozwój linii tramwajowych, natomiast ruch pasażerski nieco zmalał i do służby konduktorskiej weszły kobiety. 30.10.1928 – Komitet Likwidacyjny Mienia Poniemieckiego podjął uchwałę, na mocy której spółka Allgemeine Lokalbahn – und Kraftwerke AG otrzymała odszkodowanie i tym samym bydgoskie tramwaje oraz elektrownia przeszły na własność Skarbu Państwa Polskiego. W 1939 roku Bydgoszcz dysponowała 37 wozami silnikowymi i 24 wozami doczepnymi. Średnio w okresie okupacji znajdowało się w ruchu 26 wozów silnikowych i 22 wozy doczepne. W tym czasie Niemcy uruchomili dodatkowo czwartą linię "D", która kursowała na trasie: Gdańska – ul. Długa. 1948 – nastąpiła zmiana numeracji linii tramwajowych z literowych na cyfrowe, a w końcu roku przystąpiono do budowy odgałęzienia, od ul. Chodkiewicza wzdłuż ul. Lelewela do Szpitala Wojewódzkiego. Linia ta została oddana do użytku mieszkańców w 1949 roku. W roku 1950 przedłużono tory na ul. Nakielskiej do wiaduktu kolejowego oraz wybudowano pierwszą własną podstację trakcyjną przy ul. Gdańskiej o mocy 1080 kW. 1953 to przełomowy rok dla komunikacji tramwajowej. W tym roku oddano do eksploatacji wybudowaną wysiłkiem wielu przedsiębiorstw komunikacyjnych w Polsce linię "BRDA". Cykl budowy tej linii wynosił zaledwie 9 miesięcy. W Bydgoszczy przybywa 26.167 metrów bieżących toru pojedynczego. Oddaniu do eksploatacji pięć linii tramwajowej towarzyszyło uruchomienie drugiej podstacji trakcyjnej przy ul. Spokojnej. 1955 – budowa w czynie społecznym torowiska pojedynczego z mijankami w ciągu ul. Gdańskiej od ul. Chodkiewicza do Osiedla Leśnego. 1959 – oddano do eksploatacji zajezdnie tramwajową na ul. Toruńskiej. Był to nowoczesny obiekt z dość znaczną siecią torową. 1961 – budowa nowego mostu na ul. Mostowej, a wraz z nim nowego układu torowego na placu Zjednoczenia (pl. Teatralny). 1963 – zostaje oddany do eksploatacji nowy most na ul. Bernardyńskiej w związku z tym ulega całkowitej przebudowie układ torowy w tym rejonie. 1967 – przy dworcu PKP znika trójkąt manewrowy i powstaje duża pętla tramwajowa z pierwszym w Bydgoszczy tunelowym przejściem dla pieszych. 1969-70 – budowa trasy tramwajowej do pętli „Wyścigowa”. 1972-74 – generalna przebudowa ulicy Jagiellońskiej od ronda Fordońskiego do ronda Jagiellonów z tunelowym przejściem dla ruchu pieszego. 1972-74 – modernizacja ul. Chodkiewicza. Powstaje dwutorowa linia tramwajowa zakończona pętlą przy ul. Wybickiego oraz likwidacja torowiska na ul. Lelewela oraz trójkąta manewrowego na ul. Chodkiewicza. 1973-75 – budowa „Węzła Grunwaldzkiego”. W tym celu zasypano części kanału, wyburzono stary most ceglany łączący ul. Św. Trójcy z Grunwaldzką. Powstał całkowicie nowy ciąg komunikacyjny, od ul. Marszałka Focha do ul. Czerwonego Krzyża, z podwójnym torowiskiem tramwajowym po środku. 1974-76 – modernizacja dotychczasowej jednotorowej linii z mijankami na Kapuściska oraz budową nowej na Wyżyny. Przybywa nowoczesny węzeł tramwajowy z torami kumulacyjnymi przy zbiegu ul. Wł. Bełzy, Szpitalna, Szarych Szeregów oraz dwutorowa linia tramwajowa z pętlą na Kapuściskach i ul. Magnuszewskiej. 1975-1984 wybudowany został odcinek toru dł. 4,1 km na Wyżynach od ul. Magnuszewskiej do ul. Karpackiej. 1984 – likwidacja linii tramwajowej w ciągu ul. Grunwaldzkiej na Okole, która kończyła się mijanką. Powodem był brak miejsca pod budowę pętli. 1989 – zakończono inwestycję tramwajową do Lasu Gdańskiego. Pojedynczy tor z mijankami zastąpiła dwutorowa linia wraz z wiaduktem nad linią kolejową. 25.01.1990 – to pamiętna data dla wielu bydgoszczan. Wskutek zagrożenia wybuchu gazu została zawieszona komunikacja tramwajowa na ul. Dworcowej, która łączyła dworzec kolejowy z innymi dzielnicami. 22.11.2012 – otwarcie nowej linii tramwajowej do Dworca PKP. Obecnie świętujemy kolejna nową inwestycję tramwajową w Bydgoszczy. Jest to długo oczekiwane połączenie torowe dzielnicy Fordon z innymi rejonami miasta. Inwestycja, która kosztowała ponad 437 mln. złotych trwała od 26 lutego 2009 r. do 31 grudnia 2015 roku. Dużą pomoc w jej realizacji uzyskano w ramach dofinansowania ze środków europejskich. Dzięki niej mieszkańcy, oprócz 4 nowych tras tramwajowych, zyskują nowy układ drogowy oraz 12 nowych tramwajów przegubowych typu „SWING”. Opracował Stanisław Sitarek