Strach ma wielkie oczy - czyli jak poeci radzą rozprawić

Opracowała:
Hanna Łobza
nauczyciel-bibliotekarz SP 34 w Poznaniu
Scenariusz zajęć literackich z elementami biblioterapii dla klas 0-III
Temat: Strach ma wielkie oczy - czyli jak poeci radzą rozprawić się ze strachem.
Spotkanie literacko – plastyczne - 2 jednostki lekcyjne
Cele ogólne:
-
rozwijanie wyobraźni
zainteresowanie poezją dziecięcą
ukazywanie zabawowej, rozrywkowej funkcji czytania
zainteresowanie terapeutyczną funkcją poezji
odwrażliwianie lęków dziecięcych
przedstawianie swoich przeżyć w formie plastycznej
wzbogacanie słownictwa dziecka
Cele operacyjne:
-
uczeń potrafi zwerbalizować swój strach
uczeń potrafi zdystansować się od swoich lęków
uczeń umie przekazać swoje przeżycia w formie plastycznej i literackiej
uczeń zna utwory poetyckie, których motywem przewodnim jest strach
uczeń zna przysłowia i umie zastosować szereg nowych słów zw. ze strachem
Środki dydaktyczne:
-
ilustracje z typowymi strachami dziecięcymi (czarownice, smoki, diabły, straszydła itp.)
plansze z przysłowiami
tomiki wierszy M. Strzałkowskiej: „Wiersze, że aż strach”
papier do malowania i pisania, kredki i/lub farby
krzyżówka
Metody:
-
słowne – rozmowa, praca z tekstem
oglądowe – pokaz
działania praktyczne
Formy pracy:
-
-
zbiorowa jednolita
grupowa jednolita
Przebieg zajęć:
Zajęcia odbywają się w bibliotece szkolnej, w czytelni. Dzieci siadają na kanapie i na dywanie.
Prowadząca rozpoczyna rozmowę o swoich przeżyciach z dzieciństwa, prowokując tym samym wymianę
doświadczeń dzieci. Zadaje pytania:
1.Czego najbardziej się boję?
2.Co strach z nami robi? (Np. pocimy się, jeży nam się włos, dostajemy gęsiej skórki, robi nam się
zimno, krzyczymy ze strachu).
3.Gdzie mieszka strach?
Podczas rozmowy prowadząca naprowadza dzieci na trop, że takie same problemy miały dzieci
zawsze. Podkreśla, że lęk (strach) jest czymś naturalnym w życiu człowieka. Nie ma osób, które się nie
boją. Lęk jest potrzebny, bo chroni nas przed nierozważnym postępowaniem i niebezpieczeństwem.
O jego działaniu mówią przysłowia: strach ma wielkie oczy, nałykać się strachu, trząść portkami
ze strachu, strachy na lachy a także strach łapie za gardło, za serce, oblatuje, odbiera mowę, ogarnia,
opada, przenika, udziela się, zagląda w oczy .
Nie możemy jednak pozwolić, aby nami zawładnął. Poetki M, Strzałkowska i E. Waśniowska
proponują nietypowy sposób rozprawienia się ze strachem.
Ciąg dalszy zajęć to recytacja wybranych wierszy M. Strzałkowskiej m.in.: „Potwór”, „Diabelski
młyn”, „Rach, ciach! ciach!”,„Duch”, „Przytul stracha” oraz E. Waśniowskiej m.in.: „Gdy cichutko
zaśniesz”. Nauczyciel recytuje wiersz – dzieci odgadują, o jakim strachu mowa.
Po recytacji dzieci są rozbawione i potrafią zdystansować się od swego lęku. Na pytanie, gdzie
mieszka strach, bardzo szybko znajdują odpowiedź – w wyobraźni i wspólnie dochodzą do wniosku, że
strach można oswoić a nawet zaprzyjaźnić się z nim.
Po krótkiej rozmowie na temat kolorów strachu, dzieci otrzymują polecenie: namaluj swój
strach. Każdy maluje lub rysuje tak jak rozumie polecenie. Może to być obiekt, który straszy lub pojęcie
„strach”.
Na koniec - wystawa prac.
Jeżeli mamy więcej czasu i dzieci są starsze można wykorzystać krzyżówkę oraz układać krótkie
wierszyki. Pomocne tu będą w/w przysłowia i zwroty. Asia z klasy III ułożyła następujący wierszyk:
„Strach, jak to strach,
ma wielkie oczy,
strasznym wzrokiem wkoło toczy.
Włos się jeży, skóra poci,
a to tylko cień na ścianie psoci.”
Krzyżówka
Hasła poziome:
1.Sapie i dyszy w wierszu Tuwima (Lokomotywa)
2.Kraina, gdzie wszystko jest możliwe (Nibylandia)
3.Jeden z przyjaciół Puchatka (Prosiaczek)
4.Uwielbia miodek (Kubuś)
5.Przyjaciel Wandy i Dzwoneczka (Piotruś Pan)
6.Poeta, autor wierszy m.in.: „Samochwała”, „Na straganie” (Brzechwa)
7.Bohaterowie bajki: „Wilk i .........................”.(koźlątka)
8.Mieszkają tam Lasse, Bosse, Lisa i Olle (Bullerbyn)
9.Napisała m.in. „Pippi Langstrumpf”(Lindgren)
10.Już nie ogarnia nas w ciemności (strach)
Rozwiązanie krzyżówki czytane w pionowo zaznaczonych kratkach : wyobraźnia