raport otwarcia

Transkrypt

raport otwarcia

Europejskie Forum Nowych Idei
RAPORT OTWARCIA
Panel dyskusyjny:
Dokąd zaprowadzi nas Internet?
TERMIN PANELU: 30 września, 10.00 - 11.30
AUTOR RAPORTU: Edwin Bendyk
GŁÓWNE WYZWANIA TEMATYCZNE
Jak nowe technologie zmienią biznes? Jak wpłyną na niego przełomowe modele biznesowe i
nowe potrzeby konsumentów? Jakie problemy społeczne i gospodarcze może rozwiązać
komputeryzacja? Jakie zagrożenia dla humanizmu niesie świat technologii?
SZCZEGÓŁOWY OPIS ZAGADNIENIA
Internet – szerzej: cyfrowe technologie mediów i komunikacji − tworzą dziś podstawową
infrastrukturę cywilizacyjną społeczeństw, zarówno krajów rozwiniętych, jak i rozwijających
się. Trudno jednak w pełni zrozumieć wpływ tych technologii na różne aspekty życia,
ponieważ i Internet, i współczesne społeczeństwa podlegają stale przeobrażeniom, z
których wiele jest efektem wzajemnego oddziaływania. Największą bodaj barierę
stanowi jednak tempo zachodzących zmian.
Doskonale ilustrują to historie dwóch serwisów internetowych.
Przykład pierwszy to YouTube − internetowy serwis wideo powstał w lutym 2005 r. Już rok
później internauci umieszczali w nim 65 tys. plików filmowych dziennie, a zgromadzone
zasoby oglądano 100 milionów razy. Po sześciu latach od narodzin YouTube jest jednym z
filarów kultury epoki cyfrowej, współtworząc ją i jednocześnie zmieniając.
Przykład drugi – Ushahidi to serwis powstały w Kenii w 2008 r. jako odpowiedź na
tragiczne wydarzenia, jakie rozegrały się tam po wyborach prezydenckich. Dzięki serwisowi
1
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
ul. Klonowa 6, 00-591 Warszawa, tel. +48 (22) 845 95 50, faks +48 (22) 845 95 51, e-mail: [email protected], www.pkpplewiatan.pl
oraz „uzbrojonym” w telefony komórkowe i SMS-y obywatelom, tworzącym na terenie kraju
sieć monitoringu, zbierano informacje o aktach przemocy. Pomysł szybko „chwycił” na całym
globie i sprawdził się m.in. podczas akcji ratunkowej po trzęsieniu ziemi na Haiti, czy w
trakcie ubiegłorocznej powodzi w Polsce.
Oto
najważniejsze
mechanizmy,
za
pomocą
których
Internet
oddziałuje
na
współczesną rzeczywistość:
 Otwartość.
Architektura
Internetu
opiera
się
na
otwartych
standardach
technologicznych i protokołach komunikacyjnych. To oznacza, że sieć jest dostępna
dla wszystkich użytkowników, niezależnie od stosowanych przez nich urządzeń i
systemów operacyjnych. Ponieważ nikt nie sprawuje monopolistycznej kontroli nad
Internetem (z wyjątkiem sytuacji, gdy monopol wynika z kontroli politycznej), koszty
włączenia się są stosunkowo niskie i wciąż maleją, dzięki czemu medium to szybko
upowszechnia się na całym świecie.
 Interaktywność. Otwarta architektura Internetu to także możliwość szerokiej
partycypacji użytkowników w tworzeniu własnych rozwiązań technicznych, usług i
treści. W ten sposób bierny
odbiorca starych mediów, opartych na komunikacji
jednokierunkowej, stał się aktywnym współtwórcą swojego medium.
 Komunikacyjność. Internet to medium-sieć, które umożliwia nie tylko włączanie
użytkowników, ale także porozumiewanie się. Internauci zyskują tym samym szansę
wymiany informacji oraz kooperacji nawet o zasięgu globalnym.
 Innowacyjność. Otwartość, interaktywność i komunikacyjność powodują, że Internet
stał się otwartą, globalną platformą sprzyjającą powstawaniu i testowaniu nowych
rozwiązań technicznych, biznesowych i kulturowych. Dzięki temu radykalnie wzrosła
podaż innowacji, które tak jak wspomniane już YouTube i Ushahidi, a za nimi setki
tysięcy innych nowatorskich rozwiązań, nieustannie zmieniają rzeczywistość.
Internet stał się swoistą bombą masowej twórczości i innowacyjności, której siła rażenia
burzy mury utrudniające zaistnienie rzeszom twórców, innowatorów i przedsiębiorców.
Radykalnie zmniejszyła się asymetria informacyjna, czyli nierówny podział świata na tych,
którzy znajdowali się w podrzędnej sytuacji (konsumenci, obywatele i uczniowie) oraz tych,
którzy mieli uprzywilejowany dostęp do wiedzy (przedstawiciele władzy, korporacji, nauki).
Jak trafnie zauważa amerykański publicysta Thomas L. Friedman, „świat stał się płaski”.
Dostrzeżenie olbrzymiego znaczenia i potencjału Internetu nie powinno jednak
oznaczać uznania za słuszny poglądu głoszącego, że zmiany technologiczne mają
kluczowy wpływ na przeobrażenia społeczne, gospodarcze i polityczne. Spójrzmy na
2
wydarzenia tzw. Arabskiej Wiosny, które zachodnie media określiły mianem
twitterowych lub facebookowych rewolucji. Rzeczywiście, nowe media, zwłaszcza
serwisy społecznościowe, odegrały w ich przebiegu wielką rolę. Jednak teza, że bez
Facebooka i Twittera demokratyczny zryw w Afryce Północnej nie byłby możliwy, wydaje się
ryzykowna. To tak, jakby zaprzeczać rewolucjom, które dokonały się na świecie przed
pojawieniem się tych serwisów. O przebiegu Arabskiej Wiosny zadecydowało więcej
czynników, niż tylko obecność mediów społecznościowych i gniew głodnego tłumu.
Odziaływanie technologii na tak złożone procesy także musi być złożone.
Nowe rozwiązania techniczne tworzą afordancje – pola możliwości, które ludzie muszą
wypełnić treścią: innowacjami kryjącymi nowe praktyki biznesowe, społeczne, kulturowe. Ten
proces doskonale ilustruje Internet, który umożliwia współpracę podłączonych do sieci osób.
Z możliwości afordancji nie wynikała wszakże konieczność pojawienia się Wikipedii,
YouTube czy Facebooka. Ich twórcy wykorzystali pole możliwości stworzonych przez
technologie, by zaproponować rozwiązania trafiające w uświadomione lub ukryte potrzeby
zmieniającego się społeczeństwa. Co więcej, w ślad za nowymi rozwiązaniami pojawiają się
nowe afordancje, które stają się podstawą do kolejnych innowacji.
Wydaje się mało prawdopodobne, by twórcy YouTube myśleli w 2005 r. o swym serwisie
jako o medium pośredniczącym w debacie politycznej. Tymczasem w 2007 i w 2008 r. stał
się
on
jednym
z
ważniejszych
miejsc
amerykańskiej
kampanii
prezydenckiej.
Spektakularnym przykładem nowych form debaty może być klip przygotowany przez Amber
Lee Ettinger, czyli Obama Girl, entuzjastkę obecnego prezydenta USA, która swoje poparcie
wyśpiewała w tak atrakcyjny sposób, że jej przekaz został obejrzany 120 mln razy! YouTube
umożliwił taką formę przekazu, lecz nie uczynił jej konieczną.
Dokąd więc zaprowadzi nas Internet? Lub raczej: dokąd może nas zaprowadzić?
Szukając odpowiedzi,
zacznijmy od określenia najczęściej wskazywanych trendów
technologicznych, które będą tworzyć afordancje – możliwości dla innowacji społecznych,
kulturowych, politycznych, biznesowych:

Infrastruktura sieciowa: infrastruktura transmisji danych będzie się rozwijać w skali
globalnej, dzięki czemu każdy mieszkaniec Ziemi zyska techniczne możliwości
dostępu do cyfrowych usług. Jednocześnie, parametry funkcjonalne tej infrastruktury
będą
się
nieustannie
poprawiać,
umożliwiając
świadczenie
coraz
bardziej
3
zaawansowanych usług multimedialnych (np. trójwymiarowe przekazy wideo wysokiej
rozdzielczości, przekazy holograficzne). Możliwa jest jednak segmentacja globalnej
sieci, np. ze względów politycznych.

Mobilność: rozwój infrastruktury bezprzewodowej, zarówno w oparciu o sieci telefonii
komórkowej, jak i rozwiązania alternatywne, powoduje, że głównym narzędziem do
łączenia się z Internetem stają się mobilne urządzenia dostępu do sieci: smartphony,
tablety, komputery przenośne.

Infrastruktura przetwarzania danych: szybko rośnie znaczenie aktywnych węzłów
powszechnej infrastruktury sieciowej, czyli centrów gromadzenia i przetwarzania
danych świadczących usługi dla użytkowników sieci.

Powszechność: ciągłe obniżanie kosztów wytwarzania elementów elektronicznych
(prawo Moore'a) powoduje, że w cyfrową inteligencję można wyposażać coraz więcej
urządzeń, zyskując tym samym możliwość włączania ich do sieci (tzw. Internet rzeczy
– Internet of Things). W efekcie większość przedmiotów codziennego użytku, od
pralek i samochodów po ubrania, zyska możliwość komunikacji w sieciach IP.

Konwergencja: mamy do czynienia z techniczną integracją sieci medialnych i sieci
transmisji danych, kolejnym etapem będzie ich integracja z sieciami energetycznymi.

Interfejsy: interfejsy dotykowe oparte na klawiaturach alfanumerycznych ustępują
rozwiązaniom haptycznym oraz bezdotykowym, opartym na głosie (z czasem − na
bezpośredniej komunikacji z mózgiem użytkownika).

Automatyzacja komunikacji: trwa rozwój systemów umożliwiających bezpośrednią
komunikację między różnorodnymi uczestnikami sieci (automatyczne tłumaczenia w
sieciach
łączących
ludzi,
rozwiązania
sieci
semantycznej
automatyzujące
komunikację między usługami i dokumentami).

Zarządzanie informacją: trwa rozwój mechanizmów wyszukiwania i porządkowania
informacji o charakterze multimedialnym.
Internet a społeczeństwo
Kluczowym zasobem, umożliwiającym działanie jednostki i zbiorowości, jest wiedza. Internet,
ze względu na opisane wcześniej cechy, oddziałuje na rzeczywistość społeczną
wielowymiarowo:
 obniża barierę dostępu do informacji,
 zwiększa efektywność analizy danych, ponieważ ułatwia szeroką debatę i dostęp do
4
adekwatnej wiedzy, którą dysponują użytkownicy sieci (tzw. mądrość tłumu),
 czyni skuteczniejszą dystrybucję informacji i wiedzy pomiędzy uczestnikami życia
społecznego, co z kolei może ułatwiać uzyskanie konsensusu zwiększającego
efektywność działania zbiorowego.
Mechanizmy te doskonale ilustruje Wikipedia, w uproszczeniu traktowana jako największa
encyklopedia
internetowa.
W
istocie,
Wikipedia
stała
się
uniwersalną
platformą
komunikacyjną, służącą społecznemu wytwarzaniu i upowszechnianiu wiedzy. Łamie
bowiem istniejący wcześniej monopol instytucjonalny, oparty na hierarchicznej kulturze
eksperckiej. Wynikał on nie tylko z braku możliwości technicznych, pozwalających na udział
w „ruchu encyklopedycznym” szerszej publiczności. Inna była także struktura społeczna.
Wikipedia może istnieć nie tylko dlatego, że Internet dostarczył odpowiednie rozwiązania
techniczne, ale także dlatego, że we współczesnym społeczeństwie przybyło osób
wykształconych, dysponujących wiedzą ekspercką.
Analogiczne mechanizmy umożliwiły rozwój mediów alternatywnych, zwłaszcza tzw.
dziennikarstwa obywatelskiego, którego pionierskim i jednocześnie wybitnym przykładem
stał się koreański serwis OhMyNews. Ruszył on przed dekadą, by pokazać, że w dobie
Internetu „każdy obywatel jest reporterem”. Sieć stała się platformą umożliwiającą
współdziałanie światłych obywateli, zaangażowanych w debatę publiczną i gotowych
informować o wydarzeniach ze swojego środowiska.
Kontrowersyjny jest przykład WikiLeaks, serwisu służącego publikowaniu informacji
niejawnych, pochodzących z „przecieków”. W dyskusji, jaka rozgorzała po ujawnieniu pod
koniec 2010 roku setek tysięcy depesz amerykańskiej dyplomacji, padały pytania o to, czym
jest w dobie Internetu tajemnica i czy działania WikiLeaks wyrażają jeszcze ideę
wolności dostępu do informacji oraz wolności słowa, czy są już przejawem działań o
charakterze terrorystycznym.
Przy okazji wydarzeń politycznych w krajach arabskich rozgorzała debata o znaczeniu
Internetu dla społeczeństw państw niedemokratycznych. Czy sprzyja on demokratyzacji,
jakby sugerował przypadek Tunezji i Egiptu? Czy przeciwnie, ułatwia inwigilację i kontrolę
społeczną, jak przekonuje Evgeniy Morozov w książce „The Net Delusion” na przykładach
Iranu, Chin, Białorusi?
Podobna debata toczy się w społeczeństwach demokratycznych. Wyraźnie widać ożywienie
sfery publicznej – „The Economist” w raporcie o nowych mediach przekonuje, że na skutek
cyfrowej rewolucji sfera publiczna wzbogaciła się i odzyskała wigor charakterystyczny
5
dla okresu sprzed Rewolucji Francuskiej.
Jednym ze skutków tych przemian jest presja na modernizację instytucji władzy i
rządzenia
(governance).
Dotychczasowa,
hierarchiczna
struktura
instytucji
władzy
publicznej wynikała z podobnych ograniczeń, jakie uzasadniały hierarchiczny ład w
systemach wytwarzania wiedzy. Zmniejszenie asymetrii informacyjnej i wzrost kompetencji
eksperckich obywateli powoduje, że najlepszym sposobem na bardziej efektywne
zarządzanie sprawami publicznymi jest otwarcie się władzy na współpracę z obywatelami, na
wzór modeli wypracowanych w platformach Web 2.0. Inicjatywy, określane roboczo jako
Open Government lub Government 2.0, wdrażane są na całym świecie na różnych
poziomach rządzenia, od lokalnego po narodowy (Apps For Democracy w Waszyngtonie,
Data.gov w USA, Data.co.uk w Wielkiej Brytanii, polska „Mapa drogowa otwartego rządu”).
Jednocześnie tworzone są coraz doskonalsze, mające coraz większy zasięg systemy
gromadzenia informacji o obywatelach, także na podstawie danych uzyskiwanych z sieci
teleinformatycznych. Uzasadnieniem dla nich ma być konieczność walki z terroryzmem i
międzynarodową przestępczością, ale także wzrost efektywności działania władzy
publicznej.
Czy oba procesy dadzą się pogodzić? Odpowiedzi nie dostarczą technologie, lecz ludzie i
ich wybory: obywatelskie, konsumenckie, kulturowe. Dlatego tak ważna jest analiza
przemian, jakie w wyniku konfrontacji z nowymi technologiami zachodzą w sferach
najbardziej normotwórczych współczesnego społeczeństwa, czyli w kulturze i nauce.
Internet a kultura i nauka
Opisane już mechanizmy: obniżenie asymetrii informacyjnej, wzrost efektywności
współtworzenia i dystrybucji wiedzy, wzrost kompetencji społeczeństwa wywołują
erozję ładu instytucjonalnego w nauce i kulturze. W nauce proces ten jest stosunkowo
powolny ze względu na specyfikę przyjętych w środowiskach naukowych sposobów
prowadzenia badań i sankcjonowania ich wyników, odwołujących się do silnych i
zestandaryzowanych procedur (system komunikacji naukowej oparty na krytyce i peer
review). Jednak to właśnie potrzeby środowiska naukowego doprowadziły do powstania
takich innowacji, jak WWW wynaleziona w Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek CERN
w Genewie czy protokół TCP/IP, który stał się podstawą architektury Internetu, decydującej o
jego właściwościach. W świecie nauki trwają więc eksperymenty z nowymi sposobami
6
prowadzenia badań i upowszechniania ich wyników. Do najważniejszych zaliczyć należy
inicjatywy takie, jak np. Open Access. Jej twórcy przekonują, że wyniki badań naukowych
finansowane ze środków publicznych powinny być własnością publiczną, dostępną w sposób
właściwy dla epoki cyfrowej, a więc nieodpłatnie w Internecie. Open Access znajduje coraz
silniejsze poparcie w aktach prawnych, które zobowiązują instytucje badawcze do
publikowania w sieci wyników badań oraz danych, jakie do nich doprowadziły.
Kolejny przykład − zapoczątkowana przez Massachusetts Institute of Technology inicjatywa
Open Courseware, polegająca na publikowaniu w Internecie materiałów dydaktycznych, z
kompletnymi nagraniami wykładów włącznie.
Uczeni dostrzegają także potencjał tkwiący w internautach i coraz częściej zapraszają ich do
współpracy, jak np. podczas programu SETI@Home, polegającego na poszukiwaniu śladów
życia w przestrzeni pozaziemskiej. Do analizy ogromnej liczby danych, dostarczanych przez
astronomów, zaprzęgnięto internautów i wolne moce obliczeniowe ich komputerów.
Z kolei koncepcja Open Innovation polega na rozszerzaniu korporacyjnych wysiłków
badawczo-rozwojowych na współpracę z otoczeniem zewnętrznym. Przykładem filozofii
Open Innovation jest platforma internetowa Innocentive, służąca poszukiwaniu innowacji
odpowiadających na potrzeby rynku w sposób rozproszony. Z platformy tej korzysta m.in.
Procetr & Gamble, a blisko połowa komercjalizowanych przez tę korporację innowacji
pochodzi ze źródeł zewnętrznych.
Sam Internet stał się zaś nowym polem badawczym dla wielu dyscyplin naukowych.
Analiza jego nieustannie rosnącej struktury umożliwiła rozwój nauk o sieciach złożonych,
dzięki którym lepiej zaczynamy rozumieć procesy zachodzące w systemach złożonych, od
biologii, przez rynki i gospodarkę po struktury społeczne. W kontekście rozwoju nowych
możliwości badawczych nie można zapominać, że Internet i szerzej − sieci teleinformatyczne
są źródłem olbrzymiej liczby danych, pochodzących z rejestrowania wszystkich działań
podejmowanych przez użytkowników. Dane te, jeszcze do niedawna traktowane jako swoisty
smog informacyjny, dziś stają się obszarem naukowych eksploracji, dostarczając materiału
do analiz dynamicznie rozwijającym się naukom obliczeniowym.
Przykładem nowego pola badawczego może być kulturomika, polegająca na badaniu
danych gromadzonych w cyfrowych zbiorach dzieł kultury, jak Google Books. Kulturomika
jest z kolei jednym z obszarów cyfrowej humanistyki.
7
Analizując wpływ Internetu na naukę, nie można zapomnieć o oddziaływaniach pośrednich,
wynikających ze zmiany i demokratyzacji sfery publicznej. Decyzje dotyczące konkretnych
projektów modernizacyjnych przestają być domeną technokratycznego planowania i stają się
przedmiotem ożywionej debaty o trudnych do przewidzenia konsekwencjach. Przykładem
jest decyzja władz Niemiec o wycofaniu się z energetyki jądrowej. Epoka podejmowania
strategicznych decyzji w zaciszu rządowych gabinetów, w oparciu o wąskie kręgi eksperckie,
raczej odchodzi do lamusa.
Bardziej złożone są relacje między Internetem a kulturą. Z jednej strony zmienia się ona pod
wpływem cyfrowej rewolucji, z drugiej – ulega przeobrażeniom na skutek wielkiej przemiany
społeczno-gospodarczej, jakiej cały świat doświadcza na przełomie XX i XXI wieku. W
efekcie,
rośnie znaczenie kultury jako środowiska i kontekstu, w którym współczesny
człowiek buduje swoją tożsamość i nadaje sens swoim działaniom. Kultura staje się także
coraz istotniejszym czynnikiem rozwoju gospodarczego, oddziałując nań bezpośrednio
poprzez przemysły kultury, i pośrednio, tworząc warunki dla rozwoju kreatywności i
innowacyjności.
Rosnącemu znaczeniu kultury towarzyszy zamęt wynikający z załamania tradycyjnych
hierarchii, czego przykładem jest wspomniana Wikipedia. Wkroczyliśmy w epokę kultury
postkanonicznej i nie ma już raczej powrotu do czasów, kiedy to właśnie ona stabilizowała
ład społeczny. Przeciwnie, kultura staje się przestrzenią nieustającego eksperymentu, w
którym powstają nie tylko nowe dzieła, lecz także nowe formy życia i społecznego
współdziałania, a także kreowania wartości o wymiarze gospodarczym. Oparte na Internecie
platformy technologiczne, jak YouTube, serwisy społecznościowe, wiki, odgrywają w tych
przemianach kluczową rolę.
Olbrzymi wysiłek innowacyjny będzie szedł w kierunku poszukiwania modeli
biznesowych, umożliwiających utrzymanie profesjonalnych systemów wytwarzania
treści o wartości premium. Zasadniczy problem, skupiający uwagę środowisk kultury,
dotyczy utrzymania systemu praw autorskich. W jaki sposób pogodzić tę instytucję z cyfrową
rewolucją, by zapewnić twórcom i producentom wynagrodzenie za ich wysiłek, jednocześnie
8
nie hamując rozwoju nowych praktyk kulturowych umożliwionych przez Internet?
Internet i gospodarka
Internet oddziałuje na sferę ekonomii na kilka sposobów:
 bezpośrednio, jako część gospodarki wytwarzająca wartość dodaną, związaną ze
świadczeniem usług sieciowych, elektronicznego handlu, sprzedażą komputerów i
urządzeń potrzebnych, by łączyć się z siecią.
Jak wynika z analiz Boston Consulting Group, w Polsce gospodarka internetowa
odpowiedzialna jest za 2,7% PKB (dla porównania: górnictwo za 2% PKB). Udział ten
będzie systematycznie rósł dzięki upowszechnianiu się Internetu i oferty gospodarki
internetowej.
 pośrednio,
na
skutek
obniżenia
asymetrii
informacyjnej
i
zwiększenia
siły
konsumentów, co powoduje, że na współczesnym rynku dominują konsumenci
posiadający
wiedzę
umożliwiającą
optymalizację
decyzji
zakupowych.
Spektakularnym przykładem jest rozwój e-handlu i platform takich, jak Allegro lub
eBay, które prowadzą do efektywnego obniżenia marż i kosztów zakupów produktów
nawet o kilkanaście-kilkadziesiąt procent. Jednocześnie konsumenci, koordynujący
swe działania za pomocą platform komunikacyjnych, są w stanie skuteczniej bronić
swoich praw, o czym przekonały się w Polsce niektóre banki czy biura podróży.
 jako globalna, otwarta platforma innowacyjna sprzyja nie tylko podaży nowych
rozwiązań, lecz także zachęca do innowacyjnej konsumpcji, kiedy użytkownik
aktywnie uczestniczy w tworzeniu optymalnego rozwiązania dla swoich potrzeb.
Przykładem jest rozwój inicjatyw „zrób to sam” (DIY – Do It Yourself).
 pośrednio, lecz w sposób złożony, dotyczący istoty procesów wytwarzania
wartości dodanej. Platformy internetowe umożliwiają nie tylko zwiększenie
efektywności rynkowego obrotu gospodarczego, ale także prowadzą do rozwoju
9
nowego zjawiska polegającego na rozwoju produkcji społecznej, która choć powstaje
poza rynkiem, to jednak bezpośrednio na rynek i obrót gospodarczy oddziałuje.
Przykład? Oprogramowanie rozwijane w modelu Free/Open Source, jak np. system
operacyjny GNU/Linux, który − choć powstaje siłami społecznymi − jest w pełni
funkcjonalnym produktem. Dostępny bezpłatnie, lub za cenę usługi instalacyjnej,
konkuruje z produktami rozwijanymi komercyjnie.
Czy uda się wypracować model symbiozy na zasadzie podobnej, jak w systemie Open
Innovation, oferującym korzyści dla wszystkich jego uczestników? Czy też raczej należy od
nowa pisać podręczniki mikroekonomii i ekonomii politycznej, uwzględniające to, że rynek
przestał być dominującym miejscem kreowania wartości ekonomicznej?
Dokąd zatem prowadzi nas Internet?
Rozważając przedstawione wcześniej zjawiska, procesy i tendencje należy uwzględnić, że:
 choć Internet i cyfrowa komunikacja są kluczową siłą kształtującą nową rzeczywistość,
wciąż nie są powszechnie wykorzystywane przez ogół społeczeństwa, nawet w
krajach rozwiniętych;
 zwiększanie stopnia upowszechnienia Internetu i mediów cyfrowej komunikacji będzie
coraz trudniejsze, bo wiąże się z koniecznością pokonywania barier kompetencyjnych
i aspiracyjnych (cyfrowe wykluczenie);
 wraz z upowszechnianiem się Internetu i mediów cyfrowej komunikacji zmieniać się
będą uśrednione charakterystyki użytkowników, co będzie się przekładać na ich
roszczenia i oczekiwania w zakresie oferty i regulacji (wzrost nacisku na
bezpieczeństwo kosztem innowacji i na wygodę kosztem otwartości);
 wraz z upowszechnianiem Internetu i mediów cyfrowej komunikacji w skali globalnej,
coraz ważniejszym źródłem innowacji technologicznych, zwłaszcza funkcjonalnych,
będą społeczeństwa krajów rozwijających. Przełoży się to na ofertę w krajach
rozwiniętych (np. usługi bankowości mobilnej, zainicjowanej w Indiach i Afryce, a
rozwijanej w krajach rozwiniętych);
 istotnym czynnikiem kształtującym (i hamującym) rozwój innowacji i nowych usług
będzie presja establishmentu gospodarczego i instytucjonalnego, który − zagrożony
10
falą „kreatywnej destrukcji” − będzie chronił swoje inwestycje i wypracowane modele
funkcjonowania poprzez nacisk na rozwiązania regulacyjne chroniące zastany ład
(m.in. za pomocą instrumentów ochrony własności intelektualnej).
LICZBY
2,7
W Polsce gospodarka internetowa odpowiedzialna jest za 2,7% PKB (dla
porównania: górnictwo za 2% PKB).
120 mln
Spektakularnym przykładem nowych form debaty może być klip przygotowany przez
Amber Lee Ettinger, czyli Obama Girl, entuzjastkę obecnego prezydenta USA, która
swoje poparcie wyśpiewała w tak atrakcyjny sposób, że jej przekaz został obejrzany
120 mln razy!
11

raport otwarcia

Transkrypt

Podobne dokumenty

raport otwarcia

Panel dyskusyjny: Koniec świata mężczyzn?

raport otwarcia cz. ii

Czy świat jest skazany na wzrost?

Sesja plenarna: Nowe wymiary konkurencyjności

Panel dyskusyjny: Czy kapitalizm niszczy demokrację?

raport otwarcia