Metody poboru próbek do badań w kierunku obecności

Transkrypt

Metody poboru próbek do badań w kierunku obecności
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
01.01.2017
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
STRONA/STRON
1 z 12
GD.002
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ
Imię i nazwisko:
Jan Pawiński *
Sławomir Zych **
Imię i nazwisko:
Sławomir Zych
Imię i nazwisko:
Jan Pawiński
Stanowisko:
Kierownik ds. Jakości
Stanowisko:
Kierownik Laboratorium
Data: 31.12.2016
Data: 01.01.2017
Podpis:
Podpis:
Stanowisko:
* Kierownik Laboratorium
** Diagnosta
Data: 30.12.2016
Podpis:
SPIS TREŚCI
1. TABELA ZMIAN DOKUMENTU
2. CEL DOKUMENTU
3. ZASTOSOWANIE
4. OPIS POSTĘPOWANIA
5. FORMULARZE I ZAŁĄCZNIKI
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
2 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
1. TABELA ZMIAN DOKUMENTU
Zmiany w treści dokumentu
Zmiany
Nr
Data
Dotyczy punktu dokumentu
zmienił
imię i nazwisko
zatwierdził
Podpis
imię i nazwisko
Podpis
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
3 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
2. Cel dokumentu
Celem dokumentu jest przedstawienie metod poboru próbek do badań w kierunku
obecności pałeczek z rodzaju Salmonella dla zapewnienia zgodności z krajowymi
programami zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach drobiu oraz
zapewnienia najwyższej wykrywalności, odpowiedniego standardu usługi i
wiarygodności uzyskanego wyniku. Niniejsza instrukcja opracowana została na
podstawie aktualnych przepisów prawa polskiego i wspólnotowego wymienionych w
opisie postępowania.
3. Zastosowanie
Instrukcja jest przeznaczona dla osób pobierających próbek do badań laboratoryjnych.
Dotyczy ona lekarzy weterynarii oraz hodowców zwierząt – klientów laboratorium
oraz pracowników „Labo-Wet” Stefan Staszewski, Robert Gutarowicz S.J.
upoważnionych do przyjmowania materiału do badań w zakresie oceny przydatności
próbek do badania. Pracownicy laboratorium nie uczestniczą w pobieraniu próbek poza
laboratorium, za wyjątkiem nielicznych operacji opisanych w pkt. 4.7., będących
częścią metody badawczej.
4. Opis postępowania
4.1. Podstawy prawne
Przedmiotem instrukcji jest postępowanie podczas pobierania próbek z padłego drobiu,
jaj, kału lub wymazów podeszwowych, etc. do badania w kierunku pałeczek z rodzaju
Salmonella.
Pobieranie próbek do badań odbywa się zgodnie z wytycznymi aktualnych przepisów
prawa polskiego (m.in. ustawa „O ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób
zakaźnych zwierząt” oraz poszczególne rozporządzenia w sprawie wprowadzenia
krajowego programu zwalczania niektórych serotypów Salmonella w Polsce) i
wspólnotowego (Rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 w sprawie zwalczania salmonelli i
innych określonych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych przenoszonych przez
żywność, szczegółowe wytyczne dla poszczególnych typów użytkowych oraz dokumenty
w odniesieniu do salmonelli w świeżym mięsie drobiowym).
4.2. Pobieranie próbek w stadach brojlerów
Próbki do badań należy pobrać i dostarczyć zgodnie z ust. 2 załącznika do
Rozporządzenia komisji (UE) NR 200/2012 z dnia 8 marca 2012 r. „w sprawie unijnego
celu ograniczenia występowania Salmonella Enteritidis i Salmonella Typhimurium w
stadach brojlerów zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 2160/2003 Parlamentu
Europejskiego i Rady”.
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
4 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
Zaleca się pobieranie następujących próbek (jako badania nieobowiązkowe):
a) wymazów czystościowych przed zasiedleniem kurnika, po wykonanym
oczyszczeniu i dezynfekcji. Pozwoli to sprawdzić przygotowanie obiektu do
wstawienia drobiu, wolnego od pałeczek Salmonella. Badanie to należy wykonać
najlepiej 1 ÷ 2 tygodni przed zasiedleniem, pobierając próbki ze ścian, podłóg i
sprzętu wg następujących zasad:
- 4 wymazy powierzchniowe z podłoża (podłoga i ściany), zwłaszcza z miejsc
popękanych, zagłębionych czy połączeń konstrukcyjnych: każdy wymaz
pobrany z powierzchni 1 m² – w laboratorium łączone w 1 próbkę zbiorczą,
- 3 wymazy powierzchniowe z urządzeń służących do karmienia – każdy
wymaz pobrany z 5 metrów bieżących taśmy lub rynienki paszowej, lub z 6
wybranych losowo karmideł (1 wymaz z 2 karmideł) – w laboratorium
łączone w 1 próbkę zbiorczą,
- 2 wymazy powierzchniowe z systemu wentylacyjnego (po 1 wymazie z 3
wlotów i wylotów) – w laboratorium łączone w 1 próbkę zbiorczą,
- 2 wymazy powierzchniowe z magazynu pasz (podłoga, ściany, sprzęt, itp.) –
w laboratorium łączone w 1 próbkę zbiorczą.
b) pobieranie próbek w dniu wstawienia w ramach sprawdzenia dostawy piskląt:
- wyściółki wraz z mekonium z 10 pojemników transportowych z każdej
dostawy (po 25 g z pojemnika) lub w przypadku pojemników bez wyściółki
wymazy powierzchniowe z dna 10 pojemników, które w laboratorium
łączone będą w 1 próbkę zbiorczą,
- pisklęta padłe i wybrakowane (w liczbie do 20 sztuk – próbka zbiorcza).
Zaleca się wykonanie powyższych badań, ponieważ hodowca powinien mieć pewność że
jego kurnik jest przygotowany do zasiedlenia, a zakupiony drób do obsady kurnika jest
wolny od drobnoustrojów Salmonella.
We wszystkich stadach brojlerów gatunku kura (Gallus gallus) pobranie próbek z
inicjatywy hodowcy (badania obowiązkowe), zgodnie z rozporządzeniem (UE) NR
200/2012, powinno nastąpić na 3 tygodnie przed końcem tuczu, a wyniki badania muszą
być znane przed przemieszczeniem brojlerów do rzeźni.
Należy wziąć co najmniej dwie pary okładzin na buty. Należy dopilnować, aby wszystkie
części brojlerni były proporcjonalnie uwzględnione w próbce. Każda para powinna
odpowiadać około 50 % powierzchni brojlerni. W przypadku stad brojlerów chowanych
na wolnym wybiegu próbki pobiera się jedynie w obrębie brojlerni.
Po zakończeniu pobierania próbek należy zdjąć okładziny na buty, uważając, aby nie
usunąć przylegającego do nich materiału. Aby zachować materiał można okładziny na
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
5 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
buty odwrócić na drugą stronę. Należy je umieścić w torebce lub w naczyniu i opatrzyć
opisem. Wszystkie tak pobrane okładziny na buty stanowią jedną próbkę.
Właściwy organ może podjąć decyzję o zezwoleniu na zastąpienie jednej pary okładzin na
buty próbką kurzu o wadze 100 g pobraną z wielu miejsc w brojlerni z powierzchni, gdzie
widoczny jest kurz. Alternatywnie, można zastosować jeden lub kilka zwilżonych
tamponów z tkaniny o całkowitej powierzchni wynoszącej co najmniej 900 cm2, aby
zebrać kurz z wielu powierzchni w brojlerni, dopilnowując, by każdy tampon był dobrze
pokryty kurzem z obu stron. Próbki kurzu bada się osobno. Właściwy organ może jednak
postanowić o dołączeniu ich do badania razem z pozostałą parą okładzin na buty.
Częstość i sposób pobierania próbek przez powiatowego lekarza weterynarii jest
określony w ust. 2.1 lit. b załącznika do rozporządzenia (UE) NR 200/2012. Pobieranie
próbek przez powiatowego lekarza weterynarii może zastąpić pobranie próbek
przeprowadzone z inicjatywy hodowcy.
4.3. Pobieranie próbek w stadzie hodowlanym
Pobieranie próbek w stadzie hodowlanym gatunku kura (Gallus gallus) z inicjatywy
hodowcy, zgodnie z rozporządzeniem komisji (UE) NR 200/2010 z dnia 10 marca 2010 r.
„w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i
Rady w odniesieniu do celu unijnego ograniczenia częstości występowania serotypów
salmonelli w dorosłych stadach hodowlanych gatunku Gallus gallus”, przeprowadza się
następująco:
a) u piskląt jednodniowych, w trakcie rozładunku ze środka transportu przed
umieszczeniem piskląt w obiekcie, w którym będą utrzymywane, zwanym dalej
„kurnikiem”, zgodnie z następującymi zasadami:
-
próbki wyściółki wraz z mekonium z 10 pojemników transportowych z każdej
dostawy (po 25 g z pojemnika) lub
wymazy powierzchniowe z dna 10 pojemników (pulowane w laboratorium w 1
próbkę), w przypadku pojemników bez wyściółki lub
pisklęta padłe (w tym również w czasie transportu), nie więcej niż 20 sztuk –
pulowane w laboratorium w 1 próbkę;
b) u drobiu dorosłego:
-
w czwartym tygodniu życia,
na 2 tygodnie przed rozpoczęciem składania jaj lub przed przeniesieniem do
jednostki produkcyjnej,
w okresie nieśności co 2 tygodnie.
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
6 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
Próbki mogą mieć jedną z następujących form:
a) Zgromadzone odchody pochodzące z oddzielnych próbek świeżych odchodów
o wadze nie mniejszej niż 1 g każda, pobranych losowo z kilku miejsc w
kurniku, w którym trzymane są stada. Dla celów analizy odchody mogą być
łączone, przy czym należy pobrać przynajmniej dwie próbki złożone. Liczba
miejsc, z których należy pobrać oddzielne próbki i końcowa masa odchodów w
celu uzyskania próbki zbiorczej zależy od wielkości stada i jest
wyszczególniona w Tabeli w pkt. 2.2.2.1. rozporządzenia (UE) NR 200/2010
(np. dla stad > 1000 osobników liczba próbek kału n=300, czyli 2 x 150 g).
b) Próbki z okładzin na buty lub próbki kurzu
Stosowane okładziny na buty wykonuje się z materiału wchłaniającego wilgoć. Do
tego celu dopuszczalne są także okładziny z gazy. Próbki pobiera się, idąc przez
kurnik trasą, która umożliwia reprezentatywne pobranie próbek z każdej części
kurnika lub odpowiedniego sektora. Dotyczy to także powierzchni pokrytych
ściółką. Próbki są pobierane ze wszystkich zagród w kurniku. Po zakończeniu
pobierania próbek w wybranym sektorze zdejmuje się okładziny z obuwia,
uważając, aby nie dopuścić do odpadnięcia przywierającego do nich materiału.
Próbki takie obejmują:
 pięć par okładzin na buty, z których każda przypada na około 20 %
powierzchni kurnika. Dla celów analizy okładziny mogą być połączone w
jedną próbę, przy czym należy połączyć co najmniej dwie próbki złożone; lub
 co najmniej jedną parę okładzin na buty przypadającą na całą powierzchnię
kurnika oraz dodatkową próbkę kurzu pobraną z wielu miejsc w kurniku z
powierzchni, gdzie widoczny jest kurz. Do pobrania próbki kurzu stosuje się
jeden lub więcej zwilżonych tamponów o całkowitej powierzchni wynoszącej
co najmniej 900 cm2. Z okładzin na buty i z tamponu należy przygotować dwa
oddzielne preparaty.
c) W przypadku stad hodowlanych w klatkach, pobieranie próbek może
obejmować naturalnie wymieszane odchody z taśm nawozowych, zgarniaków
lub dołów, w zależności od rodzaju kurnika. Pobiera się dwie próbki o wadze
co najmniej 150 g w celu przeprowadzenia oddzielnego badania.
c) Pobieranie próbek w wylęgarni
Pobieranie próbek należy przeprowadzać w dniu wylęgu, gdy dostępne są próbki ze
wszystkich stad hodowlanych. Na zestaw próbek składa się proporcjonalnie cały
materiał ze wszystkich klujników, z których w dniu wylęgu zostały zabrane wyklute
pisklęta.
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
7 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
Próbka składa się co najmniej:
a) z jednej próbki złożonej obejmującej wyraźnie zabrudzone wkładki do szuflad
lęgowych pobrane losowo z pięciu oddzielnych szuflad lęgowych lub miejsc w
klujniku, o całkowitej powierzchni wynoszącej co najmniej 1 m2; jeżeli jednak
jaja wylęgowe stada hodowlanego zajmują więcej niż jeden klujnik, taką
złożoną próbkę pobiera się ze wszystkich spośród maksymalnie pięciu
klujników; lub
b) z jednej próbki pobranej za pomocą jednej lub wielu zwilżonych tamponów o
całkowitej powierzchni wynoszącej co najmniej 900 cm2 bezzwłocznie po
usunięciu piskląt z całej powierzchni dna co najmniej pięciu szuflad lęgowych
lub z puchu z pięciu miejsc łącznie z podłogą we wszystkich spośród
maksymalnie pięciu klujników z jajami lęgowymi ze stada, dopilnowując, aby
ze stada, z którego pochodziły jaja, pobrana została co najmniej jedna próbka;
lub
c) z 10 g skorupek pobranych z 25 oddzielnych szuflad lęgowych, czyli 250 g w
próbce wstępnej, w maksymalnie pięciu klujnikach z jajami lęgowymi ze
stada. Skorupki te powinny zostać pokruszone i zmieszane tak, by uformować
z nich podpróbkę o min. masie 25 g.
Częstość pobierania próbek przez powiatowego lekarza weterynarii została określona w
ust. 2.1.2.2 załącznika do rozporządzenia (UE) NR 200/2010, a procedura pobierania – w
ust. 2.2.2.1 załącznika do rozporządzenia (UE) NR 200/2010. Pobieranie próbek przez
powiatowego lekarza weterynarii może zastąpić pobranie próbek przeprowadzone z
inicjatywy hodowcy.
4.4. Pobieranie próbek w stadach niosek
Pobieranie próbek w ramach programu odbywa się w gospodarstwie. Rutynowe
pobieranie próbek w stadach niosek gatunku kura (Gallus gallus) z inicjatywy hodowcy,
zgodnie z częścią B załącznika II. do rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 przeprowadza
się następująco:
Przed wstawieniem stada (jako badania nieobowiązkowe) po dezynfekcji pomieszczenia
w celu stwierdzenia skuteczności wykonanego oczyszczania i odkażania próbki do badań
laboratoryjnych stanowią:
- 4 wymazy powierzchniowe z podłoża, w szczególności z miejsc
popękanych, zagłębień lub połączeń konstrukcyjnych – w laboratorium
łączone w 1 próbkę zbiorczą,
- 4 wymazy powierzchniowe z kątów narożnych badanego pomieszczenia
pobrane od poziomu podłogi do wysokości 1 m – w laboratorium łączone
w 1 próbkę zbiorczą,
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
8 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
-
-
-
3 wymazy powierzchniowe z urządzenia służącego do karmienia – każdy
wymaz pobrany z 5 metrów taśmy lub rynienki paszowej lub 6 wybranych
losowo karmideł w laboratorium łączone w 1 próbkę zbiorczą,
2 wymazy powierzchniowe z systemu wentylacyjnego (każdy wymaz
może być pobrany z 3 wlotów lub wylotów tego systemu) – w
laboratorium łączone w 1 próbkę zbiorczą,
2 wymazy powierzchniowe z magazynu jaj (z powierzchni sortownic,
stołów) lub z końcowych 5 metrów systemu przeznaczonego do zbierania
zniesionych jaj (taśmy).
Po wstawieniu stada (badania obowiązkowe):
a) u piskląt jednodniowych, w trakcie rozładunku ze środka transportu przed
umieszczeniem piskląt w kurniku, zgodnie z następującymi zasadami:
- próbki wyściółki wraz z mekonium z 10 pojemników transportowych z
każdej dostawy (po 25 g z pojemnika) lub
- wymazy powierzchniowe z dna 10 pojemników (pulowane w laboratorium
w 1 próbkę), w przypadku pojemników bez wyściółki, lub
- pisklęta padłe (w tym również w czasie transportu), nie więcej niż 20 sztuk
– pulowane w laboratorium w 1 próbkę;
b) u drobiu dorosłego zgodnie z wymaganiami określonymi w ust. 2.1.
załącznika do rozporządzenia Komisji (UE) nr 517/2011 z dnia 25 maja 2011
r. „w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 Parlamentu
Europejskiego i Rady w odniesieniu do unijnego celu ograniczenia częstości
występowania niektórych serotypów salmonelli w stadach kur niosek gatunku
Gallus gallus oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 i
rozporządzenie Komisji (UE) nr 200/2010”:
- na 2 tygodnie przed rozpoczęciem składania jaj lub przed przeniesieniem
do jednostki nieśnej;
- w okresie nieśności, zgodnie z wymaganiami określonymi w ust. 2.1.
załącznika do rozporządzenia (UE) nr 517/2011, przynajmniej co 15
tygodni, przy czym pierwsze pobranie próbek powinno nastąpić między
22 a 26 tygodniem życia drobiu.
Procedura pobierania próbek (zgodnie z ust. 2.2 rozporządzenia (UE) nr 517/2011)
odbywa się jak następuje:
 W przypadku stad trzymanych w klatkach pobiera się 2 próbki po 150 g
naturalnie zebranych odchodów ze wszystkich taśm lub zgarniaków w danym
kurniku, po jego oczyszczeniu za pomocą systemu usuwania obornika; w
przypadku klatek przesuniętych względem siebie, w których brak jest
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
9 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
zgarniaków lub taśm, pobiera się również 2 próbki po 150 g świeżych
wymieszanych odchodów w 60 różnych miejscach znajdujących się poniżej
klatek w dołach z odchodami.
 W przypadku kurników, w których stosowany jest chów w systemie
zamkniętym lub wybiegowym, należy wziąć dwie pary okładzin na buty.
Próbki należy pobrać, idąc przez kurnik trasą, która umożliwia reprezentatywne
pobranie próbek z każdej części kurnika lub odpowiedniego sektora. Obejmuje
to także powierzchnie pokryte ściółką lub listwami. Pobieranie próbek dotyczy
wszystkich zagród w kurniku. Po zakończeniu pobierania próbek w wybranym
sektorze zdejmuje się okładziny z obuwia, uważając, aby nie dopuścić do
odpadnięcia przywierającego do nich materiału.
Właściwy organ może podjąć decyzję o zezwoleniu na zastąpienie jednej próbki
odchodów lub jednej pary okładzin na buty próbką kurzu o wadze 100 g pobraną z
wielu miejsc w brojlerni z powierzchni, gdzie widoczny jest kurz. Alternatywnie,
można zastosować jeden lub kilka zwilżonych tamponów z tkaniny o całkowitej
powierzchni wynoszącej co najmniej 900 cm2, aby zebrać kurz z wielu powierzchni w
brojlerni, zwracając uwagę, by każdy tampon był dobrze pokryty kurzem z obu stron.
W przypadku próbek pobieranych przez powiatowego lekarza weterynarii przygotowuje
się oddzielne próbki analityczne z okładzin na buty i z kurzu, ale w odniesieniu do
próbek pobieranych z inicjatywy hodowcy różne rodzaje próbek można połączyć w
jedno badanie.
Częstość pobierania próbek przez powiatowego lekarza weterynarii została określona w
ust. 2.1. lit. a załącznika do rozporządzenia (UE) nr 517/2011. Rutynowe pobranie
próbek przez powiatowego lekarza weterynarii może zastąpić jedno pobranie próbek w
stadzie w ciągu jednego cyklu produkcyjnego przeprowadzone z inicjatywy hodowcy.
4.5. Pobieranie próbek w stadach indyków
4.5.1. Indyki rzeźne
Próbki do badań z inicjatywy hodowcy należy pobrać i dostarczyć zgodnie z ust. 1. i
2. załącznika do rozporządzenia komisji (UE) nr 1190/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r.
„wykonujące rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w
odniesieniu do wspólnotowego celu ograniczenia częstości występowania Salmonelli
Enteritidis i Salmonelli Typhimurium u indyków”.
Częstotliwość (tj. na 3 tygodnie przed końcem tuczu) i sposób pobierania próbek (tj.
dwie pary okładzin na buty lub para okładzin i kurz) są analogiczne do procedur
stosowanych w odniesieniu do stad brojlerów gatunku kura (Gallus gallus) – pkt. 4.2
niniejszej instrukcji.
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
10 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
Zaleca się wykonanie dodatkowych badań nieobowiązkowych (tj. wymazów
czystościowych przed zasiedleniem kurnika oraz pobieranie próbek w dniu
wstawienia w ramach sprawdzenia dostawy piskląt), ponieważ hodowca powinien
mieć pewność że jego obiekt jest przygotowany do zasiedlenia, a zakupione indyki do
obsady tego obiektu są wolne od drobnoustrojów Salmonella.
Częstotliwość i sposób pobierania próbek przez powiatowego lekarza weterynarii jest
określony w ust. 1. i 2. załącznika do rozporządzenia (UE) nr 1190/2012. Pobieranie
próbek przez powiatowego lekarza weterynarii może zastąpić jedno pobranie próbek
przeprowadzone z inicjatywy hodowcy.
4.5.2. Indyki hodowlane
Próbki do badań z inicjatywy hodowcy należy pobrać i dostarczyć zgodnie z ust. 1. lit.
b załącznika do rozporządzenia komisji (UE) nr 1190/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r.
„wykonujące rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w
odniesieniu do wspólnotowego celu ograniczenia częstości występowania Salmonelli
Enteritidis i Salmonelli Typhimurium u indyków”.
Częstotliwość (tj. pisklęta jednodniowe, w czwartym tygodniu życia, na 2 tygodnie
przed rozpoczęciem składania jaj i w okresie nieśności) jest zbliżona do procedur
stosowanych w odniesieniu do stad hodowlanych gatunku kura (Gallus gallus) – pkt
4.3 niniejszej instrukcji z pewnymi różnicami:
 co trzy (a nie dwa) tygodnie w fazie nieśności;
 wprowadza się ostatnie – dodatkowe – pobranie próbek w stadach indyków
hodowlanych, które odbywa się w okresie 3 tygodni przed przemieszczeniem
indyków do rzeźni.
Procedurę sposobu pobierania próbek z inicjatywy hodowcy (tj. odchody, okładziny
na buty, próbki kurzu) określa, analogicznie jak dla stad hodowlanych gatunku kura
(Gallus gallus), ust. 2.2 załącznika do rozporządzenia (UE) nr 200/2010 (opisaną w
pkt 4.3 niniejszej instrukcji).
Częstotliwość i sposób pobierania próbek przez powiatowego lekarza weterynarii jest
określony w ust. 2.1. lit. b (i) oraz (iii) załącznika do rozporządzenia (UE) nr
1190/2012. Pobieranie próbek przez powiatowego lekarza weterynarii może zastąpić
jedno pobranie próbek przeprowadzone z inicjatywy hodowcy.
4.6. Transport i przygotowanie próbek do badań urzędowych
Hodowca jest obowiązany do prowadzenia dokumentacji związanej z pobieraniem
próbek, zawierającej co najmniej informacje dotyczące: rodzaju próbek, daty i godziny
pobrania próbek. W przypadku stosowania szczepień, w piśmie przewodnim dołączonym
do próbek kierowanych do badania laboratoryjnego, hodowca umieszcza informacje
dotyczące rodzaju szczepionki zastosowanej w stadzie hodowlanym gatunku kura (Gallus
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
11 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
gallus), terminu jej podania, jak również stosowania wszelkich środków
przeciwdrobnoustrojowych, które mogą wpłynąć na wynik badań laboratoryjnych.
Próbki powinny być dostarczane osobiście lub przesyłane przesyłką priorytetową,
ekspresową lub kurierską do laboratoriów określonych w art. 11. i 12. rozporządzenia
(WE) nr 2160/2003 najlepiej w ciągu 24 godzin od ich pobrania. Jeżeli próbek nie można
wysłać w ciągu 24 godzin od ich pobrania, przechowuje się je w chłodziarce. Próbki
można transportować w temperaturze otoczenia, o ile unika się wystawienia ich na
działanie nadmiernie wysokiej temperatury (powyżej 25°C) i promieni słonecznych.
W laboratorium próbki powinny być przechowywane w stanie schłodzonym aż do
badania, które powinno zostać przeprowadzone w ciągu 48 godzin po ich przyjęciu i
maksymalnie w ciągu 96 h po ich pobraniu. Przygotowanie do transportu i wysyłka do
laboratorium: zgodnie z instrukcją I-01-001/GD.002 „Transport materiału do badań”.
4.7. Sposób poboru próbek
4.7.1. Próbki pierwotne kału należy pobrać bezpośrednio do sterylizowanych
pojemników transportowych lub worków strunowych, w przypadkach i ilości
opisanych w punktach 4.3. i 4.4. Próbki pierwotne należy połączyć w
próbkę(i) zbiorczą(e). Ilość pobranego kału uzależniona jest od wielkości
stada. W przypadku mniejszych stad dopuszcza się pobranie mniejszej ilości
próbki, jednak nie mniej niż 20 g. [Wykonuje urzędowy lekarz weterynarii,
hodowca lub jego przedstawiciel]
4.7.2. Wymazy podeszwowe. Przed założeniem okładzin na buty/skarpety
powierzchnię okładzin na buty/skarpety należy nawilżyć rozcieńczalnikiem
maksymalnego odzysku (MRD: 0,8 % chlorek sodu, 0,1 % pepton w sterylnej
dejonizowanej wodzie) lub sterylną wodą lub innym rozcieńczalnikiem
zaakceptowanym przez krajowe laboratorium referencyjne, o którym mowa w
art. 11 rozporządzenia (WE) nr 2160/2003. Nie wolno wykorzystywać wody z
fermy, wody zawierającej środki przeciwdrobnoustrojowe lub inne środki
odkażające. [Wykonuje urzędowy lekarz weterynarii, hodowca lub jego
przedstawiciel]
4.7.3. Pobór próbek z martwych ptaków. Klient dostarcza całe zwłoki piskląt. Należy
ułożyć martwego ptaka na grzbiecie. Przed pobraniem próbek narządów
odpreparować skórę od mięśni. Wykonać nacięcie za mostkiem i przedłużyć je
w kierunku głowy i wzdłuż żeber, odgiąć mostek wraz z mięśniami
piersiowymi odsłaniając narządy wewnętrzne leżące w jamie piersiowobrzusznej. Przy pomocy sterylnych nożyczek i pęsety pobrać: wycinek
wątroby z woreczkiem żółciowym, śledziony, płuc, serca, w przypadku kur
niosek także jajnik i jajowód, odcinek jelita ślepego z treścią pokarmową oraz
INSTRUKCJA DO PROCEDURY BADAWCZEJ SYSTEMU ZARZĄDZANIA
NUMER I TYTUŁ
weterynaryjne laboratorium diagnostyczne
„LABO – WET”
Stefan Staszewski; Robert Gutarowicz S. J.
Pyrzycka 9A
70-892 Szczecin
Regon 320243031
NIP- 955-217-66-58
NUMER WYDANIA
05
DATA WYDANIA
I-04-001/GD.002
METODY POBORU PRÓBEK DO BADAŃ W KIERUNKU
OBECNOŚCI PAŁECZEK Z RODZAJU SALMONELLA U
DROBIU
GRUPA DOKUMENTÓW
01.01.2017
STRONA/STRON
GD.002
12 z 12
ZASTĘPUJE
I-04-001/GD.002 wyd. 4
z dnia 01.04.2014
węzły chłonne krezkowe wraz z odcinkiem jelita cienkiego (dwunastnica z
trzustką). Wszystkie pobrane wycinki należy umieścić w jałowym pojemniku
lub jałowym worku do stomachera. [Wykonuje Laboratorium]
4.7.4. Pobór próbek z obumarłych zarodków jaj. Klient dostarcza całe jaja. Jaja
należy umieścić w sterylnej kuwecie, ostrożnie usunąć część skorupki
odsłaniając wnętrze jaja. W zależności od stadium rozwoju i/lub rozkładu
zwłok należy pobrać aseptycznie żółtko zamarłego zarodka lub narządy
wewnętrzne ukształtowanych martwych piskląt. Pobrane próbki należy
umieścić w jałowym worku do stomachera. [Wykonuje Laboratorium]
4.7.5. Pobór próbek z jaj świeżych. Klient dostarcza całe jaja. Jaja należy umieścić w
sterylnej kuwecie, ostrożnie usunąć część skorupki odsłaniając wnętrze jaja.
Należy pobrać aseptycznie fragmenty skorupki jaja z komorą powietrzną i
treść jaja (głównie żółtko i ze względu na zawartość naturalnych czynników
przeciwdrobnoustrojowych tylko niewielką ilość białka jaja). Pobrane próbki
należy umieścić w jałowym worku do stomachera. [Wykonuje Laboratorium]
4.8. Wykaz sprzętu, bądź materiałów potrzebnych do realizacji instrukcji
- nóż sekcyjny,
- nożyczki proste i zagięte jeden koniec tępy, pęsety anatomiczne i
chirurgiczne,
- jałowe pojemniki transportowe,
- worki jałowe do stomachera,
- odzież ochronna jednorazowa: buty (ochraniacze) foliowe, fartuch foliowy
jednorazowego użytku typu suknia, rękawice lateksowe lub nitrylowe,
- pojemnik na odpady szczelnie zamykany,
- środek dezynfekcyjny.
5. Formularze i załączniki
Brak.

Podobne dokumenty