MATURA 2015

Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
Język polski. poziom rozszerzony
Sprawdzian na zakończenie nauki w drugiej klasie
szkoły ponadgimnAzjalnej
Zasady oceniania zadań
Numer
zadania
Odpowiedź
1
Na przykład:
– wyliczenie wskazuje na grzeszną naturę człowieka
– określa temat utworu
– określa problem rozważany w dalszej części
utworu (wstępnie charakteryzuje człowieka)
– jest wstępem
Określenie jednej funkcji wyliczenia
– 1 punkt.
0–1
2
Na przykład:
– cierpienie duchowe i fizyczne
– odczuwanie skruchy (żalu)
– wyznaczenie sobie pokuty
– ponowne zgrzeszenie (oddawanie się
przyjemnościom)
Poprawne wymienienie czterech
następstw – 1 punkt.
0–1
3
Topos theatrum mundi (świata – teatru, człowieka
– marionetki)
Funkcja – przedstawienie sytuacji człowieka
zniewolonego przez zło (manipulowanego przez
szatana, uzależnionego od działań diabła).
Rozpoznanie motywu i określenie jego
funkcji – 2 punkty.
Rozpoznanie motywu – 1 punkt.
0–2
4
Nuda.
Przyczyny:
budzi myśli destrukcyjne, zabija aktywność, zamyka
w marazmie, prowokuje do myślenia o śmierci, jest
źródłem dekadentyzmu.
5
D
Uzasadnienie: osoba mówiąca postrzega życie jako
smutne, pełne bólu, niespełnienia, powolne
zmierzanie ku śmierci, podobną koncepcję
formułował Schopenhauer, który uważał życie za
pasmo cierpień.
Zasady przyznawania punktów
Podanie poprawnej odpowiedzi
i uzasadnienie jej dwoma argumentami
– 2 punkty.
Punktacja
0–2
Podanie poprawnej odpowiedzi bez
uzasadnienia – 1 punkt.
Zaznaczenie poprawnej odpowiedzi
i uzasadnienie jej jednym argumentem
– 2 punkty.
0–2
Zaznaczenie poprawnej odpowiedzi
– 1 punkt.
6
Na przykład:
– porównanie, np. „znasz tego potwora, co jak sen
kołysze”
– personifikacja, np. „Ona marzy szafoty, dymiąc
swe haszysze”
– hiperbola, np. „Jest potwór – potworniejszy nad
to bydląt plemię”
– wyliczenie, np. „pośród szakalów, śród panter
i smoków”
Poprawne wskazanie i nazwanie dwóch
środków – 2 punkty.
Poprawne wskazanie i nazwanie jednego
środka – 1 punkt.
0–2
7
C
Zaznaczenie poprawnej odpowiedzi
– 1 punkt.
0–1
8
Człowiek fałszywy, obłudny, okłamujący siebie
i innych.
Poprawne objaśnienie wyrazu – 1 punkt.
0–1
wsip.pl/nowa-matura 11
MATURA 2015
Język polski | Poziom rozszerzony
Numer
zadania
Odpowiedź
Zasady przyznawania punktów
Zaznaczenie poprawnej odpowiedzi
– 1 punkt.
9
A
10
Na przykład:
– wskazują na tożsamość losów wszystkich ludzi, bo
wszyscy są pogrążeni w apatii, niszczeni przez nudę
– podkreślają bolesną prawdę o skażeniu
wszystkich złem, grzechem, dekadentyzmem
– dookreślają odbiorcę wskazanego w tytule utworu
i podkreślają beznadziejną sytuację ludzi
– przedstawiają one stan emocjonalny osoby
mówiącej
– tworzą puentę
Poprawne określenie dwóch funkcji
– 2 punkty.
Poprawne określenie jednej funkcji
– 1 punkt.
Punktacja
0–1
0–2
Kryteria oceny zadania 11.
A. Koncepcja porównywania utworów
6 punktów – niesprzeczna z utworami i spójna
4 punkty – niesprzeczna z utworami i częściowo spójna
2 punkty – częściowo sprzeczna z utworami
0 punktów – sprzeczna z utworami lub brak koncepcji
Uwaga
Jeśli w kategorii A praca uzyska 0 punktów, nie przyznaje się punktów w pozostałych kategoriach.
B. Uzasadnienie tezy interpretacyjnej
12 punktów – trafne i pogłębione (np. porównanie portretów człowieka i sposobów ich kreowania w obu utworach;
przywołanie przynajmniej jednego funkcjonalnego kontekstu; dostrzeżenie elementów znaczących dla odczytania
tekstów, w tym środków stylistycznych i ich funkcji)
8 punktów – trafne, ale niepogłębione
4 punkty – częściowo trafne
0 punktów – brak trafnych argumentów uzasadniających interpretację porównawczą
Uwaga
Jeśli w kategorii A praca uzyska 2 punkty, a w kategorii B – 0 punktów, nie przyznaje się punktów w pozostałych
kategoriach.
C. Poprawność rzeczowa
2 punkty – pełna poprawność rzeczowa
0 punktów – co najmniej jeden błąd rzeczowy
Uwaga
Kardynalny błąd rzeczowy (świadczący o nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, lub kontekstu
interpretacyjnego przywołanego przez zdającego) dyskwalifikuje pracę – zdający otrzymuje 0 punktów za całe
wypracowanie.
D. Zamysł kompozycyjny
6 punktów – kompozycja funkcjonalna
3 punkty – zaburzenia funkcjonalności kompozycji
0 punktów – brak zamysłu kompozycyjnego
E. Spójność lokalna
2 punkty – pełna spójność wypowiedzi lub nieznaczne zaburzenia spójności
1 punkt – znaczne zaburzenia spójności
0 punktów – wypowiedź niespójna
F. Styl tekstu
4 punkty – stosowny
2 punkty – częściowo stosowny
0 punktów – niestosowny
wsip.pl/nowa-matura 12
MATURA 2015
Język polski | Poziom rozszerzony
G. Poprawność językowa
4 punkty – brak błędów lub nieliczne błędy nierażące
2 punkty – liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące
H. Poprawność zapisu
4 punkty – w pełni poprawny lub nieliczne błędy nierażące
2 punkty – liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące
0 punktów – liczne błędy rażące
Uwaga
W pracach liczących mniej niż 300 słów punkty przyznaje się tylko za koncepcję porównywania utworów,
uzasadnienie tezy interpretacyjnej i poprawność rzeczową.
Kartoteka
Numer
zadania
Wymagania ogólne
Uczeń:
Wymagania szczegółowe
Punktacja
2.1. wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego
i ich funkcje (poznane wcześniej, a ponadto: oksymorony,
synekdochy, hiperbole, elipsy, paralelizmy) oraz inne wyznaczniki
poetyki danego utworu (z zakresu podstaw wersyfikacji,
kompozycji, genologii) i określa ich funkcje
1
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
2
I. Odbiór wypowiedzi
1.5. wyróżnia argumenty, kluczowe pojęcia i twierdzenia w tekście
i wykorzystanie zawartych
argumentacyjnym, dokonuje jego logicznego streszczenia
w nich informacji
0–1
3
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
3.2. wykorzystuje w interpretacji utworu konteksty (np. literackie,
kulturowe, filozoficzne, religijne)
0–2
4
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
1.2. określa problematykę utworu
0–2
5
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
3.2. wykorzystuje w interpretacji utworu konteksty (np. literackie,
kulturowe, filozoficzne, religijne)
0–2
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
2.1. wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego
i ich funkcje (poznane wcześniej, a ponadto: oksymorony,
synekdochy, hiperbole, elipsy, paralelizmy) oraz inne wyznaczniki
poetyki danego utworu (z zakresu podstaw wersyfikacji,
kompozycji, genologii) i określa ich funkcje
0–2
7
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
2.1. wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego
i ich funkcje (poznane wcześniej, a ponadto: oksymorony,
synekdochy, hiperbole, elipsy, paralelizmy) oraz inne wyznaczniki
poetyki danego utworu (z zakresu podstaw wersyfikacji,
kompozycji, genologii) i określa ich funkcje
0–1
8
I. Odbiór wypowiedzi
3.1. analizuje i definiuje (w razie potrzeby z pomocą słowników)
i wykorzystanie zawartych
znaczenia słów
w nich informacji
0–1
9
I. Odbiór wypowiedzi
i wykorzystanie
zawartych w nich
informacji
0–1
6
1.7. rozpoznaje w wypowiedzi ironię, objaśnia jej mechanizm
i funkcję
0–1
wsip.pl/nowa-matura 13
MATURA 2015
Język polski | Poziom rozszerzony
Numer
zadania
10
11
Wymagania ogólne
Uczeń:
Wymagania szczegółowe
Punktacja
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
2.1. wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego
i ich funkcje (poznane wcześniej, a ponadto: oksymorony,
synekdochy, hiperbole, elipsy, paralelizmy) oraz inne wyznaczniki
poetyki danego utworu (z zakresu podstaw wersyfikacji,
kompozycji, genologii) i określa ich funkcje
0–2
II. Analiza i interpretacja
tekstów kultury
III. Tworzenie
wypowiedzi
3.2. przeprowadza interpretację porównawczą utworów literackich
(pr)
1.1. tworzy dłuższy tekst pisany lub mówiony (rozprawka, recenzja,
referat, interpretacja utworu literackiego lub fragmentu) zgodnie
z podstawowymi regułami jego organizacji, przestrzegając zasad
spójności znaczeniowej i logicznej
1.2. przygotowuje wypowiedź (wybiera formę gatunkową
i odpowiedni układ kompozycyjny, analizuje temat, wybiera
formę kompozycyjną, sporządza plan wypowiedzi, dobiera
właściwe słownictwo)
2.5. stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach;
dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje
przekazywanym informacjom (gimnazjum)
2.6. wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł
interpunkcyjnych; stosuje średnik (gimnazjum)
2. 10. stosuje poprawne formy odmiany rzeczowników,
czasowników (w tym imiesłowów), przymiotników, liczebników
i zaimków; stosuje poprawne formy wyrazów w związkach
składniowych (zgody i rządu) (gimnazjum)
0–40
wsip.pl/nowa-matura 14