mamy powody by chronić wody - RZGW

MAMY
POWODY
BY CHRONIĆ
WODY
wejdż na stronę internetową:
WWW.KS-aPGW.WROCLAW.RZGW.GOV.PL
2
O RZGW
PLANOWANIE
W GOSPODAROWANIU
WODAMI
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
(RZGW) jest państwową jednostką budżetową, podległą
Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej,
utworzoną dla realizacji zadań z zakresu gospodarowania
wodami. Działa na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r.
Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 145 z późn. zm.),
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r.
w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów
wodnych (Dz. U. nr 126, poz. 878 z późn. zm.) oraz Statutu
nadanego przez Ministra Środowiska zarządzeniem nr 35
z dnia 26 lipca 2013 r. (Dz. Urz. Ministra Środowiska
z 2.08.2013 r., poz. 45).
Planowanie w gospodarowaniu wodami jest jednym
z instrumentów zarządzania zasobami wodnymi i służy
długofalowemu programowaniu i koordynowaniu działań
mających na celu: zapewnienie odpowiedniej ilości i jakości
wody dla ludności, ochronę zasobów wodnych przed
zanieczyszczeniem oraz ich nadmierną eksploatacją,
utrzymanie i poprawę stanu ekosystemów wodnych i od
wód zależnych, ochronę przed powodzią i suszą oraz
zapewnienie wody na potrzeby różnych użytkowników
wód, zarówno do wykorzystania rekreacyjnego jak
i gospodarczego.
Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej
we Wrocławiu jest organem administracji rządowej
niezespolonej właściwym w sprawach gospodarowania
wodami w sześciu regionach wodnych: Środkowej Odry
– w dorzeczu Odry, Morawy – w dorzeczu Dunaju, Izery,
Łaby i Ostrożnicy (Upa), Metuje oraz Orlicy – w dorzeczu
Łaby w zakresie ustalonym w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r.
Prawo wodne.
Planowanie, inaczej określane jako zintegrowane
zarządzanie zasobami wodnymi, regulowane jest przez
następujące prawo europejskie:
üü R
AMOWA DYREKTYWA WODNA (2000/60/WE),
tzw. RDW, ustanawiająca ramy wspólnotowego
działania w dziedzinie polityki wodnej wraz
z innymi dyrektywami m.in.:
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady
(2006/118/WE) w sprawie ochrony wód
podziemnych przed zanieczyszczeniem
i pogorszeniem ich stanu,
• Dyrektywa Rady (91/676/EWG) dotycząca ochrony
wód przed zanieczyszczeniem powodowanym
przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych,
tzw. Dyrektywa Azotanowa,
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady
(2008/105/WE) w sprawie środowiskowych norm
jakości w dziedzinie polityki wodnej;
Obszarem działania RZGW we Wrocławiu jest dorzecze
Odry od Kędzierzyna-Koźle do ujścia Nysy Łużyckiej oraz
znajdujące się w granicach państwa fragmenty dorzeczy:
Łaby i Dunaju. Granice dorzeczy wyznaczają działy wodne,
rozdzielające zlewiska trzech mórz: Bałtyckiego, Północnego
i Czarnego. Zasięg działania RZGW we Wrocławiu
obejmuje obszar ok. 39 500 km2 (co stanowi ok. 12,6%
powierzchni kraju) znajdujący się na terenie województwa
dolnośląskiego oraz fragmentów województw: opolskiego,
lubuskiego, śląskiego i wielkopolskiego.
Zadania Dyrektora RZGW we Wrocławiu można podzielić
na trzy grupy związane z:
1. Planowaniem w gospodarowaniu wodami.
2. Gospodarowaniem, w imieniu Prezesa KZGW,
mieniem Skarbu Państwa w stosunku do wód
istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz
ochrony przeciwpowodziowej – realizuje zadania
związane z utrzymywaniem śródlądowych wód
powierzchniowych lub urządzeń wodnych oraz pełni
funkcję inwestora w zakresie gospodarki wodnej
w regionie wodnym.
3. Wykonywaniem kompetencji organu administracji
rządowej niezespolonej.
üü DYREKTYWA POWODZIOWA (2007/60/WE) w sprawie
oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim;
Ponadto RZGW we Wrocławiu prowadzi także współpracę
międzynarodową na wodach granicznych z Republiką
Czeską oraz z Republiką Federalną Niemiec.
Zbiornik retencyjny Sosnówka
3
üü Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu
Europejskiego i Rady (KOM/2007/414) w sprawie
rozwiązania problemu dotyczącego niedoboru wody
i susz w Unii Europejskiej.
program wodno-środowiskowy kraju
plan gospodarowania wodami
Zapisy Dyrektyw zostały przeniesione do prawa
polskiego, głównie poprzez ustawę z dnia 18 lipca
2001 r. Prawo wodne. Zgodnie z art. 113 ustawy Prawo
wodne dokumentami planistycznymi w planowaniu
gospodarowania wodami są plany i programy
sporządzane na poziomie dorzecza, regionu wodnego
i zlewni (Rys. 1). Planowanie w gospodarowaniu wodami
odbywa się w układzie zlewniowym, cyklicznie i ma na
celu stopniowe osiągnięcie celów określonych w RDW
oraz w krajowych dokumentach planistycznych.
DOKUMENTY
PLANISTYCZNE
warunki korzystania z wód regionu wodnego
warunki korzystania z wód zlewni
Zgodnie z wymogami RDW i ustawy Prawo wodne
aktualizacji PGW dokonuje się co 6 lat. W ramach aktualnie
realizowanego II cyklu wdrażania RDW prowadzone
są prace mające na celu dokonanie weryfikacji tych
dokumentów. Zakończą się one wydaniem aktualizacji
Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy
Odry, Łaby i Dunaju w terminie do 22 grudnia 2015 r. RDW
wymaga również składania Komisji Europejskiej raportów
z realizacji poszczególnych etapów w ściśle określonych
terminach.
Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) z dnia 23 października
2000 r. 2000/60/WE ustanawiająca ramy wspólnotowego
działania w dziedzinie polityki wodnej zaczęła obowiązywać
w krajach członkowskich z dniem jej opublikowania,
natomiast w Polsce formalnie obowiązuje od dnia akcesji
do Unii Europejskiej, tj. od 1 maja 2004 r. RDW wyznacza
ramy polityki wodnej Wspólnoty Europejskiej i wprowadza
do zlewniowego zarządzania gospodarką wodną nowe
narzędzia zarządzania wodami: plany gospodarowania
wodami, udział społeczeństwa oraz instrumenty
ekonomiczne.
RDW opiera planowanie na podstawowych jednostkach
planistycznych w obrębie dorzecza i zlewni, tj.:
üü jednolite części wód powierzchniowych (JCWP) –
oznaczające oddzielny i znaczący element wód
powierzchniowych taki jak: jezioro, zbiornik,
strumień, rzeka lub kanał, część strumienia,
rzeki lub kanału, wody przejściowe lub pas wód
przybrzeżnych,
üü jednolite części wód podziemnych (JCWPd) –
oznaczające określoną objętość wód podziemnych
występującą w obrębie warstwy wodonośnej lub
zespołu warstw wodonośnych.
Obecnie, na terenie RZGW we Wrocławiu obowiązują
trzy Plany gospodarowania wodami dla obszaru
dorzecza Odry, Łaby i Dunaju, które zostały opracowane
w I cyklu planistycznym, zatwierdzone 22 lutego 2011 r.
i opublikowane w Monitorze Polskim.
M.P. 2011 r.
nr 40 poz. 451
Plan gospodarowania wodami na obszarze
dorzecza Dunaju
M.P. 2011 r.
nr 51 poz. 560
Plan gospodarowania wodami na obszarze
dorzecza Łaby
plan przeciwdziałania skutkom suszy
plan utrzymania wód
RAMOWA
DYREKTYWA
WODNA
Plan gospodarowania wodami na obszarze
dorzecza Odry
plan zarządzania ryzykiem powodziowym
M.P. 2011 r.
nr 52 poz. 561
Rzeka Odra jaz Ratowice
4
W pierwszym cyklu planistycznym na obszarze RZGW we Wrocławiu jednolite części wód powierzchniowych zostały
podporządkowane do 17 typów abiotycznych wód. Części wód powierzchniowych zostały podzielone, w zależności
od ich warunków hydromorfologicznych na tzw. „naturalne” części wód oraz sztuczne i silnie zmienione części
wód. Na obszarze RZGW we Wrocławiu wyznaczono 691 JCWP (w tym 393 naturalnych części wód, 288 silnie
zmienionych części wód, 10 sztucznych części wód), 24 jednolite części wód jeziornych oraz wyznaczono 24 JCWPd.
Natomiast w drugim cyklu planistycznym (aktualizacja PGW na lata 2015-2021), po weryfikacji wyznaczenia części
wód, zwiększy się liczba JCWP naturalnych do 437, natomiast liczba JCWP silnie zmienionych zmniejszy się do 244
a JCWPd do 28.
jednostki planistyczne /
podział administracyjny
dorzecze
[liczba]
region
wodny
[liczba]
scalone
części wód
JCWP
rzeczne
JCWP
jeziorne
JCWPd
RZGW
3
6
132
691
24
24
dolnośląskie
3
6
91
426
2
18
opolskie
1
1
29
195
-
4
lubuskie
1
1
30
147
15
11
wielkopolskie
1
1
13
51
9
5
śląskie
1
1
5
27
-
2
CELE ŚRODOWISKOWE
Nadrzędnym celem RDW dla jednolitych części
wód jest osiągnięcie co najmniej dobrego stanu
wód do 2015 roku dla wszystkich kategorii wód.
Ponadto koniecznym jest niepogarszanie stanu części
wód i zaprzestanie lub stopniowe wyeliminowanie
zrzutu substancji priorytetowych do środowiska lub
ograniczanie zrzutów tych substancji. Oznacza to, że celem
środowiskowym dla wód powierzchniowych:
Wartości graniczne dla wskaźników określone są
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 lipca
2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód
podziemnych (Dz. U. nr 143, poz. 896).
Dodatkowym celem dla wskazanych w PGW jednolitych
części wód są cele związane z występowaniem w ich
granicach obszarów chronionych, o których mowa w art.
113 ust. 4 ustawy Prawo wodne, tj. JCW przeznaczonych
na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia,
JCW przeznaczonych do celów rekreacyjnych, obszarów
narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze
źródeł rolniczych (tzw. OSN) oraz obszarów wrażliwych
na eutrofizację ze źródeł komunalnych i obszarów
przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków.
W określaniu celów środowiskowych stosowana jest zasada
– jeśli do danej części wód odnosi się więcej niż jeden
cel, ustala się cel najbardziej rygorystyczny.
üü JCWP „naturalnych” jest dobry stan chemiczny
i dobry stan ekologiczny
üü JCWP silnie zmienionych i sztucznych jest dobry stan
chemiczny i dobry potencjał ekologiczny
Stan/potencjał ekologiczny określany jest na podstawie
elementów biologicznych oraz elementów je wspierających:
hydromorfologicznych i fizykochemicznych. Wartości
graniczne dla wskaźników elementów biologicznych,
fizykochemicznych i hydromorfologicznych określone są
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 listopada
2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części
wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości
dla substancji priorytetowych (Dz. U. nr 257, poz. 1545).
Osiągnięciu celów środowiskowych służy realizacja działań
zawartych w Programie wodno-środowiskowym kraju
(PWŚK). Możliwe są odstępstwa od nieosiągnięcia celów
środowiskowych tylko pod określonymi warunkami, jako
wyjątek a nie zasada.
Natomiast celem środowiskowym dla wód podziemnych
jest dobry stan: chemiczny i ilościowy.
5
mieszkańców, którzy mogą być dotknięci powodzią, rodzaje
działalności gospodarczej prowadzonej na tych terenach,
instalacje mogące spowodować znaczne zanieczyszczenie
środowiska, występowanie: ujęć wody, stref ochronnych,
kąpielisk, obszarów Natura 2000, parków narodowych,
rezerwatów przyrody.
DYREKTYWA
POWODZIOWA
Dyrektywa z 23 października 2007 r. w sprawie oceny
ryzyka powodziowego i zarządzania nim jest ważnym
uzupełnieniem prawodawstwa wspólnotowego w zakresie
gospodarowania wodami. Nadrzędnym celem Dyrektywy
jest zminimalizowanie ryzyka oraz zarządzanie ryzykiem
jakie może stwarzać powódź dla zdrowia ludzkiego,
środowiska, działalności gospodarczej oraz dziedzictwa
kulturowego. Dyrektywa Powodziowa zobowiązuje
państwa członkowskie do opracowania:
Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka
powodziowego dostępne są dla każdego za pośrednictwem
strony internetowej mapy.isok.gov.pl.
1. WSTĘPNEJ OCENY RYZYKA POWODZIOWEGO (WORP)
– do 22 grudnia 2011 r.
üü Polegała ona na identyfikacji znaczących powodzi
historycznych oraz powodzi prawdopodobnych,
czyli takich, które mogą wystąpić w przyszłości.
W ten sposób wskazano rzeki mogące stanowić
zagrożenie powodziowe. Dla nich wykonano
matematyczne modelowanie hydrauliczne, co
pozwoliło na wyznaczenie obszarów narażonych
na niebezpieczeństwo powodzi.
2. MAP ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO (MZP) ORAZ
MAP RYZYKA POWODZIOWEGO (MRP)
– do 22 grudnia 2013 r.
üü M
ZP przedstawiają obszary, w których
prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest:
• niskie i wynosi – Q0,2% (raz na co najmniej 500 lat)
w tym również obszary, na których powódź może
mieć charakter zdarzenia ekstremalnego;
• średnie – Q1%, stanowiące podstawę do wyznaczenia
obszarów szczególnego zagrożenia powodzią
(występowanie powodzi nie częściej niż raz na
100 lat);
• wysokie – Q10% (czyli raz na 10 lat).
3. PLANÓW ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM
(PZRP)
– do 22 grudnia 2015 r.
üü N
a podstawie MZP oraz MRP Prezes KZGW dla
obszarów dorzeczy oraz dyrektorzy RZGW dla
regionów wodnych przygotowują Plany zarzadzania
ryzykiem powodziowym. Plany te będą zawierały:
• mapę obszaru dorzecza, na której są zaznaczone
obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi,
• mapy zagrożenia powodziowego oraz mapy ryzyka
powodziowego wraz z opisem wniosków z analizy
tych map,
• opis celów zarządzania ryzykiem powodziowym,
• katalog działań służących osiągnięciu
celów zarządzania ryzykiem powodziowym
z uwzględnieniem ich priorytetu.
Obszary zagrożone powodzią o prawdopodobieństwie
1% i 10% stanowią obszary szczególnego zagrożenia
powodzią, dla których obowiązują zakazy zabudowy.Przy
wyznaczaniu tych obszarów uwzględniono w obliczeniach
przepływ o prawdopodobieństwie przewyższenia 1%.
MZP, oprócz granic obszarów zagrożonych, zawierają
również informacje na temat głębokości wody oraz
prędkości i kierunków przepływu wody, określających
stopień zagrożenia dla ludzi i sposób oddziaływania wody
na obiekty budowlane.
Uzupełnieniem MPZ są mapy ryzyka powodziowego (MRP)
informujące o potencjalnej skali strat powodziowych.
Obrazują one w szczególności: szacunkową liczbę
Wymogi Dyrektywy Powodziowej zostały transponowane
do prawodawstwa polskiego poprzez ustawę Prawo
wodne, zgodnie z którą ochrona przed powodzią
i suszą jest zadaniem organów administracji rządowej
i samorządowej.
6
Opracowanie planów gospodarowania wodami
na obszarach dorzeczy na mocy RDW oraz planów
zarządzania ryzykiem powodziowym na mocy
Dyrektywy Powodziowej odbywa się równolegle,
w cyklach 6-letnich i stanowi część zintegrowanego
systemu gospodarowania wodami w dorzeczach.
DYREKTYWA
AZOTANOWA
Dyrektywa Rady 91/676/EWG z 12 grudnia 1991 r.
dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniem
powodowanym przez azotany pochodzące ze źródeł
rolniczych, zwana Dyrektywą Azotanową, ma na celu
zmniejszenie zanieczyszczenia wód spowodowanego lub
wywołanego przez związki azotu pochodzące ze źródeł
rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu
wód. Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie
do sporządzenia wykazu wód zanieczyszczonych
i zagrożonych zanieczyszczeniem związkami azotu ze
źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych
(OSN), z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do
tych wód należy ograniczyć, opracowania zbioru zasad
właściwej praktyki rolniczej oraz przygotowania
i wdrożenia programów działań na wyznaczonych
obszarach szczególnie narażonych. Jednocześnie zwalnia
ona państwa członkowskie z obowiązku wyznaczenia
OSN, jeżeli te ustanawiają i stosują programy działań
na terenie całego kraju. Dyrektywa Azotanowa nakazuje
również prowadzenie monitoringu jakości wód
powierzchniowych i podziemnych oraz dokonywania
oceny stopnia eutrofizacji wód.
W 2012 roku Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki
Wodnej we Wrocławiu w ramach trzeciego cyklu wdrażania
Dyrektywy Azotanowej (2012-2016) wyznaczył 6 obszarów
szczególnie narażonych o łącznej powierzchni 2309,46 km2
w granicach województwa dolnośląskiego – 477,35 km2
oraz wielkopolskiego – 1832,11 km2. Wyznaczone OSN
stanowią 5,84% powierzchni RZGW we Wrocławiu. Zasięg
obszarów szczególnie narażonych obejmie gminy lub ich
fragmenty w zlewniach rzek, których wody wyznaczono
jako wrażliwe:
OCHRONA PRZED
SUSZĄ
Ochronę przed suszą prowadzi się zgodnie z planami
przeciwdziałania skutkom suszy w regionach wodnych
i na obszarach dorzeczy, które zawierają:
1. analizę możliwości powiększenia dyspozycyjnych
zasobów wodnych,
2. propozycje budowy, rozbudowy lub przebudowy
urządzeń wodnych,
3. propozycje niezbędnych zmian w zakresie korzystania
z zasobów wodnych oraz zmian naturalnej i sztucznej
retencji,
4. katalog działań służących ograniczeniu skutków suszy.
Plany przeciwdziałania skutkom suszy na obszarach
dorzeczy przygotowuje Prezes KZGW, natomiast w rejonach
wodnych – Dyrektor RZGW.
Proces przygotowania i aktualizacji planów przeciwdziałania
skutkom suszy uwzględnia konieczność zapewnienia
możliwości aktywnego udziału społeczeństwa.
1. Borów, Domaniów, Strzelin, Wiązów i Żórawina
(województwo dolnośląskie) – w zlewni rzeki
Żurawka;
2. Kunice, Legnickie Pole, Malczyce, Ruja i Wądroże
Wielkie (województwo dolnośląskie) – w zlewni
rzek Cicha Woda i Wierzbiak;
3. Oleśnica (województwo dolnośląskie) – w zlewni
rzeki Świerzna;
4. Krotoszyn, Ostrów Wielkopolski, Raszków
i Rozdrażew (województwo wielkopolskie) –
w zlewni rzek Czarna Woda i Kuroch;
5. Bojanowo, Dobrzyca, Jutrosin, Kobylin, Koźmin
Wlkp., Krobia, Krotoszyn, Miejska Górka, Pakosław,
Rzeka Odra jaz Bartoszowice
7
Obszary szczególnie narażone [OSN]
na terenie działania RZGW we Wrocławiu (2012-2016)
DZIAŁANIA
ADMINISTRACYJNE
Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, jako
organ właściwy w gospodarowaniu wodami, wydaje
akty prawa miejscowego, decyzje administracyjne,
postanowienia oraz opinie. Jest również organem
wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania
administracyjnego, w stosunku do starostów realizujących
zadania z zakresu administracji rządowej, tj. rozpatruje
odwołania od pozwoleń wodnoprawnych wydanych przez
starostów.
Legenda
Zgodnie z ustawą Prawo wodne Dyrektor RZGW jest
organem właściwym do:
üü wydawania, w formie aktu prawa miejscowego,
rozporządzeń dotyczących:
• ustanowienia stref ochronnych ujęć wody
oraz obszarów ochronnych zbiorników wód
śródlądowych,
• ustalenia warunków korzystania z wód regionu
oraz wód zlewni,
• określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenie
związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów
szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze
źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczać
oraz wprowadzenia Programu działań na tych
obszarach,
• ustalenia planu utrzymania wód,
• ustalenia planów zarzadzania ryzykiem
powodziowym oraz planów przeciwdziałania
skutkom suszy dla regionu wodnego,
• wprowadzania dla terenów, dla których
nie określono obszarów narażonych na
niebezpieczeństwo powodzi zakazów mających
na celu ochronę wód lub względy bezpieczeństwa
ludzi i mienia,
• wprowadzenia czasowych ograniczeń w korzystaniu
z wód, w przypadku wprowadzenia stanu klęski
żywiołowej, w celu zapobiegnięcia skutkom
powodzi lub suszy.
główne cieki
obszar RZGW we Wrocławiu
województwo
OSN w zlewni rzek Cicha Woda i Wierzbiak
OSN w zlewni rzek Czarna Woda i Kuroch
OSN w zlewni rzeki Orla
OSN w zlewni rzeki Rów Polski
OSN w zlewni rzeki Świerzna
OSN w zlewni rzeki Żurawka
Pępowo, Pogorzela, Poniec, Rawicz, Rozdrażew,
Zduny, Żmigród (województwo wielkopolskie
i dolnośląskie) – w zlewni rzeki Orla;
6. Bojanowo, Krobia, Krzemieniewo, Poniec, Rydzyna
(województwo wielkopolskie) – w zlewni rzeki Rów
Polski.
Na OSN obowiązuje Program działań mających na
celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych
ustanowiony przez Dyrektora RZGW we Wrocławiu
w drodze rozporządzenia z 13 września 2012 r.
üü wydawania decyzji administracyjnych dotyczących:
• nakazu usunięcia drzew lub krzewów na obszarach
szczególnego zagrożenia powodzią,
• nakazu zakładowi piętrzącemu wodę obniżenia
piętrzenia wody lub opróżnienia zbiornika
w przypadku ostrzeżenia o nadejściu fali
powodziowej,
Rzeka Odra – Kanał Powodziowy
8
• opinie do udzielonych koncesji na wydobywanie
kopalin z gruntów pod wodami śródlądowymi
oraz obszarów narażonych na niebezpieczeństwo
powodzi,
• opinie do projektów decyzji w odniesieniu do
bezpośrednich zagrożeń szkodą w wodach lub
wystąpienia szkody w wodach,
• opinie do projektów uchwał Rady Gmin w sprawie
wykazu kąpielisk na terenie gminy.
• zwolnienia od zakazów lokalizowania na obszarach
szczególnego zagrożenia powodzią, m.in. nowych
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać
na środowisko gromadzenia ścieków, odchodów
zwierzęcych, środków chemicznych, a także
innych materiałów, które mogą zanieczyścić
wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów, w tym w szczególności ich składowania,
• zwolnienia od zakazów wykonania na obszarach
szczególnego zagrożenia powodzią robót oraz
czynności, które mogą utrudnić ochronę przed
powodzią, lub zwiększyć zagrożenie powodziowe,
• zwolnienia od zakazów wprowadzania do ziemi
ścieków, w odległości mniejszej niż 1 kilometr od
granic kąpielisk oraz plaż publicznych nad wodami,
• udzielenia pozwolenia wodnoprawnego
w przypadku, gdy szczególne korzystanie z wód lub
wykonywanie urządzeń wodnych odbywa się lub
jest związane z przedsięwzięciami realizowanymi
w części na terenie zamkniętym w rozumieniu
przepisów ustawy Prawo Ochrony Środowiska.
UTRZYMANIE
Na terenie RZGW we Wrocławiu znajduje się 5 Zarządów
Zlewni i wchodzących w ich skład 11 Nadzorów Wodnych,
które wykonują zadania związane z utrzymaniem wód
i urządzeń wodnych.
RZGW WE WROCŁAWIU ZARZĄDZA:
üü uczestniczenia w postępowaniach prowadzonych
przez inne organy administracji publicznej, jako
organ wydający uzgodnienia lub opinie, tj.:
• uzgodnienia projektów miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego gminy i planów
zagospodarowania przestrzennego województw
w zakresie zagospodarowania stref ochronnych
ujęć wody, obszarów ochronnych zbiorników
wód śródlądowych i obszarów narażonych na
niebezpieczeństwo powodzi,
• uzgodnienia projektów studiów uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gmin oraz strategii rozwoju województw w zakresie
zagospodarowania obszarów narażonych na
niebezpieczeństwo powodzi,
• uzgodnienia decyzji o warunkach zabudowy oraz
decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu
publicznego dla przedsięwzięć wymagających
uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, do
wydania którego właściwy jest marszałek
województwa lub dyrektor regionalnego zarządu
gospodarki wodnej, a także w odniesieniu do
obszarów narażonych na niebezpieczeństwo
powodzi,
• uzgodnienia wyznaczenia aglomeracji
o równoważnej liczbie mieszkańców powyżej 2000,
• opinie do wniosków o wydanie decyzji o zezwoleniu
na realizację inwestycji drogowej w odniesieniu
do inwestycji obejmujących wykonanie urządzeń
wodnych oraz w odniesieniu do wykonania
obiektów budowlanych lub robót na obszarach
szczególnego zagrożenia powodzią,
üü ciekami o łącznej długości ok. 3200 km w tym
rzekami: Odrą na odcinku od Kędzierzyna-Koźla do
ujścia Nysy Łuzyckiej, Małą Panwią, Nysą Kłodzką,
Bystrzycą, Kaczawą, Bobrem, Nysą Łużycką oraz
potokami górskimi,
üü 10 wielofunkcyjnymi zbiornikami retencyjnymi
o łącznej pojemności ~562 mln m³,
üü 11 suchymi zbiornikami przeciwpowodziowymi
o łącznej pojemności ~26 mln m³,
üü blisko 1100 jazami i stopniami przeciwerozyjnymi
w dorzeczu Środkowej Odry,
üü 26 głównymi stopniami wodnymi na Odrze,
üü 5 elektrowniami wodnymi o łącznej mocy 4055 KW
üü około 37 km wałów wzdłuż rzeki Odry i Białej
Głuchołaskiej.
RZGW WE WROCŁAWIU UTRZYMUJE:
üü szlaki żeglowne uwzględniające potrzeby żeglugi
pasażerskiej, śródlądowej oraz turystyki i rekreacji
wodnej,
üü właściwy stan techniczny Odry i 15 km żeglownego
odcinka Nysy Łużyckiej – jako śródlądowych dróg
wodnych, w tym zapewnienie odpowiednich
głębokości żeglugowych.
Obecna klasyfikacja drogi wodnej rzeki Odry
przedstawia się następująco: Odra skanalizowana
od km 98,6 do km 282,6 posiada III klasę, natomiast
Odra swobodnie płynąca od km 282,6 do km 542,4
posiada II klasę wg klasyfikacji śródlądowych dróg
wodnych.
9
INWESTYCJE
WSPÓŁPRACA
MIĘDZYNARODOWA
Do realizowanych na obszarze RZGW we
Wrocławiu inwestycji istotnych dla bezpieczeństwa
przeciwpowodziowego, żeglugi i poprawy ciągłości
morfologicznej należą:
üü Modernizacja stopnia Chróścice na Odrze
üü Modernizacja stopnia Janowice na Odrze
üü Modernizacja stopnia Brzeg Dolny na Odrze
üü Budowa nowego stopnia wodnego Malczyce na
Odrze
üü Modernizacja zbiornika wodnego w Nysie
üü Ochrona przeciwpowodziowa Lewina Brzeskiego
üü Modernizacja Wrocławskiego Węzła Wodnego
(WWW).
W obszarze działania RZGW we Wrocławiu współpraca
międzynarodowa obejmuje: Republikę Federalną Niemiec
i Republikę Czeską. Współpraca z Niemcami dotyczy Nysy
Łużyckiej i odcinka Odry Granicznej, natomiast z Czechami
rzek i potoków będących w dorzeczu Odry i Łaby.
Współpraca na wodach granicznych Rzeczpospolitej
Polskiej z Republiką Federalną Niemiec odbywa się na mocy
Umowy z dnia 19 maja 1992 r. Umowa stanowi obustronne
zobowiązanie współpracy w dziedzinie gospodarki wodnej
na wodach granicznych. Podstawowym celem Umowy
jest zagwarantowanie racjonalnego zagospodarowania
i ochrony wód granicznych oraz poprawy ich jakości, jak
też zapewnienie zachowania ekosystemów, a jeśli jest to
niezbędne, ich restytuowanie. W celu koordynacji i realizacji
zadań została powołana Polsko – Niemiecka Komisja ds.
Wód Granicznych i poszczególne grupy robocze.
Współpraca z Republiką Czeską odbywa się na mocy
Umowy z dnia 21 marca 1958 r. pomiędzy Rządem
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki
Czechosłowackiej i realizowana jest poprzez Rokowania
Pełnomocników Rządów Rzeczpospolitej Polskiej i Republiki
Czeskiej oraz narady grup roboczych.
Ponadto RZGW we Wrocławiu bierze udział w pracach
Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed
Zanieczyszczeniem oraz Międzynarodowej Komisji Ochrony
Łaby.
Współpraca międzynarodowa odbywa się również
w ramach programów pilotażowych, warsztatów,
wspólnych szkoleń, działań w grupach roboczych
i eksperckich lub innych spotkań.
Celem realizowanych inwestycji jest m.in. poprawa
bezpieczeństwa powodziowego miasta Wrocławia
i okolicznych miejscowości oraz umożliwienie bezpiecznego
przejścia przez Wrocław fali powodziowej o wielkości do
3100 m³/s (zbliżonej do fali z 1997 r.).
Najważniejsze zadania w ramach realizacji WWW:
üü modernizacja i udrożnienie Kanału Powodziowego
wraz z międzywalem oraz wału rozdzielczego, na
odcinku od dolnego stanowiska jazu Bartoszowice
do ujścia do Starej Odry,
üü udrożnienie Starej Odry od dolnego stanowiska jazu
Psie Pole do mostów kolejowych Poznańskich,
üü przystosowanie Kanału Miejskiego do przepuszczania
wód powodziowych,
üü przebudowa koryta Odry na odcinku od mostów
kolejowych Poznańskich do ujścia Widawy,
üü przystosowanie stopnia Rędzin do przepuszczania
wód powodziowych,
üü modernizacja bulwarów Odry Śródmiejskiej,
üü przebudowa jazu Wrocław I wraz z budową
przepławki.
Ponadto planowana jest budowa 4 suchych zbiorników
przeciwpowodziowych w Kotlinie Kłodzkiej
üü zbiornik Boboszów – Nysa Kłodzka,
üü zbiornik Roztoki – Goworówka,
üü zbiornik Krosownice – Duna Dolna,
üü zbiornik Szalejów – Bystrzyca Dusznicka.
Suche zbiorniki przeciwpowodziowe ograniczają gwałtowny
odpływ wód ze zlewni do przekroju zapory, a tym samym
chronią obszary zlokalizowane na drodze przepływu wód
poniżej zbiorników. Znaczenie poszczególnych zbiorników
jest lokalne, jednak bardzo istotne. Pozwalają znacznie
ograniczyć straty oraz dają czas na ostrzeżenie i ewakuację
ludności z terenów zagrożonych.
Rzeka Odra jaz Rędzin
10
RZGW
ZLEWNIE
BILANSOWE
11
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
ul. C. K. Norwida 34, 50-950 Wrocław
Centrala: (71) 337 88 00
Sekretariat: (71) 337 88 88
fax (71) 328 50 48
e-mail: [email protected]
www.wroclaw.rzgw.gov.pl
Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej