słownik pojęć ekonomicznych

PROSTY SŁOWNIK POJĘD EKONOMICZNYCH
PRZEDSIĘBIORCZOŚD
1. Potrzeba- odczuwany przez człowieka stan braku czegoś. Może mied charakter fizyczny lub psychiczny.
2. Rynek- miejsce spotkao kupujących i sprzedających, gdzie dochodzi do zawarcia transakcji kupnasprzedaży po ustalonej wzajemnie cenie.
3. Popyt- ilośd towarów i usług jaką kupujący chce nabyd w zależności od cen tych towarów i usług.
4. Podaż- ilośd towarów i usług jaką sprzedający chce sprzedad w zależności od cen tych towarów i usług.
5. Inflacja- proces wzrostu przeciętnego poziomu cen towarów i usług na rynku.
6. Deflacja- proces spadku przeciętnego poziomu cen towarów i usług na rynku.
7. Bezrobocie- to stan w gospodarce w którym istnieje grupa osób chętnych i zdolnych do podjęcia pracy, a
gospodarka nie tworzy wystarczającej liczby miejsc pracy.
8. PKB- wartośd towarów i usług, jaka została wytworzona w danym kraju w ciągu roku.
9. Podatek- danina o charakterze publiczno – prawnym, płacona w Urzędzie Skarbowym lub gminie.
10. Prawo pracy- zbiór przepisów prawa, które regulują sprawy związane z zawieraniem, trwaniem i
wygaszeniem stosunku pracy.
11. Podatek VAT- to podatek od towarów i usług ukryty w cenie towaru lub usługi.
12. Deklaracja podatkowa- urzędowy formularz, który służy do określania wysokości zobowiązao
podatkowych lub dokonywania zgłoszeo w urzędzie skarbowym.
13. Kodeks spółek handlowych- zbiór przepisów prawa, regulujących kwestię tworzenia, funkcjonowania i
likwidacji spółek prawa handlowego.
14. Kodeks cywilny- zbiór przepisów prawa regulujących stosunki cywilno – prawne.
15. Sąd Pracy- Sądy powołane do rozstrzygania sporów wynikających ze stosunków pracy.
16. REGON- numer statystyczny przedsiębiorstw, nadawany przez Urząd Statystyczny.
17. KRS- Krajowy Rejestr Sądowy.
MIKROEKONOMIA
1. Cena – kwota, ilośd pieniędzy, którą należy zapłacid za jednostkę dobra lub usługi.
2. Cena równowagi rynkowej – maksymalna cena jaką jest w stanie zapłacid konsument w
sytuacji
niedoboru rynku; po jakiej producent jest skłonny sprzedad swoje produkty, gdy występuje nadmiar
produktów. Jest to cena, przy której wielkośd popytu równa się wielkości podaży.
3. Czynniki wytwórcze – należą do nich : zasoby naturalne (ziemia), zasoby ludzkie (praca, umiejętności,
wiedza), czynniki wytwórcze i zasoby kapitałowe. Często jako czwarty czynnik są uznawani przedsiębiorcy i
organizatorzy.
4. Dobro – produkt o charakterze przedmiotu, służący zaspokajaniu potrzeb ludzkich.
5. Dochód nominalny – dochód, który rzeczywiście ma każdy konsument.
6. Dochód realny – dochód, który wyznacza poziom wydatków z uwzględnieniem aktualnych cen;
wskazuje, co można kupid, mając określony dochód nominalny.
7. Elastycznośd cenowa popytu – miernik wrażliwości popytu na zmianę ceny danego produktu, mierzona
stosunkiem procentowej zmiany wielkości popytu na dane dobro do procentowej zmiany ceny tego dobra.
8. Elastycznośd dochodowa popytu – miernik wrażliwości popytu na zmianę wysokości dochodów,
wyrażony przez stosunek względnej zmiany dochodu do względnej zmiany popytu na dany produkt.
1
9. Gospodarka rynkowa – system gospodarczy, w którym dominuje prywatna własnośd środków produkcji,
a decyzje dotyczące gospodarowania zasobami są podejmowane w głównej mierze przez kupujących i
sprzedających.
10. Konkurencja – oferowanie korzystniejszych od innych warunków zawarcia transakcji kupna-sprzedaży,
rywalizacja uczestników rynku w dążeniu do osiągnięcia jak największych korzyści.
11. Konsumpcja – proces zużywania dóbr i usług w celu bezpośredniego zaspokajania potrzeb ludzkich.
12. Koszt alternatywny – utracona możliwośd wyboru, czyli wartośd innych wyrobów, z których musimy
zrezygnowad w wyniku dokonanego wyboru.
13. Koszty produkcji – nakłady pieniężne poniesione w określonym czasie na czynniki produkcji w procesie
wytwarzania dóbr i usług.
14. Koszty stałe – koszty, których poziom nie jest zależny od wielkości produkcji i pozostaje na tym samym
poziomie bez względu na wielkośd produkcji.
15. Koszty zmienne – koszty, których poziom zależy od wielkości produkcji i zmienia się proporcjonalnie do
zmian zachodzących w skali tej produkcji.
16. Mikroekonomia – dział ekonomii zajmujący się badaniem procesów podejmowania decyzji w
poszczególnych elementach tworzących gospodarkę, takich jak: indywidualne gospodarstwa domowe,
przedsiębiorstwa, branże.
17. Podaż (wielkośd) – ilośd dóbr i usług oferowanych do sprzedaży w określonym czasie i po określonej
cenie.
18. Popyt (wielkośd) – ilośd dóbr i usług , jakie nabywcy chcą i mogą zakupid w określonym czasie i po
określonej cenie.
19. Prawo Engela – twierdzenie, iż po zaspokojeniu podstawowych potrzeb wzrostowi dochodów
towarzyszy wolniejszy wzrost wydatków na żywnośd, a w ogólnej strukturze wydatków gospodarstwa
domowego udział wydatków na żywnośd maleje.
20. Prawo podaży – oznacza, że wraz ze wzrostem ceny sprzedawcy i producenci są skłonni oferowad więcej
produktów na rynek, a mniej, gdy ceny ulegają zmniejszeniu, przy innych czynnikach pozostających bez
zmian (ceteris paribus).
21. Prawo popytu – oznacza, że w miarę wzrostu ceny danego dobra popyt na to dobro maleje, natomiast
gdy ceny maleją, to popyt wzrasta, przy innych czynnikach pozostających bez zmian (ceteris paribus).
22. Produkcja – zorganizowana działalnośd z udziałem czynników wytwórczych, podejmowana w celu
wytworzenia określonych dóbr i usług.
23. Produkt – dobro lub usługa.
24. Przedsiębiorstwo – wyodrębniona pod względem ekonomicznym i prawnym jednostka gospodarcza,
która samodzielnie prowadzi działalnośd gospodarczą (produkcyjną, usługową lub handlową).
25. Przychód ze sprzedaży – pieniężny wpływ osiągany w wyniku sprzedaży wytworzonych produktów (u
producenta) lub towarów (u sprzedawcy), zwany również utargiem (iloczyn wielkości sprzedaży i ceny).
26. Równowaga rynkowa – sytuacja na rynku, gdy podaż jest równa popytowi.
27. Rynek – mechanizm doprowadzający do porozumienia między uczestnikami rynku (kupującymi i
sprzedającymi) w celu wymiany dóbr i usług.
28. Rynek konsumenta (nabywcy) – sytuacja na rynku, gdy ilośd produktów przeznaczonych na sprzedaż
jest większa od wielkości zapotrzebowania na te produkty.
29. Rynek producenta – sytuacja na rynku, gdy wielkośd zgłaszanego popytu na określone produkty jest
większa niż ilośd tych produktów zaoferowana do sprzedaży.
30. Rzadkośd zasobów – zjawisko polegające na tym, iż ludzie w wyniku ograniczonych zasobów i
czynników wytwórczych nie są w stanie wyprodukowad wszystkiego, czego potrzebują, aby zaspokoid
wszystkie potrzeby.
2
MAKROEKONOMIA
1. Akcja – dokument potwierdzający uczestnictwo jego właściciela w kapitale spółki akcyjnej oraz
uprawniający do partycypacji w zyskach spółki w formie dywidendy oraz do części majątku w razie jej
likwidacji.
2. Amortyzacja – proces przenoszenia wartości zużycia kapitału trwałego do ceny nowo wytworzonych
produktów w postaci odpisów.
3. Bank – podmiot gospodarczy, który przyjmuje fundusze, głównie w postaci wkładów, a następnie
wykorzystuje je do udzielania kredytów lub zakupu papierów wartościowych.
4. Barter – transakcje handlowe, które polegają na bezpośredniej wymianie towaru na towar (bez użycia
pieniędzy).
5. Bezrobocie frykcyjne – krótkookresowy stan bezrobocia wywołany zmianą miejsca pracy lub zawodu.
6. Bezrobocie koniunkturalne – wywołane przez wahania cykliczne w gospodarce i towarzyszące zazwyczaj
procesowi wzrostu bądź spadku PKB oraz wahaniom w poziomie globalnego popytu.
7. Bezrobocie strukturalne – wywołane niedostosowaniem kwalifikacji pracowników do potrzeb
gospodarki, wywołane przez zmiany strukturalne w gospodarce.
8. Budżet – roczny plan dochodów i wydatków; może dotyczyd paostwa, jednostki samorządu
terytorialnego lub pojedynczego podmiotu.
9. Cło – opłata pobierana przez paostwo od towarów przywożonych z zagranicy (importowanych),
wywożonych za granicę (eksportowanych) lub przewożonych przez terytorium danego kraju (tranzyt).
10. Deficyt budżetu paostwa – ujemna różnica między dochodami a wydatkami budżetu paostwa.
11. Deflacja – spadek przeciętnego poziomu cen w odniesieniu do roku poprzedniego (lub przyjętego za
bazowy).
12. Deprecjacja – utrzymujące się przez dłuższy czas zjawisko dewaluacji danej waluty (waluta coraz
taosza).
13. Dewaluacja pieniądza – obniżka kursu danej waluty.
14. Dezinflacja – sytuacja, w której stopa inflacji lub indeks cen ulegają zmniejszeniu, ale nadal występuje
inflacja.
15. Eksport – sprzedaż produktów za granicę danego kraju.
16. Hiperinflacja (inflacja szalejąca) – inflacja charakteryzująca się więcej niż 10-krotnym wzrostem
poziomu cen w ciągu roku, czyli przy stopie inflacji ponad 1000%.
17. Import – zakup produktów wytwarzanych poza granicami danego kraju.
18. Inflacja – zjawisko polegające na wzroście przeciętnego poziomu cen w określonym czasie (zazwyczaj
jednego roku).
19. Inflacja galopująca – wzrost przeciętnego poziomu cen rzędu kilkudziesięciu do kilkuset procent
rocznie. W takiej sytuacji trudno przewidzied reakcje podmiotów na rynku.
20. Inflacja popytowa – inflacja wywołana zazwyczaj szybszym wzrostem wydatków w stosunku do
przyrostu całkowitej wielkości produkcji.
21. Inflacja kosztowa (podażowa) – wzrost przeciętnego poziomu cen wynikający ze wzrostu kosztów
produkcji wywołanych najczęściej wzrostem cen materiałów bezpośrednich, paliwa i energii lub
gwałtownym wzrostem płac.
22. Inflacja monetarna – wzrost przeciętnego poziomu cen wywołanych dużą ilością pieniądza w obiegu.
23. Inflacja pełzająca – inflacja powolna, przejawiająca się jednocyfrowym wskaźnikiem stopy inflacji, czyli
do 10% w skali roku. Na ogół jest to naturalna inflacja, która nie zakłóca procesów gospodarczych.
24. Inflacja umiarkowana (zwana też kroczącą) – wzrost przeciętnego poziomu cen w skali 10-50% w ciągu
roku. Najczęściej wymyka się spod kontroli paostwa i potrafi zakłócid procesy gospodarcze.
25. Interwencjonizm paostwowy – wpływ paostwa na funkcjonowanie gospodarki za pomocą
odpowiednich instrumentów ekonomicznych i prawnych.
3
26. Makroekonomia – dział ekonomii, który zajmuje się badaniem gospodarki jako całością.
27. Pieniądz – środek, który pośredniczy w procesie wymiany towarowej oraz w procesie przenoszenia
własności lub rozliczania zobowiązao i należności.
28. Płynnośd pieniądza – zdolnośd natychmiastowej wymiany pieniądza na każdy dowolny produkt.
29. Podatek – bezzwrotne, przymusowe świadczenie pieniężne pobierane przez uprawnione instytucje od
określonych podmiotów, zwanych podatnikami, według określonych przepisów.
30. Produkt Krajowy Brutto (PKB) – suma wartości wszystkich produktów finalnych wytworzonych w
danym kraju w ciągu całego roku.
31. Prywatyzacja – proces przekazywania prawa własności publicznej prywatnym właścicielom.
32. Stagflacja – okres spadku PKB, recesji i wzrostu bezrobocia z jednoczesnym wzrostem poziomu cen, czyli
inflacją.
33. Stopa inflacji – miara inflacji, określająca procentowy roczny wzrost przeciętnego poziomu cen.
34. Wahania cykliczne wzrostu gospodarczego (zwane wahaniami koniunkturalnymi) – nierównomierne
tempo wzrostu produkcji globalnej, dochodu narodowego, zatrudnienia inwestycji, charakteryzuje się
okresowymi zmianami (obrazuje to cykl koniunkturalny).
RACHUNKOWOŚD I FINANSE
1. Pieniądz- powszechnie akceptowany środek płatniczy.
2. Formy bezgotówkowe pieniądza3. Formy gotówkowe pieniądza4. Aktywa- kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości.
5. Pasywa- źródła finansowania aktywów.
6. Aport- kapitał własny w formie rzeczowej
7. Bilans- zestawienie aktywów i pasywów w ujęciu wartościowym sporządzone w określonej formie i na
określony dzien.
8. Operacja gospodarcza- zdarzenie gospodarcze, które powoduje zmiany w składnikach bilansu.
9. Konto- podstawowe urządzenie księgowe do ewidencji operacji gospodarczych.
10. Storno- zapis korygujący błąd księgowy.
11. Dowód księgowy- dokument sporządzony na piśmie potwierdzający dokonanie operacji gospodarczej.
12. Rozliczenia gotówkowe- przeprowadzane są w formie: pieniądza , czeku gotówkowego, przekazu
pocztowego.
13. Rozliczenia bezgotówkowe- przeprowadzane są w formie: przelewu bankowego, czeku
rozrachunkowego, akredytywy(forma rozliczeo bezgotówkowych pomiędzy firmami za pośrednictwem
banku przy transakcjach handlowych).
14. Czek15. Terminal POS (Point of Sale-punkt handlowy) – urządzenie do pobierania należności z karty płatniczej.
16. Weksel – zobowiązanie do zapłaty oznaczonej osobie, w ustalonym miejscu i terminie, sumy pieniężnej
określonej na wekslu.
17. Weksel prosty (sola lub własny)18. Weksle trasowany (ciągniony lub trata)19. Przychody20. Koszty21. Wynik finansowy- stanowi wyrażony w pieniądzu rezultat działalności podmiotu gospodarczego w
okresie (miesiąca , roku obrotowego). Może byd dodatni (zysk) lub ujemny (strata).
22. Amortyzacja- stopniowa utrata wartości eksploatowanych środków trwałych w wyniku ich zużycia. Ta
wartośd jest wliczana w koszty przedsiębiorstwa.
23. Zużycie środków trwałych- proces obniżania się wartości środków trwałych w
4
24. Voucher- dokument kredytowy umożliwiający realizacje świadczeo zamówionych przez biuro podróży u
kontrahenta zagranicznego. W wydaniu krajowym nazywamy to skierowaniem.
25. Czeki podróżne- są formą bezgotówkową przewozu pieniędzy. Po dotarciu do miejsca docelowego
wymieniamy je na gotówkę
26. Inwentaryzacja- to ogół czynności zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu aktywów i kapitałów
i porównaniu go ze stanem księgowym w celu określenia ewentualnych różnic i
27. PKPiR- Podatkowa Księga przychodów i rozchodów
28. Formy opodatkowania małych firm:
 Zasady ogólne –wg skali podatkowej tzn.
przychód-koszty=dochód*stawka(18%,32%)-kwoty zmniejszające podatek
 Ryczałt od przychodów ewidencjonowany tzn.
przychód*stawka(3%, 5,5%, 8,5%, 17%, 20%)
 karta podatkowa- kwota podatku ustalona przez Urząd Skarbowy (stała miesięczna kwota)
29. Podatek VAT(Value Added Tax- podatek od wartości dodanej)- podatek od towarów i usług (PTU),
stawki: 23%, 8%, 5%, 3%, 0%, zw.
30. CIT- podatek dochodowy od osób prawnych.
31. PIT- podatek dochodowy od osób fizycznych.
32. VAT-UE- podatnikiem VAT-UE są osoby które prowadzą transakcje z podmiotami z Unii Europejskiej(przy
transakcjach posługujemy się numerem NIP poprzedzonym symbolem PL).
33. Leasing- oznacza krótko lub długo terminowe wypożyczenie albo wydzierżawienie dóbr materialnych w
celu ich użytkowania bez prawa własności.
34. Franchising- sposób działalności gospodarczej oparty na umowie ze znaną firmą, która zezwala a
sprzedaż lub produkcję jej wyrobów oraz korzystanie z jej znaku firmowego(licencja na prowadzenie
działalności).
35. Akcja- papier wartościowy, stwierdzający udział w kapitale akcyjnym spółki akcyjnej oraz uprawnia do
udziału w zyskach (formie dywidendy) albo do majątku spółki( w razie likwidacji).
36. Obligacja- papier wartościowy, w którym emitent(wystawca) potwierdza zaciągniecie określonej kwoty
pożyczki i zobowiązuje się do jej zwrotu właścicielowi obligacji w ustalonym z góry terminie oraz do zapłaty
odsetek.
37. Podatek- przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne pobierane przez paostwo.
38. Podatek naliczony- podatek zapłacony przy nabyciu towarów i usług.
39. Podatek należny- podatek, który podatnik dolicza do ceny sprzedaży.
40. NIP- Numer Identyfikacji Podatkowej.
41. Wynagrodzenie netto= wynagrodzenie brutto-zaliczka na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne-zaliczka
na podatek dochodowy-inne potrącenia.
42. Umowa allotmentu- współpraca z biurem podróży sprzedającym usługi hotelowe.
MARKETING
KLIENT – osoba fizyczna lub instytucja występująca w charakterze partnera dawcy w transakcjach kupnasprzedaży dóbr lub usług. Termin ten może byd utożsamiany z „nabywca” lub „kupującym”, ale jest tylko
pokrewny w stosunku do terminów ogólniejszych „ odbiorca” i „ kontrahent”. Pojęcie to jest jedną z
podstawowych kategorii w marketingu, kategorii wyznaczających najbardziej charakterystyczną cechę
myślenia i działania marketingowego – orientację na klienta jest wiec najwyższą wartością dla każdego
przedsiębiorstwa, wartością określająca misję przedsiębiorstwa, decydująca o jego ostatecznym sukcesie na
rynku.
KONKURECJA – Proces, w którym uczestnicy rynku dążąc do zrealizowania swoich interesów, próbują
5
przedstawid oferty korzystniejsze od innych pod względem ceny, jakości lub innych charakterystyk
wpływających na decyzje zawarcia transakcji. Konkurencja oznacza sprzeczności pomiędzy podmiotami
rynkowymi w obrębie nakładających się na siebie celów.
KONSUMENT – osoba fizyczna, która nabywa i spożywa dobra i usługi, dokonuje wyboru dóbr i usług,
kierując się swoimi preferencjami i dochodami , a także upodobaniami, przyzwyczajeniami i tradycjami. Cały
splot rynkowych uwarunkowao, w tym cena i inne warunki sprzedaży, wypływa na ostateczny zakup dóbr i
usług przez konsumenta. Jednak konsument to nie tylko nabywca. Kupione dobra i usługi ( także darowane i
wytworzone przez siebie ) konsument spożywa ( zużywa) w różnych formach, w zróżnicowany sposób
zaspokajając swoje potrzeby. Proces zaspokajania indywidualnych potrzeb i satysfakcja stąd płynąca
spoczywają u źródeł nowych potrzeb. Jest to siła sprawcza człowieka jako konsument ale także jako
pracownika, członka rodziny czy wreszcie członka społeczeostwa.
MARKETING – Podporządkowanie wszystkich działao przedsiębiorstwa w sferze produkcji i obrotu
towarowego podstawowemu celowi, którym jest zaspokajanie potrzeb nabywcy. Termin ten jest używany w
wielu znaczeniach, przypisuje mu się różny zakres i treśd funkcjonalną, co znajduje wyraz w jego różnych
definicjach np. wg Ph. Kotleta marketing oznacza „ zajmowanie się rynkami w celu urzeczywistnienia
potencjalnej wymiany, mogącej zaspokoid ludzkie potrzeby i pragnienia”
Wg W. J. Stantona marketing to „ system aktywności ekonomicznej , która kreuje produkty i usługi, ustala
ich cenę promuje je i sprzedaje dla zaspokojenia potrzeb nabywców”
Wg R. Głowackiego „ marketing to proces społeczno-gospodarczy mający na celu poznanie przyszłej
struktury popytu na produkty lub usługi oraz zaspokojenie go poprzez kreowanie podaży, przekazywanie
informacji nabywcom, dostarczenie wytwarzanych dóbr w odpowiednim miejscu i czasie”
Wynika stąd, że z jednej strony marketing jest zorientowany na zaspokojenie potrzeb nabywcy ( uzyskanie
maksymalnych korzyści przy wykorzystaniu danych zasobów a z drugiej strony jest pojmowany jako zbiór
metod i technik działania, które umożliwiają zbadanie potrzeb i popytu konsumenta oraz jego preferencji.
PROCES ZAKUPU – fazy : uświadomienie potrzeby, identyfikacja sposobów zaspokajania potrzeby, ocena
możliwości wyboru, zakupu i jego ocena. Podejmowanie decyzji o zakupione nie zawsze odbywa się w taki
sam sposób. Różnicowanie procesu zakupu zależy przede wszystkim od rodzaju produktu lub usługi, których
dotyczy oraz od osoby podejmującej decyzję zakupu.
PRODUKT – Jakiekolwiek dobro, usługa, organizacja, idea, miejsce, a także kwalifikacje i umiejętności
człowieka oraz ich kombinacje, które można oferowad na rynku, ponieważ zaspokajają określone potrzeb
lub pragnienia. Produkt można rozpatrywad na 5 poziomach. Rdzeo (jądro_ produktu to główna korzyśd (
rdzeo korzyści) , którą nabywca rzeczywiście kupuje. (pojawia się na rynku wkomponowany w różne
produkty rzeczywiste np. długopis, pisak, wieczne pióro ) P. rzeczywisty to podstawowa wersja produktu, do
której są dodawane różne użyteczności tworzące p. poszerzony. Odznacza się on cechami, które w danych
warunkach nabywcy uznają za normalne czy odpowiadające społecznym standardom. P poszerzony (
wzbogacony) to p wyposażony w dodatkowe użyteczności wyróżniające o spośród innych p zaspokajających
daną potrzebę. Należą do nich usprawnienia techniczne i funkcjonalne, gwarancje, sprzedaż na kredyt, u
sługi sprzedażowe i posprzedażowe, dostawa do domu itp. Pojęcie p potencjalnego obejmuje wszystko, co
w przyszłości może uczynid go bardziej atrakcyjnym i dzięki temu pozwoli przyciągnąd nabywcę. Postęp
organizacyjno-techniczny i mechanizmy konkurencji powodują ciągłe przekształcenie się prostych wersji p w
wersje bardziej doskonałe które z czasem są uznawane za p standardowe . P oczekiwanym staje się więc to,
co wcześniej określano jako p poszerzony lub wzbogacony. P jest głównym elementem marketingu-mix
ponieważ wszystkie pozostałe elementy są pochodnymi polityki p. podstawowymi rodz. Prod są dobra i
usługi .
6
PROMOCJA – Instrument marketingu-mix za pomocą którego dąży się do wzrostu znajomości produktu
i/lub firmy przez rynek ( wybrany segment rynku). Struktura narzędziowa promocji obejmuje: reklamę,
sprzedaż osobistą, promocję sprzedaży i public relations. Promocja jest często nazywana komunikowaniem
się przedsiębiorstwa z rynkiem
RYNEK – ogół stosunków wymiennych pomiędzy sprzedającymi, oferującymi dobra i usługi
(reprezentującymi podaż) a kupującymi, zgłaszającymi zapotrzebowanie na określone dobra i usługi,
poparte odpowiednimi środkami płatniczymi ( reprezentującymi popyt). Można powiedzied, że rynek to
zespół wszystkich kupujących i sprzedających, których decyzje nawzajem od siebie zależne kształtują układ
elementów sprzężonych: podaż, popyt i cena.
RYNEK DOCELOWY – grupa lub grupy konsumentów do których firma adresuje lub zamierza adresowad
swoja ofertę. Kryterium wyboru jest analiza preferencji konsumenta. Jeżeli są to preferencje homogeniczne,
to firma może uznad za swój cel obsługę całego rynku stosując strategię marketingu niezróżnicowanego
(zagregowanego) Przy preferencjach skoncentrowanych rynek docelowy może byd jeden lub kilka
segmentów rynku. Wybór jednego segmentu oznacza realizację strategii marketingu zróżnicowanego.
Wyodrębnienie rynek docelowy może byd wynikiem istniejącego rozpoznania potrzeb i popytu
konsumentów, własnych możliwości działania i zagrożeo konkurencyjnych lub zastosowania procedur
analizy SWOT.
MARKETING-MIX – Kombinacja 4 podstawowych elementów marketingu: produktu, ceny, dystrybucji i
promocji, na której opiera się każda strategia marketingowa. Elementy te są też nazywane zmiennymi
decyzyjnymi, ponieważ firma może odmiennie kształtowad ich wielkości – zależnie od sytuacji rynkowej i
innych okoliczności.
SEGMENT RYNKU – Względnie jednorodna grupa konsumentów, do których kieruje się działania
marketingowe, wyodrębniona w procesie segmentacji rynku na podstawie określonego kryterium lub
kryteriów. Poprawnie wyodrębniony segment powinien spełniad następujące kryteria;
· Mierzalności ( możliwości uzyskania informacji o cechach danej gr konsumentów, które odróżniają ją od
innych grup)
· Pojemności ( powinien byd dostatecznie rozległy, aby umożliwid stosowanie specyficznej strategii
marketingowej)
· Wrażliwości ( powinien stwarzad szanse oczekiwanej reakcji konsumentów na nakierowanie na nich
narzędzia marketingu)
· Dostępności ( powinien byd dostępny dla firmy a ściślej jej produktów)
· Trwałości ( powinien umożliwiad opłacalną działalnośd rynką przez określony czas.
Wybrane segmenty rynku stają się rynkami docelowymi.
SEGMENTACJA RYNKU – podział rynku na podstawie określonych kryteriów na względnie homogeniczne
rynki cząstkowe nazywane segmentami , które wyznaczają obszar ekspansji przedsiębiorstwa i stanowią
punkt odniesienia dla ustalenia rynku docelowego zbytu oraz formułowania strategii marketingowej.
Wyróżnia się segmentację; geograficzną, demograficzną, psychograficzną.
Procedura s. obejmuje identyfikację zmiennych ( wiek, płed, dochód), opracowanie profili każdego
segmentu, ocenę atrakcyjności każdego segmentu jako obszaru działania firmy, wybór segmentów
docelowych , pozycjonowanie oferty rynkowej, czyli ustalenie pozycji firmy wobec konkurencji oraz oferty
dla każdego rynku
7
OTOCZENIE MARKETINGOWE – zespół warunków jakich przedsiębiorstwo poszukuje szans opłacalnego
działania na rynku. Składają się na to wszystkie podmioty rynkowe, organizacje i różne czynniki, które
wpływają na działalnośd przedsiębiorstwa i jego rezultaty. Na rynku przedsiębiorstwo zderza się z zespołem
różnych zmiennych na które: może nie mied żadnego wpływu, ma częściowy wpływ , ma wpływ całkowity.
CENA- pieniężne wyrażenie wartości towary, niekiedy częściowe, jeśli są stosowane kombinacje wymiany
pieniężnej i niepieniężnej. Cena przybiera różne określenia odpowiadające danemu przedmiotowi wymiany
: cena, taryfa., opłata, czynsz, .honorarium, wstęp, renta, prowizja, premia, odsetki, porto itp. Cena
reprezentuje wartośd dobra lub usługi zarówno dla sprzedawcy, jak i dla nabywcy i jest przedmiotem ich
decyzji ekonomicznych. Sprzedawca podejmuje decyzję określając→ cenę postulowaną, nabywca zaś
decyduje o cenie, zakupując produkt, w wyniku czego ustala się → cenę sprzedaży. Cena należy do
głównych instrumentów działao marketingowych. Jest przede wszystkim środkiem realizacji → strategii
marketingowej sprzedawcy, której powodzenie w szczególnej mierze zależy od umiejętnie prowadzonej→
polityki cen, przynoszącej zamierzone obroty i zyski. Jednocześnie cena jest instrumentem bieżącego
oddziaływania na nabywców w ramach danej kompozycji marketingowej, kształtowanej zwykle poda
znaczącym wpływem → elastyczności cenowej popytu,→ giętkości cen i cen konkurencyjnych(→cena
konkurencyjna). Ujawnia się wówczas szczególna koniecznośd zachowania spójności ceny z pozostałymi
instrumentami → marketing –mix, tj. → produktem, →dystrybucją i → promocją. Cena bowiem
odzwierciedla: przeznaczenie rynkowe produktu ( kręgi nabywców o określonych poziomach zamożności i
reakcji na wysokośd ceny), stosowany → system dystrybucji ( podwyższający lub obniżający kosz i cenę),
sposób i zakres prowadzonej promocji (wymagającej wysokich cen produktów lub przeciwnie –
umożliwiającej ich obniżkę).
CYKL ŻYCIA PRODUKTU-Okres, w którym → produkt znajduje na rynku nabywców. Cykl rozpoczyna się w
momencie wprowadzenia na rynek pierwszej jednostki pieniężnej i trwa do czasu wycofania ostatniej.
Najczęściej cykl życia produktu składa się z 4 faz. W fazie wprowadzania produktu na rynek popytu i
sprzedaży wzrastają wolno i wymagają silnego pobudzania.
W fazie wzrostu dynamika sprzedaży jest bardzo duża. W fazie dojrzałości sprzedaż osiąga najwyższy
poziom, a potem zaczyna spadad. W fazie schyłkowej gwałtownie zanika popyt na dany produkt. Kształt
krzywej cyklu życia produktu oraz długośd poszczególnych faz zależą najczęściej od stopnia nowości
produktu, jego cech funkcjonalnych i jakościowych, liczby i konkurencyjności substytutów, technologii i
organizacji wytwarzania i dokonywanych udoskonaleo. Przebieg krzywej cyklu życia produktu jest odmienny
dla produktu o popycie długotrwałym i krótkotrwałym, produktów podlegających→ modzie, dóbr, dla
których znaleziono nowe zastosowania, nowe rynki zagraniczne itp. Skracanie cyklu życia poszczególnych
produktów zależy od zmian → motywów zakupu i wzrostu → funduszu swobodnej decyzji konsumentów
oraz poszerzania i pogłębiania → asortymentu. Między → strategią marketingową a cyklem życia produktu
istnieją sprzężenia zwrotne; środkami marketingu-mix można oddziaływad na długośd i przebieg cyklu życia
produktu, a każda faza cyklu wymaga stosowania innej kompozycji tych środków. Znajomośd cyklu życia
produktu dostarcza przesłanek do podejmowania decyzji w dziedzinie planowania i rozwoju produktu.
DYSTRYBUCJA:
Zadaniem dystrybucji jest dostarczenie nabywcom pożądanych przez mnich produktów odpowiadających
im miejscu, czasie i po możliwej do zaakceptowania cenie. Od sprawności dystrybucji zależą: szybkośd zbytu
wytworzonych (posiadanych) produktów, zwrot poniesionych nakładów, ciągłośd i wielkośd sprzedaży,
konkurencyjnośd przedsiębiorstwa.
→ Koszty dystrybucji są ważnym czynnikiem decydującym o efektywności i rozwoju przedsiębiorstwa.
Dystrybucja jako jeden z instrumentów marketingu –mix, pozostaje w ścisłej współzależności z pozostałymi
jego instrumentami: produktem, ceną, promocją.
8
Zmienia się pod ich wpływem, sama też determinuje ich kształtowanie się. Np. rodzaj produktu, faza cyklu
życia produktu na rynku przesadzają o stopniu intensywności dystrybucji. Nakłady na opakowania i reklamę
mogą zwolnid producenta z kosztów pośrednictwa hurtowego. Z kolei przepustowośd posiadanej lub
dostępnej sieci handlowej może ograniczad wielkośd zbytu, a tym samym produkcji, Wysokie koszty
dystrybucji mogą stanowid barierę dla korzystania z usług określonych pośredników itp. Projektowanie
systemu dystrybucji w przedsiębiorstwie wymaga podjęcia decyzji odnośnie od sposobu docierania z
produktem do finalnego nabywcy, rodzaju i liczby wykorzystywanych kanałów dystrybucji, dróg fizycznego
przepływu produktu. Zróżnicowany sposób docierania wytwórców ze swoimi produktami do finalnych
nabywców pozwala wyróżnid: dystrybucja bezpośrednią (kanał bezpośredni ) i pośrednią (kanał pośredni)
Ze względu na liczbę pośredników występujących na poszczególnych szczeblach obrotu można wyróżnid :
dystrybucję ekskluzywną, dystrybucję intensywną, dystrybucję selektywną.
W zależności od liczby stosowanych kanałów dystrybucji wyróżnia się dystrybucję jednokanałową i
dystrybucję wielokanałową.
FUNKCJE MARKETINGU – Zbiór czynności, które marketing spełnia w stosunku do firmy, otoczenia
rynkowego i społeczeostwa. Do najważniejszych funkcji marketingu można zaliczyd:
1.funkcję gromadzenia informacji w celu wsparcia procesu decyzyjnego firmy; punktem wyjścia są badania
marketingowe, na podstawie których tworzy się marketingowy system informacyjny dostosowany do
charakteru działalności firmy i wybranej strategii
2. funkcję w dziedzinie obrotu towarowego związane z: obsługą procesów kupna-sprzedaży, przesuwaniem
dóbr od producenta do konsumenta, analizą dróg przebiegu towarów, instytucjami (pośrednikami)
uczestniczącymi w tym procesie
3.funkcja w dziedzinie zarządzania; kluczowym problemem zarządzania marketingowego jest wypracowanie
zintegrowanych systemów działania w osiąganiu zarówno celów bieżących, jak i długookresowych
4.funkcje społeczne (marketing koncentruje się na życzeniach i zachowaniach konsumentów, stymuluje
określone ich zachowania oraz kreuje nowe potrzeby). Wysoką rangę w marketingu uzyskały współcześnie
różne działania dotyczące współpracy przedsiębiorstwa z otoczeniem, określane także mianem
marketingowej orientacji społecznej.
9