porty

Urządzenia peryferyjne
Urządzenie wejścia-wyjścia, urządzenie we/wy, urządzenie I/O (ang. input/output device) służy
do komunikacji komputera z użytkownikiem, komputerem lub innym urządzeniem.
Niektóre z tych urządzeń są typowymi urządzeniami wejścia, inne wyjścia, pozostałe natomiast
jednocześnie wejścia i wyjścia.
* typowe urządzenia wejścia to np.: klawiatura, mysz komputerowa, skaner, joysticki oraz
czytniki nośników danych
* typowe urządzenia wyjścia to np.: monitor, drukarka, głośniki, słuchawki
* typowe urządzenia wejścia i wyjścia to np.: karta sieciowa, modem,ekran dotykowy, dysk
twardy oraz wszelkie inne nagrywalne stacje nośników danych
Część urządzeń wejścia-wyjścia znajduje się wewnątrz obudowy jednostki centralnej komputera,
często nawet bezpośrednio na płycie głównej. Natomiast te urządzenia we/wy, które są przypięte do
komputera za pomocą kabli lub komunikują się z komputerem w inny sposób (np. falami
radiowymi lub za pomocą podczerwieni), zwane są peryferiami komputerowymi.
Interfejs (spolszczenie angielskiego słowa interface, które na polski bywa tłumaczone jako styk}
— w informatyce i elektronice urządzenie pozwalające na połączenie ze sobą dwóch innych
urządzeń, które bez niego nie mogą ze sobą współpracować.
Interfejsy sprzętowe komputera klasy PC:
1. Port męski i żeński - czasami można spotkać się z określeniem portu jako żeńskiego lub
męskiego. Chodzi tutaj o posiadanie bolców w przypadku portu męskiego lub posiadaniu
otworów - w przypadku portu żeńskiego. Do portu męskiego możemy dopasować jedynie
wtyczkę portu żeńskiego i odwrotnie. Portem męskim jest np. COM, natomiast D-SUB żeńskim (posiada 15 otworów).
2. Port równoległy (ang. Parallel Port) - to port w technice komputerowej, w którym dane są
przesyłane jednocześnie kilkoma przewodami, z których każdy przenosi jeden bit informacji
a)
LPT (ang. Line Printer Terminal terminal drukarki wierszowej)(Centronics ). Jest
przeznaczony do podłączenia drukarki, ale
możemy podłączyć także skaner, czy modem lub
inne urządzenia wyposażone we wtyczkę LPT.
Szybkość transferu do 1,2MB/s.
b) SCSI (ang. Small Computers Systems Interface interfejs małych systemów komputerowych).
Pozwala on dołączyć do komputera od 7 do 31
urządzeń SCSI (np. CD-ROM, HDD czy
streamery). SCSI charakteryzuje się
niezawodnością, dużym transferem oraz
możliwością samodzielnej komunikacji
pomiędzy przyłączonymi urządzeniami. Wadą
tych urządzeń jest dosyć wysoka cena. Rodzaje SCSI:
•
SCSI-1: pierwsza wersja standardu. Pozwalała na transfer z prędkością 5 MB/s
na odległość 6 m,
SCSI-2: kolejna wersja standardu. Składa się z dwóch wariantów,
zwiększających transfer do 10 lub 20 MB/s (odpowiednio Fast SCSI i Wide
SCSI). Maksymalna odległość to około 3 metry,
•
SCSI-3: znany jako Ultra SCSI, prędkość transferu 20-40 MB/s, teoretycznie
maksymalna odległość zostaje nadal 3 metry,
•
Ultra2 SCSI: wprowadzono technologię Low Voltage Differential,
pozwalającą na zwiększenia maksymalnej odległości do ~12 m. Prędkość
transferu 40-80 MB/s,
•
Ultra3 SCSI (Ultra160 SCSI): maksymalny transfer 160 MB/s, dodano funkcje
wspomagające wykrywanie i usuwanie przekłamań.
•
Ultra4 SCSI (Ultra320 SCSI): maksymalny transfer 320 MB/s.
•
Ultra 640 SCSI : maksymalny transfer 640 MB/s.
c) ATA (ang. Advanced Technology
Attachments) -przeznaczony do komunikacji z
dyskami twardymi . Używa się także skrótu
IDE (zamiennie z ATA), od 2003 roku (kiedy
wprowadzono SATA) standard ten jest
określany jako PATA (od "Parallel ATA").
Obecnie używa się określeń związanych z
zegarem taktującym interfejs (ATA/33,
ATA/66, ATA/100, ATA/133).
•
3. Port szeregowy (ang. Serial Port) - port
komputerowy, przez który dane są przekazywane w formie jednego ciągu bitów. Port ten
jest zwykle zaopatrzony w specjalny układ o nazwie UART, który tłumaczy ciągi bitów na
bajty i na odwrót.
a)
PS/2 (ang.
Personal System/2). Jest
to odmiana portu
szeregowego, która
zastąpiła standard DIN.
Wtyczka posiada 6
bolców. Złącze
umożliwia podłączenie
klawiatury lub myszy do
naszego komputera.
Czasami możemy spotkać się z kolorowymi wtyczkami PS/2, np. zielony i fioletowy,
gdzie zielony jest od myszki, a fioletowy od klawiatury.
b)
COM (ang. Communication Port - port
komunikacyjny). Do portu możemy podłączyć takie
urządzenia jak mysz, modemy zewnętrzne oraz inne
urządzenia. Dwa fizycznie podłączone porty noszą
odpowiednio nazwy COM1 i COM2. W komputerze
mogą znajdować się także wirtualne porty. Port ten
posiada 9 igieł(DB-9 ), możemy spotkać się ze
starszą wersją tego portu posiadającą 25 igieł(DB25). Złącze COM określane jest często nazwą RS
232C i pozwala na transfer na odległość nie
przekraczającą 15 m z szybkością ok 100 kbit/s
c)
USB (ang. Universal Serial Bus - uniwersalna magistrala szeregowa). Jest to
standard połączenia komputera z urządzeniami zewnętrznymi (skanery, drukarki czy
aparaty cyfrowe). Urządzenia USB nie wymagają
oddzielnego zasilacza (np. jak modemy podłączane do portu
COM). Podłączanie urządzeń nie jest trudnym zadaniem.
Każde urządzenie podłączamy szeregowo do poprzedniego
co eliminuje plątaninę kabli. Wersja USB 1.1 zapewnia
transfer rzędu 12 Mb/s, natomiast jego nowsza wersja USB
2.0 umożliwia przesyłanie danych z prędkością 480Mb/s.
USB może obsługiwać do 127 urządzeń jednocześnie. Jest
zgodny ze standardem Plug & Play.
d) FireWire (IEEE 1394 , i.Link).
Jest nowoczesnym
standardem
izochronicznego,
szybkiego portu
szeregowego. W
zależności od implementacji dane
mogą być przesyłane z prędkością
od 100 do 800 Mb/s. Jest
najszybszym portem w komputerze i w przyszłości może zastąpić swoich poprzedników.
Przykładowym zastosowaniem FireWire 1394 jest przyłączenie cyfrowych kamer, a
także innych urządzeń wyposażonych odpowiednie złącze. FireWire umożliwia obsługę
63 urządzeń jednocześnie. Jest niewątpliwie szybszym portem niż USB 1.1 i USB 2.0.
e) SATA (ang. Serial Advanced Technology Attachment) szeregowa magistrala Serial ATA jest następcą
równoległej magistrali ATA. Do transmisji
przewidziane są cieńsze i bardziej elastyczne kable z
mniejszą ilością styków, co pozwala na stosowanie
mniejszych złączy na płycie głównej w porównaniu do
równoległej magistrali ATA. Interfejs przeznaczony do
komunikacji z przepływnością 150 MB/s,
umożliwiający szeregową transmisję danych między
kontrolerem a dyskiem komputera z przepustowością
ok. 1,5 Gb/s.Obecnie w sprzedaży dostępne są dyski z
kontrolerem wyposażonym w magistralę SATA-2, która
umożliwia dwukrotnie większy transfer niż jej
poprzednik. Planowana jest też trzecia wersja tego
interfejsu, która ma umożliwić przesyłanie danych z
prędkością 600 MB/s.
4. Pozostałe
a) IRDA - port podczerwieni (Infra Red Data) został zaprojektowany do transmisji na krótkie
odległości (0.5-1.5m). Na początku pracował tylko z prędkościami do 115.2 kbit/s ale na dzień dzisiejszy
jest to juz 4 Mbit/s.
b) Bluetooth technologia bezprzewodowej komunikacji krótkiego
zasięgu pomiędzy różnymi urządzeniami elektronicznymi, takimi
jak klawiatura, komputer, laptop, palmtop, telefon komórkowy i
wieloma innymi. Specyfikacja informuje o zasięgu około 10 m,
choć w praktyce, w otwartym terenie, może on wynieść nawet do
200 m. Używa fal radiowych w paśmie ISM 2,4 Ghz. Osiągany transfer to: 721 kb/s i
2Mb/s Urządzenie umożliwiające wykorzystanie tej technologii to Bluetooth Adapter.