Szkoła Podstawowa nr 5 im. Stanisława Staszica w ŁomŜy Program

Szkoła Podstawowa nr 5 im. Stanisława Staszica w ŁomŜy
Scenariusze zajęć wychowawczo – profilaktycznych
realizowanych w klasach IV – VI
Program naprawczy na rok szkolny 2007/2008
Autorzy scenariuszy: Marta Maciorowska
Agnieszka Walczuk
„Grzeczność jest dawaniem na to baczności, aby nasze
rozmowy i uczynki sprawiały przyjemność drugim i nam
samym. Nie jest ona cnotą, lecz z wielu cnót wypływa,
a niekiedy jest jej uzupełnieniem... „
J.P.GAULTIER
Cele modułu:
1. Rozumienie pojęcia savoir – vivre
2. Wskazanie potrzeby Ŝycia zgodnie z zasadami savoir – vivre
3. Rozwijanie w sobie i swoim Ŝyciu przymiotów dobrze wychowanego człowieka
Spodziewane efekty:
1. uczeń wie co składa się na dobre wychowanie
2. uczeń rozumie pojęcie savoir – vivre
3. uczeń potrafi wcielić w Ŝycie poznane zasady w sytuacjach wykreowanych
4. uczeń potrafi ustalić miejsca w jakich obowiązują zasady dobrego zachowania
5. uczeń potrafi wyliczyć korzyści płynące ze stosowania dobrych manier
6. uczeń wskazuje wady i zalety funkcjonowania savoir – vivru w Ŝyciu zbiorowym
Formy pracy:
1. praca zbiorowa
2. praca w małych grupach
3. praca indywidualna
Metody pracy:
1. słowne (pogadanka, mini – wykład, rozsypanki słowne)
2. poglądowe (prezentacja multimedialna)
3. działania praktycznego (plakaty, drama)
TEMAT: Moje zachowanie świadczy o mnie (1 godzina lekcyjna)
Cele lekcji, metody i formy pracy zostały określone dla całego cyklu.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Pogadanka o zachowaniu się w róŜnych sytuacjach. Uświadomienie uczniom, Ŝe
dobre lub złe zachowanie wpływa na jego opinię (jego postrzeganie przez
otoczenie).
2. Praca w grupach – rozdanie tekstów wierszy z prośbą o ułoŜenie ich w
odpowiedniej kolejności tak, aby stanowiły całość. (załącznik nr 1)
3. Praca w grupach – przygotowanie plakatów z regułami postępowania w róŜnych
sytuacjach. (załącznik nr 2)
4. Prezentacja prac grupowych. Omówienie zasad, które nie pojawiły się na plakatach
uczniowskich.
5. Zakończenie – podsumowanie zajęć w formie rozsypanki sylabowej (hasło: Moje
zachowanie świadczy o mnie) – (załącznik nr 3)
Załącznik nr 1
„Wszyscy mnie lubią
To rzecz wspaniała
Chyba się jednak dobrze starałam.
Chciałam, by lubić zaczął mnie ktoś,
Więc byłam miła mówiąc wciąŜ:
Proszę, przepraszam, bardzo dziękuję
I uśmiechałam się, no i w ogóle.
Teraz mnie lubią wszyscy
Więc w górę skaczę z radości
- do samych chmurek.”
„śyjąc w zgodzie ze wszystkimi –
Jak to pięknie! – nie musimy
Z nikim kłócić się i czubić…
MoŜemy się nawzajem lubić!
I nawet w daleką drogę
Swych przyjaciół zaprosimy.
ToŜ we wszystkim nam pomogą
I jest teŜ weselej z nimi!”
„Duszno i ciasno jest w autobusie,
Lecz kaŜdy pokornie przyjąć to musi.
CóŜ więc bilet grzecznie kasuję,
Miejsca staruszce ustępuję
I młodej mamie z dzieckiem na ręku
Fotel oddaję,
A sam cicho staję”
Załącznik nr 2
Jak się witać i przedstawiać
1. Kto przedstawia się pierwszy
Generalnie męŜczyzna przedstawia się kobiecie, zaś młoda kobieta - starszej.
W pracy swoje imię i nazwisko pierwsza wymienia osoba młodsza rangą.
2. Wstać czy witać się na siedząco
Zasada, Ŝe "kobieta zawsze siedzi" trąci nieco myszką. Dziś normy są elastyczne
i mniej honorują płeć piękną. Zawsze moŜesz siedzieć, gdy witasz się z osobami
młodszymi od siebie. Uniesienie się z krzesła jest oznaką szacunku dla osoby,
z którą się witasz, bez względu na wiek i płeć. Nigdy więc nie zaszkodzi.
3. Cmok, cmok na powitanie
Całuskami w policzek obdarzają się dziś nie tylko przyjaciółki. Jeśli nie podoba
ci się ta moda, nie musisz jej ulegać. Miłe słowa i uścisk dłoni wystarczą, nikt
nie weźmie cię za oschłą i zimną.
Z wizytą u rodziny i przyjaciół
4. Dowiedz się, z jakiej okazji jesteś zaproszony
Gospodarze nie zdradzili, dlaczego zapraszają gości? Zapytaj i o okazję, i o
formę przyjęcia. Inaczej moŜesz się poczuć niezręcznie, jeŜeli w niedbałym
stroju i z pustymi rękami zjawisz się na uroczystej kolacji z okazji rocznicy
urodzin.
5. Bądź punktualny
JeŜeli gospodarze precyzyjnie określili godzinę, o której oczekują gości, nie
wypada się spóźniać więcej niŜ kilka minut. MoŜesz zepsuć scenariusz
przyjęcia, zwłaszcza jeŜeli w menu kolacji są dania gorące. Nie wolno teŜ
przychodzić przed czasem - gospodarze mogą nie być gotowi.
6. Gdy nie znasz innych gości
Najpierw przywitaj się z tymi, których znasz. Z nieznajomymi powinni poznać
cię gospodarze. JeŜeli nie mają czasu tego zrobić, spokojnie moŜesz przedstawić
się nieznajomym.
7. Gdy nie wiesz, co jak jeść
Nie odmawiaj zjedzenia nieznanej ci potrawy. Szkoda tracić okazję do
spróbowania czegoś nowego. Zacznij jedzenie od czegoś, co znasz i spokojnie
podpatruj, jak radzą sobie z nowością inni.
8. Jeśli jesteś na diecie
to wyłącznie twoja sprawa. Z menu wybieraj potrawy, które moŜesz jeść i tak je
dziel, by zawsze mieć coś na talerzu. Unikniesz kłopotliwych dokładek i....
tłumaczeń.
9. Nie krytykuj gospodarzy w ich własnym domu
Nawet jeŜeli nie wszystko na przyjęciu przypada ci do gustu, np. dobór gości
czy przygotowanie potrawy, nie dziel się swoją opinią z innymi. PrzecieŜ
gospodarze mocno się natrudzili. Na drugi raz po prostu moŜesz z zaproszenia
nie skorzystać.
10. Wyjdź nim gospodarze zaczną ziewać
Nie wypada wychodzić przed deserem, chyba Ŝe masz ku temu rzeczywiście
powaŜny powód. Postaraj się teŜ nie zasiedzieć zbyt długo. Jeśli gospodarze
wyglądają na zmęczonych, nie ulegaj ich sugestiom, by nie przerywać tak
miłego spotkania, tylko poŜegnaj się serdecznie i zostaw ich samych.
11. Nie wpadaj bez zapowiedzi
Gdybyś chciał za przyjęcie podziękować osobiście, nie wpadaj bez zapowiedzi
nawet do przyjaciół. Uszanuj fakt, Ŝe mogą mieć juŜ inny plan na najbliŜszy
czas. Zadzwoń, by ich o tym uprzedzić.
Załącznik nr 3
MO JE
WA
ZA CHO
NIE ŚWIAD
CZY O MNIE
TEMAT: Na czym polega sztuka konwersacji? (2 godziny lekcyjne)
Cele lekcji, metody i formy pracy zostały określone dla całego cyklu.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Przedstawienie celu lekcji.
2. Określenie pojęcia konwersacja.
3. Praca w grupach na plakatach dotycząca charakterystyki formalnego i
nieformalnego stylu rozmowy. Po odczytaniu prac uczniów wyliczyć sytuacje i/lub
miejsca, w których korzystamy z jednego i drugiego stylu.
4. W grupach wcześniej podzielonych zaprezentowanie krótkich scenek tematycznych:
wizyta u lekarza, spotkanie u kolegi po nieobecności w szkole, rozmowa z panią
sekretarką na temat wyrobienia legitymacji. WaŜne jest, aby w inscenizacji
zaistniały momenty wejścia do pomieszczenia i opuszczania go. (przy odgrywaniu
scenek przez grupę naleŜy wytypować obserwatora, który zakwalifikuje daną
scenkę do odpowiedniego stylu rozmowy i podkreśli wady i zalety inscenizacji.
MoŜe to być jedna osoba, moŜe to być konkurencyjna grupa)
5. Rozmowa z uczniami na temat zasad komunikowania się w sytuacjach
niebezpośrednich (np. rozmowa przez telefon, rozmowy na czacie, epistolografia).
Wypisać na tablicy kilka z tych zasad (najbardziej podstawowe).
6. Praca w grupach nad ułoŜeniem dialogu rozmowy telefonicznej: (podobnie jak w
pkt 2 proponuję ocenę przygotowanych dialogów pod kątem ich poprawności przez
uczniów lub nauczyciela) – (załącznik nr 1)
7. Przedstawienie definicji netykiety – zasady savoir –vivre w Internecie. Netykieta,
podobnie jak zwykłe zasady przyzwoitego zachowania, nie jest dokładnie
skodyfikowana, nikt teŜ nie zajmuje się systematycznym karaniem osób łamiących
te zasady, jednak uparte łamanie zasad netykiety moŜe się wiązać z róŜnymi
przykrymi konsekwencjami, jak np.: zgłoszenie naduŜycia do odpowiedniego działu
i odcięcie "niegrzecznego" osobnika od określonej usługi internetowej przez jej
administratora. Zasady netykiety wynikają wprost z ogólnych zasad przyzwoitości
lub są odzwierciedleniem niemoŜliwych do ujęcia w standardy ograniczeń
technicznych wynikających z natury danej usługi Internetu.
8. Praca metodą burzy mózgów (grupy dostają karteczki, na których mają zapisać
główne zasady funkcjonowania w sieci). Podsumowaniem będzie przedstawienie
prezentacji „Zasady netykiety” (dostępna na płytce):
• Zawsze pisz na temat i moŜliwie zwięźle.
• Pilnuj odpowiedniego cytowania listu, na który odpowiadasz.
• Nie wysyłaj nikomu komercyjnych ogłoszeń ani reklam!
• Nie wysyłaj załączników do poczty, jeśli Cię o to nie poproszono.
• Twoja sygnaturka, czyli podpis, powinna mieć co najwyŜej cztery linie
tekstu.
• Pamiętaj o odpowiednich tytułach pisanych przez siebie wiadomości
• Staraj się nie wysyłać listów formatowanych w HTML-u,
• Jeśli zadajesz komuś pytanie, sformułuj je precyzyjnie Jeśli dyskusja
przerodzi się w prywatną wymianę poglądów, kontynuuj ją korespondując z
Twoimi rozmówcami poza grupą czy forum.
• Nie przeklinaj - nikt nie będzie czytał listów rozpoczynających się od steku
wyzwisk!
• Staraj się nie pisać wielkimi literami - w Internecie oznacza to, Ŝe krzyczysz.
Nie naduŜywaj takŜe wykrzykników. Jeśli chcesz wyróŜnić jakieś słowo lub
zdanie w Twoim liście, moŜesz uŜyć *gwiazdek* lub _podkreślenia_
• UwaŜaj z humorem i ironią! To, co przekazujesz tonem głosu jako Ŝart, na
piśmie moŜe być niezrozumiałe albo obraźliwe. MoŜesz uŜywać "smileyów",
czyli symboli oznaczających uczucia. Odczytuj je przechylając głowę w lewo
- uśmiech moŜesz przekazać jako :-) a "z przymruŜeniem oka" jako ;-)
• Jeśli chcesz zwrócić komuś uwagę, zrób to kulturalnie, najlepiej na adres
prywatny. Staraj się doradzać innym, a nie wyśmiewać ich - kaŜdy był kiedyś
początkujący!
• Rozmawiając na IRC lub korzystając z komunikatorów nie uŜywaj polskich
znaków
9. Praca w grupach dotycząca zasad i sformułowań związanych z netykietą. (załącznik
nr 2)
10. Rozmowa na temat co to są emotikony i jak w rozsądny sposób ich uŜywać. Jako
podsumowanie praca w grupach. Korzystając z przedstawionych na prezentacji
najczęściej uŜywanych emotikonek. Wstaw je w odpowiednie miejsca otrzymanych
zapisków rozmów. (załącznik nr 3)
11. Podsumowanie cyklu lekcji. UłoŜenie krótkiego hasła rymowanego
podsumowującego lekcje – praca w grupach.
Załącznik nr 1
Dzwonisz pierwszy raz do szkoły tańca. Chcesz się zapisać na
kurs tańca towarzyskiego. Musisz dowiedzieć się ile razy i w
jakie dni tygodnia odbywają się zajęcia; jaka jest odpłatność za
kurs; jak naleŜy być ubranym na zajęciach; w jaki sposób
rozliczane są nieobecności na zajęciach.
Dzwonisz do kolegi/koleŜanki z propozycją wyjścia do kina.
Telefon odbiera jego mama. W rozmowie z kolega ustal dzień,
godzinę i tytuł filmu, który chcecie obejrzeć. Zaproponuj wyjście
większą grupą.
Dzwonisz do rejestracji szpitala i chcesz zamówić wizytę u
ortopedy na zdjęcie gipsu. Ustal termin wizyty do pana doktora
Palucha. Zdobądź informacje, jaką dokumentację musisz mieć ze
sobą i czy musisz osobiście potwierdzić umówioną telefonicznie
wizytę.
Załącznik nr 2
Dopasuj podane wyrazy do ich definicji wpisując w kwadracie odpowiednią liczbę:
Flooding
łańcuszek
Spam
flamewar
trolling
1. rozsyłanie niechcianych wiadomości lub zamieszczanie w
komunikatorach wiadomości niezgodnych z tematem
2. seria wiadomości celowo wrogich lub obraźliwych wysyłanych na grupę, listę czy
forum dyskusyjne, zwana często „wojną na obelgi”
3. wielokrotne wysłanie tej samej wiadomości lub wielu róŜnych
wiadomości w bardzo krótkich odstępach czasu
4. celowe działanie na forach czy grupach dyskusyjnych mające na celu
wywołanie kłótni i bezsensownych dyskusji
5. wiadomość mailowa o charakterze namawiania do dalszego przesyłania
danej wiadomości
Spróbuj rozszyfrować podane poniŜej zwroty często występujące w
Internecie. Dla ułatwienia w nawiasach podano ich angielskie tłumaczenie.
LOL (Laugh Out Loud)
CU (See You)
EOD (End of Discussion)
2U2 (To You Too)
4U (For You)
APO (skrót z języka polskiego)
BiSwK (skrót z języka polskiego)
PLS (Please)
Załącznik nr 3
- Idę dziś do dentysty wyrwać ząb. Ciary mi chodzą po plecach.
- Nie będzie tak źle.
- No nie wiem. Mam mieszane uczucia
- Ale pomyśl tylko jaka będzie ulga, jak juŜ wyjdziesz z gabinetu.
- Rzeczywiście. To jedyna pocieszająca myśl.
- Jestem załamana! Zostawił mnie i chodzi teraz z tą rudą z VI
klasy.
- NiemoŜliwe!
- Gdyby trafił teraz w moje ręce, to chyba rozerwałabym go na
strzępy!
- Jak znam Ciebie, to prędzej rzuciłabyś się mu na szyję. Przyznaj
się to tylko taka ściema z tym rozstaniem?
- A co dałaś się nabrać?
- MoŜe pójdziemy w sobotę do kina? Trzeba tylko skrzyknąć
większą ekipę, będzie weselej.
- Nie wiem czy to dobry pomysł.
- No, nie spodziewałem się po Tobie takiego entuzjazmu.
- Sorry, ale ta propozycja w ogóle mnie nie rusza.
- No to teraz ja się zdołowałem. Myślałem, Ŝe coś jednak z tego
wyjdzie.
- Ale w sumie, to nie tylko ode mnie zaleŜy. Jak wszyscy będą
chcieli iść, to pójdziemy. Nie będę więc juŜ tego komentować