Zmiany prawne dotyczące odpowiedzialności i

prawo i administracja
Ewelina Kurowska, Kancelaria CZUBLUN TRĘBICKI
Zmiany prawne
dotyczące odpowiedzialności
i rozliczania się z generalnym
wykonawcą
24 grudnia 2013 r. weszły w życie przepisy dotyczące podwykonawców zaangażowanych w realizację
zamówień publicznych. Podstawowym celem nowelizacji jest ochrona podwykonawców w zamówieniach
publicznych na roboty budowlane przed brakiem zapłaty należnego im wynagrodzenia.
Ustawodawca dostrzegł problem z dochodzeniem należności przez
podwykonawców generalnego wykonawcy już w 2003 r. Wówczas
wprowadził do Kodeksu cywilnego przepisy o solidarnej odpowiedzialności generalnego wykonawcy i inwestora.
Nowelizacja Kodeksu cywilnego z 14 lutego 2003 r. wprowadziła art. 6471 § 5 k.c., na podstawie którego inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy za wykonane roboty. Warunkiem
powstania tego rodzaju odpowiedzialności jest zaakceptowanie
przez inwestora umowy wykonawcy z podwykonawcą robót
budowlanych.
Z solidarnego charakteru zobowiązania inwestora wynika,
że podwykonawca – wierzyciel może żądać zapłaty całości albo
części należności od wszystkich zobowiązanych solidarnie łącznie, od niektórych z nich lub od każdego z osobna. Oznacza to,
że podwykonawca może skierować w całości żądanie zapłaty należnego wynagrodzenia bezpośrednio do inwestora. Co więcej, nie
musi wcześniej podejmować jakichkolwiek działań zmierzających
do zaspokojenia jego wierzytelności w stosunku
do bezpośredniego kontrahenta, czyli wykonawcy. Odpowiedzialność inwestora nie ma bowiem charakteru
posiłkowego i nie ma potrzeby wykazywania, że dochodzenie
roszczenia od wykonawcy okazało się bezskuteczne, czy też w jakikolwiek sposób utrudnione.
Treść tej regulacji od samego początku budziła kontrowersje.
Po pierwsze, zwiększyła ryzyko inwestora, gdyż stał się on odpowiedzialny za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy również w sytuacji, gdy rozliczył się już z generalnym wykonawcą.
Po drugie, wprowadzona regulacja nie zapewniła ochrony
wszystkim uczestnikom procesu inwestycyjnego. Na gruncie jej
stosowania powstały wątpliwości, jakie umowy są umowami o podwykonawstwo warunkującymi zastosowanie art. 6471 § 5 k.c. Kwestię tę rozstrzygnął Sąd Najwyższy w wyroku z 17 października
2008 r. (sygn. akt I CSK 106/08), zgodnie z którym inwestor ponosi solidarną odpowiedzialność wraz z wykonawcą jedynie wówczas, gdy rezultat świadczenia podwykonawcy stał się składnikiem
obiektu, który wykonawca jest zobowiązany zrealizować w ramach
umowy o roboty budowlane z inwestorem. Jednocześnie Sąd Najwyższy wprost określił, że nie są umowami o podwykonawstwo
w rozumieniu art. 6471 § 5 k.c. umowy zawierane przez wykonawcę z dostawcą maszyn i urządzeń potrzebnych do wykonania robót budowlanych, jak też umowy zawierane przez wykonawcę
z dostawcą materiałów budowlanych.
Tym samym, podwykonawca, który zobowiązał się wobec generalnego wykonawcy
do sprzedaży, dostawy i montażu
stolarki okienno-drzwiowej, będzie
podwykonawcą w rozumieniu
6471 § 5 k.c. jedynie w zakresie
montażu stolarki, ponieważ jedynie w tym zakresie wykonuje roboty budowlane. Oznacza to, że inwestor
nie będzie odpowiedzialny solidarnie wobec podwykonawcy za wypłatę wynagrodzenia
za sprzedaż i dostawę.
Potrzeba zmian
Fala upadłości spółek z branży budowlanej realizujących
projekty drogowe oraz obiekty sportowe oraz idąca za tym
44
Magazyn Autostrady 8-9/2014
prawo i administracja
fala protestów podwykonawców, którzy nie otrzymali należnego
wynagrodzenia, w sposób jaskrawy ukazały, że ochrona wynikająca
z Kodeksu cywilnego jest niewystarczająca, ponieważ nie zabezpiecza interesów podwykonawców realizujących dostawy i usługi dla
potrzeb zamówień publicznych na roboty budowlane.
Na tym tle doszło do ożywionej dyskusji na temat uregulowania kwestii ochrony podwykonawcy na gruncie Prawa zamówień
publicznych.
Jak wskazano w Uzasadnieniu o zmiany Ustawy Prawo zamówień
publicznych (Druk sejmowy nr 1179) przepisy ustawy PZP nie regulują w sposób kompleksowy problematyki podwykonawstwa
na etapie procedury dotyczącej udzielenia zamówienia publicznego. Zdaniem ustawodawcy podwykonawstwo ma ogromne znaczenie dla zapewnienia sprawnego i niezakłóconego wykonywania zamówień publicznych oraz uczestnictwa małych i średnich
przedsiębiorstw w realizacji zamówień publicznych. Natomiast
przypadki nieregulowania lub nieterminowego regulowania wynagrodzeń dla podwykonawców mogą – w opinii ustawodawcy –
skutkować nawet likwidacją MSP.
Wprowadzone nowelizacją z 8 listopada 2013 r. (Dz.U. z 2013 r.,
poz. 1473) zmiany w ustawie PZP mają więc wzmocnić ochronę
praw podwykonawców, w szczególności poprzez zapewnienie pełnej wypłaty należnego im wynagrodzenia. Cel ten ustawodawca
chce osiągnąć m.in. poprzez zmianę zasad rozliczeń zamawiającego z wykonawcą.
Podwykonawstwo według ustawy PZP
Analizę wprowadzonych zmian należy rozpocząć od definicji
umowy o podwykonawstwo, którą uregulowano w art. 2 pkt 9b)
ustawy PZP. Zgodnie z nią przez umowę o podwykonawstwo należy rozumieć pisemną umowę o charakterze odpłatnym, której
przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane stanowiące część zamówienia publicznego, zawieraną pomiędzy wybranym przez zamawiającego wykonawcą a co najmniej jednym
innym podmiotem (podwykonawcą), a w przypadku zamówień
publicznych na roboty budowlane także między podwykonawcą
a dalszym podwykonawcą lub między dalszymi podwykonawcami.
Trzeba podkreślić, że przywołana definicja nie odnosi się do zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, dla których
została stworzona odrębna definicja.
Z nowo dodanego art. 2 pkt 9b) ustawy PZP wynika, że pojęcie to odnosi się co do zasady do umowy zawartej pomiędzy wybranym przez zamawiającego wykonawcą a innym podmiotem –
podwykonawcą. Natomiast w przypadku zamówień publicznych
na roboty budowlane obejmuje ono również umowy zawierane
między podwykonawcą a dalszym podwykonawcą lub między dalszymi podwykonawcami. Co prawda definicja wskazuje na wszystkie rodzaje zamówień: usługi, dostawy i roboty budowlane, ale
zasadniczo późniejsze postanowienia chronią podwykonawców
umów na roboty budowlane.
Wątpliwości budzi natomiast użyte w treści definicji sformułowanie „części zamówienia publicznego”. Kwestię tę wyjaśnia
uzasadnienie, z którego dowiadujemy się, że: „w związku z powiązaniem przedmiotu umowy o podwykonawstwo z częścią zamówienia publicznego, do kategorii tego rodzaju umów będą kwalifikowane wyłącznie te umowy, których rezultat będzie stanowił
jednocześnie wykonanie zamówienia publicznego, podlegający
następnie odbiorowi i ocenie, w zakresie należytego wykonania,
przez zamawiającego. W świetle projektowanej definicji umowy
o podwykonawstwo nie będą dotyczyły świadczeń potrzebnych
podwykonawcom i dalszym podwykonawcom do prowadzenia
działalności związanej z realizacją podzlecanych zamówień, lecz
nieobjętych opisem przedmiotu zamówienia (…)”.
Dla przykładu, w przypadku budowy autostrady podwykonawstwem w rozumieniu ustawy PZP będzie np. dostawa kruszywa.
Natomiast okoliczność, w której wykonawca, dla potrzeb realizacji tego zamówienia, wziął kredyt, nie sprawia, że bank uzyskuje
status podwykonawcy w rozumieniu ustawy PZP.
Nowelizacja zniosła dotychczas obowiązujące przepisy art.
36 ust. 4 i 5 ustawy PZP, zgodnie z którymi zamawiający był
uprawniony do żądania wskazania części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom, oraz zastrzeżenia w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, że część lub całość zamówienia nie może być powierzona podwykonawcom.
W ich miejsce wprowadzono regulacje, których zadaniem jest
zapewnienie swobody zlecania podwykonawstwa. Z dodanego
art. 36a wynika, że wykonawca może powierzyć wykonanie części
zamówienia podwykonawcy, co w zasadzie nie odbiega od stanu
poprzedniego. Jednak istotnemu ograniczeniu uległo uprawnienie
zamawiającego do żądania osobistego wykonywania zamówienia
przez wykonawcę. Takie żądanie jest dopuszczalne jedynie w odniesieniu do kluczowych części zamówienia na roboty budowlane
lub usługi oraz, w przypadku zamówienia na dostawy, do prac
związanych z rozmieszczeniem i instalacją, w ramach zamówienia na dostawy.
Zastrzeżenie o obowiązku osobistego wykonania zamówienia
przez wykonawcę nie będzie jednak skuteczne w zakresie, w jakim
wykonawca powołuje się na zasoby podmiotu trzeciego na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy PZP, w celu wykazania
spełnienia warunków z art. 22 ust. 1 ustawy PZP (art. 36a ust.
3 ustawy PZP). Oznacza to, że zamawiający nie będzie mógł przeciwdziałać powierzeniu realizacji kluczowych części zamówienia
podwykonawcy udostępniającemu zasoby. Należy zastanowić się
nad sensem wprowadzenia regulacji ograniczającej udział podwykonawcy (art. 36a ust. 2 ustawy PZP), która już w kolejnym ustępie zostaje zniesiona (art. 36a ust. 3 ustawy PZP). Zamawiający
zostali w ten sposób niejako pozbawieni narzędzia umożliwiającego realne ograniczenie udziału podwykonawców w uzasadnionych rodzajem zamówienia sytuacjach.
Zgodnie natomiast z treścią art. 36b ustawy PZP zamawiający
może żądać wskazania przez wykonawcę we wniosku lub ofercie
części zamówienia, której wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcy lub podania przez wykonawcę nazw (firm) proponowanych podwykonawców. Jednocześnie ustawodawca zapewnił możliwość dokonywania zmian w zakresie zadeklarowanego
w ofercie podwykonawstwa poprzez: wskazanie innych podwykonawców, rezygnację z podwykonawców, wskazanie innego zakresu podwykonawstwa oraz powierzenie zamówienia podwykonawcom mimo uprzedniego niewskazania ich udziału przy
realizacji zamówienia.
Jeżeli zmiana lub rezygnacja z podwykonawcy dotyczą podmiotu, na zasoby którego wykonawca powoływał się w trybie art.
www.autostrady.elamed.pl
45
prawo i administracja
26 ust. 2b ustawy PZP, w celu wykazania spełnienia warunków
z art. 22 ust. 1 ustawy PZP, wówczas wykonawca musi wykazać,
że nowy podwykonawca lub wykonawca (samodzielnie) jest w stanie je wypełnić.
Zasady rozliczania się
zamawiającego z wykonawcą
Wprowadzając nowe zasady rozliczania się zamawiającego z wykonawcą, ustawodawca dążył do zapewnienia płynności finansowej wykonawców i podwykonawców robót budowlanych poprzez
zwiększenie częstotliwości wypłacanego im wynagrodzenia oraz
zapewnienia terminowej i pełnej zapłaty.
Nowe zasady rozliczeń dotyczą zamówień na roboty budowlane
o terminie wykonania dłuższym niż 12 miesięcy. Wynagrodzenie
nadal może być wypłacane w całości albo w częściach. Jednak
w sytuacji, gdy zamawiający przewiduje zapłatę całości wynagrodzenia należnego wykonawcy dopiero po zrealizowaniu całości
robót budowlanych, musi liczyć się obowiązkiem wypłaty zaliczek. Ustawodawca po raz pierwszy w historii polskiego systemu
zamówień publicznych wprowadził bowiem obowiązkowe zaliczki
(art. 143 ust. 1 pkt 2) ustawy PZP).
Co istotne, aby wykonawca mógł otrzymać zarówno część wynagrodzenia, jak i zaliczkę, jest zobowiązany przedstawić zamawiającemu dowody zapłaty podwykonawcom i dalszym podwykonawcom wymagalnego na ich rzecz wynagrodzenia za odebrane
części zamówienia, które zostały im zlecone. Jeżeli wykonawca nie
przedstawi wszystkich dowodów zapłaty, zamawiający pomniejsza
kwotę należnego wynagrodzenia albo wysokość kolejnej zaliczki
o sumę kwot wymagalnych wynagrodzeń wynikających z nieprzedstawionych dowodów zapłaty.
Ustawodawca uzależnia więc wypłatę wynagrodzenia od przedstawienia dowodów zapłaty na rzecz podwykonawców wyłącznie
w przypadku wynagrodzenia płatnego w częściach albo przy zaliczkach. Oznacza to, że mechanizm warunkujący wypłatę wynagrodzenia od przedstawienia dowodów zapłaty na rzecz podwykonawców nie obejmuje przypadków, w których wynagrodzenie
jest płatne w całości po wykonaniu robót budowlanych.
Innym rozwiązaniem zabezpieczającym interesy podwykonawców, które może zostać zastosowane wyłącznie w przypadku wynagrodzenia płatnego w częściach, jest wskazanie przez
zamawiającego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia
procentowej wartości ostatniej części wynagrodzenia, która nie
może być większa niż 10% wynagrodzenia należnego wykonawcy. Kwota, która dzięki temu pozostanie w dyspozycji zamawiających, będzie mogła posłużyć do bezpośredniego zaspokojenia
roszczeń podwykonawców oraz dalszych podwykonawców z tytułu należnego im wynagrodzenia, które nie zostało wypłacone
przez wykonawcę.
Ustawodawca nie przewidział analogicznego rozwiązania dla
zaliczek, ponieważ to zamawiający ustala ich wysokość, w związku z czym suma udzielonych zaliczek nie musi stanowić pełnej
wysokości wynagrodzenia wykonawcy.
Rzeczy nabyte przez wykonawcę, podwykonawcę lub dalszego podwykonawcę w ramach wypłaconej części wynagrodzenia
lub zaliczki stanowią własność zamawiającego. Zasada ta wynika z art. 143a ust. 4 ustawy PZP i ma służyć ochronie środków
46
Magazyn Autostrady 8-9/2014
publicznych przeznaczonych na realizację dostaw niezbędnych
do robót budowlanych.
W sytuacji gdy wykonawca będzie uchylał się od dokonania
zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy, obowiązek ten
przechodzi na zamawiającego. Jednak obowiązek ten będzie aktualizować się wyłącznie w stosunku do podwykonawców, którzy
są stronami umów o podwykonawstwo zaakceptowanych przez
zamawiającego, co wynika z art. 143c ust. 1 ustawy PZP.
Wynagrodzenie, o którym mowa powyżej, dotyczy wyłącznie
należności powstałych po zaakceptowaniu przez zamawiającego
umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane lub po przedłożeniu zamawiającemu potwierdzonego
za zgodność z oryginałem odpisu umowy o podwykonawstwo,
której przedmiotem są dostawy lub usługi. Bezpośrednia zapłata
obejmuje wyłącznie wynagrodzenie, które jest należne od momentu zaakceptowania przez zamawiającego umowy o podwykonawstwo i nie obejmuje odsetek (nawet wymagalnych).
Przed dokonaniem bezpośredniej zapłaty zamawiający jest zobowiązany umożliwić wykonawcy zgłoszenie pisemnych uwag
dotyczących zasadności bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy. Zamawiający wyznacza wykonawcy termin na zgłoszenie uwag, który nie
może być krótszy niż 7 dni od dnia doręczenia tej informacji.
W przypadku gdy zgłoszone uwagi wykażą niezasadność bezpośredniej zapłaty, zamawiający składa do depozytu sądowego
kwotę potrzebną na pokrycie wynagrodzenia podwykonawcy
lub dalszego podwykonawcy. Należy się spodziewać, że bezpośrednia płatność będzie zapewne dokonywana wyłącznie w sytuacji, kiedy wykonawca nie wniesie uwag w terminie albo nie
wniesie ich w ogóle. Trudno bowiem oczekiwać od zamawiającego, że w przypadku zgłoszenia przez wykonawcę zastrzeżeń
będzie badał ich zasadność i oceniał, czy wykonawca miał rację,
nie dokonując wypłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy,
a następnie na tej podstawie podejmował decyzję o zasadności
bezpośredniej płatności.
Jeżeli natomiast zamawiający dokona już bezpośredniej płatności na rzecz podwykonawcy, to następnie dokonuje potrącenia wypłaconej podwykonawcy kwoty z wynagrodzenia należnego wykonawcy. Wielokrotne dokonywanie bezpośredniej zapłaty
podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy lub konieczność
dokonania bezpośrednich zapłat na sumę większą niż 5% wartości umowy w sprawie zamówienia publicznego może stanowić
podstawę do odstąpienia od umowy przez zamawiającego. Ustawodawca sformułował więc przesłankę odstąpienia, która nie jest
oparta na nienależytym wykonywaniu umowy przez wykonawcę
w sensie merytorycznym.
Zasady akceptacji umów o podwykonawstwo
Odpowiedzialność zamawiającego roboty budowlane za zapłatę
wynagrodzenia podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom
powstaje w sytuacji, gdy wykonawca (podwykonawca) przedłożył zamawiającemu umowę o podwykonawstwo, a ten ją zaakceptował.
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zamierzający zawrzeć umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem
są roboty budowlane (czyli to roboty budowlane będą podwy-
prawo i administracja
konywane), jest zobowiązany w trakcie realizacji zamówienia publicznego do przedłożenia zamawiającemu projektu takiej umowy. Jeżeli taki projekt chce przedłożyć podwykonawca lub dalszy
podwykonawca, wówczas musi dodatkowo załączyć do niego zgodę wykonawcy na zawarcie takiej umowy. Ponadto ww. podmioty
są zobowiązane dołączyć dokumenty wykazujące, że proponowany
podwykonawca lub dalszy podwykonawca spełniają warunki określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Kluczowym
elementem treści projektu takiej umowy jest określenie terminu
zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, który nie może być dłuższy niż 30 dni.
Następnie zamawiający w terminie określonym w umowie o roboty budowlane (umowa główna) może zgłosić pisemne zastrzeżenia do projektu umowy o podwykonawstwo. Obowiązek ten aktualizuje się w sytuacji, gdy projekt umowy o podwykonawstwo:
1)nie spełnia wymagań określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia;
2)przewiduje termin zapłaty wynagrodzenia dłuższy niż 30 dni;
3)nie wykazano spełnienia przez podwykonawcę lub dalszego
podwykonawcę warunków określonych w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.
Brak zastrzeżeń ze strony zamawiającego w wyznaczonym terminie oznacza akceptację projektu.
Podobny tryb został przewidziany dla już zawartej umowy
o podwykonawstwo, która przechodzi ponowną kontrolę zamawiającego. W terminie 7 dni od jej zawarcia należy przedstawić
jej odpis potwierdzony za zgodność z oryginałem do akceptacji
zamawiającego. Zamawiający może w terminie określonym w umowie o roboty budowlane (umowa główna) zgłosić pisemny sprzeciw do umowy o podwykonawstwo w przypadkach wskazanych
w punktach 1-3 (powyżej).
Inny tryb został natomiast przewidziany dla akceptacji umów
o podwykonawstwo zawieranych w ramach zamówień na roboty budowlane, których przedmiotem są dostawy lub usługi (czyli tam gdzie podwykonywane będą dostawy lub usługi). W tym
przypadku wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca
nie przedkłada zamawiającemu projektu umowy, a jedynie w terminie 7 dni od zawarcia umowy o podwykonawstwo jej odpis
potwierdzony za zgodność z oryginałem.
Co istotne, spod tego obowiązku zostały wyłączone umowy
o podwykonawstwo mające za przedmiot dostawę lub usługę,
których wartość jest mniejsza niż 0,5% wartości umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz umowy o podwykonawstwo,
których przedmiot został wskazany przez zamawiającego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia jako niepodlegający
obowiązkowi przedłożenia. Ponadto zamawiający może określić
niższy niż 0,5% próg wartości umowy o podwykonawstwo (art.
143b ust. 8 ustawy PZP). Próg jest, jak widać, bardzo niski, a niestety żaden zamawiający nie może tego progu podnieść.
Rozwiązanie zawarte w art. 143b ust. 8 ustawy PZP powoduje,
że ochrona dla podwykonawców realizujących dostawy i usługi
w ramach zamówień na roboty budowlane ma charakter iluzoryczny. Zamawiający jest przecież zobowiązany do dokonywania
bezpośrednich płatności wyłącznie w przypadku, gdy zaakceptował daną umowę o podwykonawstwo. W sytuacji gdy zezwala
się zamawiającemu na wyłączanie tego rodzaju umów spod obo-
KOMENTARZ EKSPERTA
Jestem przeciwnikiem regulacji tak mocno ingerujących w sferę
prawa cywilnego i gospodarki. W polskim porządku prawnym
mamy już dwie regulacje, których celem jest ochrona uczestników procesu budowlanego. Po nowelizacji Prawa zamówień
publicznych dot. podwykonawców, nierównowaga przesunęła
zbyt mocno właśnie na korzyść podwykonawców. Ale w gospodarce nic nie jest za darmo. Lepsza sytuacja podwykonawców
oznacza więcej formalności, więcej ryzyka i kosztów po stronie wykonawców. To w końcu główny wykonawca w procesie
zamówień publicznych kładzie na szali bezpieczeństwo swojego biznesu, dobre imię, a na końcu wielomilionową gwarancję bankową.
Dodatkowo ustawa nowelizacyjna w wielu miejscach napisana jest w sposób niejasny czy nieprecyzyjny. Już to daje pole
do różnych stanowisk. Np. ile razy zamawiający musi dokonać
bezpośredniej zapłaty, aby uznać, że nastąpiło „wielokrotne dokonywanie”? Czy dwie zapłaty to już wielokrotne zapłaty?
Jako kolejny przykład można podać brak regulacji pozwalających wykonawcy na pewne zgłoszenie roszczeń wobec podwykonawcy. W rezultacie nowelizacji już wkrótce pojawiają się
sytuacje, w której co prawda podwykonawca „spaprał robotę”,
ale na skutek wzmożonej ochrony jego interesów zmusi wykonawcę do zapłaty 100% należności.
Piotr Trębicki, radca prawny, partner w Kancelarii
CZUBLUN TRĘBICKI
wiązku akceptowania, automatycznie zamawiający zwalniany jest
z obowiązku dokonywania bezpośredniej płatności na rzecz podwykonawcy – strony takiej umowy.
Umowa o roboty budowlane
Ustawodawca w celu zapewnienia skuteczności zaproponowanych
rozwiązań wprowadził do ustawy PZP obligatoryjne elementy, jakie powinna regulować umowa o zamówienie publiczne na roboty
budowlane. Wśród nich ustawa PZP wymienia m.in. obowiązek
przedkładania przez wykonawcę projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, oraz odpisu
umowy, jak również odpisu umowy o podwykonawstwo, której
przedmiotem są dostawy lub usługi. Umowa o zamówienie publiczne powinna również wskazywać termin na wniesienie zastrzeżeń do projektu umowy oraz sprzeciwu do umowy, zasady
zapłaty wynagrodzenia uwarunkowane przedstawieniem przez
niego dowodów potwierdzających zapłatę wymagalnego wynagrodzenia na rzecz podwykonawców. Umowa powinna określać
również sankcje, w szczególności w formie kar umownych z tytułu niewykonania postanowień umowy o zamówienie publiczne
w zakresie wymagań dotyczących podwykonawstwa.
Po analizie wprowadzonych zmian odnosi się wrażenie, że ustawodawca po raz kolejny dokonał nowelizacji Prawa zamówień
publicznych ad hoc, tj. w celu uregulowania wyłącznie bieżących
problemów, bez przeprowadzenia rzetelnej analizy problematyki
tematu oraz skutków, jakie wywoła w odniesieniu do całego systemu.
q
www.autostrady.elamed.pl
47