Cięcie drzew i krzewów oraz bielenie drzew

POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW
PORADNIK ORGANIZACYJNY
Cięcie drzew i krzewów ozdobnych oraz bielenie drzew
Koniec lutego i marzec to okres cięcia drzew i krzewów owocowych. W tym
czasie wykonujemy cięcia prześwietlające i odmładzające. W zasadzie cięcia można
przeprowadzać aż do końca kwitnienia drzew. Prześwietlanie polega głównie na
przerzedzaniu korony, a czasami na obniżeniu drzewa oraz ograniczeniu jego rozmiarów
(szczególnie drzew starych, silnie rosnących). W przypadku drzew starych (zaniedbanych, nie
ciętych kilka lat) należy niekiedy wyciąć 1/3 a nawet 2/3 gałęzi, aby nadać odpowiedni kształt
korony. Drzewa cięte regularnie wymagają zwykle wycięcia około 20 % gałęzi. Są to głównie
tzw. wilki, gałązki krzyżujące się, rosnące do środka korony. Prześwietlanie jest najbardziej
powszechnie stosowanym systemem cięcia jabłoni, grusz i śliw. Daje możliwość utrzymania
koron drzew przez wiele lat w określonym kształcie i zagęszczeniu.
Jeśli chodzi o kolejność cięcia, to najpierw tniemy jabłonie, pamiętając aby
rozpocząć od odmian bardziej odpornych na mróz a następnie odmiany bardziej wrażliwe
oraz grusze .W końcu kwietnia i na początku maja tniemy śliwy ,morele i brzoskwinie.
Czereśnie i wiśnie tniemy latem po zbiorach owoców (najpóźniej do 10 września). W tym
czasie drzewa pestkowe nie są tak narażone na raki bakteryjne i choroby kory tak jak wiosną.
Zanim przystąpimy do cięcia należy sprawdzić stan naszych narzędzi oraz przygotować
środek do dezynfekcji narzędzi (np. denaturat). Dezynfekcja narzędzi zapobiega przenoszeniu
chorób wirusowych.
W jakim celu przeprowadzamy prześwietlanie drzew:
 cel sanitarny – usuwamy gałęzie chore, uszkodzone, suche, skracamy dotykające ziemi;
 formowanie założonego kształtu korony, cięciem regulujemy wysokość korony, jej
rozpiętość i kształt (korona wrzecionowa, szpalerowa, naturalna, kotłowa – u brzoskwiń i
moreli)
 przez cięcie zwiększamy dopływ światła do wnętrza korony, a tym samym zapewniamy
lepsze wybarwianie owoców i poprawę ich jakości (na jabłoniach nie ciętych większość
owoców jest drobna i zielona)
 pobudzanie krzewów i drzew owocowych do kwitnienia i regularnego corocznego
owocowania
 umożliwienie lepszej ochrony (łatwiejszy dostęp do wnętrza korony).
Cięcie odmładzające dotyczy starych drzew i polega skracaniu wierzchołków,
konarów i gałęzi. Należy pamiętać aby zabieg ten rozłożyć na 2-3 lata. Co roku wyciąć 1/3
konarów, co nie zakłóci owocowania. Odmładzając drzewo jednorazowo spowodujemy
wzrost dużej ilości wilków (powstają tzw. miotły). Po cięciu należy pamiętać o
zabezpieczeniu ran. Stosujemy pastę ogrodniczą bądź malujemy białą farba emulsyjną z
dodatkiem środka grzybobójczego.
Bielenie drzew
Przypominamy o bieleniu pni drzew. „W marcu jak w garncu” – dni mogą być
słoneczne i ciepłe powodując nagrzewanie się kory, a noce zimne z przymrozkami. Bielenie
ma na celu zapobieganie nadmiernemu nagrzewania pni (kolor biały odbija promienie
słoneczne), a tym samym zapobiega pękaniu kory i powstawaniu ran zgorzelinowych na
pniach. Do bielenia stosujemy wapno (1 kg na 4-5 litrów wody). Można malować pnie
pędzlem lub użyć specjalnego opryskiwacza (bielenie wykonamy wtedy szybciej). Przy
użyciu opryskiwacza płyn należy przecedzić aby zapobiec zatkaniu dysz.
Zachęcamy do korzystania z literatury ogrodniczej. Szczególnie polecamy pozycję:
„Sztuka cięcia drzew i krzewów owocowych” autorstwa profesora Augustyna Miki oraz
miesięcznik „Działkowiec”.
Opracowała:
Starszy Instruktor Ogrodnictwa OZ PZD Gdańsk
mgr inż. Marianna Hukała-Niemczuk