I Informacje ogólne
Transkrypt
I Informacje ogólne
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU SBM „GRENADIERÓW” w WARSZAWIE ZA 2011 R. I. Informacje ogólne Szanowni Państwo! Miniony 2011 rok był kolejnym okresem samodzielnej działalności SBM „Grenadierów” powstałej w wyniku podziału RSM „Osiedle Młodych” w sierpniu 1999 roku. W 2011 roku Spółdzielnia skupiła się przede wszystkim na realizacji bieżących zadań związanych z eksploatacją i remontami zasobów. Efekty niszczycielskiego działania, kolejnej surowej zimy 2010/2011 odczuliśmy między innymi w postaci zwiększonej ilości budynków wymagających pilnej wymiany pokrycia dachowego. Tego rodzaju działania remontowe przeprowadzono łącznie aż w 19 budynkach. Nie pomaga nam w spółdzielczej pracy znowelizowana w czerwcu 2007 roku Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych (zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 17 grudnia 2008 roku uznającym szereg zapisów tej ustawy za sprzeczne z Konstytucją). Ustawa wprowadziła m.in. zmiany w zakresie rozliczania przychodów i kosztów eksploatacyjnych, nakazując odnosić je do konkretnych nieruchomości, podobnie jak wpływy i wydatki z tytułu funduszu remontowego. Prowadzi to do zróżnicowania wydatków ponoszonych przez członków SBM „Grenadierów”, gdyż w miejsce stosowanej od lat zasady solidaryzmu należy stosować rozliczenia indywidualne dla każdej nieruchomości. Odbija się to niekorzystnie na finansach mieszkańców małych budynków, z niewielką liczbą mieszkań, ponieważ ich obciążenia z tytułu wpłat na fundusz remontowy muszą być teraz większe aby zapewnić wystarczające środki chociażby na najpilniejsze remonty. Znowelizowana Ustawa o spółdzielniach podzieliła nam – automatycznie – wszystkie nieruchomości na bogate i biedne! Duże budynki stały się bogatsze, bo mają więcej mieszkań, które z założenia generują większe środki finansowe wpłacane np. na fundusz remontowy. Tak więc według konstruktorów nowego prawa o spółdzielniach – to w dużych budynkach należałoby wykonywać wszystkie duże remonty i modernizacje. To mieszkańcy dużych budynków są premiowani tym, że należna opłata gruntowa jest dzielona na pokaźną liczbę mieszkańców w związku z tym nie odczuwają oni tej pozycji w opłacie czynszowej tak jak spółdzielcy zamieszkujący mały budynek z niewielką ilością mieszkań wybudowany w latach 60. Małe budynki pozbawione są też wpływów z reklam, i wynajmu dachów pod anteny. 1 Takie budynki są przykładami biednych nieruchomości z małym funduszem remontowym i wysokimi kosztami eksploatacyjnymi. Jednak prawidłowe zarządzanie zasobami spółdzielczymi za pomocą sztywnych, miejscami ewidentnie oderwanych od rzeczywistości paragrafów znowelizowanej ustawy wymaga także kierowania się zdrowym rozsądkiem. I tak właśnie działamy w SBM „Grenadierów”! Mimo tych ogólnie niesprzyjających warunków strukturalnych w minionym roku wykonaliśmy wiele remontów kapitalnych i tzw. konserwacyjnych utrzymujących nasze spółdzielcze zasoby w dobrej kondycji technicznej. Tradycyjnie już wszystkie prace zostały przeprowadzone bez sięgania po kredyt bankowy. Ale gdy jest to ekonomicznie uzasadnione i opłacalne dla spółdzielni, mając aprobatę członków, korzystamy także z instrumentów kredytowych. I tak było w przypadku preferencyjnych kredytów termomodernizacyjnych. Ustawa o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych określa zasady aktywnego i rzeczowego wspomagania przez instytucje rządowe prac remontowo-modernizacyjnych mających na celu ograniczenie zużycia energii potrzebnej do ogrzewania domów oraz podgrzewania w nich wody. Na mocy powyższej ustawy właściciele domów, a wśród nich także spółdzielnie mieszkaniowe, mogą ubiegać się o preferencyjny kredyt na tego typu prace. Za uzyskane środki finansowe przeprowadziliśmy w 2011 roku kompleksową termomodernizację łącznie pięciu budynków. Wykonane prace obejmowały docieplenie ścian zewnętrznych, wymianę stolarki okiennej na klatkach schodowych, docieplenie stropodachów oraz modernizację instalacji centralnego ogrzewania. Wszystko zgodnie z zaleceniami audytu energetycznego. Po zakończeniu wszystkich zaplanowanych prac – otrzymaliśmy z Banku Gospodarstwa Krajowego należną nam specjalną premię termomodernizacyjną. Podobną operację kredytowo - termomodernizacyjną zrealizujemy w 2012 roku w kolejnych spółdzielczych budynkach. Szanowni Państwo! Prowadząc działalność gospodarczą w sytuacji, w której nie wszyscy mieszkańcy wywiązują się terminowo z obowiązku ponoszenia opłat czynszowych, udało się nam utrzymać płynność finansową i nie zostać dłużnikiem naszych największych dostawców mediów, czyli SPEC, MPWiK i STOEN. Z przygotowanych raportów z działalności poszczególnych działów Spółdzielni wynika, że corocznie wykonujemy zaplanowane zadania. Naszym niezaprzeczalnym sukcesem jest doskonalenie stanu technicznego zasobów mieszkalnych i podnoszenie estetyki 2 osiedli. Dzięki tym działaniom zwiększamy wartość mieszkań, co przekłada się bezpośrednio na ceny uzyskiwane przez naszych członków przy sprzedaży bądź zamianie mieszkań. Warto podkreślić także, że w ciągu 12 lat działalności SBM „Grenadierów”, w ramach sukcesywnie dokonywanego procesu racjonalizacji zatrudnienia w Spółdzielni ilość etatów została zmniejszona o 27 pozycji. Członkowie Zarządu SBM „Grenadierów” legitymują się licencjami zarządców nieruchomości i lustratorów. Stale podnoszą swoje kwalifikacje aby kierować tak dużą Spółdzielnią w profesjonalny sposób przy nieustannie zmieniających się przepisach prawnoadministracyjnych. W ramach tych wstępnych informacji należy zwrócić uwagę na niewątpliwe osiągnięcia w zakresie pracy kulturalno – oświatowej Spółdzielni, wyrażające się w prężnie prowadzonej działalności naszego Ośrodka Edukacji Kulturalnej, o którym pozytywnie słychać po obu stronach Wisły. Ale o tym będzie jeszcze mowa przy okazji prezentacji sprawozdania z pracy ośrodka w roku 2011. II. Działalność eksploatacyjna W zasobach SBM ”Grenadierów” znajduje się aktualnie 72 budynki, w tym 66 domów mieszkalnych obsługiwanych przez dozorców zatrudnionych w Spółdzielni oraz przez specjalistyczne firmy sprzątające. Charakterystyka budynków spółdzielczych jest zróżnicowana na co wpływa ich usytuowanie na dużym obszarze. Inna specyfika jest na osiedlu „Łukowska”, inaczej kształtuje się charakterystyka osiedli „Igańska” i „Majdańska” a jeszcze inaczej „Grenadierów Bis” czy też tzw. „najstarszej części osiedla” to jest budynków usytuowanych przy ulicach Ostrobramskiej, Stanów Zjednoczonych, Grenadierów i Międzyborskiej. Budynki znajdujące się w zasobach Spółdzielni oddawane były do eksploatacji w różnych okresach: pierwsze w roku 1959 a ostatni w roku 2004. To świadczy o skali różnorodności problemów z jakimi stykają się w codziennej pracy kierownictwo i pracownicy SBM „Grenadierów”. W dobie trudnej sytuacji gospodarczej kraju – priorytetem jest szukanie racjonalnych oszczędności i pozyskiwanie dodatkowych środków na funkcjonowanie zasobów spółdzielczych w stanie nie pogorszonym i zgodnym z wymogami prawa. Od dwóch lat wszystkie budynki są indywidualnie rozliczane pod względem kosztów funkcjonowania. Wiąże się to ze zróżnicowaniem wysokości opłat np. na fundusz remontowy, za wywóz 3 śmieci, konserwację, eksploatację, utrzymanie zieleni czy też konserwację dźwigów. To są opłaty zależne od Spółdzielni. Pozostałe opłaty takie jak: podatek od nieruchomości, opłata za grunt, centralne ogrzewanie, energię elektryczną, wodę wraz z podgrzaniem, gaz są składnikami czynszu ustalanymi poza Spółdzielnią przez Radę Miasta Warszawy, Urząd Dzielnicy Praga Południe, STOEN, MPWiK, SPEC, PGNiG itp. a Spółdzielnia ma za zadanie zebrać (bez żadnych dodatkowych opłat i marży za pośrednictwo) należne środki finansowe i przekazać na konta wymienionych podmiotów. W tym kontekście istotną rolę odgrywa rzetelna informacja o ilości osób zamieszkujących w danym lokalu przekazywana do administratorów. Stale monitorujemy ilość pojemników na śmieci w poszczególnych nieruchomościach. Aby minimalizować koszty ich wywozu wymieniamy część z nich na pojemniki do zbiórki segregowanych odpadów. Gdyby mieszkańcy zechcieli na większą skalę segregować wyrzucane śmieci np. na papier, szkło lub plastik opłaty za ich wywóz byłyby znacznie mniejsze. Kolejnym problemem, który należy rozwiązać w najbliższym czasie jest dostosowanie odbioru sygnału anten zbiorczych na spółdzielczych budynkach do potrzeb telewizji cyfrowej. Dotychczas nadawane programy TV w wersji analogowej za pośrednictwem nadajnika warszawskiego będą dostępne na ekranach naszych telewizorów tylko do marca 2013 roku! Zarząd prowadzi działania mające na celu rozpoznanie skali tego problemu w zasobach SBM „Grenadierów”. Dotychczasowy konserwator anten zbiorczych za dostosowanie anten zbiorczych do odbioru naziemnych cyfrowych programów telewizyjnych zaproponował – według oceny Zarządu – wygórowaną cenę. Zwróciliśmy się do innych firm specjalistycznych z zapytaniem o koszt przeprowadzenia takiej modernizacji. Jednakże nasuwa się tutaj pytanie, czy wszyscy mieszkańcy SBM „Grenadierów” muszą ponosić koszty utrzymania i modernizacji przestarzałych technologicznie anten zbiorczych w sytuacji powszechności odbioru telewizji za pośrednictwem operatorów sieci kablowych lub za pomocą indywidualnych anten telewizji satelitarnej. Tak więc kwestia odbioru naziemnej telewizji cyfrowej powinna wkrótce znaleźć swoje optymalne rozwiązanie. Po zakończeniu wymiany wszystkich skrzynek na listy – celem poprawienia estetyki wnętrz budynków - kontynuujemy akcję zmiany gablot informacyjnych znajdujących się na klatkach schodowych. Dużym problemem w pracy działu eksploatacji jest utrzymywanie kontaktu z lokatorami, którzy z różnych przyczyn nie przebywają w swoich mieszkaniach! Doroczna kontrola sprawności wentylacji oraz szczelności instalacji gazowej pokazała dobitnie 4 wielkość tego problemu! Podczas takiej kontroli WSZYSTKIE mieszkania muszą być bezwzględnie sprawdzone. Jeżeli tylko jeden lokator nie udostępni lokalu – kontrola jest nieważna. Dlatego tak bardzo potrzebne i ważne jest złożenie w biurze Spółdzielni aktualnego, krótkiego oświadczenia zawierającego bezcenne informacje czyli telefon i adres kontaktowy na wypadek sytuacji nadzwyczajnych, które przecież zdarzają się. W związku ze zmianą przepisów drogowych dotyczących stref zamieszkania zleciliśmy specjalistycznej firmie wykonanie projektów poszczególnych podosiedli w zakresie prawidłowego oznakowania drogowego. Jest to szczególnie ważne ze względu na jednoznaczne określenie strefy parkowania wokół budynków, strefy dla pieszych zgodnie z przepisami oraz możliwością podejmowania interwencji przez policję lub straż miejską. miejscach zagrażających bezpieczeństwu ludzi. Do obowiązków działu eksploatacji należy także kontrola stanu porządkowo – sanitarnego budynków i gruntów w nieruchomościach na terenie SBM „Grenadierów”. Dwa razy w roku – wiosną i jesienią – są przeprowadzane gruntowne kontrole każdego budynku od piwnic po dach. Poza tym prowadzimy bieżące czynności kontrolne. III. Finanse Rok 2011 był w działalności finansowej SBM „Grenadierów” okresem kontynuacji zmian, które nastąpiły w roku 2007, kiedy to przeszliśmy na system indywidualnego rozliczania kosztów poszczególnych nieruchomości. Niektóre nieruchomości osiągają dodatkowe wpływy z pożytków takich jak: reklamy na budynkach, dodatkowe schowki, dzierżawa dachów np. pod anteny telefonii komórkowych. Zróżnicowane są również koszty utrzymania poszczególnych nieruchomości co wiąże się z koniecznością stosowania różnych stawek opłat czynszowych. Spółdzielnia rozliczyła wpływy z kosztami (bez mediów) za rok 2011 z rozbiciem na poszczególne nieruchomości. Wynikiem tego rozliczenia jest nadwyżka przychodów nad kosztami w kwocie 824.796,75 zł. Nadwyżka uwzględnia dochód z działalności Spółdzielni (najem lokali użytkowych), który został rozliczony proporcjonalnie do powierzchni użytkowej każdej nieruchomości. Wyniki finansowe z tytułu wpływów i kosztów kształtują się różnie na poszczególnych nieruchomości. Wyniki te zwiększą przychody lub koszty w 2012 roku. Po uwzględnieniu nadwyżki przychodów nad kosztami za 2010 rok globalny wynik finansowy na nieruchomościach stanowi nadwyżkę w wysokości 1.789.217,99 zł. Wynik na poszczególnych nieruchomościach przedstawia załącznik nr 1. 5 Natomiast media (zimna woda, ciepła woda, centralne ogrzewanie i gaz) zostały rozliczone osobno na budynki lub węzły. W wyniku rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania za 2011 rok wystąpiła nadwyżka pobranych zaliczek nad poniesionymi kosztami w wysokości 931.061,01 zł, która zostanie zwrócona mieszkańcom w maju 2012 roku. Centralne ogrzewanie jest rozliczane na węzły jedno lub wielo budynkowe. Koszty na węzłach są bardzo zróżnicowane. W minionym roku spółdzielnia osiągnęła przychody finansowe (odsetki od lokat, odsetki za zwłokę) oraz przychody operacyjne, które po potrąceniu kosztów stanowią zysk na działalności gospodarczej w kwocie 1.018.134,01 zł brutto. Zysk brutto po pomniejszeniu o podatek dochodowy od osób prawnych w kwocie148.281 zł stanowi zysk netto w wysokości 869.853,01 zł W 2011 roku spółdzielnia kolejny raz korzystała z kredytu na termomodernizację z którego zostały ocieplone budynki przy ul. Igańskiej 20 (zadłużenie kredytowe po odliczeniu premii termomodernizacyjnej wynosi tutaj 409.281,02 zł), przy ul. Igańskiej 22 (analogiczne zadłużenie kredytowe wynosi 457.423,67 zł), przy ul. Igańskiej 24 (607.012,56 zł), przy Igańskiej 26 (592.666,84 zł), przy ul. Łukowskiej 30 (1.338.962,53 zł ). Spłata kredytu wraz z odsetkami obciąży fundusz remontowy budynków, w których przeprowadzono termomodernizację. Fundusz remontowy Spółdzielni Wpływy i koszty funduszu remontowego są rozliczane na budynki i nieruchomości. Fundusz remontowy według stanu na dzień 31.12.2011 roku wynosił 2.742.633,39 zł. Koszty przeprowadzonej i nierozliczonej z funduszem remontowym termomodernizacji są ujęte w rozliczeniach międzyokresowych funduszu remontowego i wynoszą 11.840.869,09 zł. Koszty termomodernizacji obciążą w kolejnych latach fundusz remontowy tych budynków. Po skompensowaniu funduszu remontowego z kosztami remontów do rozliczenia sukcesywnie w najbliższych latach z wpływów na fundusz remontowy – końcowy wynik funduszu remontowego spółdzielni jest ujemny i wynosi - 9.098.235,70 zł. SBM „Grenadierów” ma pełną płynność finansową. Stan środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych na dzień 31. 12. 2011 roku wynosił 6.852.635,53 zł. Na dzień 31.12.2011 r. zadłużenie lokali mieszkalnych wynosi łącznie 1.312.803,14 zł., co stanowi 52,50 % miesięcznego wymiaru czynszu. W stosunku do poprzedniego okresu kwota zadłużenia uległa zwiększeniu o 110.741,16 zł., jednak w stosunku do miesięcznych naliczeń czynszowych stan zadłużenia uległ zmniejszeniu o 1,55 %. 6 Zadłużenie lokali użytkowych na dzień 31 grudnia 2011 roku wynosiło 722.858,80 zł. W stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku kwota zadłużenia uległa zmniejszeniu o 27.431,41 zł. W 2011 roku był kontynuowany proces ustanawiania odrębnej własności. Powierzchnia użytkowa odrębnej własności ustanowionej w 2011 roku wyniosła 4.803,32 m kw., narastająco 53.758,85 m kw. Na dzień 31 grudnia 2011 roku było wyodrębnionych 943 lokali mieszkalnych, 16 lokali użytkowych oraz 109 garaży i miejsc postojowych. Szanowni Państwo! Celem pozyskania dodatkowych środków finansowych wynajmujemy powierzchnie reklamowe na budynkach znajdujących się w naszych zasobach. Mamy zinwentaryzowane wszystkie reklamy ulokowane na terenach i obiektach spółdzielczych a z osobami bądź firmami, które korzystają z tej formy ogłoszeń reklamowych podpisujemy stosowne umowy finansowe. Pokaźnym zastrzykiem finansowym dla naszego budżetu są także opłaty wnoszone przez właścicieli – głównie operatorów telefonii komórkowej – anten i nadajników umieszczonych na dachach spółdzielczych budynków. Także wolne środki finansowe lokujemy na lokaty, nawet kilkudniowe, dzięki temu uzyskujemy – do wspólnego spółdzielczego budżetu – odsetki bankowe! Lokatorom nieterminowo wnoszącym opłaty czynszowe naliczamy odsetki za zwłokę. IV. Remonty i konserwacja W roku 2011 korzystając z preferencyjnych kredytów rządowych przeprowadziliśmy kompleksowe prace termomodernizacyjne w 5 budynkach: przy Igańskiej 20, 22, 24 i 26 oraz w budynku przy ulicy Łukowskiej 30. Objęły one docieplenie ścian zewnętrznych, wymianę okien na klatkach schodowych, regulację oraz wymianę instalacji c.o. w budynkach Igańska 24 i 26 oraz Łukowska 30 połączoną z montażem nowoczesnych zaworów termostatycznych i podpionowych. Nastąpiła także wymiana drzwi wejściowych do klatek schodowych aby również tam postawić tamę uciekającemu ciepłu. Tym samym zakończyliśmy całość prac, wynikających z programu termomodernizacji, na osiedlu Igańska. Zgodnie z wcześniejszymi założeniami, po wykonaniu robót i przedstawieniu odpowiednich dokumentów do Banku Gospodarstwa Krajowego będącego dysponentem środków Funduszu Termomodernizacyjnego, przyznano nam specjalną premię termomodernizacyjną. 7 Warto w tym miejscu poinformować, że mieszkańcy budynków, którzy spłacają w ramach swojego funduszu remontowego kredyt zaciągnięty na termomodernizację ich domu nie powinni w najbliższym czasie oczekiwać kolejnych dużych remontów. Efekty niszczycielskiego działania surowej zimy 2010/2011 odczuliśmy w postaci zwiększonej ilości budynków wymagających pilnej wymiany pokrycia dachowego. Tego rodzaju działania remontowe przeprowadzono łącznie aż w 19 domach. Prace wykonano przy Majdańskiej 7, 9, 11 i 13; przy Łukowskiej 31 i 46; przy Igańskiej 32 i 34; przy Ostrobramskiej 128, 132, 134 i 136; w Al. Stanów Zjednoczonych 42; przy Międzyborskiej 47a, 48 i 50; przy I Praskiego Pułku 8 ; Świętosławskiej 2 i Fundamentowej 49/51. W branży murarskiej wykonano w minionym roku m.in. wymianę wyeksploatowanych blach osłonowych na balustradach balkonowych budynku przy Łukowskiej 30. Przeprowadzono modernizację dźwigów w blokach przy Łukowskiej 30 i 31 a przy Świętosławskiej 1 dokonano kompleksowej naprawy dźwigu. W budynkach przy Grenadierów 9 i 13; przy Międzyborskiej 48 i 50 oraz przy Łukowskiej 46 ( klatka I) zamieniono dotychczasowe drzwi wejściowe na lekkie, nowoczesne profile wykonane z aluminium. Na osiedlu Igańska wymieniono wszystkie wewnątrzosiedlowe latarnie, należące do zasobów SBM „Grenadierów”. Jak co roku wykonano także dużo istotnych i znaczących remontów, z punktu widzenia prawidłowej gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w miejscach niedostępnych i niewidocznych dla mieszkańców. Były to m.in. remonty, modernizacje i wymiany różnego rodzaju specjalistycznych pomp lub zestawów pomp umożliwiających funkcjonowanie każdego budynku a pracujących m.in. w hydroforniach lub wewnętrznych systemach przeciwpożarowych. Celem zmniejszenia kosztów konserwacji wykonano siłami własnymi wymianę instalacji kanalizacyjnej w domu przy ulicy I Praskiego Pułku 5. Wartość tego remontu zamknęła się w kwocie 135.000 zł 8 V. Informacja na temat regulacji stanu prawnego nieruchomości. W dniu 15 lipca 2011 roku SBM „Grenadierów” złożyła w Urzędzie m.st. Warszawy, Delegatura w Dzielnicy Praga Południe wniosek o wykreślenie Spółdzielni z ewidencji gruntów i budynków jako władającego działkami, którymi faktycznie nie zarządzamy (część drogi, teren niezabudowany ). Ogólna powierzchnia 8 działek wynosi 2.456 m kw. Pozwoliło to zmniejszyć opłaty za grunty. W dniu 9 sierpnia 2011 roku wszedł w życie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26.01.2010 roku uchylający obowiązek organu samorządu terytorialnego udzielania 90 % bonifikaty osobie fizycznej (o niskich dochodach) przy przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego ( nieruchomości zabudowanej na cele mieszkaniowe) w prawo własności. Osobom fizycznym, które prawo użytkowania wieczystego uzyskały przed dniem 5 grudnia 1990 roku oraz ich następcom prawnym, organ właściwy do wydania decyzji, udziela na ich wniosek, 50 % bonifikaty od opłaty, przy przekształceniu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo własności. W dniu 9 listopada 2011 roku przedstawiciele Spółdzielni przeprowadzili kolejną rozmowę z Zarządem Dzielnicy Warszawa Praga Południe, w sprawie uregulowania prawnego terenu położonego przy Al. Stanów Zjednoczonych róg ul. Grenadierów, na którym zorganizowano parking samochodowy dla mieszkańców osiedla „Majdańska”. VI. Działalność Ośrodka Edukacji Kulturalnej. Ośrodek Edukacji Kulturalnej SBM „Grenadierów” w roku 2011 zorganizował wiele imprez okazjonalnych a także projekty cykliczne, które na stałe wpisały się do kalendarza wydarzeń kulturalnych na Pradze Południe. W szesnastej już edycji Dzielnicowego Konkursu Recytatorskiego „Magia słowa” (marzec – kwiecień 2011 r.) niemal 200 uczniów ze szkół podstawowych i średnich przez dwa dni prezentowało swoje aktorskie talenty przed komisją, w skład której weszły Ewa Szykulska, Anna Zakrzewska i Małgorzata Rożniatowska. Natomiast podczas czternastej edycji Konkursu Literackiego „Magia słowa” (kwiecień – czerwiec 2011 r.) przez wiele tygodni komisja konkursowa pracowała nad wyłonieniem najbardziej obiecujących talentów literackich spośród uczniów Pragi Południe. Wiosenne warsztaty plastyczne dla Seniorów organizowane pod hasłem „Świat nie jest taki zły” ( kwiecień – maj 2011 r. ) to już tradycja w OEK . Z kolei warsztaty wokalne „Ech sobótka, sobótka…” to kolejny projekt, którego realizacja ma charakter wręcz 9 terapeutyczny. Uczestnicy śpiewają, bo chcą, ale nie muszą, pracują nad sobą, ale przy życzliwej akceptacji otoczenia. W kwietniu zostały zorganizowane wielkanocne spotkanie dla Seniorów, wspólne wyjście na spektakl do Teatru na Woli a także koncert grupy AGAT zatytułowany „Niech no tylko zakwitną jabłonie” w ramach organizowanej corocznie kulturalnej wiosny w Spółdzielni „Grenadierów”. W kwietniu odbyło się też spotkanie z kulturą muzyczną dalekiego Azerbejdżanu, a w maju z kulturą Indii pt. „Mantra Yoga. Sposób na zdrowie i radość życia”. W okresie wakacyjnym dużą popularnością cieszyły się wieczorki taneczne. Mieszkańcy miło spędzali wolny czas a OEK realizował cenną inicjatywę – integrację pokoleniową poprzez taniec. W październiku 2011 roku, z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Starszych, grupa AGAT wystąpiła w plenerach stołecznego Ogrodu Saskiego, gdzie ten dzień uroczyście świętowano. W końcu listopada miał miejsce spektakl zatytułowany „Życie pewnego legionisty – opowieść o Andrzeju Właście”. Projekt został zrealizowany dzięki finansowej pomocy Urzędu Dzielnicy Praga Południe i Oddziału Kas Stefczyka. Było to piękne, pełne wzruszeń i radości spotkanie ze sztuką na najwyższym poziomie. Na początku grudnia – odbyło się w Ośrodku Edukacji Kulturalnej pouczające spotkanie z Katarzyną Kochańską, która uczyła zebranych jak szybko i tanio wykonać ciekawe prezenty gwiazdkowe. W tym samym miesiące miały miejsce również takie wydarzenia jak: przedstawienie „Królowa Śniegu” i impreza gwiazdkowa dla najmłodszych mieszkańców SBM „Grenadierów”. Natomiast podczas Wigilii dla Seniorów grupa AGAT zaprezentowała koncert staropolskich kolęd i pastorałek. 10