OPIS PRZEDMIOTU (SYLABUS) Rok

OPIS PRZEDMIOTU (SYLABUS)
Rok akademicki 2011/2012
AKTYWNOŚĆ RUCHOWA ADAPTACYJNA
Zakład Rehabilitacji Oddział Fizjoterapii II WL.
p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n med. Dariusz Białoszewski
Kierownik zespołu nauczającego przedmiot- Aktywność ruchowa adaptacyjna:
dr n. o k. f. Jakub Adamczyk
Wymagania wstępne:

Znajomość podstawowej terminologii gimnastycznej,

Podstawowa wiedza z zakresu Fizjologii wysiłku fizycznego, Biomechaniki, Anatomii

Dobra ogólna sprawność fizyczna.
1. Łączna liczba godzin:

45 godz. – zajęć dydaktycznych

po 15 godz. seminariów w każdym z dwóch semestrów

15 godz. wykładów w I semestrze
2. Termin i forma zaliczenia zajęć
Przedmiot kończy się zaliczeniem w każdym z dwóch semestrów
Warunki zaliczenia przedmiotu:

obecność na wszystkich ćwiczeniach

aktywne uczestnictwo w zajęciach

zaliczenia praktyczne

zaliczenie kolokwium końcowego
Ocena umiejętności:

Samodzielne prowadzenie fragmentów zajęć

Porozumiewanie się za pomocą alfabetu migowego

Porozumiewanie się za pomocą alfabetu Braille’a
Ocena aktywności:

Aktywny udział w zajęciach
3. Cel nauczania:

Przygotowanie studentów do organizacji zajęć, doboru treści i prowadzenia zajęć
fizycznych z osobami niepełnosprawnymi

Poprawa i utrzymywanie sprawności fizycznej studentów
4. Formuła przedmiotu ( rodzaje zajęć)

Seminaria

Kształcenie bez nauczyciela (praca własna)
- przygotowanie zajęć grupowych,
- dobór metod, form i środków pracy do potrzeb grupy z wybranym
rodzajem niepełnosprawności,
- przygotowywanie się do testów sprawnościowych.
5. Metody dydaktyczne stosowane w zajęciach ze studentami:
•
Metody podające –wykład informacyjny, wyjaśnienie;
•
Metody poszukujące, kreatywne - problemowe – układanie zestawów ćwiczeń
ruchowych;
•
Metody aktywizujące:
- proaktywne (usamodzielniające) – dostosowywanie ćwiczeń ruchowych do możliwości
studentów (i wybranych grup niepełnosprawnych) przy samodzielnym prowadzeniu
fragmentów zajęć;
- dyskusja dydaktyczna.
•
Metody praktyczne: ćwiczenia w przeprowadzaniu zajęć ruchowych z niepełnosprawnymi,
tworzenie układów ćwiczeń.
•
Metody reproduktywne (odtwórcze): wykonywanie ściśle określonych zadań ruchowych;
•
Metody praktyczne: praktyczne wykorzystanie wiedzy z zakresu kultury fizycznej przy
samodzielnym prowadzeniu zajęć ruchowych – tworzenie zestawów ćwiczeń, toków lekcji.
•
Metody ekspresyjne – ćwiczenia przy muzyce, elementy ćwiczeń rozluźniających i
uspakajających.
•
e-learning – w połączeniu z tradycyjnymi formami nauczania - multimedialne wykłady,
konsultacje, indywidualizacja kształcenia.
6. Treści merytoryczne przedmiotu:
Zajęcia w ramach przedmiotu mają za zadanie przygotować studentów do pracy z osobami
niepełnosprawnymi w ramach szeroko pojętej aktywności ruchowej i adaptacyjnej a także sportu.
Absolwent powinien znać genezę powstania Adaptowanej Aktywności Fizycznej (APA),
wiedzieć jakie są jej składowe oraz z jakich nauk podstawowych czerpie swoje źródła.
W ramach zajęć poznaje rolę Adaptowanej Aktywności Ruchowej jako sposobu na podtrzymywanie
uzyskanej sprawności i forma spędzania czasu wolnego osób niepełnosprawnych, a także sposób na
integrację.
Studenci zapoznawani są ze specyfiką prowadzenia zajęć z grupami osób z różnymi
dysfunkcjami (uszkodzenia sensoryczne, fizyczne, upośledzenie umysłowe) jak również
wskazaniami i przeciwwskazaniami do ćwiczeń fizycznych we wszystkich grupach. Student w
trakcie zajęć praktycznych poznaje przykładowe ćwiczenia i formy organizacyjne zajęć z
niepełnosprawnymi.
7. Tematyka zajęć:
Wykłady semestr I
1.2.
Rola aktywności ruchowej w pomnażaniu szans życiowych niepełnosprawnych, jako
istotnego czynnika rehabilitacji
3. Polityka państwa w zakresie kultury fizycznej i sportu osób niepełnosprawnych
4. Rola stowarzyszeń sportowych
5. System organizacyjny kultury fizycznej w Polsce
6. System sportu niepełnosprawnych w Polsce
7.8.
Bariery rozwoju rekreacji i sportu osób niepełnosprawnych: społeczne, ekonomiczne,
zdrowotne oraz sposoby ich przezwyciężania
9. Organizacja imprez rekreacyjno-sportowych dla osób niepełnosprawnych
10. Program obozu sportowego dla osób niepełnosprawnych - przygotowanie obozu
11-12. Formy organizacyjno-metodyczne w sporcie niepełnosprawnych oraz rekreacji ruchowej
13. Badania zdolności motorycznych - testy sprawności i próby czynnościowe
14. Formy turystyki osób niepełnosprawnych
15. Turystyka jako jedna z możliwości włączenia osoby niepełnosprawnej do systematycznego
uprawiania sportu.
Seminaria semestr I
1.3.
Zajęcia organizacyjne. Adaptowana Aktywność Fizyczna – podstawowe pojęcia
terminologiczne, geneza powstania, miejsce w Kulturze Fizycznej. Program THENAPA.
4-6. Alfabet migowy. Historia powstania, system znaków, wykorzystanie.
7.9.
Nauka poruszania na wózku inwalidzkim. Zasady bezpieczeństwa, dostosowanie wózka do
osoby niepełnosprawnej.
10-12. Ćwiczenia ruchowe dla amputantów. Hartowanie, ćwiczenia oswajające i wzmacnianie.
13-15. Ćwiczenia ruchowe dla osób niesłyszących i niedosłyszących. Alfabet migowy – zaliczenie.
Seminaria semestr II
1.3.
Alfabet Braille’a. Geneza powstania, system znaków, wykorzystanie.
4-6. Ćwiczenia ruchowe dla osób niewidomych i niedowidzących.
7-9.
Nauka pokonywania przeszkód podczas jazdy na wózku inwalidzkim.
10-12. Zasady indywidualizacji zajęć adaptowanej aktywności fizycznej.
13-15. Alfabet Braille’a – zaliczenie.
8. Literatura:
Literatura obowiązkowa:
1. Kosmol A. (red.) – „Teoria i praktyka sportu niepełnosprawnych”, AWF Warszawa.
Mazurek L. – „Gimnastyka podstawowa”; Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa
1980.
2. Sozański H. (red.) – „Podstawy teorii treningu sportowego”, AWF Warszawa 1999;
3. Bahrynowska-Fic, Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport inwalidzki,
PZWL, Warszawa 1999r,
Literatura zalecana:
1. Beck J., Sport w rehabilitacji inwalidów, AWF, Warszawa 1977,
2. Janiszewski M., Rekreacja ruchowa dla osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego, Łódz 1989,
3. Kasperczyk T., Sport jako środek rehabilitacji, Sport w rehabilitacji niepełnosprawnych,
Kraków 39-41, 1999, Kraków, 173-177, 1999,
4. Maszczak T., Aktywność ruchowa jako obszar edukacji osób niepełnosprawnych, Sport w
rehabilitacji niepełnosprawnych,
5. Milanowska K., Sport i aktywność ruchowa jako istotny czynnik w
rehabilitacji osób
niepełnosprawnych, Sport w rehabilitacji niepełnosprawnych. Kraków, 23-24, 1999,
6. Nowicki
T.,
Szermierka
na
wózkach
w
odczuciach
i
opiniach
zawodników
niepełnosprawnych, Sport wyczynowy nr 7/8 2000,
Nowicki T., Szermierka na wózkach, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Nr.2 2001,
7. Orzech J., Sobiecka J., Sport osób niepełnosprawnych, AWF, Kraków 1989,
8. Rawicz-Mańkowski G., Związki rehabilitacji ze sportem niepełnosprawnych. Medycyna
Sportowa III, nr 92, Warszawa 1999,
9. Sobiecka J., Rypień A.,Łucznictwo jako forma rehabilitacji społecznej,
Rehabilitacji t.XVI 2002,
Postępy
10. Ślężyński J. , Sport - szansą życia niepełnosprawnych Studio Wydawnicze AGAT
11. Ślężyński J. , Sport w rehabilitacji niepełnosprawnych Studio Wydawnicze AGAT
12. Czasopisma: Adapted Physical Activity Quarterly, Postępy Rehabilitacji. Fizjoterapia, Baltic
Journal of Health and Physical Activity;
Sylwetka studenta po ukończeniu kursu z przedmiotu:
AKTYWNOŚĆ RUCHOWA ADAPTACYJNA
Według efektów kształcenia w oparciu o wymogi Krajowych Ram Kwalifikacji
Umiejętności studenta:
•
umie sklasyfikować Aktywność ruchową adaptacyjną w różnych obszarach kultury
fizycznej – wychowanie fizyczne specjalne, rekreacja, turystyka i sport;
•
umie rozpoznać potrzeby i możliwości wykorzystania aktywności ruchowej osób
niepełnosprawnych jako aktywnej rehabilitacji;
•
potrafi określić podstawowe wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń ruchowych;
•
wie jakie istnieją „kanały informacyjne” i potrafi dobierać je tak by możliwie najskuteczniej
przekazywać wiedzę i umiejętności podopiecznym;
•
umie poruszać się na wózku inwalidzkim, pokonywać podstawowe przeszkody, zna
ćwiczenia doskonalące umiejętności jazdy na wózku;
•
potrafi planować ogólne założenia treningu zdrowotnego, zna zasady zdrowego trybu życia,
jest wzorem zachowań prozdrowotnych dla pacjentów;
•
dysponuje wystarczającym poziomem sprawności fizycznej, warunkującej skuteczną pracę
w zawodzie;
•
posiada umiejętność podstawowej komunikacji z osobami niesłyszącymi (alfabet migowy) i
niewidomymi (alfabet Braille’a).