Relacja z konferencji „Kluczowe wyzwania pomocy humanitarnej i

Polska i zmieniająca się rzeczywistość globalna w ostatnich 20-latach
Paneliści:
Włodzimierz Cimoszewicz
Xavier Devictor
Encho Gospodinov
Janina Ochojska
Moderatorka:
Katarzyna Kolęda Zaleska
Za nami pierwszy panel i inspirujące dyskusje. Uczestnicy mieli okazję zapoznać się m.in. z
opiniami jednego z czołowych polityków polskiej sceny politycznej – senatora Włodzimierza
Cimoszewicza; Xavier’a Devictor’a – menadżera Biura Banku Światowego na Polskę i kraje
bałtyckie; Entcho Gospodinov’a – doradcy Kristaliny Georgievy pełniącej funkcję Komisarz ds.
Współpracy Międzynarodowej, Pomocy Humanitarnej i Sytuacji Kryzysowej oraz pani Janiny
Ochojskiej. Dyskusja moderowana była przez doskonale wszystkim znaną dziennikarkę TVN –
Katarzynę Kolendę-Zaleską.
Tematy poruszone podczas pierwszego panelu dotyczyły głównie osiągnięć oraz niedociągnięć
w zakresie działalności humanitarnej w minionych 20 latach, tak jak i bieżących i potencjalnych
wyzwań oraz miejsca i roli Polski i Europy w tejże działalności. Paneliści poruszyli także kwestię
zmieniającego się paradygmatu pomocy humanitarnej i rozwojowej.
Paneliści podkreślali, że ostatnie 20 lat z pewnością przyniosło wiele znaczących zmian; koniec
Zimnej Wojny, zaadoptowanie nowych modeli gospodarczych, pojawienie się nowych liczących
się gospodarczo państw na arenie międzynarodowej czy też zintensyfikowanie komunikacji w
zglobalizowanym świecie nie tylko odmieniły oblicze stosunków międzynarodowych, ale także
wywarły znaczny wpływ na pomoc rozwojową.
Paneliści zdawali się być także zgodni, że punktem przełomowym zarówno dla Polski, jak i dla
całej Unii Europejskiej było jej poszerzenie i pojawiania się nowych aktorów na scenie.
Jak podkreślał Włodzimierz Cimoszewicz:
-W Polsce w przeciągu ostatnich lat dzięki pomocy różnych organizacji, pomoc humanitarna i
rozwojowa pod względem wielkości i sposobu jej niesienia znacznie wrosła, stała się lepiej
lokowana. Jednakże w odniesieniu do naszego PKB nasz wkład w pomoc humanitarną jest
nadal mierny. Cimoszewicz zwrócił także uwagę na fakt, że w przypadku Polski kapitałem są nie
tylko środki finansowe, ale także specyficzne doświadczenie zdobyte w czasie transformacji
systemowej, którym mamy obowiązek się dzielić z innymi, jednak nie powinniśmy go nachalnie
narzucać.
Kolejnym ważnym tematem, który pojawił się w dyskusji, był zmieniający się paradygmat
pomocy humanitarnej. Xavier Devictor twierdzi, że ta zmiana paradygmatu z postrzegania
pomocy jako jedynie jałmużny i jednostronnego ‘darowania’ to jedno z największych
współczesnych wyzwań wobec pomocy humanitarnej:
To czego teraz potrzebujemy najbardziej to zmiana postaw społeczeństwa. Potrzebujemy także
zmiany postrzegania pomocy jako relacji donor-beneficjent na bardziej partnerską współpracę.
–mówi Xavier Devictor. Także lokalni liderzy miejsc, do których z pomocą udają się organizacje
humanitarne chcą być aktywnymi uczestnikami zmian i mieć coś do powiedzenia, a nie tylko
pozostawać jedynie pasywnymi aktorami i obserwatorami zmian na swoim własnym podwórku.
Uczestnicy podkreślali, że fundusze oczywiście pozostają priorytetem dla prowadzenia
działalności humanitarnej. Jednak powinny one być wydatkowane tak, aby zmiany dokonane
przez organizacje, mogły być następnie kontynuowane przez społeczność lokalną. Dlatego
oprócz funduszy ważna jest także m.in. wymiana idei oraz zwiększanie kompetencji ludności
lokalnej.
Janina Ochojska zapytana czy podziela optymizm pozostałych panelistów w sprawie
przyszłości pomocy humanitarnej i rozwojowej odpowiada: I tak i nie.
Jest lepiej, ale tej pomocy potrzeba więcej. Wyzwaniem dla pomocy humanitarnej jest
wykorzystanie funduszy bardziej efektywnie i dopilnowanie, by w żadnym wypadku nie
podlegały one defraudacji i zawsze trafiały tam, gdzie było to zaplanowane– mówi. Jesteśmy
odpowiedzialni za cały świat, a nie tylko podwórko wokół siebie– dodaje Ochojska.
Odpowiedzialność i solidarność powinny wyznaczać kierunek pomocy rozwojowej.
Marta Dzietczyk