Skarbnik gminy, a wyższe wykształcenie

Skarbnik gminy, a wyższe wykształcenie
Wpisany przez
Wt, 02 lis 2010
Skarbnik gminy nie musi posiadać wyższego wykształcenia - wystarczy, aby spełniał
wymagania kwalifikacyjne określone dla głównych księgowych sektora finansów publicznych w
ustawie o finansach publicznych.
PYTANIE: Czy na stanowisko skarbnika gminy, pełniącego jednocześnie funkcję
kierownika referatu finansów, można zatrudnić osobę ze średnim wykształceniem?
Artykuł 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z o pracownikach samorządowych stanowi, iż skarbnik gminy
zatrudniony jest na podstawie powołania, natomiast art. 6 ust. 4 zastrzega dla pracowników
samorządowych na kierowniczym stanowisku urzędniczym zatrudnionych na podstawie umowy
o pracę wymóg posiadania wyższego wykształcenia.
Czy w zaistniałej sytuacji do skarbnika należy stosować kryterium wyższego wykształcenia
pomimo, że zatrudniony jest na podstawie powołania, a przepisy rozporządzenia w sprawie
wynagradzania pracowników samorządowych przy wymaganiach kwalifikacyjnych dla
skarbników gmin odsyłają do ustawy o finansach publicznych, gdzie art. 54 ust.2 pkt 5 lit. b
mówi, że głównym księgowym może być osoba, która ukończyła średnią, policealną lub
pomaturalną szkołę ekonomiczną i posiada co najmniej 6-letnią praktykę w księgowości? Czy w
obecnym stanie prawnym orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. II OSK
887/08) mówiące, że skarbnikiem gminy musi być osoba z wyższym wykształceniem jest
aktualne?
ODPOWIEDŹ: Skarbnik gminy nie musi posiadać wyższego wykształcenia - wystarczy,
aby spełniał wymagania kwalifikacyjne określone dla głównych księgowych sektora
finansów publicznych w ustawie o finansach publicznych. Przytoczone orzeczenie NSA
w obecnym stanie prawnym jest nieaktualne.
1. Wyższe wykształcenie to wymóg stawiany urzędnikom na kierowniczych stanowiskach
zatrudnianym na podstawie umowy o pracę.
Zgodnie z ustawą o pracownikach samorządowych pracownik samorządowy musi spełniać
1/3
Skarbnik gminy, a wyższe wykształcenie
Wpisany przez
Wt, 02 lis 2010
określone wymagania, czyli posiadać:
- obywatelstwo polskie (z wyjątkami),
- zdolność do czynności prawnych oraz korzystać z pełni praw publicznych,
kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
Dla pracowników zatrudnionych na podstawie wyboru i powołania (a więc również i skarbnika
gminy) ustawodawca przewidział dodatkowy wymóg w postaci niekaralności prawomocnym
wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne
przestępstwo skarbowe.
Wspomniana ustawa określa dalsze wymogi stawiane pracownikom samorządowym - ale
zatrudnionym na stanowiskach urzędniczych i kierowniczych stanowiskach urzędniczych na
podstawie umowy o pracę. Oznacza to m.in., że wymagania dotyczące kierowniczych
stanowisk urzędniczych w postaci np. wyższego wykształcenia nie dotyczą osób zatrudnionych
na podstawie powołania. Tak więc ustawa o pracownikach samorządowych nie daje
wyczerpującej odpowiedzi na pytanie jakie wykształcenie musi posiadać skarbnik gminy.
Pewną regulację w tym zakresie zawiera rozporządzenie wynagrodzeniowe pracowników
samorządowych, które w kwestii kwalifikacji na stanowisku skarbnika gminy odsyła do
„odrębnych przepisów”. Przepisami tymi są przepisy ustawy o finansach publicznych.
2. Obecnie skarbnik gminy nie musi posiadać wyższego wykształcenia.
W świetle przepisów ustawy o finansach publicznych osoba zatrudniana na stanowisku
skarbnika gminy (głównego księgowego budżetu gminy), podobnie jak główny księgowy
jednostki sektora finansów publicznych, musi spełniać jeden z poniższych warunków:
- ukończyć ekonomiczne jednolite studia magisterskie, ekonomiczne wyższe studia
zawodowe, uzupełniające ekonomiczne studia magisterskie lub ekonomiczne studia
podyplomowe i posiadać co najmniej 3-letnią praktykę w księgowości,
- ukończyć średnią, policealną lub pomaturalną szkołę ekonomiczną i posiadać co najmniej
6-letnią praktykę w księgowości,
- być wpisanym do rejestru biegłych rewidentów na podstawie odrębnych przepisów,
2/3
Skarbnik gminy, a wyższe wykształcenie
Wpisany przez
Wt, 02 lis 2010
- posiadać certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg
rachunkowych albo świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do usługowego prowadzenia ksiąg
rachunkowych, wydane na podstawie odrębnych przepisów.
Z powyższej regulacji wynika, że posiadanie wyższego wykształcenia nie jest warunkiem
niezbędnym do objęcia stanowiska skarbnika gminy.
3. Wyrok NSA zapadł na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy.
W przedmiocie kwalifikacji w zakresie wykształcenia skarbników gminy wypowiedział się
Naczelny Sąd Administracyjny.
Zdaniem NSA: Skarbnik gminy - koniecznie z dyplomem (…) Regulacja w art. 3 ust. 4 pkt 2
ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych [obecnie art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy z
21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych - przyp. autora] wymagań w zakresie
wyższego wykształcenia wyłącza stosowanie art. 45 ust. 2 pkt 4 ustawy z 2005 r. o finansach
publicznych [obecnie art. 54 ust. 2 pkt 5 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych przyp. autora]. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 września 2008 r., sygn. akt III
OSK 887/08).
Należy jednak zauważyć, że orzeczenie to było wydane na kanwie poprzednio obowiązującej
ustawy o pracownikach samorządowych. Ustawa ta również od osób zatrudnionych na
podstawie powołania wymagała posiadania wyższego wykształcenia (zwalniała ich tylko z
wymogu stosownego stażu pracy w określonych instytucjach). Powodowało to, że w zakresie
poziomu wykształcenia ustawa o pracownikach samorządowych wyłączała stosowanie ustawy
o finansach publicznych, co w praktyce oznaczało, że skarbnik gminy musiał legitymować się
wyższym wykształceniem.
Wobec innego uregulowania powyższej kwestii w nowej ustawie o pracownikach
samorządowych - w chwili obecnej skarbnik gminy nie musi posiadać wyższego wykształcenia,
musi jednakże, w zakresie poziomu wykształcenia, spełniać jeden z wymogów określonych w
ustawie o finansach publicznych.
Powyższe stanowisko zdaje się potwierdzać Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji,
które w piśmie z 10 kwietnia 2009 r. (znak: BMK-0660-557-e:1057/2009/MP) przyjęło, że do
skarbników gmin, skarbników powiatów i skarbników województw, w zakresie wykształcenia,
należy stosować ustawę o finansach publicznych.
Źródło: http://www.prawo.egospodarka.pl
3/3