16- Chleb wiejski wojenny

Chleb wiejski wojenny(16)
Produkt wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych w dniu 27.07.2012r.
Kategoria – wyroby piekarnicze i cukiernicze
Gmina Chociwel, powiat stargardzki
Wniosek złoŜony do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego przez
Teresę Macherowską
Autor zdjęcia : Teresa Macherowska
Tradycja wypiekania produktu pn. Chleb wiejski wojenny przez mieszkańców gminy Chociwel
rozpoczęła się około 1955r. Jak wspomina jedna z mieszkanek, która w roku 1953 przyjechała spod
Częstochowy do wsi Bobrowniki : ”wtedy trzeba było stać za bochenkiem 2-3 godziny, bo chleba
brakowało. PoŜaliłam się mojej mamie, a ona mi na to : a ty nie umiesz? I sobie przypomniałam.
Przestałam piec, jak juŜ był chleb w sklepie [połowa lat 60. XX w.]….Poza tym moje dzieci nie chciały
go nosić do szkoły, bo to był ciemny chleb”. Przepis na chleb wymusiło samo Ŝycie. Jego receptura
pochodzi z okresu II wojny światowej: „pierwszy rok pozwolili Niemcy zwieźć swoje do sąsieka, a na
drugi rok na polu od razu była młócka i tyle się dostało co przydział, a resztę Niemcy brali. Młyny miały
zakaz sprzedaŜy. Była bida, cała wieś gotowała Ŝyto i się jadło i dodawało do chleba”.
Zapoczątkowana w latach 50-tych receptura wypieku chleba wiejskiego wojennego znana jest na
terenie obecnego województwa zachodniopomorskiego juŜ od ponad 50 lat. Natomiast ludność wsi
Lisowo w gminie Chociwel wypieka go nieprzerwanie od wczesnych lat 80 –tych XX wieku, tj. od około
30 lat : „ JuŜ przed stanem wojennym w 1981 roku znowu nie było chleba, zaczęłam piec wymuszona
sytuacją, bo nie miałam z kim zostawić dzieci, aby stać w kolejkach – a było troje małych. Wtedy ze
dwa razy upiekłam chleb na droŜdŜach. Mama mi powiedziała, jak zrobić Ŝytni na zakwasie i poradziła
„jakby to Ŝyta do tego dosypać” i tak zostało. Na początku Ŝyto mieliłam, ale krótko, wróciłam do ziaren
i tak zostało”.
Pierwszym etapem wykonania produktu jest przygotowanie w glinianym naczyniu zakwasu.
Drugą czynnością jest przygotowanie ziaren Ŝyta. Następnie łączy się wszystkie składniki m.in.:
o
zaczyn, mąkę Ŝytnią i sól. Wyrośnięte ciasto chlebowe piecze się w temperaturze około 200 C.
Gotowy chleb ma intensywny zapach, skórkę chropowatą z widocznymi ziarnami Ŝyta i jest lekko
brązowy.
Ten smakowity produkt w roku 2009 doceniło jury konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo.
Smaki Regionów” przyznając II miejsce w kategorii „Produkty i przetwory pochodzenia roślinnego”.