Procedury aktualizacji danych ewidencyjnych w procesie

Kamila Modelska
Politechnika Warszawska
Procedury aktualizacji danych ewidencyjnych w procesie przygotowania
i realizacji inwestycji drogowych
1. Wstęp
Podejmując tematykę przygotowania i realizacji inwestycji drogowych szczególną
uwagę należy zwrócić na uregulowania zawarte w:
 Ustawie z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami,
 Ustawie z dnia 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji
inwestycji w zakresie dróg publicznych,
 Ustawie z dnia z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące administrację publiczną.
Jednocześnie pamiętając, że absolutnie bazową regulacją odnoszącą się do dróg publicznych
jest ustawa z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych.
Podstawowym przepisem regulującym procedury wykonywania, ograniczania lub
pozbawiania praw do nieruchomości min. w celu realizacji inwestycji liniowych, do których
zaliczyć możemy drogi, jest ustawa o gospodarce nieruchomościami.
Ustawą szczególną w stosunku do w/w ustawy podstawowej jest niewątpliwie ustawa
o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych,
która reguluje min. proces nabywania nieruchomości pod drogi. Celem przyświecającym
wprowadzenie tego uregulowania było zwiększenie efektywności procesów inwestycyjnych
poprzez uproszczenie procedur administracyjnych.
Innym szczególnym uregulowaniem jest art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące administrację publiczną.
2. Skutki decyzji administracyjnych w zakresie zmian danych podmiotowych
a) Ustawa o gospodarce nieruchomościami
Zgodnie z zapisem art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu
wydzielone pod drogi publiczne (gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe) lub ich
poszerzenie, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu,
województwa lub Skarbu Państwa za odszkodowaniem. Przejście własności na podmiot
publicznoprawny oraz wygaszenie prawa użytkowania wieczystego, jeżeli zostało
ustanowione na nieruchomościach będących przedmiotem opracowania, następuje z dniem, w
którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale
prawomocne . Dotyczy to jednak tylko podziałów wykonywanych na wniosek właściciela
i użytkownika wieczystego. Przepis ten nie ma zastosowania przy dokonywaniu podziałów
nieruchomości z urzędu lub na wniosek innych podmiotów niż właściciel i użytkownik
wieczysty np. zarządu drogi. Zgodnie z art. 22 ust. 3 ustawy o drogach publicznych, jednostce
organizacyjnej będącej zarządem dróg przysługuje przymiot strony w postępowaniu
w sprawie zatwierdzenia podziału nieruchomości w trybie art. 98 ustawy o gospodarce
nieruchomościami. W takich przypadkach nabycie własności działek gruntu, wydzielonych
pod drogi publiczne, może nastąpić w drodze wywłaszczenia lub czynności cywilnoprawnej
(Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28.06.2008r. III SA/Po 198/08).
Warto również pamiętać, że pozbawienie prawa własności lub prawa użytkowania
wieczystego dotychczasowego podmiotu jest następstwem prawnym wynikającym z art. 98
i następuje z mocy prawa a nie z mocy decyzji (Wyrok NSA z 5.01.2006r. OSK 276/05).
W związku z tym, właściwy organ do wydania decyzji podziałowej nie orzeka w jej treści
o przejściu prawa własności, gdyż byłaby ona dotknięta wadą nieważności jako decyzja
wydana bez podstawy prawnej. Zgodnie z orzecznictwem uchylenie decyzji podziałowej
w części informującej o przejściu tych dróg na własność odpowiedniej jednostki samorządu
terytorialnego nie odwraca tego faktu, a jedynie wskazuje, iż nie stanowi to elementu
składowego decyzji administracyjnej. Skutek prawny decyzji zatwierdzającej podział
rozstrzyga sąd powszechny w sprawie o wpis prawa własności w księdze wieczystej
względnie uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Dopiero
ujawnienie w księdze wieczystej własności podmiotu publicznoprawnego daje podstawy do
powoływania się w obrocie prawnym na zdarzenie przejścia działek z mocy prawa na rzecz
tego podmiotu. Tych kwestii nie rozstrzygają organy administracji publicznej samodzielnie,
zwłaszcza w ramach postanowienia opiniującego wstępny projekt podziału (Wyrok WSA
w Warszawie z dnia 15.01.2010 ISA/Wa 1676/09).
W doktrynie zwraca się uwagę na nieprecyzyjność uregulowania zawartego w art. 98
ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z uwagi na brak w dacie podziału aktu
prawnego o zaliczeniu danej drogi kategorii dróg publicznych. W orzecznictwie przyjmuje się
powszechnie, że przebieg przyszłej drogi winien wynikać z miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku decyzji o ustaleniu lokalizacji
celu publicznego Treść w/w opracowań planistycznych stanowi wraz z decyzją
administracyjną podstawę przejścia prawa własności (Wyrok WSA w Gdańsku z dnia
25.03.2009r. II SA/Gd 413/08). Bowiem z funkcji danej drogi, wynika jaka powinna być
docelowo kategoria danej drogi, a co za tym idzie, kto ma stać się właścicielem wydzielonych
pod drogę działek gruntu.
W przypadku wydzielania gruntów zajętych pod drogi publiczne przy podziale
dokonywanym na wniosek właściciela, przy wydawaniu decyzji administracyjnej po
31 grudnia 1998 r. powinno być uwzględnione postanowienie art. 73 ustawy Przepisy
wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną jako łączące skutek prawny
przejścia własności gruntu pod drogą z datą wcześniejszą niż data nadania klauzuli
ostateczności decyzji podziałowej. Zastosowanie art. 98 może dotyczyć jedynie gruntów,
które dopiero po 31 grudnia 1998 r. zostały zajęte pod drogi publiczne lub też były tylko na
ten cel (lub poszerzenie istniejącej drogi) przeznaczone w planie zagospodarowania
przestrzennego.
b) Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie
dróg publicznych
Podobne do w/w zasad przewidziano w ustawie o szczególnych zasadach
przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Art. 12 ustawy stanowi, że
nieruchomości lub ich części, znajdujące się w liniach rozgraniczających teren ustalone
decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stają się z mocy prawa własnością
Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych, lub własnością odpowiednich jednostek
samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych
z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się
ostateczna.
Ostateczna decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do:
 nabycia na własność przez Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego
działek przeznaczonych na pas drogowy za odszkodowaniem,
 wygaszenia prawa użytkowania wieczystego, jeżeli zostało ustanowione na gruntach
stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
 wydania przez wojewodę/ starostę decyzji o wygaszeniu trwałego zarządu w stosunku
do działek objętych opracowaniem(nie dotyczy sytuacji, gdy trwały zarząd
ustanowiony został na rzecz zarządcy drogi lub samorządowej jednostki
organizacyjnej),
 wypowiedzenia przez zarządcę umów dzierżawy, najmu i użyczenia w stosunku do
przedmiotowych nieruchomości,
 nieodpłatnego otrzymania z mocy prawa w trwały zarząd przez Generalną Dyrekcję
Dróg Krajowych i Autostrad albo właściwego zarządu drogi nieruchomości nabytych
na własność Skarbu Państwa albo jednostkę samorządu terytorialnego,
 wydania przez wojewodę/ starostę decyzji o nieodpłatnym nabyciu z mocy prawa
trwałego zarządu przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad albo
samorządową jednostkę organizacyjną odpowiednio nieruchomości stanowiące
własność
Skarbu
Państwa
albo
jednostkę
samorządu
terytorialnego
(gdy nieruchomości zostały oddane w trwały zarząd, dzierżawę, najem lub użyczenie
odpowiednio z dniem wygaśnięcia trwałego zarządu albo rozwiązania umów:
dzierżawy, najmu lub użyczenia).
c) Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną
Innym szczególnym przepisem jest art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące administrację publiczną. Nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r.
we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich
własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa
własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za
odszkodowaniem. Przesłanki określone w art. 73 muszą być spełnione łącznie, a niespełnienie
chociażby jednej z nich wyklucza możliwość nabycia przez Skarb Państwa lub właściwą
jednostkę samorządu terytorialnego z dniem 1 stycznia 1999r. prawa własności
nieruchomości, na podstawie tego przepisu (Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20.08.2010r.
I SA/Wa 205/10). A zatem nieruchomości musiały być zajęte pod drogę publiczną w dniu
31 grudnia 1998r. tj. urządzono na nich drogę, którą następnie zaliczono do odpowiedniej
kategorii dróg publicznych, przy czym fakt ten musiał mieć miejsce przed 1 stycznia 1999r.
Nie każda zatem droga spełniająca funkcję ciągu komunikacyjnego, może być uznana za
drogę publiczną i żeby uzyskała taki status, musi zostać zaliczona w trybie przewidzianym
ustawą o drogach publicznych do jednej z kategorii dróg i jednocześnie spełniać warunek
możliwości powszechnego korzystania z niej (Wyrok NSA w Warszawie z dnia 02.06.2011r.
I OSK 1124/10). Władanie nieruchomością oznacza pozostawienie jej w faktycznym
władaniu Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego (Wyrok WSA
w Warszawie z dnia 10.11.2010r. I SA/Wa 666/10)), natomiast z dokumentów musi wynikać
własność innego podmiotu niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego.
Podstawą do ujawnienia w księdze wieczystej przejścia na własność Skarbu Państwa lub
jednostek samorządu terytorialnego nieruchomości jest ostateczna decyzja wojewody.
Decyzja ta ma charakter deklaratoryjny tj. potwierdzająca skutek zaistniały z mocy prawa.
Wojewoda, po zbadaniu spełnienia wszystkich ustawowych warunków przez dany podmiot
publicznoprawny na dzień 31 grudnia 1998r., rozstrzyga o przejściu prawa własności na
Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego z dniem 1 stycznia 1999r.
Wyżej powołane akty prawne, stanowią o przejściu z mocy prawa własności na podmioty
publicznoprawne przy spełnieniu ściśle określonych warunków, narzuconych przez
ustawodawcę. Organ ewidencyjny w oparciu o ostateczną decyzję administracyjną powinien
dokonać zmiany właściciela w stosunku do działek gruntu, będących przedmiotem
opracowania.
3. Skutki decyzji administracyjnych w zakresie zmian danych przedmiotowych
Geodeta uprawniony przygotowuje na potrzeby wydania w/w decyzji operat
techniczny, który podlega przyjęciu do zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
Przedmiotowa dokumentacja wraz z ostateczną:
 Decyzją wójta/ burmistrza/ prezydenta miasta zatwierdzającą podział wydaną, w
trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami,
 Decyzją wojewody/ starosty o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, wydaną
w trybie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w
zakresie dróg publicznych
 Decyzją wojewody stwierdzająca nabycie nieruchomości z dniem 1 stycznia 1999r.,
wydanej w trybie ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację
publiczną,
podlega ujawnieniu w ewidencji gruntów i budynków.
Oczywisty jest fakt ujawnienia zmian podmiotowych do działek gruntu objętych
przedmiotowym opracowaniem, co wskazano powyżej. Rodzi się pytanie o etap na jakim
powinna nastąpić zmiana danych ewidencyjnych odnoszących się do obiektów
ewidencyjnych. Najwięcej wątpliwości pojawia się przy zmianie danych dotyczących użytku
gruntowego oraz dodatkowych danych w postaci numerów i kategorii dróg publicznych
nadanych na podstawie przepisów o drogach publicznych, dla działek ewidencyjnych
stanowiących drogi publiczne.
W celu znalezienia odpowiedzi na nurtujące kwestie poniżej opisane zostaną
procedury zmian omawianych danych ewidencyjnych.
a) Użytek gruntowy
W grupie użytków gruntowych – grunty zabudowane i zurbanizowane, wyróżnić
możemy tereny komunikacyjne, a tam interesujące nas z punktu podejmowanej tematyki,
drogi (oznaczone symbolem – dr). Do użytku gruntowego o nazwie "drogi", zgodnie
z rozporządzeniem ws. ewidencji gruntów i budynków, zalicza się grunty w granicach pasów
drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów ustawy
o drogach publicznych. W szczególności do dróg zalicza się grunty zajęte pod: drogi krajowe,
drogi wojewódzkie, drogi powiatowe, drogi gminne, drogi w osiedlach mieszkaniowych,
drogi dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych oraz do obiektów użyteczności publicznej,
place postojowe i manewrowe przy dworcach kolejowych, autobusowych i lotniczych,
portach morskich i rzecznych i innych oraz ogólnodostępne dojazdy do ramp wyładowczych
i placów składowych. Jednak grunty zajęte pod wewnętrzną komunikację gospodarstw
rolnych, leśnych oraz poszczególnych nieruchomości nie są drogą w rozumieniu
rozporządzenia (grunty te wlicza się do przyległego do nich użytku gruntowego).
Warto w tym miejscu przytoczyć definicję pasa drogowego i drogi, pochodzące
z ustawy o drogach publicznych. Jako pas drogowy należy rozumieć wydzielony liniami
granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są
zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane
z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami
zarządzania drogą, natomiast pod pojęciem droga rozumiemy budowlę wraz z drogowymi
obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-
użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie
drogowym.
Geodeta uprawniony ustala użytek gruntowy dla wydzielonych działek ewidencyjnych
w oparciu o stan faktyczny na gruncie i zazwyczaj na etapie wykonywania opracowania
geodezyjnego do wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie
aktualizuje użytku „dr” dla działek będących przedmiotem opracowania, bo nie nastąpiła na
tym etapie zmiana sposobu użytkowania terenu. Na etapie wykonywania opracowania
geodezyjnego, prace związane z budową drogi nie zostały jeszcze rozpoczęte. Jeżeli zmiana
użytku nie wynika z wykazu zmian gruntowych to organ ewidencyjny nie ma podstaw do
zmiany użytku gruntowego na „dr” na obszarze objętym opracowaniem. Po zrealizowaniu
inwestycji drogowej powinno nastąpić wykonanie geodezyjnej inwentaryzacji
powykonawczej w celu zebrania aktualnych danych o przestrzennym rozmieszczeniu
elementów zagospodarowania działki lub terenu. Dokumentacja geodezyjno-kartograficzna,
sporządzona w wyniku geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej, powinna zawierać dane
umożliwiające wniesienie zmian do ewidencji gruntów i budynków, ale również na mapę
zasadniczą i do ewidencji sieci uzbrojenia terenu. Ze sporządzonych wykazów zmian danych
ewidencyjnych powinna wynikać min. zmiana sposobu użytkowania gruntów (użytek
gruntowy - dr) oraz zakończenie istnienia obiektów budowlanych (usunięcie budynków).
Analogicznie dzieje się na etapie opracowywania dokumentacji do wydania decyzji
w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz dokumentacji powykonawczej.
Odmienna wydaje się procedura wykonywana przy opracowaniu geodezyjnym do
wydania decyzji w trybie art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące
administrację publiczną, bowiem odnosi się ona do gruntów zajętych pod drogi publiczne
w dniu 31 grudnia 1998r. Wydawałoby się, że stan ujawniony w ewidencji gruntów i
budynków powinien już odpowiadać faktycznemu sposobowi użytkowania skoro Wojewoda
w decyzji potwierdza min. zajęcie gruntów pod drogę publiczną. Zdarza się jednak, że użytek
wykazany w ewidencji nie został zaktualizowany do chwili obecnej. Wówczas na etapie
dokonywania zmian wynikających z decyzji należałoby wprowadzić użytek gruntowy „dr” do
działek objętych decyzją.
b) Kategoria i numer drogi
Kluczową regulacją dotyczącą dróg jest ich własność. Zgodnie z art. 2a ustawy
o drogach publicznych drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa, natomiast drogi
wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa,
powiatu lub gminy. Konieczną przesłanką do skutecznego podjęcia przez organ jednostki
samorządu terytorialnego uchwały o zaliczeniu ulicy do danej kategorii dróg publicznych jest
legitymowanie się przez jednostkę samorządu terytorialnego prawem własności do gruntów,
po których droga ta przebiega. Stwierdzenie to wynika wprost z w/w przepisu ustawy. Żaden
przepis nie przewiduje jednak automatycznego przejścia prawa własności gruntu zajętego pod
drogę na rzecz jednostki samorządu terytorialnego z chwilą wejścia w życie uchwały
o zaliczeniu ulicy do kategorii. Rada powiatu podejmując uchwałę o zaliczeniu drogi do
kategorii dróg powiatowych, w dniu w którym powiat nie legitymuje się prawem własności
do gruntów, po których droga przebiega, wydaje przedmiotową uchwałę z naruszeniem art. 2
ustawy o drogach publicznych (Wyrok WSA w Gliwicach II SA/Gl 498/08).
Zawarta w decyzji lokalizacyjnej informacja o przeznaczeniu nieruchomości lub ich
części na potrzeby budowy lub poszerzenie drogi publicznej określonej kategorii stanowi
jedynie informację, do którego organu należało będzie podjęcie czynności. Organami
właściwymi do zaliczenia (pozbawienia) danej drogi do określonej kategorii są:
 minister właściwy do spraw transportu (działający w porozumieniu z ministrami
właściwymi do spraw administracji publicznej, spraw wewnętrznych i Ministrem
Obrony Narodowej) – w stosunku do drogi krajowej,
 sejmik województwa - w stosunku do drogi wojewódzkiej,
 rada powiatu – w stosunku do drogi powiatowej,
 rada gminy – w stosunku do drogi gminnej.
W zależności od organu, zaliczenie do odpowiedniej kategorii następuje w drodze
rozporządzenia lub uchwały, które stanowią akty prawa powszechnie obowiązującego.
Minister właściwy do spraw transportu w drodze rozporządzenia, natomiast organy
ustawodawcze jednostek samorządu terytorialnego w drodze uchwały.
Ustalenie przebiegu istniejących :
 dróg krajowych następuje po zasięgnięciu opinii właściwych zarządów województw, a
w miastach na prawach powiatu - właściwych prezydentów miast,
 dróg wojewódzkich po zasięgnięciu opinii zarządów powiatów, na obszarze których
przebiega droga, a w miastach na prawach powiatu - opinii prezydentów miast,
 dróg powiatowych po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast)
gmin, na obszarze których przebiega droga.
Zaliczenie drogi do kategorii dróg gminnych następuje po zasięgnięciu opinii właściwego
zarządu powiatu, przy czym rozstrzygające znaczenie mają w takim przypadku względy
techniczne i prawne. Brak jednego z tych dwóch elementów powoduje zaliczenie drogi do
dróg wewnętrznych. Mówiąc o względach technicznych, mamy na myśli określone parametry
techniczne danej drogi (Wyrok NSA III SA 1432/99).
W celu uniknięcia istnienia, chociażby czasowego, dróg publicznych niezaliczonych
do żadnej kategorii zapewnia przepis art. 10 ust. 3 ustawy o drogach publicznych. Dyspozycja
tego przepisu wskazuje na konieczność przy pozbawieniu drogi dotychczasowej kategorii
jednoczesnego zaliczenia tej samej drogi do nowej kategorii. Jedyny wyjątek od tej reguły
stanowią drogi wyłączone z użytkowania. Ustawodawca sprecyzował również moment
zmiany kategorii drogi. Pozbawienie i zaliczenie nie może być dokonane później niż do końca
trzeciego kwartału danego roku tj. 30 września br. , z mocą od dnia 1 stycznia roku
następnego. Wyjątek stanowi zastąpienie odcinka drogi nowo wybudowanym odcinkiem.
Pozbawienie dotychczasowej kategorii i zaliczenie do nowej następuje w tym przypadku
z chwilą oddania nowo wybudowanego odcinka drogi do użytku.
Nowo wybudowany odcinek drogi zalicza się do kategorii drogi, w której ciągu leży,
natomiast stare odcinki dotychczasowego przebiegu dróg tracą, z mocy prawa,
dotychczasową kategorię i stają się drogami kategorii gminnej.
Brzmienie uchwały o zaliczeniu dotychczasowych dróg gminnych do kategorii dróg
powiatowych można interpretować jako pozbawienie tych dróg charakteru dróg gminnych
przy równoczesnym nadaniu im statusu dróg powiatowych. (Wyrok WSA w Gdańsku III
SA/Gd 197/08). Zgodnie z orzecznictwem przewidziane w ustawie o drogach publicznych
zaliczenie dróg do jednej z kategorii dróg publicznych, dotyczy zarówno dróg już
wybudowanych tj. już stanowiących budowle w rozumieniu prawa budowlanego, jak i dróg
dopiero przewidzianych do urządzenia w planach zagospodarowania przestrzennego (bądź
objętych decyzjami o lokalizacji inwestycji celu publicznego), o ile przewidziano dla nich
parametry techniczne odpowiadające klasom właściwym dla danych kategorii dróg
publicznych. O nadaniu drodze statusu drogi publicznej, decyduje wyłącznie spełnienie
wymogów określonych w art. 7 ustawy o drogach publicznych (tj. brak dotychczasowego
nadania drodze stanowiącej uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom,
kategorii drogi publicznej, oraz pozytywna opinia właściwego zarządu powiatu). Wynikająca
z art. 10 ustawy o drogach publicznych możliwość uzyskania przez nowy odcinek drogi,
kategorii drogi publicznej dopiero po jego wybudowaniu, wynika z konieczności
dostosowania parametrów technicznych każdego nowego odcinka drogi do parametrów
technicznych drogi głównej i z potrzeby uczynienia tego samego podmiotu zarządcą tej samej
drogi. Z tych przyczyn powoływanie powyższego przepisu dla uzasadnienia twierdzenia, że
generalnie zaliczeniu do dróg publicznych mogą podlegać jedynie drogi już urządzone
w terenie (wybudowane), jest nieuzasadnione. W sprawie znaczenia nie ma też okoliczność,
że nie zawsze istnieje tożsamość między właścicielem dróg (czy gruntów zajętych pod drogi)
a podmiotami będącymi zarządcami poszczególnych kategorii dróg publicznych (Wyrok
WSA w Białymstoku II SA/Bk 262/07).
Natomiast nadanie numeru drodze publicznej stanowi czynność następczą wobec
zaliczenia drogi do jednej z kategorii dróg publicznych. Właściwość organu uprawnionego do
nadania numeru drodze uzależniona jest bowiem od kategorii do jakiej droga została
zaliczona. Zarówno numery dróg krajowych i wojewódzkich oraz powiatowych i gminnych
powinny być niepowtarzalne, odpowiednio na obszarze kraju i województwa, a także
niezmienne w przypadku ciągu komunikacyjnego przekraczającego granice administracyjne
województw i powiatów lub gmin.
Do nadawania numerów drogom upoważnieni są:
 Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad w przypadku dróg krajowych i
wojewódzkich,
 właściwy zarząd województwa w przypadku dróg powiatowych i gminnych.
W zależności od organu, nadanie numeracji drodze publicznej następuje w drodze
zarządzenia lub uchwały. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wydaje w w/w
sprawie zarządzenie, a zarząd województwa podejmuje uchwałę.
W związku z powyższym na etapie prac przygotowawczych do realizacji inwestycji
drogowej organ ewidencyjny nie ma podstaw do uzupełnienia danych ewidencyjnych działki
o kategorię i numer drogi.
Inaczej wygląda sprawa aktualizacji w/w danych ewidencyjnych na podstawie decyzji
wydanej w trybie art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację
publiczną. Wojewoda jako organ właściwy do wydania decyzji obowiązany jest do
sprawdzenia wszystkich przesłanek wskazanych przez ustawodawcę. Jeżeli wydano decyzję
to na przedmiotowych działkach w dniu 31 grudnia 1998r. musiała być urządzona droga,
którą zaliczono do kategorii dróg publicznych. Gdy mimo tego, wśród danych ewidencyjnych
brak jest kategorii i numeru drogi to korzystając z postanowień decyzji należy dane te
zaktualizować.
Bibliografia:
 Ustawa z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz.U.2007.19.115 z późn. zm.),
 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.2010.102.651
z późn. zm.),
 Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji
inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U.2008.193.1194 z późn. zm.),
 Ustawie z dnia z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące administrację publiczną (Dz.U.1998.133.872 z późn. zm.),
 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca
2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U.2001.38.454 z późn. zm.),
 Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego
1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz
czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz.U. z1995.25.133),
 E. Bończyk-Kucharczyk, Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, LEX,
2011,
 R. Stachowska, Ustawa o drogach publicznych. Komentarz, Wolters Kluwer Polska,
2012,
 W. Kotowski, B. Kurzępa, Komentarz do ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach
publicznych, LEX.el, 2004,
 A. Bura, Przejmowanie gruntów zajętych pod drogi publiczne, „Samorząd terytorialny”
2001,
 http://orzeczenia.nsa.gov.pl