docSystem dystrybucji owoców i warzyw w Indiach
download 
Reklamacja Transkrypt
System dystrybucji owoców i warzyw w Indiach
Wydział Promocji Handlu I Inwestycji Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w New Delhi System dystrybucji owoców i warzyw w Indiach New Delhi 2014 Niniejszy materiał został przygotowany staraniem Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w New Delhi. Informacje zawarte w publikacji są prezentowane czytającym i korzystającym nieodpłatnie i nie mogą podlegać dalszej odsprzedaży czy też wykorzystaniu w ramach prowadzonej działalności komercyjnej polegającej w szczególności na doradztwie biznesowym. WPHI New Delhi dokłada starań, aby informacje zawarte w publikacji były jak najbardziej rzetelne i aktualne. Mają one wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą stanowić zasadniczej podstawy do budowania strategii biznesowej/biznes planów, ani podstawy do jakichkolwiek roszczeń. 2 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] Systemy kanałów dystrybucji i dostaw dla owoców i warzyw w Indiach Systemy kanałów dystrybucji i dostaw z jakimi mamy do czynienia w Indiach zależą od szeregu różnych czynników: rodzaju towaru, odległości od rolnika do konsumenta, stopnia przetworzenia towaru umożliwiającego jego konsumpcję przez konsumenta, różnych regulacji prawnych poszczególnych rządów stanowych, itd. Niemniej jednak można z grubsza nakreślić strukturę różnych istniejących kanałów dystrybucji mających zastosowanie do poszczególnych artykułów, takich jak na przykład jabłka. Jak już wspomniano głównymi producentami jabłek w Indiach są stany Dżammu i Kaszmir oraz Himachal Pradesh. Większość indywidualnych producentów jabłek z tych stanów posiada niewielkie sady, które dają stosunkowo niewielkie plony. Czynniki takie jak niestosowanie nowoczesnych i wydajnych praktyk sadowniczych, korzystanie z nowoczesnych technologii w niewielkim stopniu, brak odpowiedniej irygacji i nawadniania, itd. doprowadziły do tego, iż indywidualni właściciele sadów jabłoniowych jako dostawcy mają niewielką siłę przetargową. Co więcej roczna krajowa produkcja jabłek w Indiach charakteryzuje się nadpodażą w okresie zbioru jabłek (miesiące największych zbiorów przypadają między sierpniem a październikiem) czego efektem jest drastyczny spadek cen hurtowych i detalicznych tychże produktów oraz niedostateczną podażą poza okresem zbiorów kiedy to popyt ze strony konsumentów zaspokajany jest przez jabłka z importu co z kolei powoduje znaczny wzrost cen detalicznych. Większość stanów w Indiach powołała Komisje ds. Marketingu Płodów Rolnych (Agricultural Produce Marketing Committees, APMC), co umożliwiają stanowe Ustawy o Komisjach ds. Marketingu Płodów Rolnych, w skład których wchodzi szereg agentów handlowych oraz licytatorów. W przypadku niektórych towarów oraz niektórych stanów rolnicy zobligowani są sprzedawać swoje płody Komisjom ds. Marketingu Płodów Rolnych a hurtownicy z kolei muszą nabywać produkty rolne od tychże Komisji. Rządy stanowe utworzyły Komisje aby zagwarantować, iż rolnicy będą uzyskiwać uczciwe ceny za sprzedawane płody rolne a konsumenci nie będą płacić zbyt wygórowanych cen za nabywane owoce i warzywa. Rodzaj kanału dystrybucji jaki wykorzystywany jest do sprzedaży świeżych warzyw i owoców w Indiach w znacznej mierze zależy od charakteru ostatecznego sprzedawcy detalicznego danego towaru, czyli od rodzaju sprzedawcy który dostarcza towar bezpośrednio do konsumenta. 1. Tradycyjny kanał dystrybucji W najpowszechniej stosowanym modelu miejscowi rolnicy sprzedają swoje płody rolne agentom handlowym / licytatorom działającym w Komisjach ds. Marketingu Płodów Rolnych. W przypadku producentów jabłek w stanie Himachal Pradesh agenci zwykle ulokowani są w okolicach sadów 3 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] jabłoniowych (w odległości ok. 20 km1). Agenci ustalają cenę jabłek podczas licytacji i po przeanalizowaniu całkowitej podaży oraz jakości jabłek. Rolnicy zwykle zmuszani są sprzedawać produkty rolne po cenach dyktowanych przez tychże agentów handlowych. Zważywszy na brak adekwatnej infrastruktury i urządzeń łańcucha chłodniczego rolnicy dysponują niewielką siłą przetargową jeśli chodzi o cenę oferowanych przez siebie towarów. Ponadto, agenci handlowi zwykle pobierają od rolników 3-5% prowizji jako wynagrodzenie za realizację transakcji, oraz dodatkowo 1% prowizji od nabywców / hurtowników odsprzedawanych produktów2. Następnie agenci handlowi sprzedają płody rolne hurtownikom na licytacji. Mimo iż cena hurtowa, tzn. cena po której hurtownik kupuje towar, winna być regulowana przez rząd stanowy i urzędników stanowej Komisji ds. Marketingu Płodów Rolnych to w praktyce zwykle występują ogromne różnice pomiędzy deklarowanymi oficjalnie cenami hurtowymi a cenami, po których towary te są rzeczywiście sprzedawane. Agent handlowy Rolnik Sprzedawca Konsument Hurtownik Licytator Lokalny detalista W zależności od rodzaju hurtownika płody rolne sprzedawane są w partiach na regionalnym rynku lub są transportowane do innych stanów i sprzedawane hurtownikom lub detalistom specjalizującym się w dystrybucji przedmiotowego towaru w tych stanach. W związku z tym, iż rzeczywista cena hurtowa jest często nieznana oraz iż hurtownik ma możliwość radykalnie wpływać na podaż na regionalnym rynku, cena detaliczna towaru może podlegać znacznym fluktuacjom. Na następnym etapie w ramach omawianego modelu dystrybucji towar sprzedawany jest mniejszym hurtownikom lub lokalnym sprzedawcom. Każdy podmiot występujący w kanale dystrybucji pobiera 1 ‘Supply Chain Re-engineering in the Fresh Produce Industry: A Case Study of Adani Agri Fresh’, International Food and Agribusiness Management Review, Volume 16, Issue 1, 2013. Accessed from: http://www.ifama.org/files/AdaniAgrifresh_20120018.pdf 2 ‘Supply Chain Re-engineering in the Fresh Produce Industry: A Case Study of Adani Agri Fresh’, International Food and Agribusiness Management Review, Volume 16, Issue 1, 2013. Accessed from: http://www.ifama.org/files/AdaniAgrifresh_20120018.pdf 4 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] prowizję co oznacza, iż ostateczna cena detaliczna danego produktu jest często znacznie wyższa niż cena po której został on sprzedany przez rolnika. 2. Nabywcy pośredni Jak już wspomniano tradycyjny model łańcucha dostaw świeżych płodów rolnych (warzyw i owoców) w Indiach regulowany był przez Ustawy o Komisjach ds. Marketingu Płodów Rolnych uchwalonych przez poszczególne rządy stanowe. Przepisy te, poza kilkoma wyjątkami, gwarantowały iż wszelkie świeże produkty rolne oferowane na regionalnych rynkach sprzedawane były przez kontrolowane przez władze stanowe struktury. Wraz z pojawieniem się poprawek do Ustaw o Komisjach ds. Marketingu Płodów Rolnych sytuacja uległa zmianie. Zmiany dotychczasowych przepisów oznaczają, iż poza publicznymi kontrolowanymi przez stan strukturami także gracze z sektora prywatnego mogą nabywać świeże płody rolne bezpośrednio od rolników. Wspominana zmiana miała dynamiczny wpływ na łańcuchy dostaw i kanały dystrybucji świeżych owoców i warzyw w Indiach. Oznaczała ona bowiem, iż przedsiębiorstwa z sektora prywatnego (czy to firmy z łańcucha dostaw, przedsiębiorstwa logistyczne, hurtownicy, sprzedawcy detaliczni żywności z segmentu zorganizowanego, itd.) uzyskały dostęp do rynku bez konieczności korzystania z kontrolowanych przez stany struktur działających w charakterze pośredników. Taka sytuacja przyczyniła się do znacznego ograniczenia łańcuchów dostaw świeżych produktów rolnych od rolnika do ostatecznego konsumenta. Co więcej, dostęp do urządzeń infrastruktury łańcuchów chłodniczych i wydajnych kanałów transportu, jakimi dysponują przedsiębiorstwa z sektora prywatnego oraz / lub ich partnerzy logistyczni oznacza, iż firmy te są w stanie sprzedawać świeższe produkty charakteryzujące się wyższą jakością niż produkty oferowane przez państwowe organizacje sprzedające owoce i warzywa. W modelu wykorzystującym pośredniego nabywcę będącego przedsiębiorstwem prywatna firma z sektora zorganizowanego handlu detalicznego żywnością nabywa świeże płody rolne od rolników za pośrednictwem agentów handlowych. Agenci handlowi działają równolegle w stosunku do istniejącego modelu, w którym płody rolne sprzedawane są na licytacjach po różnych cenach w ramach systemu sprzedaży podlegającego władzom stanowym. Konsument Rolnik Agent handlowy Rolnik Zorganizowany detalista Konsument Konsument 5 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] Współpraca z agentem handlowym otwiera detaliście dostęp do lepszej jakości produktów oferowanych przez rolników. Mimo iż cena po której rolnik gotów jest sprzedać swój towar jest także ważnym czynnikiem to agent handlowy jest w stanie zapewnić długoterminowe kontrakty na dostawy od rolników. Oczywistym minusem omawianego systemu jest fakt, iż w związku z tym, że większość producentów owoców i warzyw działa na niewielką skalę, detaliczny sprzedawca żywności zmuszony jest współpracować z szeregiem agentów handlowych w zależności od ilości producentów owoców / warzyw występujących w danym regionie. Co więcej, biorąc pod uwagę zróżnicowany poziom podaży na przestrzeni roku, na przykład znaczący i nagły spadek dostaw danego rodzaju owocu czy warzywa z pewnych regionów, rolnik może woleć sprzedać swoje plony tradycyjnie poprzez stanowe organizacje sprzedające żywność, osiągając cenę równie konkurencyjną jak tą, którą uzyskałby zawierając transakcję z agentem handlowym reprezentującym detalistę spożywczego z sektora zorganizowanego. Do znanych przedsiębiorstw i marek ich sieci handlowych należą m. in. Big Apple Retail należąca do Express Retail Services P. Ltd., Nature’s Basket należąca do Godrej Industries oraz Reliance Fresh należąca do Reliance Industries. 3. Nabywcy bezpośredni Tak jak w przypadku nabywców pośrednich trzecim krajowym kanałem dystrybucji, który został utworzony dzięki wprowadzeniu poprawek do Ustaw o Komisjach ds. Marketingu Płodów Rolnych obowiązujących w poszczególnych stanach jest model, w którym występują firmy będące bezpośrednimi nabywcami. W tym systemie firmy kupują, dostarczają i wpuszczają na rynek detaliczny owoce / warzywa współpracując bezpośrednio z rolnikami i regionalnymi hurtownikami / detalistami. W ramach omawianego systemu (w odróżnieniu od modelu, w którym występuje nabywca pośredni) mamy do czynienia z rolnictwem kontraktowym, tzn. rolnicy i firmy kupujące płody rolne (nabywcy) zawierają umowy typu „buy back” w oparciu o które rolnik sprzedaje swój towar nabywcy po określonej cenie a nabywca z kolei pomaga rolnikowi zapewnić odpowiednie nakłady materiałowe i infrastrukturalne aby zagwarantować wysoką jakość i ilość płodów rolnych. Rolnik Konsument Hurtownik / Detalista Rolnik Rolnik Nabywca bezpośredni Konsument Hurtownik / Detalista Konsument 6 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] Drugim kluczowym elementem składowym tego modelu jest fakt, iż firmy działające w jego ramach zwykle posiadają dobrze rozwinięty system infrastruktury łańcucha chłodniczego i przetwórstwa, co gwarantuje nie tylko odpowiednie i efektywne sortowanie i pakowanie towaru ale także odpowiedni transport i przechowywanie. Dwiema znanymi firmami działającymi na zasadzie modelu bezpośredniego nabywcy w segmencie jabłek w Indiach są Adani Agri Fresh Limited oraz Fresh & Healthy Enterprise Limited, będąca spółką zależną od przedsiębiorstwa CONCOR Ltd., które samo jest częścią Indian Railways. Dzięki posiadanym przez te firmy solidnym kanałom łańcuchów dostaw są on dobrze znane na rynku jako dostawcy jabłek zaopatrujący głównych hurtowników / dystrybutorów w całych Indiach a także największych sprzedawców detalicznych artykułów żywnościowych działających w sektorze zorganizowanym. Systemy kanałów dystrybucji i dostaw dla importowanych owoców i warzyw w Indiach Kanały dystrybucji służące sprzedaży importowanych owoców i warzyw w Indiach różnią się znacznie od tych służących dystrybucji krajowych produktów rolnych. Częściowo jest to spowodowane wysokimi opłatami celnymi i rygorystycznymi regulacjami w zakresie importu artykułów rolnych do Indii. Mimo iż w 2003 r. Indie zrezygnowały z ograniczeń ilościowych nałożonych na import jabłek to wysokie stawki celne w imporcie (stanowiące nawet 50% wartości CIF ładunku) oraz rygorystyczne przepisy sanitarne tzn. standardy, oznakowanie, opakowania, itd.3 odnoszące się do tych produktów spowodowały, iż import omawianych towarów stanowi nie lada wyzwanie dla importera. Importerzy importujący do Indii świeże jabłka zwykle wykorzystują swoją wiedzę i doświadczenie w zakresie handlu zagranicznego i przepisów sanitarnych podejmując się importu różnych innych rodzajów artykułów żywnościowych i napojów – od świeżych owoców i warzyw, mięsa i produktów mlecznych do przetworzonej żywności i napojów. Najczęściej importerzy działają też jako główni hurtownicy importowanej przez siebie żywności i posiadają dobrze rozwinięte systemy dystrybucji obejmujące całe Indie lub pewne regiony. Tak więc hurtownicy ci są w stanie dostarczać importowaną żywność i inne importowane towary do mniejszych, lokalnych hurtowników / dystrybutorów funkcjonujących w miastach i miasteczkach, sieci detalicznych z sektora zorganizowanego handlujących żywnością i artykułami spożywczymi oraz na specjalistyczne rynki specjalizujące się w importowanej żywności i towarach z wyższej półki. Omawiani importerzy / hurtownicy mogą dysponować wieloma regionalnymi siedzibami rozlokowanymi na terenie całych Indii lub w regionie, w którym się specjalizują, jednak importowane ładunki są do nich dostarczane niemal wyłącznie z portów znajdujących się w Mumbaju i Ćennaj. Ogólnie rzecz ujmując dostawy importowanych owoców przybywające do portu w Mumbaju rozprowadzane są po północnych 3 ‘India Retail Foods: 2013’, USDA Foreign Agricultural Service, Global Agricultural Information Network. Accessed from: http://gain.fas.usda.gov/Recent%20GAIN%20Publications/Retail%20Foods_New%20Delhi_India_12-232013.pdf 7 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] i zachodnich regionach kraju podczas gdy ładunki trafiające do portu w Ćennaj dystrybuowane są we wschodnich i południowych częściach kraju. Ponadto, przedmiotowi importerzy / hurtownicy zwykle dysponują wydajną infrastrukturą łańcucha chłodniczego, co obejmuje efektywne środki transportu dla importowanych artykułów w kontrolowanej temperaturze oraz obiekty umożliwiające sortowanie i pakowanie w ramach łańcucha chłodniczego. Gwarantuje to realizację dostaw do regionalnych hurtowników i detalistów bez ponoszenia strat w towarze lub z niewielkimi stratami. Dla porównania szacuje się, iż średnio 35-40% produktów rolnych produkowanych corocznie w Indiach ulega zmarnotrawieniu lub zepsuciu zanim dotrze do konsumenta4. Regionalny hurtownik Zorganizowany sklep detaliczny z żywnością Dystrybutor Importer/Główny hurtownik Konsument Dystrybutor Regionalny hurtownik Zorganizowany sklep detaliczny z żywnością Stanowa organizacja sprzedająca produkty rolne 4 ‘Fresh Food Retail Chains in India: Their Organization & Impact’, Centre for Management in Agriculture (CMA), Indian Institute of Management, Ahmedabad. Accessed from: http://www.iimahd.ernet.in/users/webrequest/files/cmareports/9FreshFoodRetailChains.pdf 8 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] Wieloetapowość łańcucha dostaw w przypadku importowanych do Indii owoców i warzyw skutkuje dużym narzutem na ostateczną cenę detaliczną produktów oferowanych konsumentowi w stosunku do pierwotnej ceny CIF importowanych artykułów. Szacunkowe dane sugerują, iż ostateczna cena detaliczna jabłek może być nawet o 100-200% wyższa niż wartość importowanych jabłek w momencie ich przybycia do Indii5. Ważnym czynnikiem powodującym wysoką cenę są koszty ponoszone przez importera, tzn. wysokie opłaty celne w imporcie, koszty odprawy i spedycji, itd. Dodatkowo biorąc pod uwagę fakt, iż popyt na dany produkt może znacznie zmieniać się w zależności od sezonu oraz w zależności od innych zmiennych, importer dolicza do ceny swoją marżę wahającą się od 10 do 20%6. Hurtownicy zwykle uzyskują marże w granicach 3-5% podczas gdy ostateczny sprzedawca detaliczny dolicza do ceny hurtowej po której nabył towar marżę z przedziału od 5 do 30%. Wysokość marży zależy od czynników sezonowych takich jak pojawienie się na regionalnych rynkach jabłek krajowych, źródło i jakość importowanych jabłek, itd. 7 Szacuje się, iż koszty transportu i dystrybucji oraz koszty związane z przechowywaniem importowanych ładunków jabłek w chłodniach stanowią ok. 10-20% ostatecznej ceny detalicznej produktu. Tak więc ostateczna cena detaliczna importowanych jabłek może dwu lub trzykrotnie przekroczyć finalną cenę detaliczną jabłek krajowych. Biorąc pod uwagę fakt, iż importowane i krajowe jabłka nie są porównywalne pod względem ostatecznej ceny detalicznej, indyjscy konsumenci nie uważają importowanych i wyhodowanych w kraju jabłek jako bliskich substytutów, tzn. w wyobrażeniu indyjskiego konsumenta wyższa jakość i wartość z jakimi kojarzone są jabłka importowane odróżnia je od jabłek krajowych. Kolejną cechą na jaką wskazuje duża różnica w cenie pomiędzy jabłkami importowanymi a krajowymi jest to, że są one dystrybuowane w większości w ramach sektora zorganizowanego: przez sklepy detaliczne i inne punkty sprzedaży detalicznej. Mimo iż w ostatnich latach poziom dochodów rozporządzalnych jakimi dysponują gospodarstwa domowe w Indiach rósł to znaczna różnica w cenach detalicznych pomiędzy jabłkami importowanymi a krajowymi oznacza, iż popyt ogranicza się w większości do miast kategorii I i II (tj. odpowiednio miast o liczbie ludności powyżej 4 milionów oraz pomiędzy 1 a 4 milionami). 5 ‘India Retail Foods: 2013’, USDA Foreign Agricultural Service, Global Agricultural Information Network. Accessed from: http://gain.fas.usda.gov/Recent%20GAIN%20Publications/Retail%20Foods_New%20Delhi_India_12-232013.pdf 6 ‘India Retail Foods: 2013’, USDA Foreign Agricultural Service, Global Agricultural Information Network. Accessed from: http://gain.fas.usda.gov/Recent%20GAIN%20Publications/Retail%20Foods_New%20Delhi_India_12-232013.pdf 7 ‘India Retail Foods: 2013’, USDA Foreign Agricultural Service, Global Agricultural Information Network. Accessed from: http://gain.fas.usda.gov/Recent%20GAIN%20Publications/Retail%20Foods_New%20Delhi_India_12-232013.pdf 9 WPHI New Delhi, 50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021 www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected]
