Test finałowy - SZKOŁA PODSTAWOWA

PIJARSKIE SZKOŁY W WARSZAWIE
Podstawowa i Gimnazjum
ul. Gwintowa 3, 00-704 Warszawa, tel. 0(22) 841 28 76
www.warszawa.pijarzy.pl;
e-mail: [email protected], [email protected]
V Ogólnopolski Pijarski Konkurs Gramatyczny im. ks. Onufrego Kopczyńskiego
test finałowy
SZKOŁA PODSTAWOWA
GODŁO UCZESTNIKA:
Droga Uczennico! Drogi Uczniu!
Masz przed sobą test sprawdzający Twoją wiedzę z zakresu gramatyki języka polskiego
oraz życia i działalności Onufrego Kopczyńskiego.
Powyżej wpisz godło uczestnika otrzymane od przedstawiciela komisji konkursowej.
Pracując, uważnie czytaj wszystkie pytania. Rozwiązując zadania, pamiętaj,
że dla każdego z nich prawidłowa jest tylko jedna odpowiedź, którą należy zaznaczyć
znakiem X. Jeśli uznasz, że się pomyliłaś/-łeś, błędną odpowiedź otocz kółkiem - O.
Pracę rozpocznij od uważnego przeczytania poniższego tekstu.
Na wykonanie wszystkich zadań masz 60 minut. Powodzenia!
1) W historię Kościoła katolickiego wpisuje się wielowiekowa posługa różnych zgromadzeń zakonnych.
2) Wśród tej wielkiej liczby wspólnot znajdują się również i takie, które w swoim charyzmacie –
posłannictwie zajmują się nauczaniem i wychowywaniem w duchu chrześcijańskim. 3) Jedną z takich
wspólnot jest Zakon Szkół Pobożnych – Pijarów, założony przez hiszpańskiego kapłana Józefa
Kalasancjusza. 4) Zgodnie z zamysłem twórcy i rektora szkoły, edukacja w niej opierała się na dwóch
filarach – wysokim poziomie nauczania oraz idei wychowania obywatelskiego. 5) Cele te udawało się
osiągać tak dzięki szczegółowym przepisom organizacji pracy w szkole, autorstwa Konarskiego, jak
i doskonale wykształconej kadrze. 6) Utrzymanie wysokiego poziomu nauczania powierzone wybitnym
jednostkom w niedalekiej przyszłości zaowocowało osiągnięciami wychowanków. 7) Czerpanie z wiedzy
takich wykładowców, jak między innymi Adam Naruszewicz, czy Onufry Kopczyński, przynieść musiało
oczekiwane efekty. 8) Potwierdzają to biografie absolwentów szkoły. 9) Wysoki poziom nauczania
Colegium Nobilium to nie jedyny atut tej placówki. 10) Równie silny nacisk, jak na nauczanie, kładziono na
aspekt wychowania, w tym przede wszystkim wychowania obywatelskiego. 11) Wszystko to sprawiało, że
Collegium zyskiwało miano szkoły wzorcowej. 12)Utrzymanie tej opinii wymagało od przełożonego
i wykładowców konsekwencji w procesie wychowawczym, od uczniów zaś dyscypliny, której brak kończył
się wydaleniem ze szkoły. 13) Koncepcję nauczania i wychowania zapoczątkowaną w Collegium Nobilium,
tak chlubnie zapisanego na kartach polskiej oświaty XVIII wieku, starają się podtrzymać współcześnie
istniejące szkoły: Szkoła Podstawowa i Gimnazjum Kolegium Zakonu Pijarów – mieszczące się
w budynkach przyległych do Sanktuarium Matki Bożej Nauczycielki Młodzieży na warszawskich
Siekierkach, przy ulicy Gwintowej 3.
Źródło: na podstawie tekstów zaczerpniętych z informatora szkolnego Pijarskie Szkoły w Warszawie
Str. 1 z 6
CZĘŚĆ I – NAUKA O JĘZYKU
1) Wypowiedzenie 1. jest zdaniem:
8) W wypowiedzeniu 4. występuje liczebnik:
a) wielokrotnie złożonym
a) zbiorowy
b) pojedynczym rozwiniętym
b) porządkowy
c) równoważnikiem zdania
c) główny
d) pojedynczym nierozwiniętym
d) nieokreślony
2) W wypowiedzeniu 2. mamy do czynienia
z orzeczeniami:
a) czasownikowymi
b) imiennymi
c) złożonymi
d) żadna odpowiedź jest nieprawidłowa
3) Wypowiedzenie 3. zawiera:
a) trzy przymiotniki
9) Wyraz „Konarski” składa się z:
a) 9 głosek
b) 8 głosek
c) 7 głosek
d) 3 głosek
10) Wyrazy: „niesprawiedliwość, charakter” są
rzeczownikami:
a) własnymi
b) cztery przymiotniki
b) osobowymi
c) dwa przymiotniki
c) kontretnymi
d) jeden przymiotnik
d) abstrakcyjnymi
4) W wypowiedzeniu 4. rzeczownik „twórcy”
występuje w formie:
a) D., l.poj.
11) Która odpowiedź jest prawidłowa przy
podziale na głoski?
a) O-n-u-f-r-y K-o-p-cz-y-n-s-k’-i
b) B. ,l.poj.
b) O-n-u-f-r-y K-o-p-c-z-y-n’-s-k’
c) M., l. mn.
c) O-n-u-f-r-y K-o-p-cz-y-n’-s-k’-i
d) C., l.poj.
d) O-n-u-f-r-y K-o-p-cz-y-n’-i-s-k’-i
5) Czy w wypowiedzeniu 5. występuje:
a) dwa przyimki
b) zaimek zwrotny
c) 6 rzeczowników
d) 3 czasowniki
6) Do nieodmiennych części mowy należą:
a) przymiotnik, spójnik, wykrzyknik
b) przyimek, spójnik, rzeczownik
c) spójnik, przysłówek, liczebnik
d) przyimek, spójnik, partykuła
7) Pierwszy wyraz występujący
w wypowiedzeniu 13. podlega:
a) deklinacji
b) koniugacji
c) deklinacji i koniugacji
d) żadna odpowiedź jest nieprawidłowa
Str. 2 z 6
12) Jakiej oboczności nie ma w formach
rzeczownika: sen : śnie : snu?
a) ś:s
b) e: Ø
c) n: ń
d) u:e
13) W wyrazie „dom” nie znajdziesz głoski:
a) nosowej
b) dźwięcznej
c) bezdźwięcznej
d) twardej
14) W wyrazie „mieszkaliby” akcent pada na
sylabę:
a) trzecią od końca
b) drugą od końca
c) ostatnią
d) pierwszą
15) Którą nazwę potrawy zapisano błędnie? W babcinej kuchni nie zabrakło ...
a) kiślu z porzeczkami
b) klusków z makiem
c) rodzynek w cieście
d) truskawek z kremem
16) Z tekstu źródłowego wypisz po dwa przykłady:
przyimków
spójników
zaimków
17) Wskaż przypadek rzeczownika w wyrażeniu „gościu znużony”.
a) M
b) Msc.
c) W.
d) C.
18) Którą z nazw młodych zwierząt zapisano niepoprawnie?
a) szczeniak
b) kocię
c) źrebiątko
d) wszystkie nazwy zapisano poprawnie
19) W którym zdaniu nie można zamienić strony czynnej czasownika na bierną?
a) Elegancka pani wyjęła z torebki cukierek.
b) Ogryzek z jabłka celnie uderzył w ucho jakiegoś pana.
c) Młody człowiek zostawił butelkę u stóp pomnika.
d) Babcia machnęła chustą trzy razy w powietrzu.
20) Uzupełnij podane przysłowia brakującymi zaimkami i nazwij rodzaj zaimków:
………………(zaim…………………………..)w drogę, ………………….(zaim…………………………………) czas.
…….…………(zaim…………………………..)diabeł nie może, ………………….(zaim……………………..) babę pośle.
21) Wskaż prawidłową odpowiedź:
a) Formy czasownika zakończone na –no, -to są
nieosobowe.
b) Przed spójnikami: oraz, i, lub albo nie stawia
się przecinka.
c) Przyimek wraz z rzeczownikiem tworzy
wyrażenie przyimkowe.
d) Wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
Str. 3 z 6
22) Która tabliczka w parku zawiera błąd?
a) Prosimy o niezaśmiecanie trawników.
b) Prosimy o nie zaśmiecanie trawników.
c) Prosimy nie zaśmiecać trawników.
d) Prosimy, nie zaśmiecajcie trawników.
23) W wymowie, którego słowa jedna z głosek
traci dźwięczność?
a) planeta
b) będą
c) trwać
d) płomień
24) W zdaniu „Gałązki krzewów pokryły się
drobniutkimi listkami.” Związek główny tworzą
wyrazy:
a) pokryły się listkami
b) gałązki pokryły się
c) drobniutkimi listkami
d) nie ma w tym zdaniu związku głównego
25) Z liczebnikiem zbiorowym nie łączy się
żaden z wyrazów w zestawie:
a) szczenięta, pisklęta
b) grabie, zające
c) drzwi, spodnie
d) ćmy, słowa
26) Która z wymienionych kategorii
gramatycznych nie odnosi się do czasownika?
a) liczba
b) przypadek
c) osoba
d) tryb
27) W podanym zdaniu wskaż przydawkę:
,,Stary góral wskazał turystom drogę do
przełęczy”.
a) do przełęczy
b) góral
c) stary
d) turystom
28) Który zestaw wyrazów zawiera wyłącznie
spójniki?
a) na, się, by, bowiem, zanim
b) och, przed, to, u, jeżeli
c) że, oraz, aby, chociaż, gdyby
d) tym, w, o, dlatego, czyli
29) Wypowiedzenie „Dni stawały się coraz
krótsze, ale słońce jeszcze świeciło mocno.” to:
a) zdanie złożone podrzędnie
b) zdanie złożone współrzędnie
c) równoważnik zdania
d) zdanie wielokrotnie złożone
Str. 4 z 6
30) Rodzinę wyrazów tworzy szereg:
a) las, lasek, dęby
b) róża, bratek, mak
c) ręka, rączka, poręcz
d) samochód, auto, pojazd
31) Po wpływem, której głoski następuje
udźwięcznienie wewnątrzwyrazowe w wyrazie
„prośba”?
a)głoska o
b) głoska b
c) głoska r
d) żadna odpowiedź jest nieprawidłowa
32) Głoska „dż” jest:
a) ustna, bezdźwięczna, miękka
b) ustna, dźwięczna, miękka
c) nosowa, dźwięczna, twarda
d) ustna, dźwięczna, twarda
33) Rzeczowniki, w których nie występuje
oboczność tematu, znajduje się w szeregu:
a) wola, potas, powaga
b) męstwo, ekspresja, walka,
c)śmiałość, siła, nieugiętość
d) surowość, zdecydowanie, śmierć
34) Rzeczowniki, których dopełniacz i biernik
są takie same, znajdują się w szeregu:
a) brat, narzeczony, przeciwnik
b) siostra, Rzymianka, Horacja
c) żołnierz, walka, pogoń
d) córki, bracia, wrogowie
35) Prawidłowa odpowiedź „głoska dźwięczna –
bezdźwięczna” znajduje się w szeregu:
a) d-t, ż- dż
b) w-f, w-t
c) g-k, t-p
d) b-p, dz-c
36) W zdaniu ,,Jedź ostrożnie!” występuje:
a) podmiot logiczny
b) podmiot gramatyczny
c) podmiot domyślny
d) w zdaniu nie ma podmiotu
37) Poprawna forma zaimka ,,się” w Celowniku
brzmi:
a) sobą
40) Rzeczowniki: drzwi, sanie, skrzypce łączą
się z liczebnikami:
a) głównymi i zbiorowymi
b) o sobie
b) porządkowymi i głównymi
c) siebie
c) zbiorowymi i porządkowymi
d) sobie
d) ułamkowymi i zbiorowymi
38) Wyłącznie liczebniki zawiera szereg:
41) Nieregularnie stopniuje się przymiotnik:
a) dwójka, tyle, połowa
a) słomiany
b) niewiele, sto, pięcioro
b) twardy
c) podwójny, ile, setka
c) słodki
d) dwójka, czwórka, połowa
d) dobry
39) Które zdanie jest poprawne?
a) W dwu tysięcznym piętnastym roku
zdobyłem tytuł laureata w V Ogólnopolskim
Konkursie Gramatycznym im. ks. Onufrego
Kopczyńskiego.
b) W dwa tysiące piętnastym roku
zdobyłem tytuł laureata w V Ogólnopolskim
Konkursie Gramatycznym im. ks. Onufrego
Kopczyńskiego.
42) Wyłącznie czasowniki dokonane znajdują
się w szeregu:
a) uczyć się, śmiać się, smucić się
b) sądzić, osądzić, osądzać
c) mówić, przemawiać, przemówić
d) osądzić, przemówić, zaśmiać się
43) Forma gramatyczna czasownika
„powiedziałyśmy” to:
a) 1. os. , l. mn., cz. przeszły, r. ż
b) 2. os. , l. mn., cz. przeszły, r. ż
c) 1. os. ,l. mn., cz. przeszły, r. nmos.
d) 2. os. ,l. mn., cz. przeszły, r. mos.
44) W podanych wyrazach podkreśl „i”, które tylko zmiękcza poprzedzającą spółgłoskę
ulubiony, najpiękniejszy, milutki, gimnazjalista, biblioteka, kwiecisty, obiad, kiciuś
45) Narysuj wykres zdania i nazwij części zdania:
Zręczny bożek podarował wczoraj lirę boskiemu opiekunowi muzyki.
Str. 5 z 6
46) Podane w ramce słowa wpisz w odpowiednie miejsca tak, by schemat ukazywał zależności między
nimi i tworzyły rodzinę wyrazów.
wpisowe, pisarz, dopisek, wpisać, pisarski, dopisać
pisać
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
CZĘŚĆ II - ŻYCIE I DZIAŁALNOŚĆ ONUFREGO KOPCZYŃSKIEGO
47) Onufry Kopczyński żył w latach:
a) 1713-1784
b) 1725-1820
c) 1735-1817
48) Miejsce urodzenia Onufrego Kopczyńskiego
to:
a) Czerniejewo
b) Czarnolas
c) Czarniajewo
49) Onufry Kopczyński nie był związany z:
a) Izbą Edukacyjną Księstwa Warszawskiego
b) Towarzystwem Ksiąg Elementarnych
c) Wydawnictwem Krakowskim
50) Czy Onufry Kopczyński sam uczył się
w szkołach pijarskich?
a) nie
b) tak
51) Jak nazwano Onufrego Kopczyńskiego po
tym, jak opracował pionierski podręcznik?
a) „pierwszym prawodawcą języka polskiego”
b) „ojcem polszczyzny”
c) „pijarem polskiej gramatyki”
52) Który zestaw, to dzieła napisane przez
Onufrego Kopczyńskiego:
a) Gramatyka dla Szkół Narodowych, Zbiór
nauki chrześcijańskiej i obyczajowej
b) Nauka czytania i pisania, Składnia
c) Elementarz dla szkół parafialnych
narodowych, Fleksja i składnia
53) Które terminy upowszechnił Onufry
Kopczyński?
a) rzeczownik, przymiotnik, wykrzyknik,
wielokropek, czasownik
b) czasownik, przymiotnik, przyimek, zaimek,
wielokropek
c) rzeczownik, przymiotnik, spójnik,
przecinek, dwukropek
54) Onufry Kopczyński napisał podręczniki do
nauki gramatyki języka polskiego na polecenie:
a) Komisji Edukacji Narodowej
b) Collegium Nobilium
c) Biblioteki Narodowej
55) Gdzie znajduje się grób Onufrego
Kopczyńskiego?
a) Cmentarz Rakowicki
b) Cmentarz Powązkowski
c) Cmentarz w Skotnikach
56) Nad jaką rzeką leży miejscowość, w której urodził się Onufry Kopczyński:
a) Odra
b) Wrześnica
c) Wisła
Str. 6 z 6