Psychologia

Lp.
1
2
3
4
5
6
7
Element
Nazwa modułu
Instytut
Kod
przedmiotu
Kierunek,
poziom i profil
kształcenia
Forma studiów
Rok studiów,
semestr
Rodzaj i liczba
godzin
dydaktycznych
wymagających
bezpośredniego
udziału nauczyciela
i studentów
Punkty ECTS
SYLABUS MODUŁU KSZTAŁCENIA
Opis
Psychologia
Humanistyczny
PPWSZ – FP - 1 – 21 - s
filologia polska, studia pierwszego stopnia, profil praktyczny
Stacjonarne
Rok I semestr II
Stacjonarne:
30 godzin wykładów, 30 godzin ćwiczeń
4 ECTS
Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela
8
9
10
11
Pracochłonność
w godzinach
st. stacjonarne
Suma
Razem
Prowadzący
zajęcia
Egzaminator/
Zaliczający
Wymagania
(kompetencje)
wstępne
12
Założenia i cele
przedmiotu
13
Efekty
kształcenia
Wykład
y
30
Ćwiczeni
a/
seminaria
30
Konsultacje
obowiązko
we
Egzami
ny
60
Praca własna studenta
Projekty/
opracowa
nia
25
Nauka
własna
Inne
25
50
110
Dr Anna Baranowska-Wolnicka
Dr Anna Baranowska-Wolnicka
Wiedza z zakresu elementów psychologii ogólnej, elementów psychologii rozwojowej
i elementów psychologii wychowawczej
Celem treści wykładów jest zaznajomienie studentów z podstawowymi pojęciami,
metodami i teoriami psychologii jako nauki. Studenci poznają problematykę
poznawczą, emocjonalno-motywacyjną, osobowości, różnic indywidualnych,
społeczną związaną z zastosowaniem psychologii w praktyce. Ideą przedmiotu jest
ukazanie specyfiki myślenia psychologicznego. Program nauczania psychologii ma na
celu dostarczenie studentom takich informacji i umiejętności, które pozwolą im lepiej
działać, rozumieć siebie i innych, lepiej radzić sobie z sytuacjami trudnymi, pomagać
uczniom w trudnościach z nauką szkolną. Po zakończeniu zajęć student powinien:
posiadać umiejętności i kompetencje rozumienia problematyki i różnych nurtów
teoretycznych psychologii wychowawczej oraz metodologii badań, które pozwolą mu
lepiej radzić sobie z sytuacjami trudnymi związanymi z wychowaniem i nauczaniem.
Celem przedmiotu jest: dostarczenie wiedzy na temat istoty rozwoju, metod badania
rozwoju, sposobów wyjaśniania zmian rozwojowych oraz prawidłowości rozwojowych
w zakresie poszczególnych sfer rozwoju oraz nabycie umiejętności analizowania
zachowań wynikających ze stosowania mechanizmów obronnych i funkcjonowania w
stresie, a także rozwijanie umiejętności analizy systemu kształtowania się wartości i
przekonań.
Odniesienie
Odniesienie
Efekt (Wiedza, Umiejętności, Kompetencje
do efektów
do efektów
społeczne)
kierunkowych obszarowych
WIEDZA
KNSz_W01
1.Student zna terminy z zakresu psychologii ogólnej,
KNSz_W04
KNO_01
wychowawczej i rozwojowej.
KNSz_W05
KNSz_W13
UMIEJĘTNOŚCI
KNSz_W03
KNSz_U02
KNSz_U03
KNSz_U06
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
KNSz_U12
KNSz_K01
3.Zapoznaje się z mechanizmami funkcjonowania
KNSz_K03
grupy.
KNSz_K05
KNSz_K06
2. Umie rozpoznać fazę rozwoju ucznia i jego wpływ
na postępy w nauczaniu i wychowaniu.
Efekt kształcenia
14
15
Forma i
warunki
potwierdzenia
efektu
kształcenia
Stosowane
metody
dydaktyczne
1 do 3
1 do 3
1 do 3
2.
3.
4.
5.
16
Sposób potwierdzenia (weryfikacji)
Aktywne uczestnictwo w zajęciach
Praca zaliczeniowa w postaci
samodzielnie przygotowanego projektu
Egzamin testowy-test jednokrotnego
wyboru
wykład informacyjny, wykład problemowy, ćwiczenia, dyskusja
1.
Treści
merytoryczne
przedmiotu
KNO_05
KNO_07
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Przedmiot psychologii – psychologia jako nauka o człowieku.
Psychologiczne koncepcje człowieka: podejście psychodynamiczne,
behawiorystyczne i poznawcze.
Spostrzeganie. Elementarne wrażenia zmysłowe i ich odbiór. Absolutne i
różnicowe progi percepcji bodźca. Złudzenia percepcji i stałość
spostrzegania.
Uwaga i świadomość. Uwaga jako mechanizm selekcji bodźców i
kontroli czynności. Zaburzenia uwagi i ich konsekwencje. Zintegrowany
model uwagi.
Uczenie się. Uczenie się jako podstawowy mechanizm modyfikacji
zachowania. Warunkowanie klasyczne instrumentalne. Uczenie a
nabywanie wiedzy. Podstawowe teorie uczenia się.
Emocje i stres. Klasyfikacja emocji. Fizjologiczne i psychologiczne
aspekty emocji. Klasyczne teorie emocji. Stres psychologiczny:
przyczyny, dynamika, następstwa. Zmagania się ze stresem.
Motywacja. Funkcje procesu motywacyjnego. Potrzeby człowieka.
Klasyfikacja potrzeb.
Myślenie. Ogólna charakterystyka procesu myślenia. Rodzaje i funkcje
myślenia. Rozwiązywanie problemów.
Pamięć. Rodzaje pamięci. Metody badania pamięci. Przyczyny
zapominania. Techniki mnemoniczne i wspomaganie pamięci
Język i komunikowanie się. Proces nabywania języka. Teorie
wyjaśniające nabywanie języka. Proces planowania, wytwarzania i
przekazywania komunikatu językowego. Komunikacja niewerbalna.
Różnice indywidualne, temperament i osobowość.
Inteligencja i style poznawcze. Iloraz inteligencji i sposoby jego
wyznaczania. Koncepcje czynnikowe, poznawcze. Pojęcie stylu
poznawczego. Podstawowe koncepcje stylów poznawczych.
Etyczne aspekty psychologii.
Powstanie, rozwój, przedmiot i zadania psychologii wychowawczej jako
nauki
Psychologia wychowania i psychologia nauczania – stosowanie
podstawowych metod.
. Wychowanie w rodzinie. Ujęcie systemowe rodziny, struktura rodziny i
pełnione w niej role
Postawy, role rodzicielskie i systemy wychowania w rodzinie. Relacje
interpersonalne i emocjonalne między poszczególnymi członkami
rodziny.
17. Charakterystyka zdrowego i dysfunkcjonalnego systemu rodzinnego.
18. Wybrane zagadnienia z psychologii nauczania.
19. Sytuacje trudne związane z wychowaniem i nauczaniem. Problematyka
motywacji.
20. Analiza procesu rozwoju jako sekwencji zmian rozwojowych (rodzaje
zmian, modele zmian rozwojowych). Mechanizmy rozwoju.
21. Zagadnienie stadialności i ukierunkowania rozwoju. Okresy krytyczne
rozwoju. Specyficzne zjawiska w rozwoju: retardacja i akceleracja.
22. Czynniki rozwoju: warunki biologiczne i środowiskowe. Wyznaczniki
rozwoju: aktywność własna oraz zamierzone wychowanie i nauczanie.
Teoria konwergencji oraz wieloczynnikowe koncepcje rozwoju.
23. Specyfika badań nad rozwojem ujawniająca się w organizacji badań
(podejście longitudinalne, transwersalne i ukośne) oraz technikach
badania (np. metoda kliniczna J. Piageta). Etyczne problemy badań nad
rozwojem.
24. Wybrane teorie wyjaśniające rozwój (J.Piaget, H. Wallon, R. Havighurst,
A. Maslow, A. Bandura, L.S. Wygotski, J. Bowlby).
25. Ukazanie prawidłowości rozwojowych w sferze motoryki, percepcji,
pamięci, uwagi, reprezentacji poznawczej, myślenia, mowy, procesów
emocjonalnych, rozwoju społecznego, moralnego osobowości, motywacji
oraz aktywności twórczej.
26. Zaburzenia emocjonalne.
27. Zachowania agresywne i ich uwarunkowania.
28. Charakterystyka wieku dorastania i młodzieńczego.
29. Mechanizmy obronne, reakcje.
30. Funkcjonowanie w stresie.
31. Kształtowanie się systemu wartości, postaw, przekonań.
32. Rodzina jako środowisko wychowawcze. Rola środowiska
rówieśniczego.
Rozwój obrazu własnej osoby.
17
Forma i warunki
zaliczenia modułu,
w tym zasady
dopuszczenia do
egzaminu/zaliczenia
18
Wykaz
literatury
podstawowej
Obecność na zajęciach
1.
2.
3.
4.
1.
2.
3.
4.
19
Wykaz
literatury
uzupełniającej
(pomocniczej)
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Kozielecki J. Koncepcje psychologiczne człowieka. Wyd. Żak, 1995.
Mitzel G. Wprowadzenie do psychologii. GWP, 1999.
Strelau J., Jurkowski A., Putkiewicz Z. Podstawy psychologii dla nauczycieli.
PWN, 1976.
Tomaszewski T. (red). Psychologia. PWN, 1994.
Dembo M.H., Stosowana psychologia wychowawcza, Warszawa 1997.
Przetacznik-Gierowska M., Włodarski Z., Psychologia wychowawcza,
Warszawa 1998.
King G., Umiejętności terapeutyczne nauczyciela, Gdańsk 2003.
Faber A., Mazalish E., Rodzeństwo bez rywalizacji, Aronson E., Człowiek
istota społeczna, Warszawa 1995.
Gerstman S., Rozwój uczuć, Warszawa 1986.
Lipowska-Teutsch, Przemoc w rodzinie, Warszawa 1995.
Makieło-Jarża G., Przetacznik-Gierowska M., Psychologia rozwojowa i
wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa 1992.
Spionek H., Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, Warszawa
1985.
Obuchowska I., Dynamika nerwic, Warszawa 1983.Poznań 2000.
Phillips D.C., Solis J.F., Podstawy wiedzy o nauczaniu, Gdańsk 2003.
Steede K., 10 błędów popełnianych przez dobrych rodziców, Gdańsk 2007.