Prezentacja – materiały szkoleniowe
Transkrypt
Prezentacja – materiały szkoleniowe
Przygotowanie społeczności wiejskich do działań typu LEADER Kształcenie animatorów partnerstw lokalnych – Brwinów 22-24.06.2005 Prezentacja – materiały szkoleniowe Prezentacja jest jedną z najstarszych i najbardziej popularnych metod wykorzystywanych zarówno w szkoleniach jak i podczas spotkań i zebrań. Jest to skrócona wersja wykładu, podczas której słuchacz otrzymuje skondensowaną wiedzę bądź informację na prezentowany temat. Aby uzyskać maksymalny efekt, prezenter zwykle wykorzystuje pomoce audiowizualne, materiały szkoleniowe oraz ściśle trzyma się porządku spotkania. Prezentacja rozpoczyna się przedstawieniem celu, porządku oraz oczekiwań w stosunku do niej. Na ogół prelegenci stosują zasadę trzykrotnego powtórzenia kluczowych zagadnień prezentowanych podczas wystąpienia, w celu lepszego utrwalenia prezentowanych treści. Zasada ta brzmi następująco: „Najpierw powiedz co chcesz powiedzieć, następnie powiedz to, a na zakończenie powtórz co powiedziałeś”. Prezentacja jest metodą szczególną i wbrew pozorom nie najłatwiejszą. Wymaga ona bowiem ścisłego planu, zarówno co do przekazywanych treści jak i co do planu czasowego. Na ogół prezentacje nie są zbyt długie, dlatego należy szczególnie uważnie wybrać i podkreślić te treści, które uważamy za najważniejsze, najbardziej przekonywające oraz trafiające do naszego słuchacza. W celu uzyskania dobrego efektu, dobrze jest wiedzieć coś więcej o naszych słuchaczach, tj. ich wiek, poziom wykształcenia oraz powody zainteresowania tematem. Wówczas łatwiej obrać najlepszą strategię dotarcia do ich wyobraźni i motywacji. Przygotowanie prezentacji: Przygotuj się, przygotuj się, przygotuj się, przygotuj się, przygotuj się. Pięciokrotne powtórzenie tego samego słowa jest celowe. Aby osiągnąć poziom komfortu funkcjonalnego, rzeczywiście powinieneś przygotować prezentację pięć razy. Krok 1: Zapoznaj się dogłębnie z literaturą na dany temat i zgromadź wszelkie dostępne Ci informacje. Twoja wiedza powinna znacznie wykraczać poza zagadnienia, które mają być zaprezentowane. Powinieneś posiadać na tyle obszerną wiedzę o danym zagadnieniu, aby być w stanie swobodnie dokonać prezentacji oraz odpowiadać na określone pytania. Krok 2: Napisz plan tak, abyś mógł widzieć niezbędny układ i płynność potrzebne do przyswojenia wiedzy. Plan powinien zawierać określone działania, tematy i ramy czasowe. Krok 3: Napisz jak najbardziej szczegółowy, pełny tekst prezentacji. W tym celu poszerz przygotowany wcześniej plan, włączając do niego konkretne przykłady oraz to, co powiesz objaśniając różne zagadnienia. Niektórzy profesjonalni instruktorzy pomijają ten etap przygotowań i od razu przechodzą do następnego. Ze szczególnym naciskiem zalecamy wykonanie tej czynności wszystkim, którzy przygotowują program po raz pierwszy, gdyż wzmacnia ona poczucie pewności przy omawianiu danego zagadnienia. Nie oczekuj, że zapamiętasz całość materiału, raczej postaraj się uporządkować w pamięci wiedzę o poszczególnych zagadnieniach. Trener: Halina Siemaszko, Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich (FAOW) 1 Przygotowanie społeczności wiejskich do działań typu LEADER Kształcenie animatorów partnerstw lokalnych – Brwinów 22-24.06.2005 Krok 4: Teraz ponownie przekształć obszerny skrypt do rozmiaru planu. Różnica pomiędzy tym planem, a poprzednim jest taka, iż teraz powinien on zawierać słowa „klucze” i zwroty, które pomogą Ci zapamiętać treść przygotowanego wcześniej tekstu. Nowy plan powinien również uwzględniać ramy czasowe. Krok 5: Przećwicz swoją prezentację kilka razy, korzystając ze słów „kluczy” zawartych w planie i obszernego skryptu. Cztery elementy udanej prezentacji: Skup uwagę słuchaczy: Dobry program szkoleniowy zwykle zaczyna się od pytania lub ćwiczenia, które pomaga zwrócić uwagę grupy na potrzebę zdobycia nowych umiejętności i /lub wiedzy. Pytanie może być skierowane do całej grupy, a odpowiedzi udzielają wszyscy po kolei. Możesz też zadać pytanie, a następnie kazać uczestnikom pracować nad odpowiedzią w małych grupach. Metoda podziału na grupy jest korzystna, jeżeli grupa liczy wiele osób, a szkolenie wymaga aktywnego udziału uczestników. Typowe pytania: 1. 2. 3. 4. Co jest dla Ciebie wyzwaniem w ....? Jakie trudności napotykasz, gdy...? Jak wpływa to na Twoją instytucje lub firmę...? Jakie trudności ma twoja firma z powodu....? Zdobądź zainteresowanie słuchaczy Zdobycie uwagi uczestników to jedna sprawa, ale jeśli nie zrobisz nic, aby wzbudzić ich zainteresowanie, to nie będziesz w stanie utrzymać ich uwagi. Najlepszym sposobem zdobycia zainteresowania jest pokazanie korzyści, jakie wynikną dla nich ze szkolenia. Zazwyczaj ludzie uczęszczają na szkolenia z następujących powodów: 1. Chcą coś lepiej wykonywać. 2. Chcą ułatwić sobie wykonywanie swojej pracy. 3. Chcą robić coś więcej. 4. Chcą więcej zarabiać i odnosić więcej sukcesów. 5. Chcą potwierdzić swoją dotychczasową wiedzę. Dobrym ćwiczeniem wstępnym jest poproszenie uczestników o przedstawienie się i udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: 1. Dlaczego uczestniczą w szkoleniu; lub 2. Jakie są ich oczekiwania odnośnie szkolenia. Wytwórz pragnienie Wytworzenie pragnienia nauki jest głęboko związane z podświadomym myśleniem uczestników. Zbiega się to z pojęciem płaszczyzny afektywnej uczenia się, według której Trener: Halina Siemaszko, Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich (FAOW) 2 Przygotowanie społeczności wiejskich do działań typu LEADER Kształcenie animatorów partnerstw lokalnych – Brwinów 22-24.06.2005 uczucia i emocje pomagają uczestnikowi zdobyć motywację do nauki. Możemy to również wyrazić w formie potencjalnych korzyści wynikających z uczestniczenia w szkoleniu lub korzyści, jakie odniosą inne osoby w wyniku zmiany postępowania uczestnika szkolenia po jego ukończeniu. Pragnienie w większym stopniu wynika z emocji niż z wiedzy. Przedstaw sposoby zastosowania Dla każdego zagadnienia omawianego w trakcie szkolenia oraz dla całego programu szkolenia zapewnij uczestnikom możliwości oraz ćwiczenia, które pomogą im w przyswojeniu nowo zdobytej wiedzy i zastosowaniu jej w sytuacji, w której się znajdują. Kolejnym istotnym składnikiem tego etapu jest zapewnienie ćwiczeń utrwalających, które dostarczą część wzmocnień koniecznych do zachowania wiedzy. Przygotowanie dobrych materiałów szkoleniowych Materiały szkoleniowe powinny spełniać następujące kryteria: 1. Powinny wspomagać i uatrakcyjniać prezentację szkoleniową. 2. Powinny pomagać w zapamiętywaniu informacji (wzmocnieniu). 3. Powinny pełnić rolę notatek lub materiałów źródłowych, z których będzie można korzystać po zakończeniu szkolenia. 4. Powinny zapewnić uczestnikom możliwość zachowania ich własnych przemyśleń i pomysłów. 5. Powinny ułatwiać przyswojenie ćwiczeń wykonywanych w trakcie szkolenia. Wskazówki do tworzenia efektywnych materiałów szkoleniowych: 1. Materiały powinny mieć taki sam układ jak prezentacja. 2. Zostaw dużo wolnego miejsca na notatki. Ułatwi to również czytanie materiałów. 3. Zastosuj cytaty, wykresy, rysunki, ilustracje, aby uatrakcyjnić ich wygląd. 4. Dopilnuj, aby każda część lub element szkolenia była wyraźnie oddzielona. 5. Zadbaj, aby terminologia i treść były jak najprostsze. Poziom czytelności powinien być o jeden stopień niższy niż możliwości większości uczestników. Uwaga techniczna: Materiały powinny być sprawdzone przez minimum dwie osoby, zarówno pod względem gramatyki, ortografii jak i zrozumienia treści. Trener: Halina Siemaszko, Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich (FAOW) 3 Przygotowanie społeczności wiejskich do działań typu LEADER Kształcenie animatorów partnerstw lokalnych – Brwinów 22-24.06.2005 Pomoce wizualne Badania udowodniły, iż ludzie mogą nauczyć się dużo więcej, jeżeli pomoce wizualne zostaną właściwie wykorzystane. Pomoce wizualne to m.in. kasety wideo, folie do rzutnika, rozdawane materiały, tablice typu flip-chart, plakaty, slajdy, itp. Szybkość uczenia się zależy od ilości zmysłów stymulowanych daną informacją lub sytuacją. Co sprawia, że pomoc wizualna jest dobra: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Czy treść i obraz pomocy wizualnej są łatwo zrozumiałe ? Czy jest ona czytelna z każdego miejsca w pomieszczeniu ? Czy przekazuje pojedynczą myśl ? Czy podkreśla omawiane pojęcie ? Czy jest interesująca i estetyczna ? Czy informacja jest odpowiednia i poprawna pod względem gramatyki i pisowni ? Czy informacja prezentowana jest przy użyciu prostego języka i formy ? Wskazówki do używania tablic „flip – chart”: 1. Używaj ich tylko wtedy gdy grupa jest na tyle mała, aby każdy był w stanie dobrze je widzieć. 2. Przygotuj je przed prezentacją. 3. Delikatnie wpisz ołówkiem niektóre kluczowe punkty, tak, żebyś nie musiał od nich odchodzić w celu zajrzenia do notatek. Notatki powinny być na tyle małe, aby uczestnicy szkoleń nie mogli ich dojrzeć. 4. Przygotowując tablice, korzystaj z kolorów, dzięki czemu będą bardziej interesujące. Nie używaj jednak więcej niż trzech lub czterech kolorów na stronie, gdyż zbyt wiele kolorów przeszkadza w czytaniu. 5. Podczas sporządzania listy zdań lub zwrotów wyróżnij je poprzez naprzemienne użycie dwóch kolorów, dzięki czemu będzie łatwiej je odróżnić i odczytać. 6. Nie używaj wielkich liter. To również utrudnia czytanie. 7. Wysokość liter powinna wynosić około 1 - 2 cm. 8. Podkreśl lub obramuj słowa ważne przy pomocy innego koloru, co pomoże w utrwaleniu tych pojęć. 9. Podczas zapisywania odpowiedzi uczestników na tablicach stań z boku, ale twarzą do słuchaczy i przytrzymuj tablice w trakcie pisania. Trener: Halina Siemaszko, Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich (FAOW) 4 Przygotowanie społeczności wiejskich do działań typu LEADER Kształcenie animatorów partnerstw lokalnych – Brwinów 22-24.06.2005 10. Aby wyrwać stronę i powiesić ją na ścianie, oderwij odrobinę jeden z brzegów, a następnie pociągnij mocno całą stronę. Jeśli źle oderwiesz pierwszą kartkę, to samo stanie się z następnymi. 11. Co prawda możesz wcześniej powiesić na ścianie niektóre kartki, ale zalecamy, byś je zwinął, żeby uczestnicy nie mogli ich wcześniej przeczytać. Zbytnio wyeksponowane tablice mogą rozpraszać uwagę uczestników szkolenia i przeszkadzać w procesie uczenia. Wskazówki do przygotowania folii do rzutnika: 1. Jeżeli masz dostęp do oprogramowania Microsoft Power Point, wykorzystaj go do przygotowania folii do rzutnika. 2. Upewnij się, że masz możliwości korzystania z tego programu, upewnij się, że zawartość mieści się na powierzchni wystarczającej do obramowania slajdu lub użycia ramek. 3. Jeżeli zagadnienie jest bardziej skomplikowane, możesz użyć kilku folii i nakładać je na siebie. 4. Pomoce wizualne powinny być przejrzyste i zawierać jak najmniej słów. 5. Aby uatrakcyjnić folie, wykorzystaj ilustracje bądź wykresy. 6. Rozmiar czcionki nie powinien być mniejszy niż 24 punkty. Lepsze są jednak większe. 7. Wytłuść druk. 8. Używaj dużych i małych liter. Nie używaj samych dużych liter. 9. Używaj takiej samej czcionki na wszystkich foliach. 10. Zostaw na folii dużo wolnego miejsca. Będziesz mógł dopisać jakieś uwagi. 11. Starannie zastanów się nad doborem słów. Wyrażaj myśli w formie stwierdzeń lub haseł. 12. Jeżeli zamierzasz korzystać z folii wielokrotnie, oryginał sporządź na białym papierze. Umiejętności wspomagające proces uczenia się Szczegóły techniczne „Jeśli coś może się nie udać, nie uda się.” - prawo Murphy’ego W dniu poprzedzającym rozpoczęcie szkolenia sprawdź, czy sala wykładowa jest odpowiednio przygotowana oraz czy sprzęt do prezentacji działa prawidłowo. Sprawdź to wszystko jeszcze raz i to dwukrotnie, piętnaście minut przed przyjściem uczestników. Zauważ, że nie jest to piętnaście minut przed rozpoczęciem szkolenia ale przed przyjściem Trener: Halina Siemaszko, Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich (FAOW) 5 Przygotowanie społeczności wiejskich do działań typu LEADER Kształcenie animatorów partnerstw lokalnych – Brwinów 22-24.06.2005 uczestników. Dzięki temu będziesz mógł skupić uwagę na powitaniu uczestników i zapoznaniu się z nimi przed rozpoczęciem programu szkoleniowego. Przygotowanie warunków Miejsca do siedzenia Istnieje kilka różnych sposobów rozmieszczenia miejsc siedzących. Kluczowe czynniki przy doborze optymalnego rozmieszczenia to stworzenie wokół każdego siedzenia strefy komfortu, skierowanie uwagi lub kierunku patrzenia na osobę prowadzącą zajęcia i na pomoce wizualne oraz zapewnienie miejsca do pisania (np. pulpit biurka) Jeżeli prowadzisz zajęcia dla kilku grup jednocześnie możesz usadzić uczestników w grupach cztero-, sześcioosobowych naprzeciwko siebie. Pozwoli to na prowadzenie dyskusji w grupach lub pracę w parach. ¾ rozmieszczenie w kształcie litery U ¾ rozmieszczenie w stylu klasy szkolnej Oświetlenie Pomieszczenie, jeśli to możliwe, powinno być wyposażone w różne typy oświetlenia. Chodzi o to aby można było bez trudu zmienić oświetlenie z mocnego podczas wykładów na światło przyciemnione w momencie korzystania z rzutnika, które pozwoli na robienie notatek. Pomocne jest czasami wyznaczenie jednego z uczestników siedzącego w pobliżu przełącznika do włączania bądź wyłączania światła. Dźwięk W przypadku grup liczących powyżej 20 osób zaleca się używanie mikrofonu. Najlepszy jest mikrofon bezprzewodowy, który pozwala na swobodne poruszanie się po sali. Mikrofon przytwierdzony do mównicy nie jest dobrym rozwiązaniem dla kursów interaktywnych. Trener: Halina Siemaszko, Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich (FAOW) 6