Międzynarodowe przewozy pasażerskie (kabotaż) – nowe zasady

Międzynarodowe przewozy pasażerskie (kabotaż) –
nowe zasady określone w Rozporządzeniu
Wykonawczym Komisji (UE) Nr 869/2014 z dnia 11
sierpnia 2014 r. w sprawie nowych kolejowych
przewozów pasażerskich
Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 869/2014 z 11 sierpnia 2014 r. w sprawie nowych kolejowych przewozów
pasażerskich jest aktem implementacyjnym do art. 10 i 11 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z
21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego (dalej zwane
„Rozporządzeniem 869”). Rozporządzenie to wprowadza jednolite zasady dostępu przewoźników z krajów Unii
Europejskiej do infrastruktury kolejowej na terytorium całej UE. Szczegółowym przedmiotem uregulowania tego aktu
prawnego jest określenie procedury i kryteriów, których należy przestrzegać przy określaniu:
1. a) czy głównym celem przewozów kolejowych jest przewóz pasażerów między stacjami znajdującymi się w różnych
państwach członkowskich;
2. b) czy międzynarodowy kolejowy przewóz pasażerski zagraża równowadze ekonomicznej umowy o świadczenie
usług publicznych transportu kolejowego.
Przewidziana wspomnianym wyżej Rozporządzeniem procedura przewiduje, że przewoźnik, który ma zamiar
uruchomić nową usługę międzynarodowych kolejowych przewozów osób musi najpierw zgłosić ten fakt wszystkim
organom regulacyjnym właściwym dla planowanej trasy. Zakres informacji jakie muszą znaleźć się w zgłoszeniu jest
określony w Rozporządzeniu 869. Informacje tam zawarte organ regulacyjny publikuje na swojej stronie internetowej i
powiadamia strony uprawnione do złożenia wniosku o przeprowadzenie badania celu głównego i, osobno, równowagi
ekonomicznej. Zgodnie z ww. Rozporządzeniem stronami tymi są:
1. w przypadku badania celu głównego:
●
●
organizatorzy transportu publicznego, którzy zawarli umowy o świadczenie usług publicznych transportu kolejowego
na danym obszarze geograficznym, na które ma wpływ proponowana nowa usługa;
każde przedsiębiorstwo kolejowe prowadzące międzynarodowe lub krajowe pasażerskie przewozy kolejowe na
trasach, na których będzie wykonywana nowa usługa, na zasadach komercyjnych lub na podstawie umowy o
świadczenie usług publicznych.
1. w przypadku badania równowagi ekonomicznej:
●
●
●
●
organizatorzy publicznego transportu zbiorowego, którzy zawarli co najmniej jedną umowę o świadczenie usług
publicznych na realizację połączeń pasażerskich pomiędzy stacjami początkową i końcową znajdującymi się na
trasie proponowanej nowej usługi;
inni organizatorzy publicznego transportu zbiorowego, którzy wykażą swój interes w badaniu równowagi
ekonomicznej zgłoszonej nowej usługi międzynarodowej;
zarządca infrastruktury na obszarze geograficznym objętym proponowaną usługą w zakresie nowych
międzynarodowych przewozów pasażerskich;
operatorzy umów o świadczenie usług publicznych, o których mowa w pierwszym punkcie.
Oba badania odbywają się wyłącznie na wniosek podmiotu uprawnionego. Organ regulacyjny nie jest uprawniony do
prowadzenia takiego badania z urzędu.
Ciężar dowodu, że planowana nowa usługa międzynarodowa nie spełnia wymogu celu głównego oraz wykazanie, że
zagraża ona równowadze ekonomicznej umowy o świadczenie usług publicznych transportu kolejowego spoczywa na
1
stronach uprawnionych do wnioskowania o przeprowadzenie badania.
Cel główny uważa się za spełniony jeżeli ponad 50% wartości lub wielkości przewozu będzie między stacjami
znajdującymi się w różnych krajach członkowskich. Jednak w toku analizy badane są także inne elementy wskazane w
tym rozporządzeniu.
Równowagę ekonomiczną umowy o świadczenie usług publicznych transportu kolejowego uważa się za zagrożoną,
gdy proponowana nowa usługa ma znaczący negatywny wpływ na:
●
●
rentowność usług świadczonych w ramach umowy o świadczenie usług publicznych; lub
koszty netto wynikające z umowy o świadczenie usług publicznych ponoszone przez organizatora publicznego
transportu zbiorowego.
Rozporządzenie 869 przewiduje zakres informacji, jakie powinny znaleźć się w każdym z powyższych wniosków
składanych przez podmioty do tego uprawnione oraz terminy w jakich każda z czynności powinna być wykonana.
Strony umów o świadczenie usług publicznych, zarządca infrastruktury i przedsiębiorstwo kolejowe aplikujące o
uzyskanie dostępu są uprawnione do wystąpienia o ponowne rozpatrzenie decyzji będącej wynikiem badania
równowagi. Warunki, których spełnienie jest konieczne do wystąpienia o ponowne rozpatrzenie decyzji to:
●
●
●
występowanie znaczącej zmiany w nowych międzynarodowych przewozach pasażerskich w porównaniu z danymi
analizowanymi przez organ regulacyjny; lub
występowanie zasadniczej różnicy pomiędzy rzeczywistym i szacowanym wpływem na usługi w ramach umowy o
świadczenie usług publicznych; lub
wygaśnięcie umowy o świadczenie usług publicznych przed początkowo wyznaczonym terminem.
Prezes UTK ma prawo wprowadzić opłatę za badanie celu głównego, równowagi ekonomicznej i ponowne rozpatrzenie
decyzji. Opłatę taką wnosiłyby podmioty uprawnione do złożenia wniosku o przeprowadzenie takiego badania.
Zgodnie z postanowieniem Rozporządzenia 869, stronom postępowania będzie przysługiwało odwołanie od decyzji
Prezesa UTK zgodnie z prawem krajowym.
Akty prawne:
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia
jednolitego europejskiego obszaru kolejowego
Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) NR 869/2014 z dnia 11 sierpnia 2014 r. w sprawie nowych kolejowych
przewozów pasażerskich
2