Przemysł papierniczy – fakty i mity

SEMINARIUM „OD WŁÓKNA DO TEKTURY”
Przemysł papierniczy – fakty i mity
MARCIN SZWARC
W błędnej, ale niestety dość powszechnej opinii, przemysł
papierniczy nie jest przyjazny środowisku naturalnemu. W rzeczywistości sektor branży papierniczej stanowi jedną z najbardziej ekologicznych gałęzi przemysłu, mającą ogromny wpływ
na zrównoważony ekorozwój zarówno w skali europejskiej, jak
i całego świata.
Poniżej przedstawiamy najbardziej rozpowszechnione mity na
temat wpływu przemysłu papierniczego i opakowań z tektury na
środowisko w zestawieniu ze stanem faktycznym.
Mit 1 – Produkcja papieru i opakowań z tektury przyczynia
się do degradacji i zmniejszenia powierzchni lasów
Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych i krzywdzących
mitów dla branży celulozowo-papierniczej. Oto fakty:
• corocznie w Europie sadzi się o ponad jedną trzecią więcej
drzew niż wycina,
• powierzchnia lasów w Europie wzrasta w każdym roku o powierzchnię porównywalną z 1,5 mln boisk piłkarskich, czyli
o ok. 6,5 tys. km2,
• w ciągu ostatnich 50 lat powierzchnia lasów w Europie wzrosła
o ponad 30%. W tym samym czasie produkcja papieru w Europie wzrosła z poziomu 25 mln do ponad 100 mln ton,
• lasy obejmują 44% powierzchni lądu w Europie. 98% tych lasów
podlega zasadom zrównoważonej gospodarki leśnej,
• do produkcji papieru w skali światowej zużywa się obecnie
tylko 1/6 ogólnego pozysku drewna,
• zaledwie 1% papieru jest wytwarzane z drewna pochodzącego
z lasów tropikalnych.
Drewno do produkcji papieru pochodzi z lasów objętych
zrównoważoną gospodarką leśną, której nadrzędnym celem
jest dbanie o odnawianie tego bezcennego zasobu naturalnego.
Każde ścięte drzewo powoduje zasadzenie kilku kolejnych. Zatem
wzrost produkcji papieru nie tylko nie niszczy zasobów leśnych,
ale również wpływa pozytywnie na ich wzrost.
Mit 2 – Produkcja papieru i opakowań z tektury wpływa
niekorzystnie na środowisko naturalne
Kolejnym mitem jest powszechne przekonanie o niekorzystnym
wpływie produkcji papieru i opakowań na środowisko naturalne.
Oto fakty:
• prawidłowo zarządzane, zdrowe obszary leśne, czyli takie, gdzie
drzewa są regularnie wycinane i powtórnie sadzone, pochłaniaM. Szwarc, Market Intelligence and Research Manager, Mondi Świecie S.A.,
ul. Bydgoska 1, 86-100 Świecie
282
ją znacznie więcej dwutlenku węgla niż lasy, w których przewagę stanowią stare drzewa. Jest to związane ze zjawiskiem
wolniejszej absorpcji CO2 wraz z wiekiem drzew,
• mając na uwadze odnawialny charakter surowców drzewnych,
większość zakładów papierniczych przyjęła politykę zakupu
drewna ze źródeł, w których prowadzona jest prawidłowa,
zrównoważona gospodarka leśna. Zakłady te nie kupują
drewna pozyskiwanego w lasach, gdzie zagrożone są wartości
szczególnie chronione. Nie kupują też drewna modyfikowanego genetycznie. Jakość drewna i źródła jego pochodzenia
są potwierdzane ogólnoświatowymi certyfikatami, takimi jak
FSC czy PEFC,
• ponad połowa papieru jest produkowana z ... papieru, czyli makulatury. Papier jest najbardziej recyklingowanym produktem
na świecie, co dodatkowo wpływa korzystnie na środowisko
i stan zasobów naturalnych. Dla przykładu – poziom recyklingu
papieru wynosi w krajach rozwiniętych ponad 60%. W porównaniu, poziom odzysku metalu to 36%, szkła 22% a tworzyw
sztucznych zaledwie 7%,
• makulatura w procesie recyklingu jest kilkakrotnie przerabiana
na papier, do momentu aż sama staje się biopaliwem, czyli
źródłem energii odnawialnej, co sprawia, że papier przez cały
cykl życia jest produktem w 100% biodegradowalnym,
• ciągłe dążenie sektora papierniczego do minimalizowania wpływu na środowisko naturalne znajduje potwierdzenie w danych
dotyczących ograniczania emisji gazów do atmosfery – od
1990 r. branża ograniczyła emisję dwutlenku siarki o 83%,
dwutlenku węgla o 40% i tlenków azotu o 36% w przeliczeniu
na tonę wyprodukowanego papieru (dane CEPI dla krajów
europejskich),
• ciągłej poprawie ulega również stopień oczyszczania ścieków
papierniczych – od 1990 r. wskaźnik chemicznego zapotrzebowanie tlenu, który jest miarą zanieczyszczenia w ściekach
obniżył się aż o 76%,
• ślad węglowy papieru jest niewielki w porównaniu z innymi
branżami. W skali globu przemysł papierniczy odpowiada za
1% emisji dwutlenku węgla do atmosfery (World Resource
Institute 2010). Dla porównania branża transportowa emituje
13,5%, cementowa 3,8%, chemiczna 4,8% CO2.
Przemysł papierniczy wykorzystuje surowce odnawialne, dba
o ekologiczne zarządzenie lasami oraz oferuje produkty, które
można poddać recyklingowi, i jest najlepszym przykładem harmonijnego godzenia rozwoju gospodarczego z działaniami na rzecz
ochrony przyrody i poprawy środowiska naturalnego.
PRZEGLĄD PAPIERNICZY · 67 · MAJ 2011