2Wzrost, zatrudnienie i spójność
Transkrypt
2Wzrost, zatrudnienie i spójność
ISSN 1830-5148 Styczeń 2014/1 PL EKES info Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Pomost między Europą a zorganizowanym społeczeństwem obywatelskim EDYTORIAL Drodzy Czytelnicy! Dla wszystkich Europejczyków rok 2014 zapowiada się jako decydujący. Decydujący, ponieważ już od zbyt dawna społeczeństwo czeka na zakończenie kryzysu i już zbyt długo wdraża się tylko kolejne plany oszczędnościowe, podczas gdy wzrost pozostaje niemal zerowy. Decydujący, bo kampania wyborcza przed wyborami europejskimi powinna przywrócić pragnienie silniejszej Europy obywatelom, zmęczonym pogłębiającym się ubóstwem, likwidacjami fabryk, drobiazgowymi regulacjami itd., a to jedyny sposób, by powstrzymać falę nastrojów Rok 2014 jest decyduantyeuropejskich, która zgodnie z przewidywaniami ma jący, bo wszyscy wyczekują ukształtować przyszły skład już przyszłej Komisji, która Parlamentu Europejskiego. Decydujący, bo wszyscy wyczekują już przyszłej Komisji, która wskutek ostatniej reformy instytucjonalnej powinna przyjąć bardziej polityczną rolę, a dzięki temu wreszcie zająć się prawdziwymi problemami, z jakimi borykają się na co dzień społeczeństwa. “ wskutek ostatniej reformy instytucjonalnej powinna przyjąć bardziej polityczną rolę, a dzięki temu wreszcie zająć się prawdziwymi problemami, z jakimi borykają się na co dzień społeczeństwa. ” Aby stawić czoła tym wyzwaniom o fundamentalnym znaczeniu dla przyszłości Unii Europejskiej, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny będzie bardziej niż kiedykolwiek manifestował swoją rolę przedstawiciela społeczeństwa obywatelskiego. Wraz z naszymi członkami i administracją, jednakowo oddanymi sprawie zbliżania Europy do obywateli, zaproponujemy projekt integracji europejskiej prawdziwie służący społeczeństwu. Tylko wspólnym wysiłkiem możemy przywrócić sens idei „bycia Europejczykiem”, przydać blasku duszy europejskiej, na nowo nadać sens naszym wartościom. Wartość ekonomiczna wolontariatu „Wolontariat to działalność, która przynosi korzyści każdej ze stron. Przyczynia się do wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, zwiększa kapitał społeczny i ludzki, buduje solidarność między pokoleniami i generuje znaczną wartość ekonomiczną” – twierdzi Krzysztof Pater (Polska, Grupa Innych Podmiotów), który opracował przyjętą niedawno opinię EKES-u w sprawie badania wolontariatu. “ Uznanie wolontariatu jest wciąż niewielkie i że mimo płynących z niego korzyści i coraz większego znaczenia rzadko uwzględnia się go w statystykach. ” Krzysztof Pater, który sam również angażuje się w liczne projekty wolontariackie, jest zaskoczony faktem, że uznanie wolontariatu jest wciąż niewielkie i że mimo płynących z niego korzyści i coraz większego znaczenia rzadko uwzględnia się go w statystykach. Obecnie państwa członkowskie albo w ogóle nie gromadzą danych na ten temat, albo stosują tak różne metody i definicje, że ocena skali i wartości wolontariatu w UE jest po prostu niemożliwa. By skończyć z mierzeniem „na oko”, Komitet zaproponował przyjęcie wią- żącego ustawodawstwa na poziomie europejskim, w ramach którego zharmonizowano by badania wolontariatu w całej UE, co doprowadziłoby do zwiększenia oficjalnego uznania tego rodzaju działalności. chy) przeprowadziły już badania wymiaru i wartości pracy wolontariackiej. Wynika z nich, że niezależnie od swojej funkcji społecznej, wolontariat wywiera bardzo korzystny wpływ na gospodarkę. Zdaniem EKES-u, pracując nad takim rozporządzeniem, Komisja Europejska – która ma w UE niemal wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej – powinna oprzeć się na „Podręczniku dotyczącym pomiaru pracy wolontariackiej”, wydanym przez Międzynarodową Organizację Pracy (MOP), aby ułatwić krajom regularne gromadzenie porównywalnych danych na temat nieodpłatnie wykonywanej pracy za pomocą dodatkowych badań aktywności ekonomicznej ludności. Za przykład może posłużyć Polska, gdzie wyniki badania pokazują, że w 2011 r. wolontariat stanowił 2,8% PKB i obejmował 9,6% osób zatrudnionych w gospodarce narodowej. Na bazie założeń metodologicznych określonych w podręczniku MOP-u krajowe urzędy statystyczne w trzech państwach UE (Polska, Węgry i Wło- Komitet uważa, że badanie wolontariatu umożliwi sektorowi non-profit współfinansowanie dotacji publicznych ekonomiczną wartością pracy wolontariackiej. W pewien sposób pozwoliłoby to mniejszym organizacjom pozarządowym ubiegać się o zamówienia publiczne, z czego organizacje te są często wykluczane, ponieważ nie są w stanie zebrać środków niezbędnych do współfinansowania projek● tów. (mb) “ Polska, gdzie wyniki badania pokazują, że w 2011 r. wolontariat stanowił 2,8% PKB i obejmował 9,6% osób zatrudnionych w gospodarce narodowej. Życzę Wam, aby rok 2014 był rokiem Europy odnalezionej. Henri Malosse Przewodniczący EKES-u Dokładnie zbadać i wesprzeć wolontariat ” Rozmowa z Krzysztofem Paterem, sprawozdawcą opinii EKES-u w sprawie badania wolontariatu DO ODNOTOWANIA 12 lutego 2014 r. EKES, Bruksela: wysłuchanie na temat „Informowanie społeczeństwa w sytuacji kryzysowej związanej z zagrożeniami nuklearnymi lub radiologicznymi” 26–27 lutego 2014 r. EKES, Bruksela: sesja plenarna EKES-u W TYM NUMERZE 2 „Ukraińcy sami powinni decydować o przyszłości swojego kraju” – rozmowa z Jackiem Krawczykiem, przewodniczącym Grupy Pracodawców w EKES-ie 2 3 Wzrost, zatrudnienie i spójność społeczna głównym punktem programu prezydencji greckiej 4 Fascynacja Evy Päärendson krajem wschodzącego słońca Christine Lagarde i członkowie EKES-u dyskutują na sesji plenarnej o planie naprawy gospodarczej Krzysztof Pater, członek EKES-u „EKES Info”: Po co mierzyć wolontariat? Czy próba określenia jego wartości gospodarczej nie jest sprzeczna z samą zasadą wolontariatu? Krzysztof Pater: We współczesnym świecie istnieje potrzeba, aby wiedzieć jak najwięcej. W przypadku wiedzy o tym, jak funkcjonuje społeczeństwo, nie służy ona zwykle jedynie zaspokojeniu ciekawości, ale temu, by móc w sposób świadomy kształtować różne dziedziny polityki. W wypadku pracy wolontariackiej na poziomie Unii Europejskiej nie mamy żadnych porównywalnych danych. Nie znamy skali i roli formalnego wolontariatu realizowanego za pośrednictwem organizacji, ani też skali i roli nieformalnego wolontariatu realizowanego bezpośrednio, nie wiemy ile czasu na taką działalność poświęcamy, w jakich obszarach aktywności robimy to najczęściej ani jakie czynności wykonujemy. Taka wiedza mogłaby nam dać wgląd w dziedziny, w których wolontariusze przejmują funkcje państwa. Umożliwiłoby to władzom lokalnym i regionalnym zadanie sobie pytania: co by się stało, gdyby nie było wolontariuszy? Czy bylibyśmy w stanie nadal wykonywać podstawowe zadania państwa? Nadanie tym pomiarom konkretnej wartości gospodarczej to już tylko ostatni, bardzo niewielki, choć istotny element. Czy wolontariat może pomóc Europie rozwiązać kryzys? W czasie kryzysu podejmuje się więcej działań opartych na solidarności społecznej. Choć usilnie w to wierzę, warto, abyśmy to potwierdzili za pomocą odpowiednich badań. Jeżeli moje przeczucie jest słuszne, wiedza o tym, jakie są różnice pomiędzy pracą wolontariacką w okresie kryzysu i wzrostu, może być podstawą polityki wspierającej wolontariat, bo to przyniesie zwielokrotnione ● korzyści całemu społeczeństwu. www.eesc.europa.eu 1 Ukraińcy sami powinni decydować o przyszłości swojego kraju Rozmowa z Jackiem Krawczykiem, przewodniczącym Grupy Pracodawców w EKES-ie kijowskim Majdanie i jakich rad by im pan udzielił? „EKES Info”: Należał pan do osób, które najbardziej domagały się, by do Kijowa udała się delegacja EKES-u, która poparłaby protestujących. Jacek Krawczyk: Uważam, że Komitet powinien bronić praw obywateli, gdy są one łamane, zwłaszcza w formie brutalnej interwencji policji. Z zadowoleniem przyjąłem oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie Ukrainy i chciałbym, aby EKES przyjął podobną rezolucję. Takie sygnały polityczne mają ogromne znaczenie dla ludzi protestujących w Kijowie pomimo bardzo mroźnej pogody. Co by pan chciał przekazać ludziom protestującym na W grudniu Grupa Pracodawców opublikowała oświadczenie dotyczące sytuacji na Ukrainie. Jakie było wówczas państwa najważniejsze przesłanie? Zdecydowanie potępiliśmy użycie przez rząd siły w celu zdławienia pokojowych demonstracji organizowanych przez ludzi pragnących wyrazić sprzeciw wobec decyzji ukraińskich przywódców o rezygnacji ze zbliżenia z Unią. Członkowie Grupy Pracodawców w mocnych słowach potępili także naciski wywierane na przywódców ukraińskich, by nie podpisywali umowy o stowarzyszeniu z UE. Jak podkreśliliśmy w oświadczeniu, Grupa Pra- © snig Jacek Krawczyk, przewodniczący Grupy Pracodawców w EKES-ie Przede wszystkim chciałbym wyrazić mocne poparcie dla ich żądań. Mają prawo kształtować przyszłość swojego kraju i dawać temu wyraz za pomocą pokojowych środków. Zdecydowanie potępiam także użycie siły przeciwko tego rodzaju demonstracji oraz przypominam rządowi ukraińskiemu, że każda władza, która decyduje się na bezprawne użycie siły przeciwko własnym obywatelom, traci wszelką legitymację do rządzenia. Nie można po prostu zignorować setek tysięcy protestujących, a ich postulaty należy uwzględnić w konstruktywny sposób w dalszych decyzjach politycznych. codawców jest przekonana, że umowa o stowarzyszeniu otworzyłaby Ukrainie drogę do rozwoju jej demokracji, dobrych rządów, praworządności i poszanowania praw człowieka. Pomogłaby także w budowie silnej gospodarki opartej na wolnym, przejrzystym i otwartym rynku, odpowiadającym wysokim standardom europejskim, co zapewniłoby Ukraińcom wyższy poziom życia. Czy jest pan w kontakcie z ukraińskimi pracodawcami? Jak widzi pan rozwój sytuacji w średniej i długiej perspektywie? Współpracujemy ściśle z przedsiębiorcami ukraińskimi, by zrozumieć ich stanowisko wobec aktualnej sytuacji politycznej. Nasza delegacja wzięła także udział w Forum Biznesu, które odbyło się w przeddzień szczytu Partnerstwa Wzrost, zatrudnienie i spójność społeczna głównym punktem programu prezydencji greckiej 1 stycznia 2014 r., po raz piąty od czasu swego przystąpienia do Unii w 1981 r., Grecja obejmie przewodnictwo w Radzie UE. Podczas poprzedniego przewodnictwa (od stycznia do czerwca 2003 r.) krokiem milowym w procesie rozszerzenia UE było przystąpienie dziesięciu nowych państw członkowskich. Program nadchodzącej prezydencji też będzie bardzo ambitny. Obejmuje on wybory do Parlamentu Europejskiego i wybory samorządowe, a także negocjacje w sprawie utworzenia nowego kolegium komisarzy. Zmianom tym towarzyszy rosnące bezrobocie, rygorystyczny program oszczędnościowy, słaby system polityczny i wzrastający sprzeciw społeczny wynikający głównie z ograniczenia usług socjalnych, warunków redukcji długu i innych niepopularnych środków. Nadchodząca prezydencja ma przed sobą trudne zadanie: osiągnięcie równowagi pośród sygnałów wzrostu, a także wobec kruchej koalicji rządowej i coraz bardziej krytycznego nastawienia do UE, nie tylko w poszczególnych krajach, lecz również na szczeblu UE. W kierunku nowego zarządzania w unii gospodarczej i walutowej W minionym dziesięcioleciu procedury, polityka i struktury UE rozwinęły się, czego odzwierciedleniem są priorytetowe cele, jakie postawiła przed sobą piąta prezydencja grecka. Jak można 2 Ze względu na położenie geograficzne na granicach Europy, a także na nasilającą się niestabilność na jej obrzeżach, Grecja jest głównym miejscem wjazdu nielegalnych imigrantów do UE. Prezydencja grecka będzie konsekwentnie skupiać swe wysiłki na promowaniu wszystkich rodzajów polityki migracji i mobilności. Jednocześnie z uwagi na to, że jest to kraj cieszący się wieloletnimi tradycjami morskimi, Grecja wprowadzi nadrzędne zagadnienie, przebiegające przez wszystkie trzy priorytety prezydencji, mianowicie politykę morską UE. Będzie także nalegać na przedefinio- “ wanie i ożywienie wszystkich aspektów tej polityki, nie tylko wzrostu i rozwoju (deklaracja z Limassol), dzięki wykorzystaniu największego atutu Europy – morza – będącego niewyczerpanym źródłem wzrostu i dobrobytu dla całego kontynentu. Zbigniew Brzeziński napisał ostatnio na łamach „Financial Times”: „Wydarzenia na Ukrainie są historycznie nieodwracalne i zmieniają sytuację geopolityczną. Wcale nie trzeba będzie długo czekać, zanim Ukraina naprawdę stanie się częścią demokratycznej Europy”. Zgodziłby się pan z takim stwierdzeniem? Naprawdę mam nadzieję, że Zbigniew Brzeziński ma rację. Gdy spoglądam dzisiaj na Ukrainę, nie mogę powstrzymać się od porównań z Polską z lat osiemdzie- siątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Nasz przykład wyraźnie pokazuje, jak owocne mogą być transformacje, reformy, demokracja i nowoczesny system gospodarczy. W 1991 r., gdy Polska podpisywała umowę o stowarzyszeniu z UE, byłem sekretarzem stanu w drugim rządzie solidarnościowym. Tego dnia wszyscy myśleliśmy, że Polska wejdzie do Unii najdalej za 5–6 lat. Trwało to dwa razy dłużej, gdyż transformacje i przygotowania do członkostwa w UE okazały się o wiele trudniejszym wyzwaniem, niż na początku myśleliśmy. Wysiłek ten jednak się opłacił. Według sondaży, na Ukrainie poparcie dla integracji z Unią Europejską przekracza 50%. Ten entuzjazm społeczeństwa ukraińskiego stanowi szansę, której władze nie powinny zaprzepaścić. UE nie chce przymuszać Ukrainy do stowarzyszenia, a samo stowarzyszenie nie jest wymierzone przeciwko Rosji ani jakiemukolwiek innemu krajowi. W rzeczywistości pragniemy tylko, żeby Ukraińcy mieli swobodę wyboru. Nie można ignorować tak zdecydowanego głosu opinii publicznej. W chwili oddawania niniejszego biuletynu do druku delegacja EKES-u, kierowana przez przewodniczącego Henri Malosse’a, miała właśnie udać się na Ukrainę. Relacja z tej wizyty ukaże się ● w następnym numerze. W SKRÓCIE EKES przedstawia Nicolasowi Hulotowi swoje rozważania na temat priorytetów w dziedzinie środowiska Nadchodząca prezydencja ma przed sobą trudne zadanie: osiągnięcie równowagi pośród sygnałów wzrostu, a także wobec kruchej koalicji rządowej i coraz bardziej krytycznego nastawienia do UE, nie tylko w poszczególnych krajach, lecz również na szczeblu UE. ” Współpraca z następną prezydencją Prezydencja grecka 2014 będzie oszczędna, a jej całkowity budżet ograniczy się do 50 mln euro. W czasie greckiego przewodnictwa odbędzie się czternaście nieformalnych posiedzeń ministerialnych w budynku Zappeion w Atenach, a także około 100–120 posiedzeń różnych grup roboczych lub Coreperu. Większość innych posiedzeń, w tym szczytów UE, będzie miała miejsce w Brukseli. Należy jednocześnie odnotować, że zapoczątkowano już ścisłą współpracę z prezydencją włoską, by utworzyć wspólną platformę dla prezydencji Unii Europejskiej w 2014 r., planując dostosowanie programów obu krajów w dziedzinie nielegalnej imigracji, gospodarki i energii. Evangelos Venizelos, wicepremier i minister spraw zagranicznych, nazwał rok 2014 „rokiem śródziemnomorskim, który może wypromować odmienną, alternatywną koncepcję przyszłości Europy”, która w większym stopniu uwzględniałaby kraje znajdujące się w słabszej pozy● cji. (ek) © Nick Pavlakis © Ministerstwo Spraw Zagranicznych Grecji; źródło: www.gr2014.eu się było spodziewać, główny punkt programu to wzrost, zatrudnienie i spójność społeczna, które są ze sobą ściśle powiązane i pokrywają się z potrzebami krajowymi Grecji. Kraj ten znalazł się w samym epicentrum kryzysu zadłużeniowego, który daje się we znaki całej Unii Europejskiej. W związku z tym będzie teraz starać się przezwyciężyć kryzys finansowy i gospodarczy w strefie euro, a także dokończy tworzenie nowej struktury UGW, głównie przez propagowanie unii bankowej. Wschodniego. Tego dnia z wypowiedzi kilku ukraińskich prelegentów jasno wynikało, że w tym wypadku chodzi nie o ostateczną decyzję Ukrainy, tylko o zwłokę w jej podjęciu. Jeden z delegatów zauważył, że trudno oczekiwać, by Ukraina podpisała taką umowę u progu zimy, gdy – jak milcząco sugerował – Rosja mogłaby się odegrać, odcinając dostawy energii, podobnie jak to uczyniła w latach 2006 i 2009. Oczywiste jest, że pewne grupy na Ukrainie, zwłaszcza w jej wschodniej części, obawiają się, iż umowa z UE zaszkodzi stosunkom handlowym z Rosją. Na Ukrainie są również pewne środowiska przedsiębiorców, których w ogóle nie interesuje szersze otwarcie gospodarki czy też zwiększenie jej przejrzystości. Więcej informacji można znaleźć na stronie: http://www.gr2014.eu/ Nicolas Hulot, specjalny wysłannik ds. ochrony planety i Henri Malosse, przewodniczący EKES-u 27 listopada br. Nicolas Hulot, wyznaczony niedawno przez prezydenta Francji na specjalnego wysłannika ds. ochrony planety, spotkał się w siedzibie EKES-u w Brukseli z przewodniczącym EKES-u Henri Malosse’em i przedstawicielami europejskiego społeczeństwa obywatelskiego. Nicolas Hulot rozmawiał ze sprawozdawcami i z przewodniczącym Centrum Monitorowania Rozwoju Zrównoważonego o interesujących obie strony zagadnieniach, takich jak realizacja europejskiego dialogu na temat energii i rozpowszechnianie ekologicznej gospodarki czy ramy na okres po 2015 r. dotyczące likwidacji ubóstwa i zapewniania zrównoważenia środowiskowego. Szczególnie skupił się na konkretnych propozycjach popieranych przez EKES oraz na rozważanych przez Komitet innowacyjnych rozwiązaniach. Na zakończenie podkreślił również, że należy zaangażować społeczeństwo obywatelskie w konferencję klimatyczną COP 21 w Paryżu w 2015 r. Specjalny wysłannik i przewodniczący Malosse poświęcili wiele uwagi znaczeniu angażowania przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego z myślą o wzmocnieniu europejskiej demokracji. Odwiedzając EKES, Nicolas Hulot – były dziennikarz stojący na czele najważniejszej ekologicznej organizacji pozarządowej we Francji – pragnął również zwrócić uwagę społeczeństwa, podmiotów krajowych i europejskich oraz członków EKES-u na priorytety w dziedzinie ochrony środowiska, takie jak utrzymanie różnorodności biologicznej, ochrona oceanów i walka z handlem zagrożonymi ● gatunkami. (hb) EKES info — Styczeń 2014/1 Christine Lagarde i członkowie EKES-u dyskutują Thierry Libaert laureatem na sesji plenarnej o planie naprawy gospodarczej nagrody IEC 2013 przyznawanej banków wyposażonym we wspólne zabezpieczenie. ■ Wspierać popyt, zachęcając EBC do utrzymania głównych stóp procentowych na niskim poziomie, by nie narażać na niebezpieczeństwo banków narodowych i rządów. ■ Ograniczyć zadłużenie, tak by zwiększyć dochody i wspierać konsumpcję i inwestycje. Wypowiadając się w imieniu EKES-u, jego przewodniczący pogratulował Christine Lagarde jej publicznej wypowiedzi sprzed kilku miesięcy, mówiącej o tym, jak ważne jest, by nie realizować polityki oszczędnościowej kosztem wzrostu gospodarczego. Społeczeństwo obywatelskie jest przekonane, że trzeba szukać innych możliwości. „Kontynuowanie obecnych działań grozi zakwestionowaniem umowy społecznej i może być niebezpieczne dla demokracji. Czy nie nadszedł już czas choćby na restrukturyzację niektórych długów publicznych i prywatnych?” – zastanawiał się przewodniczący Henri Malosse w swoim wystąpieniu inauguracyjnym. Dyrektor MFW przyznała, że pomimo raczej zachęcających wyników ostatnich miesięcy, za wcześnie jest jeszcze, by Francuska Akademia Wywiadu Gospodarczego (Académie d’intelligence économique de France) przyznała 4 grudnia 2013 r. swoje wyróżnienie dla najlepszej w tym roku książki na temat wywiadu gospodarczego. Tegorocznymi zwycięzcami zostali Thierry Libaert i jego współpracownik z uniwersytetu w Poitiers Nicolas Moinet za wspólnie zredagowaną książkę pt. „Komunikacja – zapomniana dziedzina wywiadu gospodarczego”. Nagradzając tę publikację jury pragnęło podkreślić ewolucję wywiadu gospodarczego i pogłębić zrozumienie aspektu komunikacji, która jest niezbędnym warunkiem dojrzałości koncepcji ● wywiadu gospodarczego. (ab) ■ Wzmocnić rynki będące siłą napędową wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, kierując reformami w każdym kraju w taki sposób, by poprawić wydajność i elastyczność oraz stworzyć nowe miejsca pracy. Christine Lagarde, dyrektor wykonawcza MFW Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny zaprosił Christine Lagarde, dyrektor zarządzającą Międzynarodowego Funduszu Walutowego, do udziału w sesji plenarnej. Wobec utrzymującego się kryzysu EKES poruszył kwestię obaw dotyczących skutków polityki oszczędnościowej i tego, czy polityka ta jest w stanie ożywić europejską gospodarkę. w dziedzinie wywiadu gospodarczego i konkurencyjności mówić o zwycięstwie, i że trzeba „uczynić więcej”, by wyjść z kryzysu. Prognozy dotyczące wzrostu są pozytywne (mówią o 1% w 2014 r.), ale „czy możemy naprawdę powiedzieć, że kryzys za nami, gdy 12% osób czynnych zawodowo nie ma pracy?” W swym wystąpieniu Christine Lagarde wskazała cztery priorytety mające ożywić wzrost i zatrudnienie w Europie. ■ Wzmocnić kredyty, zwłaszcza poprzez ukończenie unii bankowej, z jednolitym mechanizmem nadzoru i jednolitym mechanizmem uporządkowanej likwidacji EKES zaapelował także o szeroko zakrojone zmiany strukturalne, zwłaszcza o uznanie reindustrializacji za europejski priorytet oraz o ostateczne ukończenie prac nad unią gospodarczą. W tym celu Komitet przygotowuje plan i harmonogram działań prowadzących do budżetowej, społecznej i fiskalnej konwergencji ● w UE. (ll) “ Czy nie nadszedł już czas choćby na restrukturyzację niektórych długów publicznych i prywatnych? ” Hans-Joachim Wilms, wiceprzewodniczący EKES-u; Christine Lagarde, dyrektor zarządzająca MFW; Henri Malosse, przewodniczący EKES-u; Jane Morrice, wiceprzewodnicząca EKES-u; oraz Nicolas Alexopulos, p.o. sekretarz generalny EKES-u. dzania i informatyki oraz komunikacji, a skończywszy na naukach gospodarczych i politycznych oraz prawie. Od niedawna można ją także kojarzyć z psychologią społeczną czy socjologią. Thierry Libaert, członek EKES-u „EKES Info”: Otrzymał pan niedawno, wraz z Nicolasem Moinetem z Uniwersytetu w Poitiers, przyznawaną w dziedzinie wywiadu gospodarczego i konkurencyjności nagrodę IEC 2013 za publikację „Komunikacja – zapomniana dziedzina wywiadu gospodarczego”. Czy mógłby pan szerzej opowiedzieć o swojej książce i wyjaśnić naszym czytelnikom, czym jest „wywiad gospodarczy”? Thierry Libaert: Wywiad gospodarczy to zdolność dogłębnego zrozumienia złożonego otoczenia z perspektywy globalnej, a następnie podjęcie prawidłowej decyzji. Z naukowego i pragmatycznego punktu widzenia wywiad gospodarczy jest przedmiotem zainteresowania nauk humanistycznych i społecznych. Choć koncepcja ta powstała z dala od środowisk akademickich, rozwinęła się na skrzyżowaniu wielu dyscyplin – począwszy od zarzą- W swojej książce stara się pan przywrócić komunikacji należne jej miejsce w sercu wywiadu gospodarczego, jako że wykracza ona poza zarządzanie informacjami. Dlaczego? W badaniach dotyczących tej dziedziny komunikacja jest biednym krewnym wywiadu gospodarczego, a dla analizy komunikacji w ogóle nie ma miejsca. Wywiad gospodarczy poszukuje swoich korzeni, zwłaszcza modus operandi (silnego powiązania teorii z praktyką). Dojrzałość wywiadu gospodarczego wymaga przejścia z tzw. informacji strategicznych na wiedzę, z podejścia „od świadomości do działania” na podejście „wiedza to działanie”. Ewolucja ta, wymagająca lepszego zrozumienia i pełnego zintegrowania aspektu komunikacji związanego z wywiadem gospodarczym, zbyt często ogranicza się do zarządzania informacjami, niezależnie od tego, czy są one zaklasyfikowane jako informacje strategiczne, czy też nie, bądź do postrzegania danej informacji w wąski, lub wręcz uproszczony, sposób. Naszym zdaniem to problem leżący w sercu wywiadu gospodarczego i zamiast sprowadzać go do szeregu narzędzi czy metod należałoby uznać go za politykę publiczną, sposób myślenia, czy nawet kulturę. ● SESJA PLENARNA W PIGUŁCE Vincent Farrugia, członek EKES-u EKES pragnie, aby obywatele UE mogli w prosty i tani sposób dokonywać podstawowych płatności elektronicznych przez internet zarówno w rozliczeniach krajowych, jak i transgranicznych. „Spór o to, jak zacząć demontować strukturę wysokich kosztów narzucanych w przypadku usług płatności kartą, które zdominowały rynek plastikowego pieniądza, toczy się już zbyt długo” – twierdzi Vincent Farrugia (Grupa Pracodawców, Malta), sprawozdawca opinii EKES-u w sprawie usług płatniczych. © Zhu Difeng Walka z nadużyciami związanymi z płatnościami kartą dów produkcyjnych, co doprowadziło do utraty ponad 60 tys. miejsc pracy. Komisja Europejska przedstawiła właśnie plan działania na rzecz europejskiego przemysłu stalowego, lecz zdaniem Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES-u) jest on niewystarczający. Nieuchronny zmierzch europejskiego przemysłu stalowego? W opinii przyjętej 11 grudnia EKES postuluje, by oprócz długofalowego planu działania opracowano konkretniejsze rozwiązania krótkoterminowe. „EKES przyjmuje z zadowoleniem propozycję Komisji, by wspierać popyt na stal wytwarzaną w UE, zarówno na rynku wewnętrznym, jak i zagranicznym, i zapewnić unijnym producentom stali dostęp do rynków krajów trzecich poprzez stosowanie uczciwych praktyk handlowych. To jednak nie wystarczy. Długofalowej polityce ogólnej muszą towarzyszyć szybkie i konkretne działania” – twierdzi sprawozdawca opinii Claude Rolin (Grupa Pracowników, Belgia). Europejski przemysł stalowy, który jest zależny od takich branż, jak przemysł motoryzacyjny i budowlany, bardzo dotkliwie odczuwa skutki kryzysu gospodarczego. Zamknięto wiele zakła- EKES uważa, że plan działania jest dosyć mglisty i nie uwzględnia też należycie koniunkturalnego wymiaru kryzysu. Aby zachować strategiczne znaczenie tego sektora dla europej- Komitet zaleca, by pułapy dla płatności kartami kredytowymi i debetowymi były niższe od zaproponowanych, a także by rozszerzono nowy pakiet dotyczący płatności na usługi płatnicze realizowane przy pomocy urządzeń przenośnych i przez internet. Koszty płatności, problemy z dostawą oraz kwestie prawne i związane z bezpieczeństwem utrudniają rozwój handlu internetowego. (ail) ● skiego przemysłu wytwórczego i zatrudnienia, a także zapobiec jego dalszemu kurczeniu się, EKES wzywa do podjęcia pilnych kroków, takich jak: Propozycja EKES-u. Główne punkty: • przeprowadzenie szczegółowej analizy bieżącego potencjału; • ułatwienie wykorzystania i transportu złomu i zapobieganie jego nielegalnemu wywozowi; • zadbanie o to, by w przydzielaniu funduszy strukturalnych UE w wystarczającym stopniu uwzględniano wymiar sektorowy; • podjęcie, ze wsparciem publicznym, środków o charakterze tymczasowym, by zapewnić utrzymanie miejsc pracy w przemyśle stalowym; • pobudzanie popytu w sektorach zależnych od branży stalowej; • istotne zwiększenie wsparcia, w tym pomocy publicznej, dla inwestycji w rozwój nowych technologii i procesów, aby stymulować dalsze unowocześnianie instalacji i zakładów; • wprowadzenie zrównoważonego modelu produkcji stali; • ukierunkowanie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji na przewidywanie zmian, czyli np. na ułatwianie wprowadzania nowych technologii i pomaganie pracownikom w dostosowywaniu się do nich. „Trzeba zwrócić szczególną uwagę na specyficzne cechy tego sektora. Na przykład konieczne jest zrekompensowanie wzrostu cen energii elektrycznej w całej UE, a cele przemysłu stalowego związane ze zmianą klimatu muszą być możliwe do osiągnięcia z technicznego i gospodarczego punktu widzenia” – dodaje współsprawozdawca ● Zbigniew Kotowski (Inne Podmioty, Polska). (ail) Więcej informacji pod adresem: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.opinions EKES info — Styczeń 2014/1 3 Fascynacja Evy Päärendson krajem wschodzącego słońca W serii wywiadów Béatrice Ouin, francuska członkini Grupy Pracowników w EKES-ie oraz przedstawicielka członków Komitetu w redakcji biuletynu Eve Päärendson, i n f o r m a c y j n e g o członkini EKES-u „EKES Info”, rozmawia ze swymi kolegami o ich zainteresowaniach. Niedawno spotkała się z Evą Päärendson, estońską członkinią Grupy Pracodawców i dyrektorką odpowiedzialną za stosunki międzynarodowe w Estońskiej Konfederacji Pracodawców. „EKES Info”: Stała się pani członkinią EKES-u w 2004 r., z chwilą przystąpienia Estonii do UE. Była pani wtedy bardzo młoda, jak zresztą teraz. Jak doszło do tego, że została pani członkinią Komitetu? Eve Päärendson: Było to dla mnie logiczne: byłam członkiem wspólnego komitetu konsultacyjnego EKES – Esto- nia, więc znałam już funkcjonowanie EKES-u. Moją kandydaturę poparła moja organizacja. Z satysfakcją stwierdzam, że wiele nowych państw członkowskich również wyznaczało wtedy młodych ludzi. Zresztą tak jest do tej pory, co przyczynia się do lepszej równowagi w naszej pracy. Jak pani sądzi, co pani obecność w Komitecie przyniosła pani organizacji? EKES jest jedynym oficjalnym organem unijnym, w którym może się wypowiadać środowisko biznesu. Zapewnia on mojej organizacji i mnie samej bardziej rozległą i bardzo przydatną sieć kontaktów biznesowych. Członkostwo w EKES-ie umożliwia już na wczesnym etapie dostęp do unijnego procesu legislacyjnego i procesu kształtowania polityki oraz szersze możliwości kontaktu z kluczowymi decydentami w Brukseli. A jak wszyscy wiemy, w stosunkach międzynarodowych kontakty z ludźmi godnymi zaufania mają nieocenione znaczenie. Ponadto dzięki mojej działalności w różnych grupach, w których uczestniczą także przedstawiciele krajów trzecich, moja organizacja znacznie skorzystała na bezpośrednim zaangażowaniu w kształtowanie polityki unijnej dotyczącej właśnie tych kluczowych krajów, nawiązała wspaniałe kontakty i wykorzystała możliwości stworzenia swej sieci kontaktów. Czy udaje się pani skutecznie komunikować o Europie w swym kraju? Jednym z najtrudniejszych zadań jest komunikowanie na tematy europejskie na poziomie krajowym. Ludzie biznesu są pragmatyczni. Zawsze chcą zrozumieć w bardzo konkretny sposób, jaką wartość dodaną wnosi każdy akt prawny. Nie da się uniknąć pewnej konfrontacji między stolicami krajowymi a Brukselą, choćby dlatego, że lokalne media i politycy chcą, by to im przypisywać wszystkie pozytywne efekty, a Brukselę winić za problemy. Trzeba też czasu, by wykazać korzyści płynące z działań unijnych, co sprawia, że komunikowanie na jej temat jest bardzo trudne dla wszystkich, którzy zajmują się tymi kwestiami i tu, i tam. Myślę, że w Brukseli zbyt łatwo zapomina się, że ludziom, którzy nie mają dogłębnej wiedzy o UE, niełatwo jest zrozumieć jej decyzje. Uważam, że wizyty studyjne w Brukseli mogą być bardzo użytecznym narzędziem ułatwiającym zrozumienie funkcjonowania instytucji unijnych. Bardzo mocno zaangażowała się pani w stosunki UE z Japonią. Czy może pani wyjaśnić tego powody? Japonia jest bardzo ważnym partnerem strategicznym UE. Dzielimy z nią te same podstawowe wartości i zasady. Stoimy też przed wieloma podobnymi wyzwaniami, takimi jak szybko zmieniająca się struktura demograficzna, potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i cybernetycznego oraz powrotu do rzeczywistego wzrostu. Prowadzone obecnie negocjacje mają istotne znaczenie dla naszych gospo- darek. Korzystna umowa handlowa powinna zwiększyć unijny eksport do Japonii nawet o 30%, PKB Europy o 0,8% oraz doprowadzić do powstania dodatkowych 400 tys. miejsc pracy w państwach członkowskich UE. Przewiduje się, że PKB Japonii wzrośnie o 0,7%, a eksport do Europy o 24%. Już wcześniej zajmowałam się Japonią ze względów zawodowych i dlatego w 2006 r. zaangażowałam się w opracowanie opinii z inicjatywy własnej EKES-u w sprawie „Stosunki UE – Japonia: rola społeczeństwa obywatelskiego”. W jej wyniku w 2009 r. ustanowiono grupę kontaktową UE – Japonia. Od tego czasu EKES znacznie poszerzył swe kontakty z podmiotami pozarządowymi w Japonii. Kultura japońska jest unikalna pod wieloma względami i nawet koncepcja społeczeństwa obywatelskiego Japończyków różni się od naszej. Między innymi dlatego uważam dialog z Japonią za tak bardzo inspirujący. Japonia nieustannie daje wiele niezwykłych możliwości ● poznania czegoś nowego. W SKRÓCIE Nowe substancje psychoaktywne: ocena ryzyka i minimalizowanie szkód związanych ze stosowaniem dopalaczy © Atomazul Czy wiesz, że… W dniu 27 listopada EKES zaprosił przedstawicieli UE, naukowców, ekspertów ds. zdrowia i zainteresowane podmioty do udziału w dyskusji na temat nowych przepisów mających na celu wskazanie i wycofanie z rynku szkodliwych substancji psychoaktywnych bez szkody dla ich zgodnych z prawem zastosowań przemysłowych i rynkowych. Zebrane wnioski zostaną uwzględnione w opinii Komitetu, która ma zostać przyjęta na styczniowej sesji plenarnej. „Wniosek w pewnym stopniu przyczyni się do ograniczenia podaży, lecz niekoniecznie w odpowiednim czasie i w opłacalny sposób. Trzeba zwrócić większą uwagę na zmniejszenie popytu i dopilnować, by środki kontroli były oparte na przesłankach zdrowotnych i danych społecznych, a nie na doraźnych korzyściach politycznych” – twierdzi David Sears, sprawozdawca opinii EKES-u w sprawie nowych substancji psychoaktywnych. ● ■ W ubiegłym roku 2,2 mln osób kupiło substancje psychoaktywne (np. mefedron, metylon i ketaminę) o łącznej wartości 0,5 mld euro. ■ Na przestrzeni ostatnich trzech lat w co najmniej 13 państwach członkowskich otworzono sklepy specjalizujące się w sprzedaży substancji psychoaktywnych. Sprzedaż internetowa wzrosła w tym czasie czterokrotnie. ■ Szacuje się, że szkody dla zdrowia publicznego spowodowane substancjami psychoaktywnymi sięgają 211 mln euro, a koszt egzekwowania związanego z tym prawodawstwa wynosi 117–144 mln euro rocznie. ■ Przedsiębiorstwa wytwarzające te substancje znajdują się poza UE (w Chinach i Indiach) i szybko dostosowują się do nowych ograniczeń, oferując nowe substancje. (ail) EKES info Redaktor naczelny: Ogólna koordynacja: Béatrice Ouin – przedstawicielka członków EKES-u w komitecie redakcyjnym (Grupa Pracowników, FR) Maciej Bury (mb) Agata Berdys Współautorzy niniejszego wydania: Alejandro Izquierdo Lopez (ail) Eleni Kindyni (ek) Henry Borzi (hb) Laure Limousin (ll) Leszek Jarosz (lj) Adres: Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Budynek im. Jacques’a Delorsa, rue Belliard 99, 1040 Bruksela, Belgia tel. (+32 2) 546 94 76 faks: (+32 2) 546 97 64 e-mail: [email protected] internet: http://www.eesc.europa.eu/ W perspektywie wyborów europejskich w maju 2014 r. Niemal 200 ekspertów w dziedzinie komunikacji z organizacji społeczeństwa obywatelskiego, unijnych i krajowych organów publicznych, środowisk akademickich i mediów zebrało się w dniach 25–26 listopada w Brukseli na 7. dorocznym seminarium społeczeństwa obywatelskiego na temat mediów. Seminarium to zostało zorganizowane przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) wspólnie z Parlamentem Europejskim (PE). Rozpoczęło się odliczanie Imprezę zorganizowano niecałe pół roku przed wyborami do Parlamentu Europejskiego i wśród uczestników wyraźnie czuło się atmosferę mobilizacji, by nowymi drogami i strategiami informować obywateli o Europie i dotrzeć do opinii publicznej. Jane Morrice, wiceprzewodnicząca EKES-u odpowiedzialna za komunikację, zainicjowała debatę, stwierdzając, że „musimy postarać się, by ludzie przestali postrzegać Brukselę jako coś anonimowego, odległego i elitarnego”. Zasugerowała, by do maja 2014 r. na nowo przemyśleć strategie komunikacji, i zwróciła się do wszystkich: przedstawicieli władz szczebla europejskiego, krajowego i regionalnego oraz do wpływowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, „by pomogli przekonać każdego obywatela, że Europa jest ważna – bo przecież jest”. „Głosuj, by pokazać, w jakim kierunku Europa ma podążać” Uczestnicy jednego z paneli dyskusyjnych skoncentrowali się na wyzwaniach w zakresie komunikacji, jakie pojawiają się w kontekście kampanii wyborczej do Parlamentu Europejskiego w 2014 r. Pierwszy etap kampanii komunikacyjnej Parlamentu Europejskiego wystartował we wrześniu. Po nim nastąpi etap tematyczny, informujący o tym, co robi Parlament, następnie etap mobilizujący wyborców „Idź na wybory” i wreszcie etap końcowy, poświęcony wynikom wyborów i nowemu rozkładowi sił w Parlamencie. European Economic and Social Committee Civil Society Media Seminar 25-26 11/2013 EESC, Rue Belliard/Belliardstraat 99, 1040 Bruxelles/Brussel www.eesc.europa.eu czyniają się do tego stopnia niewiedzy i dezorientacji w społeczeństwie właśnie poprzez częsty brak koordynacji podejmowanych działań i przekazywanych informacji. Z kolei inni przestrzegali przed traktowaniem komunikacji jako szybkiego acz powierzchownego rozwiązania. Ktoś inny zauważył, że „UE przekazuje więcej informacji wtedy, gdy ma problemy”, dodając, że debata euroentuzjastów i eurosceptyków jest po prostu przejawem zdrowej demokracji. Na zakończenie wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego Othmar Karas oświadczył, że powodzenie kampanii w zakresie komunikacji w dużej mierze zależy od zaangażowania każdego z nas w informowanie obywateli. Jak podkreślił, nadchodzące wybory europejskie będą się bardzo różnić od poprzednich, ponieważ społeczeństwo UE będzie miało znacznie większy wpływ na to, co w Europie należy, a czego nie należy robić. Swoje wystąpienie zakończył apelem: „Pomóżcie nam dotrzeć z tym przekazem do wyborców”. (mb) ● Wszyscy prelegenci byli zgodni co do tego, że hasłem przewodnim nie jest „Głosuj, bo kochasz UE”, lecz „Głosuj, by pokazać, w jakim kierunku ma podążać Europa”. Wielu uczestników nie kryło zaniepokojenia niewystarczającą współpracą pomiędzy instytucjami UE. Europa faktycznie „działa, reaguje i decyduje”, ale jak można to pokazać wyborcom? Jeden z prelegentów stwierdził, że instytucje unijne same przy- Jane Morrice, wiceprzewodnicząca EKES-u, i Emily O’Reilly, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich „EKES info” w 23 językach: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info ://ww ww „EKES Info” ukazuje się dziewięć razy do roku podczas sesji plenarnych l Komitetu. Drukowane egzemplarze „EKES Info” po angielsku, francusku i niemiecku otrzymać można bezpłatnie w serwisie prasowym EKES-u. Wersja elektroniczna niniejszego biuletynu w 23 językach w formacie PDF jest dostępna na stronach internetowych EKES-u: URL: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info. „EKES Info” nie stanowi oficjalnego zapisu prac EKES-u. Po informacje tego typu należy sięgać do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej i innych publikacji Komitetu. Powielanie naszych materiałów – z podaniem źródła „EKES Info” – jest dozwolone (prosimy o przekazanie jednego egzemplarza redaktorowi naczelnemu). Nakład: 12 310 egz. Następny numer ukaże się w lutym 2014 r. Styczeń 2014/1 QE-AA-14-001-PL-N ROZMOWY W EKES-ie