wielkanoc - Małopolskie Dworce Autobusowe

DO ZOBACZENIA
wielkanoc
przez cały rok
KRAKÓW I MAŁOPOLSKA
TO OSTOJA POLSKIEJ TRADYCJI.
FOT. K. BAŃKOWSKI
¸ sie¸ tak,
Nigdzie nie `swietuje
jak u nas!
e
robu Bożego w K
ca G
i
l
lasz
p
Ka
tor
z
w Miechowie
ckim
egia
Kol
FO
T. J
.G
AUTOKAREM PRZEZ POLSKĘ
Zacznijmy od najważniejszego.
MIECHÓW
– DO GROBU PAŃSKIEGO
Jeżeli Wielkanoc, to tylko tu. Wierna kopia grobu
Chrystusa znajduje się też w Małopolsce, a historia jej
powstania jest bardzo interesująca. Książę Jaksa, herbu Gryf (zmarł ok. 1176 r.) z pielgrzymki do Ziemi
Świętej sprowadził zakon rycerski bożogrobców, który w Jerozolimie strzegł Grobu Pańskiego. Wg legendy przywiózł też z Jerozolimy w workach ziemię spod
grobu Chrystusa i na tej to ziemi powstały pierwsze
budynki klasztoru bożogrobców miechowskich, których średniowieczną bryłę oglądać możemy do dziś.
W tym właśnie klasztorze, po zajęciu Ziemi Świętej
przez Saracenów, bożogrobcy zbudowali wierną replikę grobu Chrystusa. Grób, powstały ok. roku 1530,
znajduje się w kaplicy na krużgankach i dokładnie
odpowiada opisowi biblijnemu. Wymiary wewnętrzne są bardzo zbliżone lub identyczne
w stosunku do pierwowzoru jerozolimskiego. Z tego też powodu miechowska
świątynia znana była do XIX w. w całej
Europie.
Miechów wykorzystuje tę tradycję, zapraszając mieszkańców Małopolski na
Miechowski Jarmark Wielkanocny.
KALWARIA ZEBRZYDOWSKA
– ŚLADAMI CHRYSTUSA
Nie ma takiego miejsca w Polsce, a może i na świecie.
Nie ma takiego wydarzenia. Tak emocjonującego. To
Misterium Męki Pańskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej,
odbywającej się wokół bernardyńskiego sanktuarium
maryjnego. To jedyna kalwaria na świecie wpisana na
listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Klasztor i kalwaryjskie ścieżki oddające miejsca
w Ziemi Świętej powstały w XVII w. i tamtych też
czasów sięgają początki pierwszych misteriów, czyli odgrywania fragmentów Męki Jezusa Chrystusa.
Dziś to wielkie widowisko, które przyciąga tysiące
ludzi. Nie tylko jako przeżycie religijne, ale jako
zdarzenie kulturowe i wielki, żywy obraz tradycji. Wierne stroje, sugestywna gra aktorów, żywiołowo reagujący tłum, a w końcu wieki tradycji sprawiają, że u widzów
zatraca się czasem poczucie rzeczywistości. Wielkie, wielkie przeżycie.
23 III, Wielka Środa – „Uczta u Szymona”
i „Zdrada Judasza”,
A z Miechowa już całkiem blisko
do Wielkanocy.
24 III, Wielki Czwartek – „Umycie nóg Apostołom”, Wieczorny sąd „U Kajfasza” ,
25 III, Wielki Piątek – Poranny sąd „U Kaj-
TU WIELKANOC
JEST PRZEZ CAŁY ROK
w
ebrzydowskiej
rii Z
lwa
Ka
To po prostu wieś Wielkanoc. Jedyna w Polsce i jedna z trzech na świecie miejscowości o tej
nazwie. Właśnie u nas w Małopolsce, w gminie
Gołcza, w powiecie miechowskim. Na pewno dojedziecie z krakowskiego dworca MDA. Do zwiedzania nie ma dużo, ale warto przyjechać i nasiąknąć atmosferą. Miejscowość to stara, notowana
w dokumentach już w 1389 r. Istniał tu kiedyś zbór
luterański, w którym ślub brał jeden z najsłynniejszych Polaków – Maurycy Beniowski (1746-1786),
uczestnik konfederacji barskiej, zesłaniec na Kamczatkę, gdzie zbuntował nawet Rosjan i uciekł porwanym statkiem, ośmieszając carycę Katarzynę
II przed całym światem. Na koniec został królem
Madagaskaru i tam też umarł. Jest w Wielkanocy
cudowne, jak twierdzi legenda, źródełko wypływające spod skał. W Wielki Piątek, zanim oświeciły je
promienie słońca, ludzie obmywali w jego wodzie
twarz, aby świat ujrzeć w prawdzie i mieć dobrą
ocenę wszystkiego przez najbliższy rok.
27 III, Wielkanoc
LIPNICA MUROWANA
– TU PALMA ODBIJA
10 | PO DRODZE | MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE
20 III, Niedziela Palmowa
20 III, Niedziela Palmowa – „Wjazd Pana
20 III, Niedziela Palmowa
m pasyjno-ma
tuariu
ryjn
k
n
e
Sa
AA
ści? Rekordowe sięgają 35 m, a więc są wysokości
10-piętrowego wieżowca!!! Jest na co patrzeć!
Jezusa do Jerozolimy”,
AW
RON
©M
km z Krakowa, 45 z Nowego Sącza, 22 z Bochni.
Lipnica. Lipnica Murowana. Urokliwe miasteczko
otoczone wzgórzami i fantastycznym ryneczkiem,
wokół którego osiadły ciasno zabudowane drewniane domy. Ryneczek ten nosi dumne miano najpiękniejszego rynku w Małopolsce. Mamy też tu
dwa kościoły, jeden gotycki, drewniany (!) z XIV,
a drugi barokowy z XVII w. Jednak nic tak bardzo
nie przyciąga uwagi całej Polski do tej miejscowości, jak konkurs palm wielkanocnych. W tym roku
odbędzie się on po raz 58! A w lipnickim konkursie chodzi o to, aby palma była jak najwyższa...
Pozwolicie, że zacytuję regulamin konkursu, bo
RTE
N
HOE
K
- FOTOL
IA.COM
Chcecie zobaczyć prawdopodobnie największe na
świecie palmy wielkanocne? Nic prostszego. 57
fasza”, Dekret „U Piłata”, Droga Krzyżowa na
Wzgórze Ukrzyżowania,
©M
AL
GO
R
ZAT
AK
KRAKÓW – GDZIE POSZEDŁ CHRYSTUS PO ZMARTWYCHWSTANIU?
ISTR
YN -
FOTO
LIA.COM
dużo mówi on o tym, co tu się dzieje. Uczestnicy
konkursu wykonujący palmy powyżej 20 metrów są
zobowiązani do zgłoszenia swojego uczestnictwa
w konkursie na 2 tygodnie przed konkursem celem ustalenia spraw organizacyjnych dotyczących
wyboru miejsca do stawiania palmy. Do konkursu
mogą być zgłaszane palmy wykonane wg wzoru
palmy tradycyjnej, z naturalnych surowców takich,
jak pędy wierzby, suszone kwiaty, bukszpan oraz
bibuły. Wiązanie palmy powinno być wykonane
z pędów wierzby, bez wykorzystania drutu, gwoździ i sznurków z tworzyw sztucznych. Palma musi
być wykonana tak, aby jej wykonawca był w stanie
objąć ją dłońmi na wysokości 1 metra. Palma musi
zostać postawiona pionowo siłą ludzkich mięśni
– z wykorzystaniem jedynie lin oraz stabilizujących tyczek bez użycia dźwigów lub podnośników.
Najwyższe palmy mogą być oparte o drzewo, do
którego podstawa musi być przywiązana ze względów bezpieczeństwa. Wykonawca palmy ponosi
odpowiedzialność za jej przymocowanie. No cóż.
Zgadlibyście, ile taka palma może mieć wysoko-
Wielkanocna tradycja odpustu Emaus jest wyjątkowa na świecie. Wywodzi się ze średniowiecza i w
takiej skali przetrwała już tylko w Krakowie. Wg
Ewangelii, w dniu Zmartwychwstania do dwóch
apostołów wędrujących do niewielkiego miasteczka
Emaus przyłączył się Jezus, którego uczniowie jednak nie rozpoznali. Ten objawił im siebie dopiero
na miejscu. Stąd zrodziła się, bardzo żywa niegdyś,
tradycja odwiedzania w Wielkanocny Poniedziałek
kościołów leżących poza murami miejskimi. Takim
miejscem był kiedyś XII-wieczny klasztor Norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu. I u krakowian
zwyczaj ten pozostał. Traktowany jest jako pierwsza
aktywność po dwóch dniach spędzonych w domu.
Emaus to dziś ludyczny odpust ze swoimi nudnymi do zatracenia pamiątkami. Ale właśnie na tym
polega tradycja! Mamy więc karuzele, strzelnice,
loterie, serca z piernika, a ponadto figurki Żydów
studiujących Torę i żydowskich grajków. No, tego
do końca nie da się opisać. To trzeba przeżyć.
28 III, Poniedziałek Wielkanocny
ZYGFRYD STAROWIEJSKI
MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE
| PO DRODZE | 11