Mapa Kultury

Pobrano z portalu Mapa Kultury
27.05.2013
Aleja pod Kasztanami w Rzeszowie
____________________________
autor: Katarzyna Moniuszko
W centrum Rzeszowa, w pobliżu zamku i gwarnej ul. 3 Maja można przenieść się w spokojną
atmosferę willowego osiedla z przełomu XIX I XX w.
Nazwa alei może zmylić spacerowicza – już od lat nie rośnie przy niej żaden kasztanowiec. Jednak
nadal ta dawna oś barokowego ogrodu letniej rezydencji Lubomirskich zachowała swój parkowy
charakter. Z czasem aleja stała się wąską uliczką z jednej strony zabudowaną willami i pałacykami, a z
drugiej ograniczoną zamkową fosą.
Na przełomie wieków powstały trzy wille. Jedna z nich została wzniesiona według projektu inż.
Hołubowicza w 1903 r. dla dr Jabłońskiego. Eklektyczna willa ze swoimi dekorowanymi portalami,
obramieniami okien i mansardowym dachem, stylistycznie nawiązuje do architektury barokowej. Willę
łatwo rozpoznać po zamieszczonym na jej elewacji popiersiu Adama Mickiewicza.
Dwie pozostałe wille zostały zaprojektowane przez Teofila Tekielskiego, w stylu naśladującym ludowe
budownictwo szwajcarskie – stad wielopołaciowe, skomplikowane dachy, z ozdobnymi belkowaniami
podtrzymującymi dach i elementami muru pruskiego. Mniejsza z nich, wybudowana w 1899 r. dla
Władysława Pilińskiego swoją formą nawiązuje do niewielkiego cottage. Większa, dom własny
architekta, przypomina niewielki zamek z wieżą i wmontowanym w fasadę zegarem słonecznym,
stojącą przed budynkiem fontanna i rzeźbą sowy nad wejściem, od której willa wzięła swoją popularną
nazwę Pod sową.
Przy Aleji pod Kasztanami znajduje się niszczejaca zabytkowa kordegarda ogrodu Lubomirskich, a na
końcu ulicy – sam letni pałac magnatów. Choć minęło już 200 lat od czasu, kiedy Franciszek Grzegorz
Lubomirski sprzedał swoją rezydencję wraz z sielskim ogrodem, to nadal w Alei pod Kasztanami czuć
dawną atmosferę, zachęcajacą Rzeszowian do spacerów - również tych romantycznych.
strona 1 / 1