9.Tadeusz Leżak

Tadeusz Leżak
Już starożytni rzymianie mawiali Tempus irreparabile fugit - Czas ucieka bezpowrotnie,
a wraz z nim pamięć. Ona niczym eter, zapach olejku eterycznego jest najbardziej ulotna.
Pamiętajmy, że kiełkowanie idei tworzenia obecnej Izby Diagnostów Laboratoryjnych zaczęło
się ponad 20 lat temu. Moje wspomnienia nie mogą opierać się na udokumentowanych faktach
- których mi brak, pozostaje mi wskrzesić i odnaleźć odczucia tkwiące z tego okresu, które to
wryły się w moją ułomną pamięć.
Gdzieś czytałem: "nie jesteś dobry w pisaniu, po prostu siadaj i pisz, co ci przyjdzie do głowy najlepiej historię swojej miłości, jak cię ściskało w dołku na widok swojej ukochanej - wtedy
pisanie wspomnień nie będzie takie trudne”. Niestety, dla mnie nie jest ono łatwe. Temat
wspomnień nawet dziś, indukuje napięcie związane z ówczesnym stresem powodowanym
przez stany niepewności, braku stabilizacji, a przede wszystkim nieuznawania podmiotowości
i poszanowania uprawianego przez nas zawodu - zwanego dziś zawodem diagnosty
laboratoryjnego.
Na początku lat siedemdziesiątych tak zwanymi fachowymi pracownikami medycznego
laboratorium
były
osoby
z
różnym
doświadczeniem
i
przygotowaniem
laboratoryjnym. Najczęściej byli to absolwenci: biologii, mikrobiologii, biochemii, farmacji i
lekarze medycyny, których było najmniej (ok. 5 -10 %). Najlepiej pod względem analitycznym
przygotowani byli do pracy lekarze ze specjalizacją analityki medycznej, których w
województwie opolskim było kilkunastu, farmaceuci ze specjalnością analityki, mikrobiolodzy
i biolodzy - wcześniej kończący szkołę laborantów medycznych oraz biochemicy. Bywało,
że dyrektor placówki służby zdrowia obowiązki kierownika laboratorium formalnie powierzał
lekarzowi - najlepiej jeśli to był internista.
Wraz z upływem lat, postępem nauki i wiedzy przyrodniczo-medycznej, przy uczelniach
medycznych powstawały samodzielne kierunki kształcące analityków medycznych, najlepiej
teoretycznie i praktycznie przygotowanych do pracy w medycznym laboratorium.
Z tymi nowymi absolwentami, starsi pracownicy z większym doświadczeniem
zawodowym, dość szybko skonsolidowali się tworząc liczebnie coraz bardziej jakościowo
jednorodną grupę pracowniczą. Tak zrodził się nasz solidaryzm zawodowy.
Lekarze zrzeszeni w wielu Towarzystwach Lekarskich, reprezentowali się w różnych
gremiach. Nasz głos, pracowników laboratoriów medycznych nie był słuchany i słyszalny z
powodu naszej nieobecności w różnych decyzyjnych gremiach. Wtedy to o nas , za nas, bez
nas decydowali ludzie, którzy w wielu przypadkach traktowali nas przedmiotowo. Zrodziło to
nasz sprzeciw temu stanowi rzeczy.
Istotnym aktywatorem naszych działań stały się: przewrót polityczny w 1989/1990 r. i
szybka demokratyzacja w naszym państwie. Ludzie rozpoczęli zrzeszać się na różnych
płaszczyznach życia publicznego, obywatelskiego i zawodowego. Dla pracowników
laboratoriów medycznych z województwa opolskiego, ośrodkiem integrującym, stał się Zakład
Analityki przy Akademii Medycznej we Wrocławiu, na czele z dr Henrykiem Owczarkiem.
Na wiosnę 1991 r. otrzymaliśmy zaproszenie do uczestnictwa w zebraniu inicjującym
powstanie grupy roboczej, której celem było opracowanie statutu i zorganizowanie się w
przyszłości w jeden przedstawicielski organ, reprezentujący wszystkich pracowników
laboratoriów medycznych w Polsce. Z naszego województwa udział wzięli : lek.med. R.
Komorowska, mgr T. Hołyńska, mgr W. Janik i dr T.A. Leżak. Oprócz nas obecni byli
przedstawiciele z innych województw.
W tamtym czasie tworzenie się i organizowanie czegoś nowego nie było proste, łatwe i
przyjemne. Część koleżanek i kolegów wątpiła w końcowy sukces, drudzy powoli wycofywali
się- widząc i odczuwając negatywny stosunek lekarzy do naszej idei.
Powoli lecz systematycznie, częściej nieoficjalnie - na koleżeńskich spotkaniach coraz więcej
naszych ambitnych pracowników przekonywało się do założenia naszego zawodowego
samorządu. Bywało, że podczas zebrań szkoleniowych np. u mikrobiologów w Wojewódzkiej
Stacji Sanepid w Opolu, wykładowca-lekarz słysząc dla jakiej sprawy przekonuję słuchaczy –
przerywał moją "mowę" i wypraszał mnie z sali. Ale ziarna zostały rzucone i czekały na
dogodne warunki do rozwoju.
Bardzo szybko i łatwo uzyskano zgodę i przychylność władz opolskiego oddziału PTDL, że
przed wykładem szkoleniowym na bieżąco będzie można informować na jakim etapie in statu
nascendi przebiegają prace nad statutem, rejestracją, regulaminami i przeprowadzeniem
pierwszych wyborów delegatów na I Krajowy Zjazd Diagnostów Laboratoryjnych.
Prace nad statutem i innymi dokumentami, realizowano własnym sumptem najczęściej w
dni wolne od pracy na terenie Wrocławia czy też w wynajmowanych pokojach lub salach w
ośrodkach turystyczno-wczasowych w byłym województwie jeleniogórskim. Ogromną pomoc
w
opracowywaniu
prawno-legislacyjnym,
bezinteresownie udzielali
nam prawnicy
z wrocławskiego uniwersytetu, zaprzyjaźnieni z dr Henrykiem Owczarkiem. Oczywiście
odbywały się też spotkania w innych miastach jak na przykład w Poznaniu, Warszawie, w
których również uczestniczyłem.
Fundusze na działalność otrzymywaliśmy od diagnostów w formie "ofiary co łaska" do tzw.
kapelusza. Używaliśmy własnych samochodów, będących do dyspozycji członków grupy
roboczej.
Pierwszy wybór delegatów z Opolszczyzny odbył się w sali Związków Zawodowych
w Opolu. Pomocną dłoń w jego przeprowadzeniu podał nam wrocławski Oddział PTDL na
czele z mgr Ewą Małolepszy, która przewodniczyła wyborom. Delegatami zostali wybrani dr
T.A. Leżak oraz mgr K. Burdynowski. W trakcie powstawania naszego samorządu, nie omijały
nas też okresy przejściowego zwątpienia. Szukaliśmy wsparcia w jak najszerszym kręgu
polityków. Pomimo osobistych, prywatnych wizyt w biurach poselskich oraz z powodu braku
odpowiedniego lobbingu w sejmie (większość członków komisji zdrowia stanowili lekarze), w
dniu 06.01.1995 r. przy I-szym czytaniu Ustawy o Diagnostyce Laboratoryjnej, głosami posłów
ją odrzucono.
Osobiście przeżywałem i przełknąłem doznaną gorycz, wypływającą z tej przykrej dla nas
decyzji sejmu, gdyż wtedy byłem obecny na sali sejmowej jako członek naszej sejmowej
delegacji.
Jednak się nie załamaliśmy, wręcz od razu, już w restauracji sejmowej razem z Czesławem
Głowniakiem zaczęliśmy szukać poparcia dla naszej sprawy u obecnych przy naszym stoliku:
posła Jacka Kuronia(miał przy sobie swój słynny termos) i dziennikarza telewizyjnego
Grzegorza Miecugowa.
Do dziś zachowałem jako pamiątkę z tego nieszczęsnego dnia, kartę wstępu i jednorazową
przepustkę wydane przez Kancelarię Sejmu, których kserokopie przesyłam.