Polski rynek książki a ustawa o jednolitej cenie

Polski rynek książki
a ustawa o jednolitej cenie
Polska Izba Książki
Warszawa, 17 marca 2014
Polski rynek książki w liczbach
Przychody na rynku książki w cenach zbytu wydawców w ostatnich latach
wykazują tendencje spadkowe.
Przychody (mln zł)
2 950
2 900
2 850
2 800
2 750
2 700
2 650
2 600
2 550
2 500
Przychody (mln zł)
2008
2009
2010
2011
2012
2013*
2 910
2 860
2 940
2 710
2 670
2 650
Źródło: Polski rynek książki, szanse i zagrożenia, Biblioteka Analiz, styczeń 2014
Polski rynek książki w liczbach
Liczba wydawanych tytułów książek w Polsce stale wzrasta i osiąga z roku na rok
rekordowe poziomy. Problemem jest natomiast sprzedaż tak dużej liczby tytułów.
Średni nakład a liczba tytułów
35 000
30 000
25 000
20 000
Średni nakład w egz.
Liczba tytułów
15 000
10 000
5 000
0
1990
1995
2000
2005
2010
2011
2012
Źródło: Polski rynek książki, szanse i zagrożenia, Biblioteka Analiz, styczeń 2014
Polski rynek książki w liczbach
Wzrost cen książek jest uwarunkowany m.in. postępującym wzrostem kosztów
własnych wydawnictw (wzrost kosztów papieru, druku, dystrybucji, promocji,
kosztów wsparcia sprzedaży, kosztów pozyskania kapitału).
Odnotowany w 2011 roku znaczący wzrost średniej ceny detalicznej o 10% był
wynikiem podniesienia stawki podatku VAT z 0% do 5%
Średnia cena książki (w zł)
45
40
35
30
25
Cena zbytu
20
Cena detaliczna
15
10
5
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Źródło: Polski rynek książki, szanse i zagrożenia, Biblioteka Analiz, styczeń 2014
Polski rynek książki w liczbach
Gęstość księgarni w Polsce wynosi 0,48 placówki na 10 tys. mieszkańców. W krajach,
które prowadzą politykę ochrony księgarni, jest ona znacznie wyższa (Holandia – 1,29;
Francja – 1,69). Natomiast w Wielkiej Brytanii, gdzie zrezygnowano z systemu stałych
cen na książki, gęstość księgarni spadła do 0,55 placówki na 10 tys. mieszkańców.
Liczba księgarni w Polsce
2 600
2 500
2 400
2 300
2 200
2 100
2 000
Liczba księgarni
2008
2009
2010
2011
2012
2 580
2 520
2 450
2 370
2 250
Źródło: Polski rynek książki, szanse i zagrożenia, Biblioteka Analiz, styczeń 2014
Rynek podręczników w Polsce
•
•
•
Udział segmentu podręczników w wartości sprzedaży wyniósł w 2012 r. 31%
Przeważająca część sprzedaży podręczników odbywa się przez księgarnie (mniejsze
księgarnie realizują nawet 40% obrotów dzięki podręcznikom)
Inicjatywa rządowa w zakresie tworzenia podręczników oraz zmiana systemu
dystrybucji wpłynie na sytuację księgarzy
Czytelnicy i czytelnictwo
Książki przeczytane w ciągu
ostatniego roku
Ile książek przeczytał(a)/wysłuchał(a) Pan(i) od początku do końca
w ciągu ostatnich 12 miesięcy?
%
Książki papierowe
31
9
15
13
13
9
10
Książki elektroniczne
91
2 211111
Audiobooki
92
3 21101
Ani
jednej
1
książkę
2–3
4–5
6–10
11–20
Więcej
niż 20
Trudno
powiedzieć
W ciągu ostatniego roku książkę w całości przeczytało lub wysłuchało ponad dwie
trzecie badanych (69%).
Źródło: KIERUNKI I FORMY TRANSFORMACJI CZYTELNICTWA. Prezentacja wyników Badania Założycielskiego, CBOS, grudzień 2013
Pozyskiwanie książek
Blisko połowa mających kontakt z książką w dniu poprzedzającym badanie (46%)
kupiła czytaną książkę, przy czym ogromna większość z nich (90%) nabyła nową
książkę, natomiast 15% – używaną.
ODSETKI BADANYCH, KTÓRZY KUPILI CZYTANĄ KSIĄŻKĘ/KSIĄŻKI
Czy była to książka:
Nowa
Używana
Trudno 1%
powiedzieć
Skąd miał(a) Pan(i) tę książkę?
90%
15%
ODSETKI BADANYCH, KTÓRZY CZYTALI KSIĄŻKĘ/KSIĄŻKI
W DNIU POPRZEDZAJĄCYM BADANIE
Kupiłem(łam)
Wypożyczyłem
z biblioteki
Dostałem(łam)
w prezencie
Pożyczyłem(łam)
od znajomego, rodziny
Ściągnąłem(łam)
z internetu za darmo
46%
24%
17%
16%
6%
Inne 1%
Trudno powiedzieć
3%
Źródło: KIERUNKI I FORMY TRANSFORMACJI CZYTELNICTWA. Prezentacja wyników Badania Założycielskiego, CBOS, grudzień 2013
Źródła książek
ODSETKI BADANYCH, KTÓRZY KORZYSTALI
Z BIBLIOTEKI W CIĄGU ROKU
ODSETKI BADANYCH, KTÓRZY KUPILI NOWĄ
KSIĄŻKĘ/KSIĄŻKI W CIĄGU ROKU
Czy wypożyczał(a) Pan(i)
książki z biblioteki?
Gdzie kupił(a) Pan(i) tę książkę?
Nie wypożyczałem(łam)
Wypożyczałem(łam)
64%
19%
W księgarni z nowymi
książkami
W księgarni z przecenionymi
nowymi książkami (dyskont
5%
książkowy)
Na kiermaszu
książkowym, 2%
targach książki
W supermarkecie,
5%
hipermarkecie
W sieciowym sklepie
spożywczym, np.
5%
Biedronka, Lid
W internecie
77%
9%
Źródło: KIERUNKI I FORMY TRANSFORMACJI CZYTELNICTWA. Prezentacja wyników Badania Założycielskiego, CBOS, grudzień 2013
Ustawa o jednolitej cenie książki
Potencjalne społeczne skutki
wprowadzenia Ustawy
• Poprawi dostępność do szerokiej oferty wydawniczej
• Korzystnie wpłynie na średnią cenę książki
• Korzystnie wpłynie na utrzymanie i rozwój niezależnych
księgarni, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach
• Liczba zatrudnionych nie ulegnie zmianie (być może wzrośnie)
Potencjalne ekonomiczne skutki
wprowadzenia Ustawy
• Ustabilizuje rynek (koniec wojny rabatowej na nowości
wydawnicze dla ostatecznego odbiorcy)
• Korzystnie wpłynie na średnią cenę książki (we Francji wzrost
cen książek był niższy niż inflacja)
• Wymusi konkurencję na polach innych niż cena (jakość
obsługi)
• Korzystnie wpłynie na utrzymanie i rozwój niezależnych
księgarni
• Poprawi współpracę pomiędzy bibliotekami a księgarzami
• Szersza oferta wydawnicza wpłynie korzystnie na liczbę
wydawanych tytułów, nakładów, co spowoduje średni spadek
ceny
Dziękuję za uwagę