KARTA PRZEDMIOTU CECHA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE

KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU
OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Instytut Nauk o Zdrowiu
Jednostka realizująca
Pielęgniarstwo
Kierunek
Praktyczny
Profil kształcenia
Studia pierwszego stopnia
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia stacjonarne
Forma kształcenia
Licencjat pielęgniarstwa
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Punkty ECTS
Rodzaj przedmiotu
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Język wykładowy
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
Typ zajęć/liczba godzin
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
PSYCHOLOGIA
NS-P
2
Obowiązkowy
Nauki społeczne
Polski
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 60 godz.
ROK I SEMESTR I – 60 godz.
Forma zajęć
Rok/
Liczba
semestr
godzin
Wykłady
15
Ćwiczenia
30
R
I
/
S
I
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Forma zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Limit miejsc
w grupach
dla całego roku
40
indywidualnie
15
Miejsce realizacji
Wojewódzki Szpital
Zespolony w Płocku s. 19
Koordynator
Zajęcia bez
Według indywidualnej
udziału
decyzji studenta
nauczyciela
mgr Andrzej Szymanowski
Prowadzący
Forma
Nazwisko i imię
prowadzącego
Termin realizacji
Według planu
studiów
Według planu
studiów
Telefon
e-mail
Wykłady
Ćwiczenia
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
mgr Arkadiusz
Szymanowski
[email protected]
Zajęcia bez udziału
indywidualnie
nauczyciela
Student ma prawo do dwukrotnego zaliczania przedmiotu.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student :
pozna wiedzę z zakresu psychologii ogólnej, rozwojowej i zdrowia i
wykorzysta ją w praktyce
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające z
realizacji przedmiotu
Student:
C1 zdefiniuje podstawowe pojęcia psychologii ogólnej
C2 wyjaśni pojęcie osobowości;
C3 określi związek pomiędzy osobowością a zachowaniem;
C4 dowiedzie związku pomiędzy osobowością a zdrowiem;
C5 zaplanuje opiekę pacjenta z uwzględnieniem cech
osobowości;
C6 wyjaśni podejście life-span w psychologii rozwojowej;
C7 dowiedzie rozwoju człowieka w biegu życia;
C8 zaplanuje opiekę pacjenta z uwzględnieniem rozwoju;
C9 zdefiniuje podstawowe pojęcia psychologii zdrowia;
C10 dowiedzie związku pomiędzy stresem a stanem zdrowia;
C11 dowiedzie związku pomiędzy przezywaniem emocji
a zdrowiem;
C12 wyjaśni etiologie zaburzeń psychosomatycznych;
C13 wyjaśni znaczenie psychoterapii jako metody leczenia;
C14 rozróżni koncepcje psychologiczne człowieka;
C15 wyjaśni zasady prawidłowej komunikacji;
C16 wybierze adekwatny styl i sposób komunikacji z pacjentem;
C17 zastosuje metody zapobiegające wypaleniu zawodowemu;
C18 będzie słuchał aktywnie.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wiadomości z zakresu biologii i języka polskiego na poziomie
szkoły ponadgimnazjalnej. Wiedza z zakresu socjologii,
psychologii, anatomii i fizjologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Student:
W1 zna podstawy psychologii w zakresie zachowania i rozwoju
człowieka, uwarunkowań jego prawidłowego i zaburzonego
zachowania;
W2 zna problematykę relacji człowiek-środowisko społeczne;
W3 omawia mechanizmy funkcjonowania człowieka w
sytuacjach trudnych;
W4 wymienia etapy i prawidłowości rozwoju psychicznego
człowieka;
W5 różnicuje pojęcie emocji i motywacji oraz zna pojęcie
osobowości i jej zaburzeń;
W6 charakteryzuje istotę i strukturę zjawisk zachodzących w
procesie przekazywania i wymiany informacji;
W7 definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej;
W8 zna techniki redukowania lęku i sposoby relaksacji oraz
mechanizmy powstawania, działania i zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego;
Student :
U1. opracowuje zestawienia podstawowych determinantów
zdrowia,
U2. ocenia wpływ choroby, hospitalizacji i innych sytuacji
trudnych na stan fizyczny, psychiczny i funkcjonowanie
społeczne człowieka,
U3. projektuje i realizuje w warunkach symulowanych
Wymagania wstępne prac
pisemnych
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - WIEDZA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - UMIEJĘTNOŚCI
elementarne formy pomocy psychologicznej,
U4. prognozuje wpływ choroby i hospitalizacji na stan psychiczny
człowieka oraz zależności somatopsychiczne,
U5. analizuje postawy ludzkie, proces ich kształtowania i zmiany,
U6. ocenia funkcjonowanie człowieka w sytuacjach trudnych
(stres, konflikt, frustracja),
U7. zna psychologiczne aspekty funkcjonowania człowieka w
różnych okresach rozwojowych,
U8. zna psychospołeczne aspekty wychowania seksualnego i
prorodzinnego,
U9. kontroluje błędy i bariery w procesie komunikowania się,
U10. wykazuje umiejętność aktywnego słuchania,
U11. wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej, niewerbalnej
i parawerbalnej w opiece zdrowotnej,
U12. tworzy warunki do prawidłowej komunikacji pielęgniarka –
pacjent oraz pielęgniarka – personel medyczny,
U13. dokonuje wyboru właściwych technik redukowania lęku
i metod relaksacyjnych,
U14. stosuje techniki zapobiegania zespołowi wypalenia
zawodowego.
Wykaz uzyskanych
Student:
K1 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
umiejętności/ efekty uczenia
K2 systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
się – KOMPETENCJE
umiejętności, dążąc do profesjonalizmu,
SPOŁECZNE
K3 przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w
opiece,
K4 wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i
wykonywanie zadań zawodowych,
K5 przestrzega praw pacjenta,
K6 rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki
zawodowe,
K7 przestrzega tajemnicy zawodowej,
K8 współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w
rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad
kodeksu etyki zawodowej,
K9 jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta,
K10 przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną
oraz współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁAD
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się W1 wyjaśnia przedmiot, cel, metody stosowane w
psychologii
– WIEDZA
W2 definiuje podstawowe pojęcia psychologii ogólnej
W3 wylicza obszary zastosowania psychologii
W4 wyjaśnia funkcjonowanie człowieka w oparciu o
wybrane modele temperamentu, osobowości
W5 definiuje podstawowe pojęcia psychologii zdrowia
W6 wyjaśnia działanie sytuacji trudnej na funkcjonowanie
człowieka
W7 wylicza problemy psychologiczne osób chorych
i hospitalizowanych
W8 wyjaśnia paradygmat life-span
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się U1 charakteryzuje główne nurty psychologii
U2 stosuje poznane pojęcia w opisie człowieka i jego
funkcjonowania
U3 porównuje funkcjonowanie psychiczne rożnych osób
U4 wykrywa związek pomiędzy zachowaniem człowieka
a zdrowiem
U5 planuje opiekę pacjenta z wykorzystaniem zdobytej wiedzy
U6 analizuje problemy psychospołeczne pacjentów
U7 wybiera sposób radzenia sobie z sytuacją trudną
U8 wybiera styl komunikowania
Wykaz uzyskanych
Student:
umiejętności/ efekty uczenia się K1 systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach
K2 kreuje właściwą sytuację terapeutyczną
– KOMPETENCJE
pielęgniarka/pielęgniarz – pacjent
SPOLECZNE
K3 spostrzega zaburzenia psychiczne jako objaw choroby
K4 przyjmuje właściwą postawę wobec osób chorych
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
TEMAT
LICZBA
SUMA
ZAJĘĆ
GODZIN GODZIN
1. Wprowadzenie do psychologii. Cel, przedmiot i
3
Wykłady
15
metody psychologii. Podstawowe pojęcia
psychologii. Główne nurty psychologiczne
(behawioryzm, psychoanaliza, psychologia
poznawcza, psychologia humanistyczna). Miejsce
psychologii w systemie nauk. Obserwacja, wywiad,
test psychologiczny, eksperyment i ich cechy.
Zachowanie człowieka w sytuacjach społecznych.
2. Psychologia rozwoju człowieka. Pojęcie rozwoju.
3
Pojęcie rozwoju psychicznego. Podejście life-span i
jego konsekwencje. Czynniki rozwoju. Zdarzenia
życiowe. Koncepcje rozwoju człowieka. Teoria
rozwoju psychospołecznego Eriksona. Rozwój
psychiczny jako wypełnianie zadań życiowych wg
Havighursta. Koncepcja sezonów życia Levinsona.
3. Emocje, motywacje i osobowość. Definicja
3
emocji. Źródła i cechy emocji. Klasyfikacja
procesów emocjonalnych. Powstawanie emocji.
Definicja i funkcje lęku. Istota zaburzeń
nerwicowych. Cechy i składniki miłości. Pojęcie
osobowości. Pojęcie cechy. Właściwości
osobowości. Model osobowości Costy i McCrae.
Wielka piątka cech osobowości (Neurotyzm,
Ekstrawersja, Otwartość, Ugodowość, Sumienność).
4. Psychologia zdrowia. Biomedyczny
3
i biopsychospołeczny model zdrowia i choroby.
Pojęcie zdrowia. Psychologia a problemy zdrowia i
choroby. Zależności psychosomatyczne. Choroby
psychosomatyczne (astma, nadciśnienie tętnicze,
choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, RZS,
atopowe zapalenie skóry, anoreksja).
- UMIEJĘTNOŚCI
5. Stres a zdrowie. Pojecie stresu (stresor, ocena
poznawcza, reakcja krótkotrwała, zasoby
odporności). Ogólny zespół adaptacyjny. Hormony
stresu. Typy reakcji stresowych. Wpływ stresu na
organizm. Radzenie sobie ze stresem (coping). Style
radzenia sobie ze stresem i ich efektywność.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się W1 rozróżnia psychologiczne koncepcje człowieka;
W2 definiuje podstawowe pojęcia psychoanalizy;
– WIEDZA
W3 wylicza zaburzenia osobowości;
W4 wymienia mechanizmy obronne;
W5 wyjaśnia związek pomiędzy przeżywaniem emocji a stanem
Zdrowia;
W6 identyfikuje typ zachowania;
W7 wyjaśnia związek między osobowością a radzeniem sobie
z sytuacją trudną;
W8 wylicza cechy osobowości zdrowej;
W9 zna techniki redukowania lęku i relaksacji;
W10 definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej;
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się U1 proponuje twórcze rozwiązanie sytuacji problemowej;
U2 wykazuje umiejętność aktywnego słuchania;
– UMIEJĘTNOŚCI
U3 ocenia i przewiduje związek pomiędzy zachowaniem
a problemami zdrowotnymi;
U4 klasyfikuje i rozpoznaje emocje;
U5 planuje prostą relaksację;
U6 wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej i niewerbalnej
w opiece zdrowotnej;
U7 stosuje proste narzędzia do pomiaru cech osobowości;
U8 planuje skuteczną komunikację z różnymi typami pacjentów;
U9 prognozuje stan choroby i hospitalizacji na stan psychiczny
człowieka;
U10 kontroluje błędy w procesie komunikowania się.
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się K1systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach;
K2 kreuje właściwą sytuację terapeutyczną pielęgniarka– KOMPETENCJE
pielęgniarz – pacjent;
SPOŁECZNE
K3 stosuje postawę asertywną w relacji z pacjentami i
Współpracownikami;
K4 przyjmują odpowiednią postawę wobec osób z zaburzeniami
Osobowości.
FORMA
TEMAT
LICZBA
SUMA
ZAJĘĆ
GODZIN GODZIN
1.Koncepcje psychologiczne człowieka. Wizja
3
Ćwiczenia
30
człowieka według różnych koncepcji
psychologicznych (behawioryzm, psychoanaliza,
psychologia poznawcza, psychologia humanistyczna).
Szanse i zagrożenia wyboru poszczególnych
koncepcji.
2. Inteligencja emocjonalna
2
Pojęcie inteligencji emocjonalnej. Empatia jako
elementarne oddziaływanie psychoterapeutyczne.
Aleksytymia. Ćwiczenia w zakresie wyrażania i
rozpoznawania emocji.
3. Emocje a zdrowie (cz. I)
Związek pomiędzy przeżywaniem negatywnych
emocji (złość, stres, smutek, pesymizm) a zdrowiem.
Mechanizm działania. Próba rozwiązywania
problemów.
4. Emocje a zdrowie (cz. II)
Związek pomiędzy przeżywaniem pozytywnych
emocji (nadzieja, optymizm) a zdrowiem. Emocje a
radzenie sobie z choroba. Rola wsparcia
emocjonalnego.
5.Typy zachowania. Związek osobowości ze
zdrowiem. Typy osobowości A, B, C, D, H i ich
wpływ na rozwój chorób. Plan opieki pacjenta z
uwzględnieniem typu zachowania. Cechy osobowości
sprzyjające zdrowiu i ich wykorzystanie w
profilaktyce chorób i w pracy z pacjentem
hospitalizowanym.
6. Zaburzenia osobowości.
Klasyfikacja zaburzeń osobowości wg ICD-10.
Mechanizm działania zaburzeń osobowości. Praca z
pacjentem z osobowością nieprawidłową.
Mechanizmy obronne osobowości. Mechanizmu
obronne jako sposób radzenia sobie ze stresem.
7. Trening relaksacyjny. Relaksacja metodą
Jacobsona. Planowanie relaksacji.
Zapobieganie wypaleniu zawodowemu.
8.Choroba jako sytuacja trudna. Stereotypy i ich
znaczenie. Problemy psychologiczne osób chorych i
niepełnosprawnych. Radzenie sobie skoncentrowanie
na znaczeniu. Zmiana osobowości pod wpływem
choroby. Bariery środowiskowe. Pomoc
psychologiczna w chorobie.
9.Komunikacja interpersonalna. Teorie, modele i
koncepcje komunikacji międzyludzkiej. Style
komunikowania. Przekazywanie i przyjmowanie
informacji. Wpływ jatrogennych sytuacji na relację
pielęgniarka-pacjent.
10.Trening komunikacji (cz. I).
Wykorzystanie zdobytej wiedzy na temat zasad
skutecznego komunikowania się w pracy z pacjentem.
11.Trening komunikacji (cz. II)
Wykorzystanie zdobytej wiedzy na temat zasad
skutecznego komunikowania się w pracy z pacjentem.
12. Rysunek jako źródło wiedzy o dziecku
Podstawowe zasady interpretacji formalnej i
treściowej rysunku dziecka. Wykorzystanie rysunku
dziecka jako sposobu komunikacji z dzieckiem
przebywającym w szpitalu.
Wykaz uzyskanych
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Student:
3
2
3
2
2
3
3
2
2
3
W1 pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu wykorzystując najnowsze publikacje;
W2 rozróżnia ból ostry i przewlekły;
W3 wymienia problemy związane z ciążą i macierzyństwem;
W4 definiuje osobowość homilopatyczna;
W5 wylicza elementarne umiejętności psychoterapeutyczne;
W6 identyfikuje problemy osoby uzależnionej.
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się U1 nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy;
– UMIEJĘTNOŚCI
U2 określa sposób oceny bólu;
U3 dowodzi komunikacji z nienarodzonym dzieckiem;
U4 proponuje sposób zapobiegania rozwojowi osobowości
homilopatycznej;
U5 stosuje proste techniki terapeutyczne;
U6 wykrywa problemy osoby uzależnionej.
Student:
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się K1wykazuje postawę twórczą, poszukującą;
K2 wykazuje postawę aktywności i zaangażowania
- KOMPETENCJE
w samodzielnym poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu
SPOŁECZNE
umiejętności;
K3 reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi
kompetencjami.
FORMA ZAJĘĆ
TEMAT
LICZBA
SUMA
GODZIN GODZIN
1. Psychologia bólu
3
Zajęcia bez
15
Ból przewlekły a ból ostry. Psychiczne
udziału
konsekwencje bólu przewlekłego i bólu ostrego.
nauczyciela
Sposoby oceny bólu. Metody walki z bólem.
2. Psychologiczne problemy ciąży i macierzyństwa
3
Rola ojca okresie ciąży. Zespoły występujące u
kobiet po porodzie. Komunikacja z nienarodzonym
dzieckiem. Zespół proaborcyjny. Utrata dziecka.
3. Wypalenie zawodowe.
3
Przyczyny, skutki i zapobieganie wypaleniu
zawodowemu. Cechy zespołu wypalenia
zawodowego.
umiejętności/ efekty uczenia się
– WIEDZA
4. Problemy psychologiczne pacjenta w kontakcie
ze służbą zdrowia
Prawa pacjenta. Zespół hospitalny. Psychologiczne
konsekwencje pobytu w szpitalu. Elementarne
umiejętności psychoterapeutyczne w kontakcie z
pacjentem.
5. Problematyka uzależnień od alkoholu i nikotyny.
Przyczyny alkoholizmu. Skutki alkoholizmu
(fizyczne, społeczne). Zespół odstawienny.
Leczenie alkoholizmu. Zasady dzialania grupa AA.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Wykłady:
Wykład informacyjny
Wykład problemowy
Dyskusja dydaktyczna
Ćwiczenia:
Warsztat
3
3
Praca w grupach
Praca w parach
Dyskusja
Studium przypadku
Pogadanka
Drama
Karta pracy
Metody aktywizujące (metaplan, mapa myśli)
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
Studiowanie literatury
Dyskusja dydaktyczna.
Komputer
Rzutnik
Prezentacja multimedialna
Model mózgu
Tablice anatomiczne
Tablica
Markery
Flipchart
Kartki
Karty pracy
Przedmioty do charakteryzacji
Kwestionariusze
Rysunki dziecięce
Materiały źródłowe
Film
SPOSOBY OCENY
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
P1 – zaliczenie z oceną po I semestrze
F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F3 - prace domowe
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie z
obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3- ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
15
• Wykłady
•
Ćwiczenia
30
zajęć dla przedmiotu
•
Zajęcia bez udziału nauczyciela
15
•
•
Przygotowanie do zajęć
Razem
20
80
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu
Literatura podstawowa
2
LITERATURA
1. Cierpiałkowska, L., Psychopatologia, WN Scholar, Warszawa 2007
2. Gasiul H., Psychologia emocji i motywacji, Wyd. UKSW,
Warszawa 2007
3. Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań
1997
4. Harwas-Napierała, B., Trempała, J., , Psychologia rozwoju
człowieka T. 2-3., PWN, Warszawa 2005
5. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007
6. Jakubik, A., Zaburzenia osobowości, PZWL, Warszawa 2009
7. Kozielecki, J., Koncepcje psychologiczne człowieka, Wydawnictwo
Akademickie Żak, Warszawa 1998
8. Kratochvil, S., Podstawy psychoterapii, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań
2005
9. Kwiatkowska, A., Krajewska-Kułak, E., Komunikowanie
interpersonalne w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej 2003
10. Luban-Plozza i wsp., Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce
lekarskiej, PZWL, Warszawa 1995
11. Mietzel G., Wprowadzenie do psychologii, GWP , Gdańsk 2000
12. Oleś, P. Osobowość człowieka dorosłego, PWN, Warszawa 2012
13. Schaffer, H.R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2011
14. Sheridan C.L., Radmacher, Psychologia zdrowia, Instytut
Psychologii Zdrowia, Warszawa 1998
15. Steuden, S., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa
2011
16. Strelau, J. Psychologia różnic indywidualnych, WN Scholar,
Warszawa 2002
17. Trzcieniecka-Green, A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla
studentów kierunków medycznych, UNIVERSITAS, Kraków 2006
18. Anczewska M., Roszczyńska J., Jak uniknąć objawów
wypalenia w pracy z chorymi, Instytut PiN. Warszawa 2004
19. Carson R., Butcher J., Mineka S., Psychologia zaburzeń,
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (GWP). Gdańsk
2003
20. McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego
porozumiewania się, GWP. Gdańsk 2010
21. Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K., Komunikacja
między ludźmi, PWN. Warszawa 2007
22. Oster G., Gould P., Rysunek w psychoterapii, GWP. Gdańsk
2000
23. Pervin L.A., Psychologia osobowości, GWP. Gdańsk 2005
24. Terelak J.F., Psychologia stresu, OW. Branta. Bydgoszcz
2001
25. Trempała J., Psychologia
Warszawa 2011
Literatura uzupełniająca
rozwoju
człowieka,
PWN.
1. Cierpiałkowska, L., Psychopatologia, WN Scholar, Warszawa 2007
2. Freud Z., Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa 2004
3. Gasiul H., Psychologia emocji i motywacji, Wyd. UKSW,
Warszawa 2007
4. Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań
1997
5. Harwas-Napierała, B., Trempała, J., , Psychologia rozwoju
człowieka T. 2-3., PWN, Warszawa 2005
6. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007
7. Jakubik, A., Zaburzenia osobowości, PZWL, Warszawa 2009
8. Kozielecki, J., Koncepcje psychologiczne człowieka,
Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1998
9. Kratochvil, S., Podstawy psychoterapii, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań
2005
10. Kwiatkowska, A., Krajewska-Kułak, E., Komunikowanie
interpersonalne w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej 2003
11. Luban-Plozza i wsp., Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce
lekarskiej, PZWL, Warszawa 1995
12. Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001
13. McWilliams N., Diagnoza psychoanalityczna, GWP, Gdańsk 2009
14. Mietzel G., Wprowadzenie do psychologii, GWP , Gdańsk 2000
15. Nęcka, E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2003
16. Oleś, P. Osobowość człowieka dorosłego, PWN, Warszawa 2012
17. Schaffer, H.R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2011
18. Sheridan C.L., Radmacher, Psychologia zdrowia, Instytut
Psychologii Zdrowia, Warszawa 1998
19. Steuden, S., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa
2011
20. Strelau, J. Psychologia różnic indywidualnych, WN Scholar,
Warszawa 2002
21. Trzcieniecka-Green, A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla
studentów kierunków medycznych, UNIVERSITAS, Kraków 2006
1. Aronson E., Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa 1997
2. Buss, D., Psychologia ewolucyjna, GWP, Gdańsk 2001
3. Buzan, T., Mapy twoich myśli, Wyd. AHA, Łódź 2007
4. Emmons, M., Alberti R., Asertywność, GWP, Gdańsk 2006
5. Formański, J., Psychologia. Podręcznik dla szkół medycznych.,
PZWL, Warszawa 2006
6. Friedman, H., Osobowość, GWP, Gdańsk 2008
7. Hall, C.S., Lindzey, G., Cambell, J.B. (2004). Teorie osobowości,
WN PW Warszawa 2004
8. Jakubowska-Winiecka, A., Włodarczyk, D., Psychologia w
praktyce medycznej, PZWL, Warszawa 2007
9. Jedliński, K., Trening interpersonalny, Wydawnictwo W.A.B,
Warszawa 2008
10. Król-Fijewska, M., Trening asertywnością, IPZiT, Warszawa 1993
11. McCrae, R.R., Costa, P.T., Osobowość dorosłego człowieka,
Wydawnictwo WAM, Kraków 2003
12. Myerscough P. R., Ford, M., Jak rozmawiać z pacjentem, GWP,
Gdańsk 2002
13. Nęcka, E., Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2005
14. Oleś P. Wprowadzenie do psychologii osobowości, WN Scholar,
Warszawa 2005
15. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo
Neurocentrum, Lublin 2003
16. Przetaczki-Gierowska M., Tyszkowa, M., Psychologia rozwoju
człowieka T. 1., PWN, Warszawa 2005
17. Sęk H. (red.), Wsparcie społeczne stres i zdrowie, PWN, Warszawa
2006
18. Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki t. 1-3, GWP,
Gdańsk 2002
19. Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi, WN Scholar, Warszawa 2004
20. Zeildler W., Niepełnosprawność. Wybrane problemy
psychologiczne i ortopedagogiczne, GWP Gdańsk 2007
21. Freud Z., Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa 2004
22. Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001