Rada UE wydała rozporządzenie w sprawie …

Kazusy 21/22.12.2016 r.
1) Austriackie przepisy podatkowe przewidywały pewną ulgę podatkową dla producentów
towarów. Spółka „Alpine Gas” z siedzibą w Wiedniu zajmowała się budową i obsługą
rurociągów naftowych, wobec czego – jako spółce świadczącej głównie usługi – odmówiono
jej prawa do wskazanej ulgi podatkowej. Spółka wniosła skargę na decyzję o odmowie
przyznania jej prawa do ulgi do Międzynarodowego Centrum Arbitrażowego przy
Austriackiej Izbie Gospodarczej (VIAC). Sąd arbitrażowy powziął wątpliwość, czy ulga
przewidziana w przepisach krajowych stanowi pomoc państwa zakazaną przez art. 107 TFUE.
Zgodnie z tym przepisem „wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub
przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi
zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji
niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na
wymianę handlową między państwami członkowskimi.”
Sąd arbitrażowy zdecydował się złożyć stosowne zapytanie prejudycjalne do TS. Rząd
austriacki w toku postępowania przed TS podniósł, że sąd arbitrażowy nie jest w ogóle
właściwy do rozpoznania wskazanej skargi. Zgodnie z austriackim prawem właściwy do
rozpatrzenia skargi jest Naczelny Sąd Administracyjny. Ponadto, sąd arbitrażowy
administruje postępowaniami arbitrażowymi prowadzonymi zgodnie z umową stron według
Regulaminu Arbitrażowego VIAC (tzw. „Regulamin Wiedeński”), jeżeli w chwili zawarcia
umowy co najmniej jedna ze stron miała siedzibę lub stałe miejsce pobytu poza terytorium
Austrii.
Czy TS powinien wydać orzeczenie wstępne w tej sprawie? Proszę sformułować
pytanie(-a) do TS. Na czym polega podział kompetencji pomiędzy sądy krajowe i TS w
ramach procedury z art. 267 TFUE?
2) Rozporządzenie Rady i Parlamentu nr 404/2014 z dnia 1 stycznia 2014 r. w sprawie
wspólnej organizacji rynku bananów, wydane w zwykłej procedurze ustawodawczej,
wprowadziło z dniem 1 lutego 2014 r. wspólny system importu bananów z państw trzecich.
Przewiduje ono kontyngent w wysokości 2 mln ton rocznie na import bananów z państw Azji,
Karaibów i Pacyfiku, który jest zwolniony z cła oraz kontyngent na import z innych państw
trzecich, od którego ma być pobierane cło. Kontyngenty mają być rozdysponowane przez
właściwe organy państw członkowskich w ramach licencji importowych.
W październiku 2016 r. spółki „Camar” i „Tico”, będące największymi we Unii Europejskiej
importerami bananów z Somalii, odwołały się od decyzji w sprawie licencji wydanej na ich
rzecz przez włoski organ celny, do sądu administracyjnego w Rzymie. Powodowie na
poparcie swoich racji wskazali, że rozporządzenie dyskryminuje importerów owoców ze
względu na region pochodzenia bananów oraz znacznie ogranicza spółkom ich możliwości
importowe, a tym samym grozi im niepowetowaną stratą ekonomiczną. Tym samym narusza
zasadę wolności prowadzenia działalności gospodarczej przewidzianą w konstytucji
Republiki Włoskiej oraz tę samą zasadę gwarantowaną w art. 16 Karty Praw Podstawowych.
Czy, i w jakim trybie spółki mogą dochodzić nieważności rozporządzenia (proszę
rozważyć różne możliwości). Czy sąd prowadzący w tej sprawie postępowanie może
samodzielnie wypowiedzieć się o ważności rozporządzenia.
1
3) W styczniu 2016 r. Rada i Parlament Europejski, działając na wniosek Komisji, wydały w
zwykłej procedurze ustawodawczej na podstawie art. 43 ust. 2 TFUE rozporządzenie nr
1/2016 w sprawie wspólnej organizacji rynku cukru. Rozporządzenie to przewidywało
prowadzenie interwencyjnego skupu cukru przez agencje rynku rolnego państw
członkowskich oraz zasadę, że pewna ilość (kontyngent) cukru przywożona spoza Unii w
każdym roku kalendarzowym podlega zerowej stawce celnej.
W dniu 1 czerwca 2016 r. Komisja, działając na podstawie art. 291 ust. 2 TFUE, wydała
rozporządzenie wykonawcze nr 6/2016, które określało jednolite warunki wykonywania
rozporządzenia Rady i Parlamentu nr 1/2016. Komisja przyjęła, że „przywóz cukru na teren
Unii podlega obowiązkowi przedstawienia pozwolenia na przywóz”, a „pozwolenia są
wydawane są w drodze decyzji przez państwa członkowskie”.
Spółka „Lord Sugar” prowadziła na terenie Republiki Czeskiej działalność gospodarczą
polegającą na produkcji cukru oraz na imporcie cukru spoza Unii. W lipcu 2016 r. spółka
dowiedziała się z Internetu o treści rozporządzenia nr 1/2016 i 6/2016.
W sierpniu 2016 r. spółka wniosła skargę do Trybunału Sprawiedliwości o stwierdzenie
nieważności rozporządzenia Rady i Parlamentu nr 1/2016. Spółka wskazała w skardze, że
Rada i Parlament wydały to rozporządzenie bez wymaganej w art. 43 ust. 2 TFUE konsultacji
z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym.
W tej samej skardze, Spółka zakwestionowała rozporządzenie wykonawcze Komisji nr
6/2016. Spółka podniosła, że wprowadzenie wymogu uzyskania pozwolenia na import cukru
na teren Unii narusza swobodę działalności gospodarczej gwarantowaną przez konstytucję
Republiki Czeskiej.
Proszę ocenić szanse powodzenia skargi na podstawie wymagań wynikających z prawa
unijnego.
4) Jan K., przedsiębiorca rolny wystąpił w styczniu 2016 r. do właściwego organu polskiego o
przyznanie mu limitu (kwoty) produkcji buraków cukrowych na II połowę 2016 r. Procedurę
oraz zasady przyznawania kwoty produkcyjnej regulowało rozporządzenie Parlamentu i Rady
wydane w 2010 r. na wniosek Komisji. Już po złożeniu wniosku przez Jana K., w lutym 2016
r. zostało wydane rozporządzenie delegowane Komisji, które zmniejszyło dotychczasowe
kwoty produkcji buraków cukrowych.
W marcu 2016 r. polski organ administracyjny wydał decyzję ustalającą limit dla Jana K.
zgodnie z nowym rozporządzeniem delegowanym Komisji. Jan K., ocenił, że nowe
rozporządzenie zostało wydane z naruszeniem zasady uzasadnionych oczekiwań wynikającej
z art. 2 Konstytucji RP, a on sam poniósł szkodę, ponieważ – kierując się tym, że kwota
przyznawana co roku była dotychczas taka sama – nabył już buraki cukrowe, które nie mogą
być teraz przetworzone i ulegną zniszczeniu. Ponadto, jego zdaniem rozporządzenie
delegowane zmienia istotne elementy aktu ustawodawczego, a w konsekwencji narusza art.
290 ust. 1 TFUE.
Proszę udzielić Janowi K. porady, w jaki sposób (procedura) może dochodzić ochrony
swoich praw w tej sytuacji.
2