REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA W OPOLU Uchwała nr 26

REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA
W OPOLU
Uchwała nr 26/146/2008
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu
z dnia 30 grudnia 2008 r.
Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia
7 października1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (DzU z 2001 r. nr 55, poz. 577;
nr 154, poz. 1800; z 2002 r. nr 113, poz. 984; z 2003 r. nr 149, poz. 1454; z 2004 r. nr 273,
poz. 2703; z 2005 r. nr 14, poz. 114, nr 64, poz. 565, nr 249, poz. 2104) oraz art. 91 ust. 1
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591; z
2002 r. nr 23, poz. 220, nr 62, poz. 558, nr 113, poz. 984, nr 153, poz. 1271, nr 214, poz.
1806; z 2003 r. nr 80, poz. 717, nr 162, poz. 1568; z 2004 r. nr 102, poz. 1055, nr 116, poz.
1203; z 2005 r. nr 172, poz. 1441, nr 175, poz. 1457; z 2006 r. nr 17, poz. 128, nr 181, poz.
1337; z 2007 r. nr 48, poz. 327, nr 138, poz. 974, nr 173, poz. 1218) Kolegium Regionalnej
Izby Obrachunkowej w Opolu
orzeka nieważność
§ 2 uchwały nr XXI/160/08 z dnia 2 grudnia 2008 r. Rady Gminy Rudniki w sprawie
określenia stawek podatku od środków transportowych i zwolnień od tego podatku w części
dotyczącej zwolnienia mikrobusów z powodu naruszenia art. 12 ust. 4 w związku z art. 8
ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2006 r. nr 121,
poz. 844 ze zm).
Uzasadnienie
W dniu 10 grudnia 2008 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu doręczono
uchwałę nr XXI/160/08 z dnia 2 grudnia 2008 r. Rady Gminy Rudniki w sprawie określenia
stawek podatku od środków transportowych i zwolnień od tego podatku. Przedmiotową
uchwałą Rada Gminy w § 2 uchwaliła, iż: Zwalnia się od podatku od środków
transportowych autobusy i mikrobusy przeznaczone do przewozu uczniów /dzieci
przedszkolnych, szkolnych i młodzieży/.
Na posiedzenie Kolegium wyznaczone na dzień 30 grudnia 2008 r. przedstawiciel
Gminy zawiadomionej prawidłowo nie stawił się.
W wyjaśnieniach złożonych w dniu 23 grudnia 2008 r. Wójt Gminy stwierdził, iż:
Zgodnie z definicją encyklopedyczną mikrobus to autobus niewielkich rozmiarów
stosowny często w mniejszych miejscowościach, gdzie panuje mały ruch. Mikrobusy często
nazywane są busami, jeżeli posiadają do 9 miejsc.
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych - art. 8 wymienia pojazdy, które podlegają
opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych. Między innymi wymienione są
autobusy.
Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawodawca
dzieli autobusy w zależności od miejsc od siedzenia.
2
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawiera definicji autobusu.
Stąd należy odnieść się do znaczenia encyklopedycznego gdzie mikrobus to autobus
niewielkich rozmiarów.
Użyte w uchwale (§ 2) określenie autobus, mikrobus odpowiadają stanowi
rzeczywistemu wynikającemu z dokumentów znajdujących się w Urzędzie. Skoro
w dokumentach są użyte takie określenia jak autobus, mikrobus to takich określeń należy użyć
w uchwale. Gmina posiada mikrobus o liczbie miejsc do siedzenia łącznie z kierowcą 9
i autobus o liczbie miejsc do siedzenia powyżej 30.
Stąd zapis w uchwale jest prawidłowy.
W tym stanie faktycznym Kolegium stwierdza, co następuje:
Obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych, podobnie jak
wszystkie inne obowiązki podatkowe, wynika wyłącznie z ustawy.
Stosownie do brzmienia art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym, do
wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków
i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach. Z powyższą regulacją korespondują
przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, merytorycznie precyzujące (ograniczające)
kompetencje rady gminy w przedmiocie podatku od środków transportowych w granicach
określonych w art. 10 ust. 1 oraz załącznikach nr 1-3 do powołanej ustawy dla kategorii
pojazdów podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 8 ustawy, a także – w ramach
dyspozycji art. 12 ust. 4 ustawy – stwarzającym dla organu stanowiącego możliwość
wprowadzenia zwolnień przedmiotowych od podatku od środków transportowych.
Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, rada
gminy może wprowadzać inne zwolnienia przedmiotowe, niż określone w ust. 1, z wyjątkiem
zwolnień dotyczących pojazdów, o których mowa w art. 8 pkt 2, 4 i 6.
Wprowadzenie w § 2 przez Radę Gminy Rudniki zwolnienia przedmiotowego dla
mikrobusów przeznaczonych do przewozu uczniów (dzieci przedszkolnych, szkolnych
i młodzieży) istotnie narusza dyspozycję zawartą w art. 12 ust. 4 w związku z art. 8 cyt.
ustawy. Regulacja zawarta w § 2 przedmiotowej uchwały oznacza bowiem, iż zwolnienie
dotyczy środka transportowego, który nie jest objęty podatkiem od środków transportowych,
a zatem, który nie podlega opodatkowaniu. Kompetencje rady gminy ograniczone są
natomiast do zwolnienia z podatku jedynie przedmiotów wskazanych przez ustawodawcę
w art. 8 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z wyłączeniem tych wskazanych w art. 12
ust. 4. Rada w uchwale jednoznacznie odróżniła autobusy od mikrobusów poprzez wyliczenie
przedmiotów podlegających wg uchwały zwolnieniu, tj.: autobusy i mikrobusy. Wyjaśnienia
złożone przez Wójta wskazują ponadto, iż wolą uchwałodawcy było zwolnienie
z opodatkowania konkretnego środka transportowego, tj. mikrobusu a zatem mniejszego jak
sklasyfikowano w/w pojazd autobusu, posiadającego 9 miejsc do siedzenia łącznie
z kierowcą, zakupionego przez Gminę na potrzeby przewozu uczniów do szkół.
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawiera definicji legalnych odnoszących
się do określenia pojęć wskazanych przedmiotów opodatkowania podatkiem od środków
transportowych. Użyte w art. 8 pojęcia różnego rodzaju środków transportowych należy
zatem ustalać w drodze wykładni systemowej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 20 czerwca
1997 r. Prawo o ruchu drogowym (DzU z 2005 r. nr 108, poz. 908 ze zm.) z uwzględnieniem
aktów wykonawczych wydanych na jego podstawie. Na takie rozumienie przedmiotów
opodatkowania tym podatkiem wskazał NSA w Warszawie w wyroku z dnia 14 listopada
2003 r. III SA 2670/02 stwierdzając, iż wobec braku odmiennych definicji pojęć samochodu
i dopuszczalnej masy całkowitej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych należy w drodze
wykładni systemowej przyjąć, iż definicje podane w ustawie - Prawo o ruchu drogowym mają
3
zastosowanie również dla określenia przedmiotu opodatkowania podatkiem od środków
transportowych.
Zgodnie z art. 2 pkt 41 Prawo o ruchu drogowym autobusem jest pojazd
samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie
z kierowcą. Mikrobusy, o liczbie miejsc do siedzenia równej 9 nie są zatem autobusami
w świetle dokonanej wykładni. Nie podlegają zatem opodatkowaniu w/w tytułem.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.
Na niniejszą uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu
przysługuje – na zasadzie art. 98 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym – skarga do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu za pośrednictwem Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Opolu w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.
Przewodniczący Kolegium