KĄCIK LOGOPEDYCZNY ĆWICZENIA NARZĄDÓW

KĄCIK LOGOPEDYCZNY
ĆWICZENIA NARZĄDÓW ARTYKULACYJNYCH I ĆWICZENIA
ODDECHOWE zalecane w profilaktyce i terapii logopedycznej
Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne należy wykonywać systematycznie razem
z dzieckiem przy lustrze przez 10 minut, korzystne jest powtarzanie ćwiczeń w ciągu dnia kilka
razy. Ćwiczenia wykonywać dokładnie,wolno, napinać mięśnie języka i warg, pamiętać
o szeroko otwartych ustach. Dobór ćwiczeń zależy od możliwości dziecka, kierujemy się zasdą
stopniowania trudności.
1. ĆWICZENIA JĘZYKA:
• wysuwanie i chowanie języka przy szeroko otwartych ustach
• opuszczanie języka na brodę i unoszenie języka do nosa
• kierowanie języka do prawego kącika ust, a następnie do lewego
• oblizywanie warg (posmarować wargi dżemem, czekoladą, miodem, zabawa „Kotek
oblizuje się po wypiciu mleka))
• przewężanie języka (język wąski jak grot)
• rozpłaszczanie języka (język szeroki jak łopata)
• unoszenie języka do podniebienia
• zabawa „Języczek na defiladzie”:
raz- czubek języka do góry
dwa- czubek języka do lewego kącika
trzy- czubek języka na dolną wargę
cztery- czubek języka do prawego kącika ust
• robienie tzw. „kociego grzbietu” z języka
• masaż podniebienia językiem- przesuwanie języka od zębów do gardła
• dotykanie językiem ”górki” za górnymi zębami (język na „gumce”) przy szeroko
otwartych ustach
• cmokanie czubkiem języka
• ssanie czubkiem języka cukierka, chrupek....
• podnoszenie brzegów języka (rurka, rynienka) i dmuchanie przez powstałą szparkę
• ułożenie języka w kształt łyżeczki
• oblizywanie warg przy szeroko otwartych ustach
• oblizywanie językiem zębów
• liczenie językiem zębów dolnych i górnych od wewnątrz jamy ustnej
• kląskanie językiem -”konik”
• wypychanie policzków językiem
• szerokie otwieranie ust i zamykanie
2. ĆWICZENIA WARG:
• mocne zaciskanie warg
• zakrywanie wargi dolnej wargą górną
• zakrywanie wargi górnej wargą dolną
• masaż wargi dolnej górnymi zębami (drapanie brody)
• masaż wargi górnej zębami
• przesuwanie na boki zaciśniętych warg
• ściąganie warg w dzióbek i rozciąganie do uśmiechu
• układanie warg w ryjek (dziób Kaczora Donalda)
• gwizdanie
• nabieranie powietrza w usta tj. nadymanie policzków
•
•
•
•
przepychanie powietrza wewnątrz jamy ustnej
cmokanie
parskanie
wibrowanie warg
3. ĆWICZENIA ODDECHOWE
przy wykonywaniu ćwiczeń oddechowych należy zwrócić uwagę, aby dziecko nabierało
powietrze przez nos, a następnie wydychało ustami - „wąchanie kwiatków”. Wykonywanie
oddechów powinno być wolne, dokładne, po nabraniu powietrza zatrzymać na chwilę
oddech, a następnie powoli wypuszczać powietrze. Wydech powinien być dłuższy od
wdechu.
• zdmuchiwanie świeczki, zaczynamy od ustawienia świeczki w mniejszej odległości od
dziecka, a następnie odsuwamy stopniowo na większą odległość
• dmuchanie na watkę, piórko, lekką piłeczkę, skrawki papieru
• robienie baniek mydlanych
• ćwiczenie oddychania przeponowego w pozycji leżącej – położyć na brzuszku dziecka
maskotkę, którą ma za zadanie unosić do góry podczas wykonywania wdechu i
opuszczać podczas wydechu (pracują mięśnie brzucha i przepona)
4. ĆWICZENIA NA SAMOGŁOSKACH
ćwiczenia poprawnego wybrzmiewania samogłosek służą kształceniu wyraźnej
wymowy wyrazów oraz są elementem terapii dla dzieci jąkających i mają za zadanie
naukę wolnego wypowiadania słów z przeciąganiem samogłosek
• wymawiać wolno pojedynczo samogłoski, otwierać poprawnie usta – A. O, U, E,Y, I
• wymawiać samogłoski grupami po dwie, trzy, otwierać poprawnie usta – AO, EU, AE,
EY, AI , AOE. EYI, AEU
• wymawiać ciągi samogłoskowe na jednym wydechu (dla osób wprawionych), tzw.
kwadrat samogłoskowy, otwierać poprawnie usta:
- A O U EY I
- O UEYIA
- UEYIAO
- EYIAO U
- YIAO UE
- IAO UEY
5. ĆWICZENIA DO GŁOSKI ”R”
naukę poprawnej wymowy głoski „R” rozpoczynamy od ćwiczeń wzmacniających
sprawność i odpowiednie napięcie mięśni języka, zwłaszcza ruchy do góry w kierunku
dziąseł. Nauka głoski „R” polega na ćwiczeniu wyrazów zaczynających się od TR, DR,
następnie KR, GR, PR, BR np. trampolina, droga, kraj, graj, praca, broda...
• kląskanie czubkiem języka; ssanie cukierka czubkiem języka; masaż języka szczoteczką
do zębów; unoszenie szerokiego języka na górne zęby
• szybkie powtarzanie układów głosek:
- ttttt, ddd, tdtdtd, tdn,tdn,tdn...
- teda,teda, tedo.tedo.tedu.tedu. tede,tede, tedy,tedy..
- tda,tdo,tde,tdu,tdy...
- tla, tlo, tlu.tle.atla,atlo,atlu....
- dla,dlo,dlu,dle,dly...
- adla,adlo,adlu,adle...
- kla,klo,kle,klu,kly...
- akla,aklo,aklu,akle,akly...
- agla,aglo,aglu,agle,agly...
Opracowała logopeda Danuta Sycz