KOMUNIKAT PRASOWY Wymiar sprawiedliwości i sprawy
Transkrypt
KOMUNIKAT PRASOWY Wymiar sprawiedliwości i sprawy
PL RADA UNII EUROPEJSKIEJ 7012/11 PRESSE 38 PR CO 11 KOMUNIKAT PRASOWY 3071. posiedzenie Rady Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne Bruksela, 24 i 25 lutego 2011 r. Przewodniczący Sándor PINTÉR minister spraw wewnętrznych Tibor NAVRACSICS minister sprawiedliwości, Węgry PRASA Rue de la Loi 175 B – 1048 BRUKSELA Tel.: +32 (0)2 281 8914 / 6319 Faks: +32 (0)2 281 8026 [email protected] http://www.consilium.europa.eu/Newsroom 7012/11 1 PL 24-25.II 2011 Główne wyniki posiedzenia Rady Ministrowie spraw wewnętrznych osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie umowy o readmisji UE–Turcja. Omówili równieŜ sytuację w Afryce Północnej, a zwłaszcza sytuację w Libii i napływ migrantów, przede wszystkim z Tunezji do Włoch. Rada przyjrzała się równieŜ stanowi realizacji greckiego krajowego planu działania w sprawie zarządzania migracją i reformy polityki azylowej. Ministrowie wymienili takŜe poglądy z Wysokim Komisarzem ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) oraz z dyrektorem wykonawczym ustanowionego niedawno Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO). Ministrowie sprawiedliwości przyjrzeli się najnowszemu wnioskowi Komisji w sprawie ataków na systemy informatyczne i omówili stan prac nad dwoma innymi inicjatywami ustawodawczymi dotyczącymi prawa do informacji w postępowaniu karnym oraz uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych („Bruksela I”). Ponadto przyjęto konkluzje w sprawie: - roli Rady w zapewnianiu skutecznego wprowadzania w Ŝycie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; - komunikatu Komisji pt. „Całościowe podejście do kwestii ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej”; - komunikatu Komisji na temat strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE w działaniu; oraz - migracji strony europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych do europejskiego portalu „e-sprawiedliwość”. WaŜna decyzja podjęta bez przeprowadzania dyskusji (punkt A) dotyczyła zawarcia dwóch umów UE–Brazylia odnoszących się do zniesienia wiz (dla posiadaczy paszportów zwykłych oraz dla posiadaczy paszportów dyplomatycznych, słuŜbowych lub urzędowych). Przed posiedzeniem Rady komitet mieszany (UE oraz Norwegia, Islandia, Liechtenstein i Szwajcaria) omówił aktualną sytuację w zakresie przystąpienia Bułgarii i Rumunii do strefy Schengen, rozwoju wizowego systemu informacyjnego (VIS) oraz systemu informacyjnego Schengen II (SIS II). FRONTEX przedstawił swój program prac na rok 2011. Jeśli chodzi o politykę wizową, Komisja przedstawiła swój mechanizm monitorowania związany z wprowadzeniem liberalizacji systemu wizowego dla regionu Bałkanów Zachodnich; ponadto delegacje zostały poinformowane o rozwoju sytuacji w zakresie wymagań wizowych nałoŜonych przez Kanadę na obywateli Czech. 7012/11 2 PL 24-25.II 2011 SPIS TREŚCI1 UCZESTNICY....................................................................................................................................5 OMAWIANE PUNKTY Umowa o readmisji UE–Turcja............................................................................................................7 Przepływy migracyjne z Afryki Północnej ..........................................................................................7 Grecki krajowy plan działania w sprawie zarządzania migracją i reformy polityki azylowej.............8 60. rocznica konwencji genewskiej......................................................................................................8 Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO)....................................................................9 Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego .............................................................................................9 Ataki na systemy informatyczne ........................................................................................................10 Jurysdykcja w sprawach cywilnych i handlowych („Bruksela I”).....................................................12 Prawo do informacji w postępowaniu karnym...................................................................................13 Migracja strony europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych do europejskiego portalu „e-sprawiedliwość”.........................................................................................15 Sprawy róŜne......................................................................................................................................15 Komitet mieszany...............................................................................................................................16 1 JeŜeli deklaracje, konkluzje lub rezolucje zostały przez Radę formalnie przyjęte, jest to zaznaczone w tytule danego punktu, a tekst jest umieszczony w cudzysłowie. Dokumenty, do których odesłano w tekście, są dostępne na internetowej stronie Rady (http://www.consilium.europa.eu). Gwiazdką oznaczono akty przyjęte wraz z oświadczeniami do protokołu Rady przeznaczonymi do wiadomości publicznej; oświadczenia te moŜna znaleźć na wyŜej wspomnianej internetowej stronie Rady lub uzyskać z biura prasowego. 7012/11 3 PL 24-25.II 2011 INNE ZATWIERDZONE PUNKTY WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI I SPRAWY WEWNĘTRZNE – Umowy o liberalizacji systemu wizowego UE–Brazylia.......................................................................................18 – Kart praw podstawowych ......................................................................................................................................18 – Ochrona danych osobowych ..................................................................................................................................19 – Handel narkotykami mający źródło w Afryce Zachodniej ....................................................................................19 – Rada Stowarzyszenia z Algierią ............................................................................................................................19 SPRAWY GOSPODARCZE I FINANSOWE – Układ monetarny – Francja/Monako .....................................................................................................................20 RYBOŁÓWSTWO – Umowa o partnerstwie UE–Wyspy Świętego Tomasza i KsiąŜęca – Przydział uprawnień do połowów..............20 7012/11 4 PL 24-25.II 2011 UCZESTNICY Belgia: Annemie TURTELBOOM Stefaan DE CLERCK Melchior WATHELET minister spraw wewnętrznych minister sprawiedliwości sekretarz stanu ds. imigracji i azylu Bułgaria: Margarita POPOWA Cwetan CWETANOW minister sprawiedliwości minister spraw wewnętrznych Czechy: Radek JOHN Marek ZENISEK minister spraw wewnętrznych wiceminister sprawiedliwości Dania: Birthe Rønn HORNBÆK Lars BARFOED minister ds. uchodźców, imigracji i integracji minister sprawiedliwości Niemcy: Thomas DE MAIZIÈRE Sabine LEUTHEUSSER-SCHNARRENBERGER minister spraw wewnętrznych federalna minister sprawiedliwości Estonia: Marko POMERANTS Rein LANG minister spraw wewnętrznych minister sprawiedliwości Irlandia: Rory MONTGOMERY stały przedstawiciel Grecja: Christos PAPOUTSIS Charalampos KASTANIDIS minister ochrony socjalnej minister sprawiedliwości Hiszpania: Alfredo PEREZ RUBALCABA Anna TERRÓN I CUSI Carlos CAMPO MORENO pierwszy wicepremier, minister spraw wewnętrznych sekretarz stanu ds. imigracji i emigracji sekretarz stanu ds. wymiaru sprawiedliwości Francja: Brice HORTEFEUX Philippe ETIENNE minister spraw wewnętrznych stały przedstawiciel Włochy : Angelino ALFANO Roberto MARONI minister sprawiedliwości minister spraw wewnętrznych Cypr: Loucas LOUCA Neoklis SYLIKIOTIS minister sprawiedliwości i porządku publicznego minister spraw wewnętrznych Łotwa: Linda MŪRNIECE Inga SKUJINA minister spraw wewnętrznych podsekretarz stanu ds. wymiaru sprawiedliwości Litwa: Gintaras Steponas VYSNIAUSKAS Remigijus SIMASIUS wiceminister spraw wewnętrznych minister sprawiedliwości Luksemburg: François BILTGEN minister sprawiedliwości Węgry: Tibor NAVRACSICS Sándor PINTÉR Krisztina BERTA minister administracji publicznej i sprawiedliwości minister spraw wewnętrznych podsekretarz stanu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Malta: Carmelo MIFSUD BONNICI minister sprawiedliwości i spraw wewnętrznych 7012/11 5 PL 24-25.II 2011 Niderlandy: Ivo OPSTELTEN Gerd LEERS minister bezpieczeństwa i sprawiedliwości minister ds. imigracji i azylu Austria: Claudia BANDION-ORTNER Maria Theresia FEKTER minister sprawiedliwości federalna minister spraw wewnętrznych Polska: Jerzy MILLER Krzysztof KWIATKOWSKI minister spraw wewnętrznych minister sprawiedliwości Portugalia: Alberto MARTINS José CONDE RODRIGUES minister sprawiedliwości sekretarz stanu do spraw wewnętrznych Rumunia: Traian IGAS Mihnea MOTOC minister spraw wewnętrznych stały przedstawiciel Słowenia: Katarina KRESAL Rado GENORIO minister spraw wewnętrznych stały przedstawiciel Słowacja: Daniel LIPSIC Ivan KORČOK minister spraw wewnętrznych stały przedstawiciel Finlandia: Anne HOLMLUND Astrid THORS Tiina ASTOLA minister spraw wewnętrznych minister do spraw imigracji i spraw europejskich podsekretarz stanu ds. wymiaru sprawiedliwości Szwecja: Beatrice ASK Tobias BILLSTRÖM minister sprawiedliwości minister ds. migracji i polityki azylowej Zjednoczone Królestwo: Theresa MAY Lord Tom McNALLY minister spraw wewnętrznych minister stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Komisja Viviane REDING Cecilia MALMSTRÖM wiceprzewodnicząca członek 7012/11 6 PL 24-25.II 2011 OMAWIANE PUNKTY Umowa o readmisji UE–Turcja Ministrowie osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie projektu umowy o readmisji UE–Turcja. Komisja moŜe teraz przystąpić do parafowania projektu umowy z Turcją. Trzeba będzie jeszcze dopełnić trzech czynności proceduralnych, by umowa mogła wejść w Ŝycie: zanim Rada będzie mogła przyjąć decyzję w sprawie zawarcia umowy z Turcją, musi najpierw tę umowę podpisać, a Parlament Europejski musi wyrazić nań zgodę. Obok porozumienia politycznego w tej sprawie Rada przyjęła konkluzje, a Komisja i kilka państw członkowskich złoŜyły oświadczenia. Więcej informacji moŜna znaleźć w nocie informacyjnej, s. 3. Przepływy migracyjne z Afryki Północnej Podczas obiadu ministrowie omawiali sytuację w Afryce Północnej, a zwłaszcza sytuację w Libii i napływ migrantów, przede wszystkim z Tunezji do Włoch. W tym kontekście włoski minister złoŜył sprawozdanie z posiedzenia ministrów spraw wewnętrznych sześciu państw członkowskich UE (Włoch, Francji, Hiszpanii, Grecji, Cypru i Malty), które odbyło się poprzedniego dnia w Rzymie. Od początku roku przybyło około 6000 imigrantów, głównie na włoską wyspę Lampedusa. Po zgłoszeniu w dniu 15 lutego przez włoskie ministerstwo spraw wewnętrznych formalnego wniosku o pomoc FRONTEX i Włochy rozpoczęły w niedzielę 20 lutego wspólną operację w centralnym obszarze Morza Śródziemnego. Wspólna operacja Hermes 2011, którą planowano rozpocząć w czerwcu, została więc przyśpieszona. Wiele państw członkowskich udostępniło na potrzeby operacji swoje zasoby i swoich ekspertów. Więcej informacji na ten temat podaje FRONTEX. Ponadto Komisja zastanawia się obecnie nad róŜnymi moŜliwościami finansowania za pomocą takich instrumentów, jak Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców, Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów i europejski fundusz graniczny. 7012/11 7 PL 24-25.II 2011 Grecki krajowy plan działania w sprawie zarządzania migracją i reformy polityki azylowej Rada została poinformowana przez greckiego ministra i Komisję o postępach w związku z greckim krajowym planem działania w sprawie zarządzania migracją i reformy polityki azylowej. Władze Grecji ustanowiły ten plan w odpowiedzi na znaczną presję migracyjną na swoich granicach zewnętrznych oraz wynikającą stąd, wzrastającą presję na swój system azylowy. Uznając, Ŝe sytuacja w Grecji ma wymiar europejski, Komisja i wiele państw członkowskich wspiera Grecję w jej wysiłkach. Europejska agencja zarządzania granicami FRONTEX rozpoczęła w listopadzie 2010 roku operację RABIT na pewnych odcinkach granicy grecko-tureckiej. W marcu 2011 roku tymczasowa operacja RABIT zostanie zastąpiona operacją POSEIDON. Ponadto w nadchodzących miesiącach Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) pomoŜe Grecji we wdraŜaniu planu działania, zwłaszcza poprzez oddelegowanie do Grecji zespołów wsparcia w dziedzinie azylu. Znacznej pomocy udzielają takŜe organizacje międzynarodowe, np. Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców. Władze Grecji między innymi przyjęły w listopadzie 2010 roku prezydencki dekret w sprawie azylu, który ma zaradzić obecnym zaległościom związanym z ponad 50000 spraw azylowych. W styczniu 2011 roku przyjęto ustawę dotyczącą ustanowienia nowej słuŜby azylowej, utworzenia centrów weryfikowania wniosków oraz transpozycji tzw. unijnej dyrektywy powrotowej. Rada przeprowadziła takŜe wymianę poglądów w sprawie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie MSS przeciwko Belgii i Grecji. 60. rocznica konwencji genewskiej Ministrowie wymienili poglądy z Antoniem Guterresem, Wysokim Komisarzem ONZ ds. Uchodźców (UNHCR), z okazji 60. rocznicy Konwencji genewskiej dotyczącej statusu uchodźców. W roku 2011 obchodzona będzie 60. rocznica tej konwencji podpisanej w 1951 roku (28 lipca) oraz 50. rocznica podpisanej w 1961 roku (30 sierpnia) Konwencji w sprawie ograniczania bezpaństwowości. W dniu 14 grudnia 2010 r. swoją 60. rocznicę obchodziło Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców. Obchody 60. rocznicy ma zwieńczyć posiedzenie na szczeblu ministerialnym, które Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców zorganizuje w grudniu 2011 roku. 7012/11 8 PL 24-25.II 2011 Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) Ministrowie po raz pierwszy mieli okazję wymienić poglądy z Robertem Visserem, nowo mianowanym dyrektorem wykonawczym Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO). R. Visser powiadomił Radę o rozwoju sytuacji w związku z EASO, w szczególności o działaniach podjętych w celu otwarcia agencji, jej pierwszym programie prac na rok 2011 oraz pierwszych planowanych operacjach. EASO ma być w pełni gotowy do działania w dniu 19 czerwca 2011 r., tak jak to przewidziano w rozporządzeniu ustanawiającym ten urząd. Głównym zadaniem EASO jest rozwijanie praktycznej współpracy w dziedzinie azylu, wspieranie państw członkowskich znajdujących się pod szczególną presją oraz przyczynianie się do realizacji wspólnego europejskiego systemu azylowego (WESA). Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Rada przyjęła konkluzje (6699/11) w sprawie komunikatu Komisji pt. „Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej w działaniu” z dnia 22 listopada 2010 r. (16797/10). W komunikacie Komisja proponuje skupić się na pięciu obszarach: przestępczości zorganizowanej, terroryzmie, cyberprzestępczości, zarządzaniu granicami oraz zarządzaniu kryzysowym. W odniesieniu do tych obszarów przedstawia 41 działań, które naleŜy zrealizować w ciągu najbliŜszych czterech lat. Komunikat nawiązuje do przyjętej w lutym 2010 roku strategii bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej (7120/10 oraz broszura w formacie PDF). Strategię tę Rada Europejska zatwierdziła w marcu 2010 roku. 7012/11 9 PL 24-25.II 2011 Ataki na systemy informatyczne Rada omówiła stan prac nad dyrektywą dotyczącą ataków na systemy informatyczne, którą Komisja przedłoŜyła w dniu 30 września 2010 r. (14436/10). Ministrowie skupili się w dyskusji na atakach popełnianych przy bezprawnym wykorzystaniu danych dotyczących toŜsamości, np. poprzez ukrywanie przez sprawcę faktycznej toŜsamości i naraŜanie na szkody prawowitego właściciela toŜsamości. Rada zwróciła się do swoich stosownych organów przygotowawczych, by nadal pracowały nad tym dossier. Celem wniosku jest zaktualizowanie obowiązujących przepisów, które zostały wprowadzone w roku 2005 (decyzja ramowa 2005/222/WSiSW). Przedmiotowa dyrektywa definiuje przestępstwa w dziedzinie ataków na systemy informatyczne oraz wprowadza harmonizację wymiaru kar za takie przestępstwa. SłuŜy ona równieŜ wprowadzeniu wspólnych przepisów w celu zapobiegania takim atakom oraz lepszej współpracy europejskich wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych w tej dziedzinie. Nowy wniosek utrzymuje większość obecnych przepisów – a mianowicie penalizację nielegalnego dostępu, nielegalnego ingerowania w system i nielegalnego ingerowania w dane oraz podŜegania do tych przestępstw, pomocnictwa w nich, jak i usiłowania ich popełnienia – a takŜe zawiera nowe elementy, mające zaradzić nowym zagroŜeniom związanym z cyberprzestępczością: – penalizacja uŜywania narzędzi (takich jak złośliwe oprogramowanie – np. botnety1 – lub hasła do komputerów zdobyte niezgodnie z prawem) do popełniania tych przestępstw; – wśród okoliczności obciąŜających, które skutkują wyŜszym wymiarem kary, zostałyby równieŜ ujęte ataki popełniane przy bezprawnym wykorzystaniu danych dotyczących toŜsamości, np. poprzez ukrywanie przez sprawcę faktycznej toŜsamości i naraŜanie na szkody prawowitego właściciela toŜsamości; – nielegalne przechwytywanie danych komputerowych zostanie uznane za przestępstwo; – poprawa współpracy europejskich wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych / współpracy policyjnej poprzez udoskonalenie obecnej struktury całodobowych punktów kontaktowych działających przez siedem dni w tygodniu, w tym wprowadzenie obowiązku zareagowania na pilny wniosek w ciągu 8 godzin; oraz – obowiązek gromadzenia podstawowych danych statystycznych na temat cyberprzestępczości. 1 Termin botnet oznacza sieć komputerów zaraŜonych złośliwym oprogramowaniem (wirusami komputerowymi). Taka sieć zainfekowanych komputerów (tzw. zombie) moŜe zostać aktywowana do wykonywania konkretnych zadań, takich jak ataki na systemy informatyczne (cyberataki). Owe komputery „zombie” moŜna kontrolować – często bez wiedzy uŜytkowników zainfekowanych komputerów – z innego komputera. 7012/11 10 PL 24-25.II 2011 Jeśli chodzi o wymiar kar, to w zawartych we wniosku nowych przepisach proponuje się równieŜ podniesienie następujących progów: – w zwykłych przypadkach – do maksymalnej wysokości nie mniejszej niŜ dwa lata pozbawienia wolności; – w przypadkach, w których występują okoliczności obciąŜające – do maksymalnej wysokości nie mniejszej niŜ pięć lat pozbawienia wolności. 7012/11 11 PL 24-25.II 2011 Jurysdykcja w sprawach cywilnych i handlowych („Bruksela I”) Rada zapoznała się z prezentacją Komisji na temat jej najnowszego wniosku (18101/10) mającego na celu przegląd tzw. rozporządzenia „Bruksela I” (rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001). Rozporządzenie to weszło w Ŝycie w marcu 2002 roku, ustanawiając wspólne ogólnounijne przepisy dotyczące jurysdykcji w sprawach cywilnych i handlowych. Określa ono, który sąd jest właściwy do rozstrzygania sporu transgranicznego, i ułatwia uznawanie i wykonywanie w danym państwie członkowskim orzeczeń wydanych przez sądy innego państwa członkowskiego UE. Ogólnym celem zmiany tego rozporządzenia jest usunięcie istniejących przeszkód w swobodnym przepływie orzeczeń sądowych zgodnie z zasadą wzajemnego uznawania. Choć generalnie uznaje się, Ŝe rozporządzenie funkcjonuje w sposób właściwy, Komisja zidentyfikowała kilka mankamentów w jego obecnym działaniu; dotyczą one m.in. następujących kwestii: – Procedura uznawania i wykonywania orzeczenia w innym państwie członkowskim („exequatur”) w dalszym ciągu stanowi przeszkodę dla swobodnego przepływu orzeczeń, z czym wiąŜą się niepotrzebne koszty i opóźnienia dla stron, co uniemoŜliwia zainteresowanym przedsiębiorstwom i obywatelom uzyskanie pełnych korzyści z rynku wewnętrznego. – Dostęp do wymiaru sprawiedliwości w UE jest generalnie niezadowalający w przypadku sporów z udziałem stron pozwanych pochodzących spoza UE. Z pewnymi wyjątkami obowiązujące rozporządzenie ma zastosowanie jedynie wówczas, gdy pozwany ma miejsce zamieszkania na terytorium UE. W przeciwnym wypadku kwestie jurysdykcji reguluje prawo krajowe. ZróŜnicowanie systemów prawa krajowego prowadzi do niejednakowego dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla unijnych przedsiębiorstw w transakcjach z partnerami z państw trzecich. – NaleŜy zwiększyć skuteczność umów dotyczących właściwości sądów. Obecnie rozporządzenie umoŜliwia stronom działającym w złej wierze opóźnianie rozstrzygnięcia sporu przez uzgodniony sąd przez wytoczenie wcześniej powództwa przed sądem niebędącym sądem właściwym. MoŜliwość ta powoduje dodatkowe koszty i opóźnia rozstrzyganie sporów oraz podwaŜa pewność prawa i przewidywalność tego procesu, które powinny być zagwarantowane przez umowy dotyczące właściwości sądu. – NaleŜy usprawnić powiązanie pomiędzy arbitraŜem a postępowaniem sądowym. Obecnie arbitraŜ jest wyłączony z zakresu przedmiotowego rozporządzenia. Jednak zaskarŜając umowę o arbitraŜ przed sądem, strona moŜe ją skutecznie podwaŜyć i doprowadzić do sytuacji, w której prowadzone będą, ze szkodą dla efektywności, równoległe postępowania sądowe, które mogą prowadzić do niemoŜliwych do pogodzenia rozstrzygnięć sporu. Powoduje to dodatkowe koszty i opóźnienia, podwaŜa przewidywalność rozstrzygania sporów oraz stwarza zachęty do stosowania nieuczciwych taktyk w postępowaniu sądowym. 7012/11 12 PL 24-25.II 2011 Prawo do informacji w postępowaniu karnym Rada omówiła stan prac nad ogólnounijnymi minimalnymi normami w zakresie prawa do informacji w postępowaniu karnym. W grudniu 2010 roku Rada uzgodniła w tej sprawie podejście ogólne. Negocjacje z Parlamentem Europejskim rozpoczną się najprawdopodobniej w marcu. Przedmiotowa dyrektywa została zaproponowana przez Komisję w lipcu 2010 roku (12564/10). Jej celem jest zagwarantowanie osobie podejrzanej lub oskarŜonej o popełnienie przestępstwa, Ŝe otrzyma ona informacje o swoich podstawowych prawach procesowych oraz o treści oskarŜenia, w tym otrzyma dostęp do materiałów w swojej sprawie. Obecnie omawiany tekst przewiduje, Ŝe aresztowany ma prawo otrzymać pouczenie o przysługujących mu prawach w znanym mu języku. Powinno być ono napisane jasno i przystępnie, tak by zrozumiał je bez trudu kaŜdy, kto nie zna przepisów regulujących przebieg postępowania karnego. To pouczenie będzie zawierać informacje na temat co najmniej następujących praw procesowych: – prawa do informacji, jak długo moŜe w danym kraju potrwać pozbawienie wolności osoby aresztowanej, zanim dojdzie do rozprawy sądowej; – prawa do adwokata; – wszelkich uprawnień do bezpłatnej porady prawnej i warunków jej uzyskania; – prawa do tłumaczenia ustnego i pisemnego; – prawa do odmowy zeznań. Wniosek Komisji zawiera równieŜ orientacyjny wzór pouczenia o prawach. Państwa członkowskie będą mogły uŜyć tego wzoru lub przygotować na jego podstawie podobny dokument. 7012/11 13 PL 24-25.II 2011 Wśród innych wymienionych w obecnym tekście dyrektywy praw widnieje prawo do dostępu do materiałów w sprawie. Prawo to umoŜliwia osobie podejrzanej lub oskarŜonej uzyskanie szczegółowych informacji o zarzutach, tak by umoŜliwić jej odpowiednie przygotowanie obrony. Te informacje lub dostęp muszą być zapewniane bezpłatnie. Jednak dostępu do niektórych materiałów moŜna odmówić, jeŜeli mógłby on spowodować powaŜne zagroŜenie podstawowych praw innej osoby lub jeŜeli wymaga tego waŜny interes publiczny. Wniosek jest drugim elementem szerszego pakietu inicjatyw ustawodawczych i nieustawodawczych mających wzmocnić prawa procesowe osób podejrzanych lub oskarŜonych w postępowaniu karnym. Rada jednomyślnie zatwierdziła ten pakiet, czy teŜ harmonogram, w październiku 2009 roku (14552/1/09). Pakiet obejmuje sześć głównych zagadnień: – tłumaczenia pisemne i ustne; przyjęto juŜ dyrektywę dotyczącą tego prawa (dyrektywa 2010/64/UE z dnia 20 października 2010 r.; Dz.U. L 280 z 26.10.2010, s. 1); – informowanie o prawach i o zarzutach (właśnie o nim mowa); – porada prawna i pomoc prawna (wniosku Komisji moŜna oczekiwać w czerwcu 2011 roku); – kontakt z bliskimi, pracodawcami i organami konsularnymi; – specjalne gwarancje dla podejrzanych lub oskarŜonych wymagających szczególnego traktowania; oraz – zielona księga w sprawie tymczasowego aresztowania. 7012/11 14 PL 24-25.II 2011 Migracja strony europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych do europejskiego portalu „e-sprawiedliwość” Rada przyjęła konkluzje (6029/11) w sprawie warunków migracji strony europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych do europejskiego portalu „e-sprawiedliwość”. Działania europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych obejmują m.in. rozwijanie publicznego internetowego systemu informacyjnego i zarządzanie nim. Europejski portal „e-sprawiedliwość”, który został uruchomiony w dniu 16 lipca 2010 r., jest pomyślany jako elektroniczny punkt kompleksowej obsługi w odniesieniu do informacji na temat europejskich wymiarów sprawiedliwości i dostępu do europejskich procedur sądowych. Jest on przeznaczony dla obywateli, przedsiębiorstw, przedstawicieli zawodów prawniczych i sądownictwa. Aby zadbać o spójność i uniknąć dublowania się treści, strona europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych zostanie przeniesiona do europejskiego portalu „e-sprawiedliwość”. Ww. konkluzje przedstawiają bardziej szczegółowe warunki migracji mające zapewnić widoczność i niezaleŜność europejskiej sieci sądowej. Sprawy róŜne W ramach punktu „Sprawy róŜne” Rada zapoznała się ze sprawozdaniem Komisji pt. „Pamięć o zbrodniach reŜimów totalitarnych w Europie” (5128/11). Sprawozdanie to przyjęto 22 grudnia 2010 r. W sprawozdaniu opisano między innymi, w jaki sposób UE moŜe wykorzystać swoje instrumenty finansowe do upamiętniania tych zbrodni. Podkreślono w nim równieŜ, Ŝe poszczególne państwa członkowskie UE dysponują róŜnymi środkami krajowymi i instrumentami prawnymi i Ŝe Komisja nie planuje obecnie wprowadzać Ŝadnego ogólnounijnego prawodawstwa w tym zakresie. Ministrowie otrzymali równieŜ informacje o powództwach zbiorowych. Komisja poinformowała, Ŝe właśnie rozpoczęła konsultacje społeczne na ten temat i Ŝe przed końcem 2011 roku zamierza wydać komunikat, w którym zostaną nakreślone moŜliwe przyszłe kierunki polityczne, a takŜe zostanie poruszona kwestia potrzeby przygotowania wniosku ustawodawczego. Ponadto ministrowie przyjrzeli się kwestii praw obywateli UE, jeśli chodzi o wykonywanie orzeczeń sądów wydanych w państwach trzecich w sprawach dotyczących opieki, a zwłaszcza w sprawach odnoszących się do małŜeństw mieszanych i uprowadzenia dziecka przez jednego z rodziców. 7012/11 15 PL 24-25.II 2011 Komitet mieszany Przy okazji posiedzenia Rady komitet mieszany (UE oraz Norwegia, Islandia, Liechtenstein i Szwajcaria) omówił następujące zagadnienia: SIS II Komitet przeanalizował stan prac nad wdroŜeniem systemu informacyjnego Schengen II (SIS II). Całościowy harmonogram przedstawiony Radzie przez Komisję w październiku 2010 roku przewiduje, Ŝe uruchomienie SIS II nastąpi najpóźniej w pierwszym kwartale roku 2013. VIS Komitet omówił postępy w przygotowaniach do wprowadzenia wizowego systemu informacyjnego (VIS). Aby VIS mógł zacząć działać, gotowy musi być centralny moduł VIS zarządzany przez Komisję oraz krajowe moduły VIS poszczególnych państw członkowskich, a takŜe zakończone muszą być przygotowania na zewnętrznych przejściach granicznych i w konsulatach pierwszego regionu, który będzie objęty działaniem systemu VIS (Afryka Północna). Oczekuje się, Ŝe centralny moduł VIS będzie gotowy przed końcem czerwca 2011 roku. Cały system mógłby zacząć działać wkrótce potem. Program prac agencji FRONTEX na rok 2011 Europejska agencja ds. granic FRONTEX przedstawiła swój program prac na rok 2011 (5691/11) i inne kwestie związane z działaniami agencji. Przystąpienie Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen Komitet omówił aktualną sytuację w odniesieniu do procesu przystąpienia Bułgarii i Rumunii do strefy Schengen. Po posiedzeniu komitetu mieszanego Rada przyjęła do wiadomości konkluzje prezydencji, których tekst znajduje się tutaj. Więcej informacji ogólnych. 7012/11 16 PL 24-25.II 2011 Mechanizm związany z wprowadzeniem liberalizacji systemu wizowego dla regionu Bałkanów Zachodnich Komitet przyjął do wiadomości niedawne wprowadzenie przez Komisję mechanizmu kontrolnego w związku z liberalizacją systemu wizowego dla krajów Bałkanów Zachodnich. W listopadzie 2010 roku Rada zdecydowała, Ŝe obywatele Albanii oraz Bośni i Hercegowiny posiadający paszporty biometryczne będą mogli przekraczać granice strefy Schengen i przemieszczać się w jej obrębie bez wizy. Była Jugosłowiańska Republika Macedonii (FYROM), Czarnogóra i Serbia zostały włączone do systemu bezwizowego w grudniu 2009 roku.1 Ma on zastosowanie do pobytów trwających maksymalnie 90 dni. Wzajemność w zakresie znoszenia wiz i stosunek Kanady do tej kwestii Czeski minister i Komisja przedstawili komitetowi ostatnie wydarzenia w kwestii wzajemności w zakresie znoszenia wiz i stosunek Kanady do tej kwestii. W dniu 14 lipca 2009 r. Kanada jednostronnie wprowadziła obowiązek wizowy dla obywateli Czech. Od tego czasu w porozumieniu z władzami Czech Komisja analizuje tę kwestię z rządem Kanady, aby przywrócić ruch bezwizowy dla obywateli Czech. Ponadto Kanada nadal utrzymuje obowiązek wizowy w stosunku do obywateli Bułgarii i Rumunii. Kanada naleŜy do państw trzecich, których obywatele nie podlegają obowiązkowi wizowemu zgodnie z rozporządzeniem 539/2001. Rozporządzenie to, zmienione rozporządzeniem 851/2005, przewiduje jednak takŜe moŜliwość zastosowania środków wzajemności, jeŜeli państwo korzystające z ruchu bezwizowego do UE wprowadza obowiązek wizowy dla obywateli jednego państwa członkowskiego UE lub większej ich liczby. Liechtenstein a przystąpienie do strefy Schengen Minister z Liechtensteinu poinformował komitet o obecnym etapie procedury przystąpienia Liechtensteinu do strefy Schengen; procedura ta powinna zostać zakończona w bliskiej przyszłości. 1 W zmienionym rozporządzeniu z końca 2009 roku zamieszczono równieŜ odniesienie do Kosowa – w rozumieniu rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244/99 – z którego wynika, Ŝe osoby mieszkające w Kosowie zobowiązane są posiadać wizę do przekroczenia granic UE (15521/09). 7012/11 17 PL 24-25.II 2011 INNE ZATWIERDZONE PUNKTY WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI I SPRAWY WEWNĘTRZNE Umowy o liberalizacji systemu wizowego UE–Brazylia Rada zawarła dwie umowy między UE a Brazylią, które umoŜliwiają obywatelom kaŜdej ze stron wjazd na terytorium drugiej strony i przebywanie na nim maksymalnie przez okres trzech miesięcy (w okresie sześciu miesięcy) bez obowiązku posiadania wizy. Jedna z umów dotyczy posiadaczy paszportów zwykłych (13712/10), druga zaś – posiadaczy paszportów dyplomatycznych, słuŜbowych lub urzędowych (13708/10). Przyjęcie obu umów jest zwieńczeniem negocjacji rozpoczętych w kwietniu 2008 roku. Umowami tymi uzupełnione zostają – choć nie zastąpione – dotychczasowe umowy dwustronne zawarte między kilkoma państwami członkowskimi UE a Brazylią. Nie będą nimi związane Zjednoczone Królestwo ani Irlandia. Do ich obywateli nadal mają zastosowanie odpowiednie umowy dwustronne. Więcej szczegółów w komunikacie prasowym. Kart praw podstawowych Rada przyjęła konkluzje w sprawie roli Rady w zapewnianiu skutecznego wprowadzania w Ŝycie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (6387/11). Wraz z wejściem w Ŝycie Traktatu z Lizbony Karta stałą się prawnie wiąŜącym dokumentem o takiej samej mocy prawnej co Traktaty. Rada, pełniąca wraz z Parlamentem Europejskim funkcję prawodawcy, dokłada wszelkich starań, by prawa podstawowe były respektowane na kaŜdym etapie jej własnych procedur decyzyjnych, zwłaszcza w kontekście tworzenia aktów ustawodawczych (procedury współdecyzji), ale takŜe przy sporządzaniu aktów prawnych, które nie podlegają procedurze ustawodawczej. Co więcej Rada pragnie, by jej starania w tym względzie były jak najbardziej widoczne i przejrzyste z korzyścią dla obywateli i innych zaangaŜowanych stron. W dniu 20 października 2010 r. Rada otrzymała od Komisji komunikat pt. „Strategia skutecznego wprowadzania w Ŝycie Karty praw podstawowych przez Unię Europejską” (15319/10). 7012/11 18 PL 24-25.II 2011 Ochrona danych osobowych Rada przyjęła konkluzje w sprawie komunikatu Komisji pt. „Całościowe podejście do kwestii ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej” (15949/10), którego tematem był przegląd ram prawnych obowiązujących dla ochrony danych. Komisja planuje w trakcie roku 2011 zgłosić propozycję generalnego przeglądu unijnej dyrektywy w sprawie ochrony danych obowiązującej od roku 1995. Przez ostatnie dwie dekady Unia Europejska wzbogaciła się o obszerny korpus ustawodawczy dotyczący ochrony danych osobowych, ale postęp w postaci nowych form biznesu i rozwiązań technologicznych, który dokonał się w ostatnich 15 latach, oznacza, Ŝe naleŜy dokonać szczegółowej oceny i aktualizacji tego korpusu. Ponadto Traktat z Lizbony ustanowił nową podstawę prawną dla przyjmowania ustawodawstwa dotyczącego ochrony danych osobowych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, a w Karcie praw podstawowych prawo do ochrony danych osobowych uznano za prawo podstawowe, co ma równieŜ zastosowanie do współpracy policyjnej i współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych. Nowe ramy prawne oparte na całościowym podejściu powinny gwarantować przestrzeganie odpowiednich standardów ochrony danych we wszystkich dziedzinach, w których dochodzi do przetwarzania danych osobowych. Handel narkotykami mający źródło w Afryce Zachodniej Rada przyjęła do wiadomości sprawozdanie na temat współpracy w dziedzinie zwalczania przestępczości zorganizowanej – a zwłaszcza handlu narkotykami – mającej źródło w Afryce Zachodniej. W sprawozdaniu przedstawiono stan prac na rok 2010 nad wprowadzeniem w Ŝycie zaleceń i środków zidentyfikowanych na podstawie europejskiego paktu na rzecz zwalczania międzynarodowego handlu narkotykami (8821/10), dokumentu dotyczącego działań (5069/3/10) i konkluzji Rady w sprawie intensyfikacji walki z handlem narkotykami w Afryce Zachodniej (15248/1/09). Rada Stowarzyszenia z Algierią Rada wyraziła zgodę na przyjęcie przez Radę Stowarzyszenia UE–Algieria projektu decyzji w sprawie utworzenia Podkomitetu ds. Dialogu Politycznego, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka. Decyzja Rady w sprawie przyjęcia stanowiska Unii Europejskiej w Radzie Stowarzyszenia UE– Algieria (6129/11). 7012/11 19 PL 24-25.II 2011 SPRAWY GOSPODARCZE I FINANSOWE Układ monetarny – Francja/Monako Rada przyjęła decyzję dotyczącą renegocjacji układu monetarnego między Francją, występującą w imieniu Wspólnoty Europejskiej, a Monako; celem renegocjacji jest dostosowanie pułapu emisji monet, wskazanie sądu właściwego do rozstrzygania ewentualnych sporów i dostosowanie formy obecnego układu do nowego wspólnego modelu układów monetarnych. RYBOŁÓWSTWO Umowa o partnerstwie UE–Wyspy Świętego Tomasza i KsiąŜęca – Przydział uprawnień do połowów Rada przyjęła decyzję w sprawie podpisania, w imieniu Unii, Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Demokratyczną Republiką Wysp Świętego Tomasza i KsiąŜęcej oraz tymczasowego jego stosowania (5370/11). Umowa o partnerstwie w sektorze rybołówstwa między Wspólnotą Europejską a Demokratyczną Republiką Wysp Świętego Tomasza i KsiąŜęcej została zawarta w 2007 roku. Protokół ustalający uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w umowie o partnerstwie wygasł w dniu 31 maja 2010 r. Aby zapewnić szybkie wznowienie działalności połowowej przez statki UE, naleŜy szybko rozpocząć stosowanie tego protokołu. Rada przyjęła równieŜ rozporządzenie w sprawie przydziału uprawnień do połowów na podstawie Protokołu do Umowy o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Demokratyczną Republiką Wysp Świętego Tomasza i KsiąŜęcej (5373/11). W związku z podpisaniem i tymczasowym stosowaniem Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sektorze rybołówstwa między Wspólnotą Europejską a Demokratyczną Republiką Wysp Świętego Tomasza i KsiąŜęcej przedmiotowa decyzja określa podział uprawnień do połowów między poszczególne państwa członkowskie. 7012/11 20 PL