Polska w dyplomacji wielkich mocarstw w okresie zimnej wojny na

dr Jacek Tebinka
Wykład fakultatywny – studia dzienne i zaoczne
Polska w dyplomacji wielkich mocarstw w okresie zimnej wojny na przykładzie
stosunków polsko-brytyjskich 1945-1990
Cel: Analiza miejsca sprawy polskiej w polityce wielkich mocarstw w okresie zimnej wojny w
oparciu o przykład stosunku Wielkiej Brytanii wobec PRL. Porównanie założeń i celów
politycznych dyplomacji funkcjonujących w różnych systemach ustrojowych.
Tematy:
1. Dziedzictwo wojny: Jałta. Poczdam i ustanawianie w Polsce rządów komunistycznych.
2. Kryzys stosunków polsko-brytyjskich w czasach stalinowskich 1948-1953.
3. Okres przejściowy w relacjach pomiędzy Londynem i Warszawą 1953-1956
4. Rok 1956. Czas przełomu w polityce Wielkiej Brytanii wobec Polski.
5. Polska i Wielka Brytania w okresie rządów Gomułki, od poparcia do rozczarowania.
6. Kierunki brytyjskiej polityki wobec Polski Gierka.
7. Reakcje Londynu na Sierpień 1980 i rewolucje Solidarności
8. Po 13 XII 1981 r. Czas sankcji.
9. Brytyjczycy a droga Polski do wolności.
10. Bilans stosunków polsko-brytyjskich w okresie komunistycznym.
Literatura syntetyczna:
-K. Robbins, Zmierzch -wielkiego mocarstwa. Wielka Brytania w latach 1870-1992,
Ossolienum 2000
-J. Kukułka, Historia współczesnych stosunków międzynarodowych 1945-1994, W-wa 1994
-H. Kissinger, Dyplomacja, W-wa 1996
-Peter Calvocoressi, Polityka międzynarodowa po 1945 roku, W-wa 1998
-Christopher Baritlett, Konflikt globalny. Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw w
latach 1880-1990, Ossolineum 1997
-John Lewis Gaddis, Teraz już wiem ... Nowa historia zimnej wojny, W-wa 1998
-L. Moczulski, Dylematy. Wstąp do historii Europy Zachodniej 1945-1970, W-wa 1971
-J. Krasuski, Europa Zachodnia po II wojnie światowej. Dzieje Polityczne, Poznań 1990
Opracowania i wspomnienia:
-Nigel West, Oleg Tsarev, KLEJNOTY KORONNE. Brytyjskie tajemnice z archiwów KGB,
W-wa 2000
-N. West, MI6. Operacje brytyjskiej służby wywiadu 1909-1945, W-wa
-C. Andrew, W. Mitrochin, Archiwum Mitrochina, Warszawa 2001
-M. Thateher, Lata na Downing Street, Gdańsk 1996
-K. Harris, Margareth Thateher, Łódź 1992
-M. Kula, Paryż, Londyn i Waszyngton patrzą na Październik 1956 r. w Polsce, W-wal992
-J. Linowski, Stosunki polsko-brytyjskie 1945-1956, Łódź 1990
-K. Łastawski, Polityka zagraniczna W. Brytanii 1945-1956, W-wa 1979
-L. Zyblikiewicz, Polityka Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii -wobec Polski 19447P^P,W-wal984
-M. K. Kamiński, Polska i Czechosłowacja w polityce Stanów Zjednoczonych i Wielkiej
Brytanii 1945-1948, W-wa 1991
-J. Tebinka, Polityka brytyjska wobec problemu granicy polsko-radzieckiej 1939-1945, W-wa
1998
-J. Tebinka, Brytyjskie zapewnienia w sprawie granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej z 1962
roku, (w:) Gdańsk - Gdynia - Europa - Stany Zjednoczone w XIX i XX wieku, Gdańsk 2000
- J. Tebinka, Stosunek dyplomacji Wielkiej Brytanii do wydarzeń 1968 roku w Polsce (w:)
Polacy i sąsiedzi - dystanse i przenikanie kultur, cz. 2, pod red. R. Wapińskiego, Gdańsk
2001
- J. Tebinka, Służby specjalne Wielkiej Brytanii i Polski w XX wieku. Problem współpracy i
rywalizacji, (w:) Czas XX wieku - nie tylko w polskiej perspektywie, pod red. R.
Wapińskiego, Gdańsk 2000
- J. Tebinka, Szczecin w polityce brytyjskiej w latach 1945-1970 (w:) Polska w podzielonym
świecie po II wojnie światowej do 1989 r., pod red. M. Wojciechowskiego, Toruń 2002
- J. Tebinka, Próby normalizacji stosunków polsko-brytyjskich w 1969 roku (w:)
Wrocławskie Studia z Polityki Zagranicznej, Wrocław 2002
- J. Tebinka, R. Techman, Raporty brytyjskiego wicekonsula w Szczecinie z 1946 r., cz.l i 2,
„Zapiski Historyczne", 1997, nr l, nr 2-3;
-J. Tebinka, R. Techman, Ostatni raport brytyjskiego wicekonsula w Szczecinie Henrego F.
Bartletta o sytuacji w tym mieście (6 III 1951 r.), „Przegląd Zachodniopomorski", 2000, z. 4
-J. Tebinka, Wrocław z perspektywy brytyjskiego dyplomatę. Wizyta ambasadora Erica
Berthoud we Wrocławiu 10-12 IV 1957 r., „Rocznik Wrocławski", t.8: 2002
- Dyskusja redakcyjna: Dlaczego wiek XX nie był wiekiem Wielkiej Brytanii, „Dzieje
Najnowsze", nr l, 2001
-Pasztor Maria, Francja i Wielka Brytania wobec polskich koncepcji rozbrojeniowej 19571964, „Dzieje Najnowsze", 2003, z. l
-D. Stafford, Churchill i tajne służby, Kraków 1999
Czasopisma naukowe: „Sprawy Międzynarodowe"
Strona internetowa o brytyjskiej polityce w tym manifesty wyborcze głównych partii
politycznych www.ukpol.co.uk/
Foreign Office: http://www.fco.gov.uk