ANKIETA REALIZACJA ZAPISU art. 42 KN ust. 2 pkt 2 w roku

1
ANKIETA
REALIZACJA ZAPISU art. 42 KN ust. 2 pkt 2
w roku szkolnym 2016/2017
Do dnia 4 października 2016 r. do Sekcji wpłynęło 248 ankiet i 8 informacji
zbiorczych z: Banina, Bytowa, Gdańska, Gdyni, Goręczyna, Kębłowa (gm.
Luzino), Kolbud, Kościerzyny, Lęborka, Nowej Wsi Lęborskiej, Studzienic
k. Bytowa, Szemudu, Wejherowa.
Wypowiedzi w ankietach potwierdzają nieprecyzyjne i niejednoznaczne zapisy
dotyczące art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy Karta nauczyciela. W szkołach i samorządach
interpretuje się w/w artykuł na różne sposoby. Najczęściej dyrektor zobowiązuje lub
w najlepszym razie prosi nauczycieli o prowadzenie zajęć wyrównawczych, kół
zainteresowań, a nawet opiekę świetlicową. Dzieje się tak, ponieważ organy
prowadzące szkoły nie zapewniły środków finansowych na tego rodzaju pomoc dla
dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Również Ministerstwo Edukacji
Narodowej nie wniosło do ramowych planów nauczania godzin do dyspozycji
dyrektora przeznaczonych na ten cel. Brak środków z jednej strony, a brak zajęć dla
uczniów z drugiej strony przy bardzo dużych dysfunkcjach uczniów, częstych
wskazaniach w opiniach PPP konieczności objęcia systematyczną pomocą
w zakresie edukacji prowadzi do tego, iż nauczyciel nieodpłatnie nadal prowadzi
zajęcia w wymiarze 1, 2 czy więcej godzin tygodniowo. Często prowadzenie tych
zajęć determinuje obawa przed zwolnieniem lub pogorszeniem warunków pracy
i płacy, a nawet likwidacją placówki.
1. Czy nieodpłatnie prowadzisz zajęcia wyrównawcze?
1
2
TAK - 140 osób
NIE – 106 osób
2. Czy nieodpłatnie prowadzisz koło zainteresowań lub przedmiotowe?
TAK - 121 osób
NIE – 125 osób
3. Czy nieodpłatnie prowadzisz inne zajęcia z uczniami?
TAK - 101 osób
NIE – 139 osób
2
3
4. Kto zlecił/nakazał realizację tych zajęć?
DYREKTOR- 158 osób
ORGAN PROWADZĄCY – 24 osoby
DECYZJA NAUCZYCIELA – 95 osób
PROBOSZCZ – 1 osoba
Przykłady wypowiedzi:
1) Rada pedagogiczna została zobowiązana pod koniec ubiegłego roku szkolnego
do przegłosowania obowiązkowej ilości godzin bezpłatnych. Rada wybrała 2
godz. większością głosów. W tym roku każdy nauczyciel miał zadeklarować,
jakie zajęcia będzie prowadził. Ja wybrałam kółko teatralne w języku angielskim.
Musiałam napisać program i muszę sprawdzać obecność i wpisywać tematy do
dziennika elektronicznego, podobnie jak wszyscy nauczyciele naszej szkoły.
2) U nas w szkole są faktycznie zlikwidowane.
ZS Nr 11 Gdynia
3) SONDA
Naszym zdaniem
Godziny karciane// Praca za darmo
Czy godziny karciane w Państwa miejscowości (regionie) zostały faktycznie
zlikwidowane?
OFICJALNIE TAK
3
4
Czy jednak nauczyciele są zobligowani realizować te godziny?
GODZINY SĄ REALIZOWANE W POSTACI KÓŁ ZAINTERESOWAŃ, ZAJĘĆ
WYRÓWNAWCZYCH ITP.
Jak pracodawcy uzasadniają swoje wymagania?
POMOC UCZNIOM Z TRUDNOŚCIAMI, PRACA Z UCZNIEM ZDOLNYM,
ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI
4) Czy godziny karciane w Państwa miejscowości (regionie) zostały faktycznie
zlikwidowane?
Nie nazywa się to teraz " godziny karciane" ale nadal obowiązuje
Czy jednak nauczyciele są zobligowani realizować te godziny?
Tak, musimy "dobrowolnie" pracować co najmniej 2 godziny w tygodniu
Jak pracodawcy uzasadniają swoje wymagania?
Pracodawca tłumaczy to 40-godzinnym tygodniem pracy
5) SONDA
Naszym zdaniem
Godziny karciane// Praca za darmo
Czy godziny karciane w Państwa miejscowości (regionie) zostały faktycznie
zlikwidowane?
W mojej placówce oświatowej w trakcie Rady Pedagogicznej wskazano
jednoznacznie, że godziny karciane nie muszą być realizowane, ale każdy
nauczyciel zna potrzeby szkoły i dobrze by było, aby zajęcia się odbywały nie
dokumentując ich przebiegu.
Czy jednak nauczyciele są zobligowani realizować te godziny?
Nauczyciele zostali poproszeni o wskazanie jakie będą w tych godzinach prowadzić
koła zainteresowań.
Jak pracodawcy uzasadniają swoje wymagania?
Prowadzone zajęcia czy koła zainteresowań poszerzą ofertę edukacyjną szkoły.
6) Sytuacja w mojej szkole jest jak najbardziej normalna, pan dyrektor na radzie
pedagogicznej w sierpniu poprosił nauczycieli o prowadzenie zajęć dodatkowych
4
5
z uczniami, jeżeli ze strony uczniów będzie takie zapotrzebowanie. Oświadczył,
że postara się uwzględnić zaangażowanie nauczycieli w dodatku motywacyjnym.
7) Zajęcia przygotowujące uczniów kl. III gimnazjum do egzaminu z języka
polskiego prowadzę od wielu lat. W tym roku mam 2 klasy III i dużo chętnych na
te zajęcia, więc poświęcam na to 2 godziny tygodniowo, natomiast klasa II
(integracyjna), w której uczę, jest tak słaba, że bez zajęć dodatkowych z języka
polskiego nie wyobrażam sobie wyrównania poziomu i realizacji podstawy
programowej.
8) W naszej szkole plan jest taki, że mimo likwidacji godzin karcianych w dalszym
ciągu mamy prowadzić po 2 godziny tygodniowo zajęć pozalekcyjnych
(oczywiście w ramach 40 godzin pracy) i prowadzić dzienniki lekcyjne.
Mamy podpisać do tego jakieś kontrakty z panią dyrektor
.......szaleństwo!!!!
9) Nauczyciele z jednej strony godzą się na prowadzenie zajęć, chociaż są też
„naciski” ze strony dyrekcji, samorząd chce wiedzieć jakie zajęcia dodatkowe są
realizowane w szkole…
Malejąca ilość uczniów sprawia, że szkoły konkurują ze sobą poprzez
prześciganie się w atrakcyjności ofert zajęć dodatkowych, walcząc o każdego
ucznia. Uważam, że zajęcia dodatkowe powinny być w ofercie szkół, ale powinny
być płatne dla nauczycieli. Powinny odbywać się również w dogodnym terminie dla
uczniów i nauczycieli tzn. ujęte w planie.
Nie jestem pewna, czy zniesienie godzin „karcianych” nie spowoduje
nacisków dyrektorów na prowadzenie większej ilości zajęć niż 2 tygodniowo  a w
obawie przed utratą pracy nauczyciele będą się na nie godzić.
Pracuję w zespole szkół (SP + GIM) po likwidacji gimnazjum odejdą nam
klasy III gimnazjalne - obecnie 4 oddziały. Dla nauczycieli wf to o 32 godziny mniej!!!
Mam się postawić i odmówić prowadzenia za darmo SKS ? Będę pierwsza na liście
do zwolnienia. Mimo, że nie chcemy pracować za darmo nie mamy wyjścia.
10) W Gminie Łęczyce w ogóle nie ma już żadnych godzin karcianych.
5
6
Wójt płaci nauczycielom za kola zainteresowań, zespoły wyrównawcze, zajęcia
rozwijające dla dzieci w szkole podstawowej.
W gimnazjach oprócz kół zainteresowań są dodatkowe godziny pogłębiające wiedzę
z matematyki i języków obcych, zajęcia fakultatywne dla szkół, gdzie były niskie
wyniki egzaminów.
Gmina finansuje udział trzech gimnazjów w Programie Youngster z języka
angielskiego.
W planach (tegorocznych) są także zajęcia wychowania fizycznego na basenie.
11) Dyrekcja poleciła wpisać jakiego rodzaju zajęcia dodatkowe będziemy
prowadzić oraz poleciła w dalszym ciągu dokumentowanie tych zajęć.
12) W szkole są zajęcia społeczne.
13) Wszyscy nauczyciele zostali zobligowani do realizacji 1 godziny tygodniowo
ewidencjonowanej w dzienniku lekcyjnym.
14) W szkole nie ma godzin karcianych, zostały zlikwidowane. (III LO Gdańsk).
15) Rada pedagogiczna została zobowiązana pod koniec ubiegłego roku szkolnego
do przegłosowania obowiązkowej ilości godzin bezpłatnych. Rada wybrała 2
godz. większością głosów. W tym roku każdy nauczyciel miał zadeklarować,
jakie zajęcia będzie prowadził. Ja wybrałam kółko teatralne w języku angielskim.
Musiałam napisać program i muszę sprawdzać obecność i wpisywać tematy do
dziennika elektronicznego, podobnie jak wszyscy nauczyciele naszej szkoły.
16) Na Radzie Pedagogicznej wyszedł problem z zajęciami wyrównawczymi i kołami
zainteresowań. Zanegowałam, a Rada Pedagogiczna poparła mnie, ujęcie
w jednym z planów na ten rok szkolny zajęć wyrównawczych. Dzisiaj
nauczycielom zaczęto wręczać pisma z podpisem dyr. placówki:
„Proszę o informację jakiego rodzaju zajęcia pozalekcyjne/koła zainteresowań
zamierza Pani/Pan prowadzić w bieżącym roku szkolnym. Jeśli nie zamierza
Pan/Pani prowadzić zajęć pozalekcyjnych, to proszę o uzasadnienie tej decyzji.
6
7
Informację należy złożyć pisemnie do dnia 22.09.2016 r. w sekretariacie szkoły.”
17) W ZSO Nr 5 dyrekcja wywiesiła listę, na której nauczyciele mają wpisywać,
jakiego typu zajęcia dodatkowe zamierzają prowadzić w bieżącym roku szkolnym
(np.
kółka
zainteresowań,
zajęcia
wyrównawcze,
zajęcia
indywidualne
z uczniem).
18) Uważam, że zapis dotyczący realizacji art. 42 KN wymaga doprecyzowania.
Żadne zajęcia o charakterze dydaktycznym nie są stricte zajęciami opiekuńczymi
i wychowawczymi, a interpretacja jest bardzo różna.
19) Nowy
przepis
wprowadził
zamieszanie
i
dowolność
jego
interpretacji.
Rejestracja uczniów na kartkach nie zmniejszyła biurokracji.
20) Dyrekcja zleciła prowadzenie zajęć tworząc w ten sposób ofertę edukacyjną
szkoły. Zajęcia mają być prowadzone od października 2016 r. i rejestrowane na
kartach zajęć pozalekcyjnych, jednakowych dla wszystkich nauczycieli.
21) Nowy przepis wprowadził zamieszanie i pozwala na dowolność jego
interpretowania. W naszej szkole dzienniki zostały wyparte przez karty zajęć
pozalekcyjnych, na których odnotowujemy tematykę, obecność uczniów, czas
zajęć.
22) Nowy przepis wprowadził zamieszanie i dowolne go interpretowanie.
23) Godziny te zostały mi narzucone i specjalistyczne zajęcia, które szkoła musi
zapewnić uczniom w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a które
powinny być odpłatne, realizujemy w ramach bezpłatnych dodatkowych godzin.
24) Nieprzejrzysty przepis powodujący różną interpretację. Zajęcia są dydaktyczne,
a nie opiekuńcze więc nie powinny być prowadzone bezpłatnie.
25) Zajęcia, które prowadzę są zajęciami edukacyjnymi, a nie opiekuńczymi. Stąd
7
8
też należy mi się wynagrodzenie zgodne z zapisami KN i innymi przepisami.
Prowadzenie takich zajęć z polecenia jest hipokryzją, obejściem prawa, na co nie
ma przyzwolenia.
26) Obecny zapis dotyczący zajęć wynikających z art. 42 KN pozwala na
dobrowolną interpretację odpłatności za prowadzone zajęcia.
27) Duży odsetek uczniów potrzebuje zajęć wyrównawczych – zredukować
program.
28) Powinnam wykonać polecenie dyrektora, bo chcę pracować.
29) W jednej ze szkół w Wejherowie nie ma nakazu prowadzenia bezpłatnych zajęć.
Nauczyciele
(nie
wszyscy)
umawiają
się
dobrowolnie
z
uczniami
np.
przygotowanie do matury.
30) W Gimnazjum nr 1 w Wejherowie wszyscy nauczyciele zostali zobowiązani
przez dyrekcję do prowadzenia bezpłatnych zajęć w wymiarze 1 lub 2 godzin
tygodniowo. Rozkład w/w zajęć jest na stronie internetowej szkoły.
31) Realizację zajęć zasugerował dyrektor.
32) 2 dodatkowe godziny z wyraźnej sugestii dyrekcji.
33) Pani dyrektor nakazała realizację zajęć pozalekcyjnych bez konsultacji ze mną,
nie pytając, czy jest taka potrzeba, czy ktokolwiek zdaję maturę z tego
przedmiotu. Było to polecenie służbowe.
34) Decyzja Rady Pedagogicznej – w odpowiedzi na pytanie dyrekcji, czy
rozliczamy się z 40-godzinnego tygodnia pracy, czy prowadzimy dodatkowo 2
godziny zajęć.
35) Decyzja zapadła na Radzie Pedagogicznej. Nauczyciele podjęli decyzję, że
będą kontynuować prowadzenie darmowych godzin.
8
9
36) W porozumieniu z dyrektorem, który prosił o prowadzenie zajęć, ale nie nakazał
i nie wybierał rodzaju zajęć.
37) Nikt nie zmuszał, ale mile widziane jest, aby coś od siebie dołożyć do oferty
szkoły.
38) Chciałam, bo jest to moja pasja.
39) Dyrektor poprosił o wpisanie propozycji zajęć i określił wymiar godzinowy, ale
nie określił, czy są to dowolne, czy obowiązkowe zajęcia.
40) Prowadzę zajęcia, bo w arkuszu organizacyjnym szkoły nie ma godzin na
pomoc psychologiczno-pedagogiczną.
41) Wystarałam się o blendery i sokowirówkę. Zajęcia cieszą się dużym uznaniem
dzieci i rodziców. Szkoda byłoby nie prowadzić tych zajęć.
42) Prowadzę zajęcia w świetlicy.
43) Co dwa tygodnie przychodzimy na 700 do świetlicy – 60 minut.
44) Prowadzone zajęcia są moim wyborem, jednak po sugestii dyrektora, że będzie
to wliczone do ewidencji czasu pracy.
45) Wybór zajęć przeprowadziłam sama wg wskazówek dyrektora.
46) Dyrekcja
zaleciła
prowadzenie
dzienników do
zajęć
nieobowiązkowych
z chronologicznym wpisem tematów wg dat oraz listy obecności uczniów.
47) Do nieodpłatnych zajęć należy prowadzić dzienniki lekcyjne.
48) Wszyscy nauczyciele w naszej szkole zostali poinformowani na radzie
9
10
pedagogicznej o konieczności prowadzenia 2 godzin dodatkowo, na tablicy
ogłoszeń zawieszono kartkę, na której każdy zapisywał, jakie zajęcia będzie
prowadził. Wszyscy się wpisali powiedzmy „dobrowolnie”, każdy boi się
odmówić.
49) Część dyrektorów respektuje nowy zapis art. 42 KN i prowadzenie zajęć
uzależnia od decyzji i chęci nauczyciela, motywując w różny sposób nauczyciela
prowadzącego nieodpłatne zajęcia.
50) W niektórych szkołach nadal nieodpłatne zajęcia przydzielane są nauczycielom
przez dyrekcję oraz nakłada się na nauczyciela obowiązek ewidencjonowania
tych godzin i prowadzenia oddzielnych dzienników zajęć.
51) W niektórych szkołach zamieszcza się listę nauczycieli (również w dzienniku
elektronicznym), którzy zostali powołani, aby nieodpłatnie poprowadzić np.
fakultety dla maturzystów, koła zainteresowań. Nauczyciele, pracując pod ciągłą
presją zwolnień i ograniczenia etatów, niechętnie podejmują jakiekolwiek
działania, które mogłyby narazić ich na represje ze strony dyrekcji.
Po opracowaniu nadeszło jeszcze 21 ankiet, które w swojej treści nie odbiegają
od powyższego opracowania.
Anna Kocik
10