Platforma Kultury

Pobrano z PlatformaKultury.pl
10.12.2010
Seria wydawnicza Kultura się liczy!
____________________________
Narodowe Centrum Kultury przygotowało serię wydawniczą, której celem jest udostępnienie polskiemu
czytelnikowi wybranych pozycji z bogatej literatury światowej. Do końca 2010 r. ukażą się następujące
pozycje: „Ekonomia i kultura” Davida Throsby’ego , „Narodziny klasy kreatywnej” Richarda Floridy ,
antologia „Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki” pod redakcją Andrzeja Gwoździa, oraz
„Kultura: zarządzanie, animacja, marketing”, której autorami są Milena Dragićević-Šešić i Branimir
Stojković .
Kwestia relacji pomiędzy ekonomią i kulturą cieszy się w ostatnim czasie w Polsce dużym
zainteresowaniem. Prowadzone projekty badawcze dostarczają dowodów na to, że sektor kultury i
przemysły kreatywne mają istotny wkład w rozwój gospodarczy i społeczny. Wnioski te pozostają w
zgodzie z wynikami badań prowadzonych zagranicą, gdzie wiodącą rolę odgrywają naukowcy z krajów
anglosaskich.
Pierwszą pozycją w serii „Kultura się liczy!” jest „Ekonomia i kultura” Davida Throsby’ego. Autor należy
do grona najbardziej cenionych ekonomistów kultury na świecie. Pracuje na Uniwersytecie Macquire w
Sydney w Australii. Pełnił funkcję przewodniczącego Association for Cultural Economics International,
którego obecnie jest honorowym członkiem. Należy do rady redakcyjnej czasopisma the International
Journal of Cultural Economics. Pracował jako ekspert dla UNESCO, UNCTAD, OECD i innych
organizacji. „Ekonomia i kultura” jest podręcznikiem akademickim z zakresu ekonomiki kultury. David
Throsby w jasny i przystępny sposób przedstawia w nim założenia, podstawowe twierdzenia i kierunki
prowadzenia badań w obszarze tej subdyscypliny. W pierwszym rozdziale rozważa definicje ekonomii i
kultury. Następnie przybliża czytelnikowi pojęcia wartości, kapitału kulturowego, dziedzictwa
kulturowego, kreatywności, przemysłów kultury, polityki kulturalnej. Poruszane zagadnienia ilustruje
przykładami. Autor nie ogranicza się do wyjaśnienia znaczenia pojęć, ale także wskazuje na ich
specyfikę, umiejscowienie w dyskursie naukowym i sposób rozumienia przez polityków. Czytając
książkę Throsby’ego odnosi się wrażenie, że pisał ją człowiek, który równie dobrze zna teorię jak
praktykę prowadzenia polityki kulturalnej.
Drugą pozycją ukazującą się w serii „Kultura się liczy!” są „Narodziny klasy kreatywnej” Richarda
Floridy. Bohdan Jung, profesor ekonomii, wyraził następującą opinię o autorze i jego dziele:
„wychodząc poza obowiązujący schemat myślenia, oferuje świeżą i przebogatą w skojarzenia z
różnych dziedzin interpretację nowych zjawisk współczesności”. Potwierdzeniem słuszności tej oceny
są liczne wyróżnienia, którymi uhonorowano Richarda Floridę, m.in. nagroda Breakthrough Idea of the
Year przyznana przez czasopismo „Harvard Business Review” w 2004 r. „Narodziny klasy kreatywnej”
to praca wybitnie interdyscyplinarna. Stanowi ważny wkład w geografię społeczno-ekonomiczną, z
którą Richard Florida od lat jest związany instytucjonalnie, socjologię, dla której pojęcie klasy jest
jednym z najważniejszych, ekonomię, w której języku sformułowana jest duża część argumentacji. Do
tej listy należałoby dodać dziennikarski zmysł obserwacji otoczenia, który przejawia się w znajomości
świata artystów, inżynierów i naukowców tworzących, według Floridy, „superkreatywny rdzeń nowej
strona 1 / 3
Pobrano z PlatformaKultury.pl
klasy”. Richard Florida jako pierwszy zwrócił uwagę na istnienie klasy kreatywnej. Według jego
szacunków w 2002 r. należało do niej około 30 % Amerykanów. Drugim ważnym wątkiem rozważań
Floridy jest rola miejsca (lokalizacji geograficznej) w rozwoju przemysłów kreatywnych. Przekonuje, że
istnieją kreatywne centra, których szczególna „atmosfera” wpływa korzystnie na rozwój przemysłów
kreatywnych, niezależnie od takich czynników jak zasoby naturalne, sposób prowadzenia polityki przez
lokalne władze, czy lokalizacja w pobliżu szlaków transportowych. Praca Richarda Floridy wywołała w
Stanach Zjednoczonych gorącą dyskusję. Cieszymy się, że także polscy czytelnicy będą mogli
odpowiedzieć sobie na pytanie, czy rzeczywiście narodziła się klasa kreatywna? Pytanie wydaje się
bardzo aktualne, ponieważ słowo „kreatywność” cieszy się ostatnio w Polsce dużą popularnością.
Kolejną książką z serii „Kultura się liczy!” jest antologia „Od przemysłów kultury do kreatywnej
gospodarki” pod redakcją Andrzeja Gwoździa. Zawiera cztery tłumaczenia tekstów zagranicznych, oraz
dziesięć nowych artykułów polskich autorów. Jest to zapis stanu dyskursu wokół sektorów kultury i
przemysłów kreatywnych. Zakres szczegółowych zagadnień jest dosyć szeroki, podobnie jak
zainteresowania autorów. Czas bezkrytycznego zachwytu nad przemysłami kultury w Wielkiej Brytanii
dawno już minął. Takie wnioski płynął z lektury dwóch tekstów brytyjskich autorów. Chris Bilton w
wyważony sposób pisze o retoryce kreatywności i różnych sposobach prowadzenia polityki w obszarze
kultury. Keith Negus i Mark Pickering zastanawiają się nad miejscem prawdziwej twórczości w
przemysłach kultury, gdzie lwia część zysków trafia do kilku międzynarodowych korporacji. Czytając
polskie teksty, zawarte w antologii, przekonamy się, że obszar, na którym spotykają się kultura,
gospodarka i technologia tętni życiem. Wzajemne relacje są nieoczywiste, a pojawienie się nowych
mediów dodatkowo skomplikowało sytuację. Obok tekstów Przemysława Kieliszewskiego i Andrzeja
Klasika, poświęconych przemysłom kultury w ogóle, znajdują się rozdziały opisujące bardziej
konkretne, a zarazem nowsze zjawiska, m.in. nowe media, o których piszą Alek Tarkowski i Mirosław
Filiciak, czy branding narodowy, analizowany przez Magdalenę Zdrodowską. Antologia „Od przemysłów
kultury do kreatywnej gospodarki” zainteresuje przede wszystkim ekspertów specjalizujących się w
tytułowej tematyce. Wymaga od czytelnika samodzielności w myśleniu i podstawowej przynajmniej
znajomości tematu. Komentuje aktualne problemy i oferuje nowatorskie ujęcia teoretyczne. Jest lekturą
obowiązkową dla wszystkich, którzy chcieliby uczestniczyć w polskiej dyskusji o przemysłach
kreatywnych.
Ostatnią pozycją z serii „Kultura się liczy!”, której publikację Narodowe Centrum Kultury planuje w 2010
roku, jest „Kultura: zarządzanie, animacja, marketing” autorstwa Mileny Dragićević-Šešić i Branimira
Stojkovicia. W całościowy sposób prezentuje ona problematykę zarządzania kulturą omawiając tak
różnorodne kwestie jak wpływ kultury na funkcjonowanie społeczności lokalnych i regionalnych,
wyzwania związane z zarządzaniem strategicznym w instytucjach kultury, zarządzanie projektami, które
są coraz popularniejszym sposobem organizowania pracy, problematykę finansowania kultury
zróżnicowaną ze względu na kraj i rodzaj działalności, metody i techniki przydatne w badaniach sektora
kultury. Książka Mileny Dragićević-Šešić i Branimira Stojkovicia wyróżnia się kompleksowością.
Uświadamia złożoność pracy menadżera kultury. Wyrabia wyobraźnię niezbędną do skutecznego
zarządzania instytucją kultury. Autorzy nie ograniczają się do rozważań teoretycznych, lecz wskazują
wiele praktycznych rozwiązań. Cennym uzupełnieniem są polskie przykłady przygotowane przez
Małgorzatę Sternal.
strona 2 / 3
Pobrano z PlatformaKultury.pl
--Ekonomia i kultura, David Throsby, tłum. Olga Siara, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2010, s.
190
Narodziny klasy kreatywnej, Richard Florida, tłum. Tomasz Krzyżanowski i Michał Penkala, Narodowe
Centrum Kultury, Warszawa 2010, s. 414
Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, Andrzej Gwóźdź (red.), Narodowe Centrum Kultury,
Warszawa 2010, s. 245
Kultura: zarządzanie, animacja, marketing, Milena Dragićević-Šešić i Branimir Stojković, tłum. Jolanta
Ambroziak, Wstęp do wydania polskiego - Małgorzata Sternal, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
2010, s. 338
strona 3 / 3