Zwyczaje wielkanoc ne (P, SP I-VI, G)

MUZEUM „GÓRNOŚLĄSKI PARK ETNOGRAFICZNY
W CHORZOWIE”
Edukacja regionalna. Lekcja.
ROK OBRZĘDOWY NA GÓRNYM ŚLĄSKU
Temat: „Zwyczaje wielkanocne na
Górnym Śląsku”
Miejsce: w chałupie ze Strzemieszyc
Czas: ok. 1 godz.
Dzieci w wieku przedszkolnym.
Klasy: I-III SP
Cz.2 Zajęcia w plenerze:
Chodzenie z kogutkiem i gra wielkanocna kulanie jajec.
Rekwizyty obrzędowe i eksponaty muzealne prezentowane
w czasie zajęć: kroszonki i pisanki, kołatki (klekotki)
wielkopostne, palmy wielkanocne, kogutek.
LITERATURA
Przygotowania do lekcji
Uczniowie przynoszą na zajęcia jajka ugotowane na twardo
(jedno lub dwa), które zostaną wykorzystane w grze wielkanocnej.
Scenariusz lekcji
Lekcja składa się z dwóch części:
Cz.1
1. Omówienie kalendarza świąt wielkanocnych.
2. Omówienie ruchomego święta: Wielkanocy (kl. I-III).
3. Prezentacja kroszonek i pisanek, omówienie symboliki jajka,
kolorów barwników.
4. Omówienie zwyczajów ludowych Wielkiego Tygodnia i zabaw
wielkanocnych: kulania jajec, chodzenia z kogutkiem oraz
drugiego dnia świąt.
Uwaga: zajęcia plastyczne – zdobienie jajek - odbywają się tylko
w czasie lekcji: „Wokół pisanki”.
W. Zaleski , Rok kościelny. Warszawa 1989 Wyd. Salezjańskie;
J. Pośpiech, Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku. Opole
1987.
KONTAKT
e-mail: [email protected]
kom. 509-208-647
www.muzeumgpe-chorzow.pl
Na zdjęciu: pisanki wykonane przez Teresę Drapała (Tychy), fot. Piotr
Drapała
MUZEUM „GÓRNOŚLĄSKI PARK ETNOGRAFICZNY
W CHORZOWIE”
Edukacja regionalna. Lekcja.
ROK OBRZĘDOWY NA GÓRNYM
ŚLĄSKU
Temat: „Wokół pisanki”
Przedmiot: sztuka-plastyka, historia.
Miejsce: w chałupie ze Strzemieszyc.
Czas: ok. 1 godz. 30 min.
Klasa: III-VI, gimnazjum.
Przygotowania do zajęć:
uczniowie przynoszą na zajęcia:
 jajka odtłuszczone tzn. umyte w wodzie z dodatkiem płynu
do naczyń (jedno lub dwa, ugotowane na twardo),
 chusteczki papierowe,
 dwa narzędzia do zdobienia jaj:
2. Zajęcia plastyczne: zdobienie jaj tradycyjną metodą –
batikową i technikami nowszymi (kredkami świecowymi).
W czasie zajęć można wybrać również inne techniki zdobnicze
(oklejanie, rysowanie, wydrapywanie wzorów) wówczas należy
przynieść własne materiały: kredki, flamastry, włóczkę do
oklejania, kolorowe resztki materiałów.
Rekwizyty obrzędowe i eksponaty muzealne prezentowane
w czasie zajęć: kroszonki i pisanki, kołatki (klekotki)
wielkopostne, kogutek, palmy wielkanocne.
Materiały i narzędzia używane w czasie zajęć praktycznych:
ugotowane jajka, wosk pszczeli, podgrzewacze do wosku,
barwniki do jaj, patyk z metalową szpilką i drugi patyk – z igłą,
kredki świecowe, świeczki do rozgrzewania igieł, chusteczki
papierowe do osuszania jaj z barwnika.
a/ roztopionym woskiem pszczelim - patyk długości ołówka
z
wbitą szpilką
z
m e t a l o w ą
główką na zewnątrz
b/ kolorowymi kredkami świecowymi: patyk z wbitą igłą (z dużym)
oczkiem na zewnątrz!
LITERATURA
Scenariusz zajęć
1. Omówienie:
a/ zasady wyznaczania daty święta ruchomego - WIELKANOCY
b/ zwyczajów i tradycji wielkopostnych oraz wielkanocnych
zachowanych w tradycji ludowej;
c/ tradycyjnych technik zdobienia jaj wielkanocnych na Górnym
Śląsku.
W. Zaleski , Rok kościelny. Warszawa 1989 Wyd. Salezjańskie;
J. Pośpiech, Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku. Opole
1987.
KONTAKT
e-mail: [email protected]
kom. 509-208-647
www.muzeumgpe-chorzow.pl
Na zdjęciu: pisanki wykonane przez Teresę Drapała (Tychy)