nagrodzona publikacja

NAGRODZONA PUBLIKACJA
Miło nam donieść, że dr Andrzej Wawryniuk, pracownik naukowo –
dydaktyczny Katedry Stosunków Międzynarodowych Instytutu Neofilologii
PWSZ w Chełmie został laureatem III nagrody Radzyńskiego Stowarzyszenia
Inicjatyw Lokalnych w Radzyniu Podlaskim za najlepszy tekst historyczny
dotyczący ziemi radzyńskiej. Tytuł nagrodzonego artykułu – Plany polityczne
Chruszczowa w sprawie włączenia części powiatu radzyńskiego do Ukraińskiej
Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. Do nagród I, II i III stopnia pretendowało
20 tekstów ze wszystkich ośrodków naukowych. Nagrodzona publikacja została
wydrukowana na łamach „Radzyńskiego Rocznika Humanistycznego” 2012, t.
10.
Komunikat Kapituły Konkursu „Bakałarz Radzyński 2012”
22 01 2013 DARIUSZ MAGIER
Prezentujemy pełny komunikat Kapituły Konkursu „Bakałarz Radzyński” w sprawie
werdyktu w edycji konkursu za 2012 rok, wygłoszony na Gali RaSIL 19 stycznia 2013 r.
przez Sekretarza Kapituły p. dr Agnieszkę Gątarczyk.
Kapituła Konkursu o tytuł „Bakałarza Radzyńskiego” wyłania najlepsze prace z zakresu
nauk humanistycznych dotyczące dziejów Radzynia Podlaskiego oraz ziemi radzyńskiej
opublikowane w danym roku. Głównym celem konkursu jest zainteresowanie społeczności
lokalnej przeszłością i popularyzacja opracowań dotyczących tematyki regionalnej.
Kryteriami oceny są przede wszystkim wartość merytoryczna, nowatorstwo zagadnień czy
styl narracji.
W tym roku Kapituła przyjęła także zasadę, by laureat pierwszej nagrody dołączał do składu
Kapituły.
W drugiej edycji konkursu „Bakałarz Radzyński” kapituła dokonała wyboru spośród 20
pozycji, głównie artykułów, które ukazały się od września 2011 r. do września roku 2012. W
pierwszej fazie zostało wyłonionych 9 prac, spośród których wybrano trzech zwycięzców.
Tytuł „Bakałarza Radzyńskiego 2012” oraz nagrodę finansową za miejsce I otrzymała –
Alicja Gontarek za rozdział Żydzi opublikowany w książce Ziemia radzyńska 1810-1815,
(Radzyń Podlaski 2011, s. 149-179).
Alicja Gontarek jest doktorantką na Wydziale Politologii UMCS oraz stypendystką MSZ. Z
racji zamieszkania związana jest z Mińskiem Mazowieckim. Pełni funkcje redaktora
Rocznika Mińsko – Mazowieckiego, wiceprezesa Towarzystwa Przyjaciół Mińska
Mazowieckiego oraz, co nas bardzo cieszy, jest członkiem Radzyńskiego Towarzystwa
Kultury i Nauki Libra oraz Radzyńskiego Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych. W pracy
badawczej zajmuje się problematyką żydowską. Opublikowała już około 30 artykułów. Jest
stałym współpracownikiem Biuletynu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej oraz tłumaczką
jidysz. Z zamiłowania jest varsavianistką.
Dzięki swoim zainteresowaniom Alicja Gontarek staje się jedną z najważniejszych badaczek
chasydyzmu na Ziemi Radzyńskiej. Nagrodzony przez kapitułę Bakałarza artykuł ukazuje
wewnętrzne życie społeczności żydowskiej miasteczek powiatu radzyńskiego doby Księstwa
Warszawskiego. Społeczności tkwiącej w świadomej separacji od pozostałych mieszkańców,
kultywującej swoje tradycje, religię, poglądy na świat czy na sprawy Polaków. Autorka stara
się odtworzyć strukturę gmin wyznaniowych żydowskich, imiona, nazwiska i funkcje tzw.
elity gminnej, kondycję finansową, wewnętrzne konflikty chociażby na tle rozwoju
chasydyzmu, przeciwstawiającego się tradycyjnym poglądom ortodoksyjnym, ze
szczególnym podkreśleniem chasydzkiej szkoły radzyńskiej.
Ogromnym atutem autorki jest znajomość języka jidysz co pozwala jej wykorzystywać w
pracy badawczej cenne źródła. Dzięki temu świat żydowski, który opisuje przestaje być
skamieliną postrzeganą przez pryzmat Holocaustu czy literatury pięknej, a staje się
rzeczywistym obrazem polskich Żydów.
Miejsce II oraz nagrodę finansową otrzymał Jacek Pożarowszczyk za książkę Powstanie
Styczniowe w powiecie radzyńskim. Walki powstańcze 1863-1864 (Radzyń Podlaski 2011).
Jacek Pożarowszczyk jest historykiem regionalistą. Obecnie pracuje nad dysertacją doktorską
„Kock w latach 1918-1939. Miasto i Społeczeństwo”. W swojej pracy naukowej zajmuje się
historią Polski XIX i XX w., w szczególności powstaniami narodowymi i okresem II RP z
uwzględnieniem dziejów północnej Lubelszczyzny. Jest wydawcą i redaktorem dwóch
wydawnictw naukowych oraz autorem ok. 60 artykułów historycznych popularno-naukowych
publikowanych na łamach tygodnika „Wspólnota”. Jest też pomysłodawcą i koordynatorem
wojewódzkiego konkursu historycznego „Lubelszczyzna pełna tajemnic” oraz powiatowego
konkursu historycznego „1863 – Bóg – Honor – Ojczyzna”. Pełni funkcję wiceprezesa
Kockiego Stowarzyszenia Oświatowo-Regionalnego i jest członek Komisji Rewizyjnej
Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem oddział w Kocku. Pracuje jako nauczyciel
historii i wiedzy o społeczeństwie w Zespole Szkół w Kocku.
Nagrodzona książka jest pierwszą monografią obejmującą całościowo przebieg Powstania
Styczniowego w powiecie radzyńskim. Wykorzystanie wielu źródeł drukowanych,
pamiętników, licznych opracowań oraz zasobów archiwalnych dla tak znanego tematu,
pozwoliło autorowi chronologicznie odtworzyć przebieg partyzanckiej walki powstańczych
oddziałów z Moskalami. Autor nie pomija żadnych dostępnych szczegółów, dzięki czemu
czytelnik może poznać skład osobowy, plany i efekty działań organizacji narodowej
podlaskiej oraz ma szansę przemierzyć prawie cały szlak bojowy najaktywniejszego dowódcy
na terenie powiatu radzyńskiego Karola Krysińskiego, zaglądając przy tym do niejednego
folwarku czy stajni. Autor przywraca pamięci wiele nazwisk nie tylko lokalnych dowódców,
ale również powstańców, którzy po klęsce powstania zostali straceni wyrokiem sądu za udział
w walce, aresztowani czy skazani na zesłanie i osiedlenie się w głębi Imperium Rosyjskiego.
Jest to pozycja bardzo ważna dla historii regionu. Świadczyć o tym może to, że z okazji
obchodzonej w tym roku 150 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego już jest
wykorzystywana w szkołach na lekcjach historii czy jako źródło do przygotowywania
rocznicowych konkursów czy wystaw.
Miejsce III oraz nagrodę finansową otrzymał Andrzej Wawryniuk za artykuł Plany
polityczne Chruszczowa w sprawie włączenia części powiatu radzyńskiego do Ukraińskiej
Socjalistycznej Republiki Sowieckiej opublikowany na łamach „Radzyńskiego Rocznika
Humanistycznego” (t. 10, 2012, s. 50-66).
Dr Andrzej Wawryniuk jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym Katedry Stosunków
Międzynarodowych Instytutu Neofilologii Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w
Chełmie oraz Katedry Nauk o Państwach i Stosunkach Międzynarodowych Narodowego
Uniwersytetu Wołyńskiego w Łucku na Ukrainie. Jest autorem wielu artykułów naukowych
publikowanych w wydawnictwach polskich i ukraińskich oraz monografii gmin wschodnich
Rzeczpospolitej. Realizuje indywidualny projekt naukowy pod nazwą „Monografie
Wschodniej Lubelszczyzny” i „Wielki leksykon lubelskiego pogranicza”. Jest członkiem
kilku towarzystw naukowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych,
Chełmskiego Towarzystwa Naukowego czy Instytutu Badań Kościelnych w Łucku.
Miłym zaskoczeniem może okazać się fakt, że autor doktoryzował się ze specjalności
geografia społeczna i ekonomiczna a nagradzamy go za artykuł historyczny. Jednak tematyka
podjęta przez autora, dotycząca planów Chruszczowa, wówczas I sekretarza KC
Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików)Ukrainy, włączenia części powiatu
radzyńskiego do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej stanowi nowość w
badaniach historycznych dla naszego regionu. Autor podjął ją z racji swoich zainteresowań
geograficznych, jednak nie geografia zdominowała narrację a stricte historyczny wątek. Tym
wątkiem są negocjacje zarówno Chruszczowa ze Stalinem co do realizacji jego koncepcji
granicy polsko- ukraińskiej, czyli przyłączenia tzw. Chełmszczyzny, jak i rozmów premiera
Mikołajczyka ze Stalinem w tej sprawie. Okazuje się bowiem, że takie miejscowości jak
Brzozowy Kąt, Komarówka Podlaska, Rudzieniec, i inne miały stać się częścią Ukraińskiej
Republiki Rad. Autor przytacza nie tylko treść dokumentów archiwalnych, w tym z zasobów
ukraińskich, wytworzonych w latach 1944-1948, często z adnotacją „ściśle tajne”, ale też
statystyczne źródła ukazujące stan narodowościowy i wyznaniowy mieszkańców
projektowanych terenów, które poświadczają ich polskość. Sensacyjny wątek i ciekawa
narracja są dużym atutem pracy.
http://radzyninfo.pl/2013/01/komunikat-kapituly-konkursu-bakalarz-radzynski-2012/