Historia domu zakonnego w Krasnem

Historia domu zakonnego Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek
Rodziny Maryi w Krasnem
W naszej miejscowości już od ponad 100 lat pracują zakonnice ze
Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.
Ich dzieje wpisane są w historię Krasnego, a także w ogólnonarodową
historię związaną z okresem I i II wojny światowej oraz latami powojennymi.
Przybyły one do naszej miejscowości w 1904 roku dzięki staraniom księdza
Stanisława Siary, proboszcza parafii Krasne w latach 1891 – 1946.
Początkowo dom zakonny liczył dwie siostry, nieco później przybyła jeszcze
jedna siostra. Głównym ich zadaniem było prowadzenie przedszkola, troska o
piękno i wystrój świątyni, a także opieka nad chorymi. Pierwszą przełożoną
domu zakonnego w Krasnem była siostra Maria Babiuk, która była również
nauczycielem w miejscowej szkole i dzięki swej pracy dawała siostrom
możliwość utrzymania się.
Druga siostra – Aniela Wójcik prowadziła przedszkole i pracowała w kościele,
zaś trzecia siostra – Aniela Ptaszek opiekowała się chorymi po domach oraz
udzielała pomocy medycznej w domu zakonnym.
Rok później, czyli w 1905 roku do Krasnego przybyła kolejna nauczycielka –
siostra Bronisława Paul, która pracowała w miejscowej szkole aż do 1931 roku.
O jej przybycie do Krasnego u Matki Generalnej Zgromadzenia postarał się
ksiądz Stanisław Siara.
Zakonnice mieszkały w domu zakonnym. Ofiarowała go siostrom pani Maria
Olchowa, spoczywająca na parafialnym cmentarzu w Krasnem, a kilka lat po jej
śmierci jej córka Helena Mazur zapisała na własność zakonnic ogród wraz z
sadem, który zakupiła Matka Zofia Kończa.
Pierwszy zapis historyczny, który wymienia dom zakonny w Krasnem
i pracujące tam siostry: Hedvigis Twardoszówna, Bronisława Paul i Maria
Kochmańska to „Schematyzm diecezji przemyskiej” z 1907 roku.
Lata 1914 – 1918 to pierwsza wojna światowa. W momencie jej wybuchu
siostry opuściły dom zakonny wyjeżdżając do Zakopanego, jednak już po 3
tygodniach powróciły do Krasnego. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że w
czasie I wojny światowej we wielu miejscowościach szkoły zostały
pozamykane, natomiast w Krasnem nauka prowadzona była przez cały okres
wojny. Także w tym okresie, w latach 1914 – 1916 siostra Bronisława Paul
zastąpiła organistę, który przebywał na wojnie.
Po zakończeniu I wojny światowej dom zakonny znajdował się w bardzo złym
stanie. W tym czasie przystąpiono do jego remontu oraz wzniesiono
zabudowania gospodarcze, które służyły siostrom aż do momentu wybudowania
nowego budynku mieszkalnego w II połowie XX wieku.
Lata 1939 – 1945 to ciężkie czasy II wojny światowej. Zakonnice
pozostały w Krasnem wśród udręczonych wojną mieszkańców. Opiekowały się
1
kościołem, pielęgnowały chorych, opiekowały się trzema sierotami, przyjęły
trzy zakonnice z wysiedlonych domów, a od 1944 roku prowadziły przedszkole.
W momencie zakończenia II wojny światowej, w 1945 roku sytuacja domu
zakonnego w Krasnem była bardzo ciężka. Ówczesna siostra przełożona –
Maria Mierzwianka musiała troszczyć się o utrzymanie 11 osób. Kroniki domu
zakonnego z tego okresu wspominają o dotkliwym braku opału i żywności.
W latach powojennych siostry kontynuowały pracę z dziećmi prowadząc
przedszkole. Dzięki inspiracji Matki Generalnej dobudowano do domu
zakonnego salę przeznaczoną na przedszkole. 15 lutego 1959 roku nastąpiło
otwarcie przedszkola mieszczącego się w domu zakonnym, gdzie niemal
codziennie przebywało w nim 25 dzieci.
Dnia 2 października 1962 roku zakonnice otrzymały zwolnienie z pracy,
polecenie zamknięcia placówki i przekazanie jej władzom oświatowym.
20 listopada 1962 roku dom zakonny otoczyła milicja, rozdzielono
pomieszczenia i zaplombowano przedszkole. Zakonnicom pozostały dwa
pokoje, korytarz i część kuchni.
Nieco wcześniejsza kronika domu zakonnego w Krasnem z 1952 roku wymienia
całą wspólnotę sióstr; także te, pracujące w przedszkolu. Są to: s. Franciszka
Adamczyk, s. Maria Dobosz, s. Zofia Szetelnicka, s. Bronisława Paul, s.
Apolonia Chuda, s. Weronika Sawicka, s. Stanisława Paszko, s. Emilia Anczak.
Przez kolejne lata siostry w dalszym ciągu pracowały przy parafii, obejmując
różne funkcje. W 1964 roku na prośbę księdza proboszcza siostry podjęły
obowiązki kościelnego.
Obecnie, już w XXI wieku swoją pracą, także wśród dzieci i młodzieży,
opieką nad chorymi siostry starają się realizować duchowy testament
założyciela zakonu – błogosławionego arcybiskupa Zygmunta Szczęsnego
Felińskiego. Żył on w latach 1822 – 1895 i został beatyfikowany przez Ojca
Świętego Jana Pawła II 18 sierpnia 2002 roku w Krakowie.
W tym momencie należy nadmienić o wydarzeniu, które zostało uznane za
cudowne uzdrowienie osoby, która uległa ciężkiemu wypadkowi
samochodowemu.
Wydarzenie
to
ułatwiło
rozpoczęcie
procesu
beatyfikacyjnego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego. Lekarze uznali to „za
nadzwyczajne uzdrowienie wykraczające poza prawa natury”.
Decyzje Trybunału Kościelnego w Rzeszowie, później Rzymskiej Kongregacji
dla Spraw Kanonizacyjnych zostały potwierdzone i uzyskały Dekret o cudzie
promulgowany przez Papieża Jana Pawła II w Watykanie w dniu 5 lipca 2002
roku.
Przez ponad 100 lat pobytu w Krasnem siostry Rodziny Maryi na trwale
związały się z historią naszej miejscowości; swoją pracę - także wśród dzieci i
młodzieży kontynuują do dnia dzisiejszego.
Opracował: Waldemar Kuśper
2