Słowniczek podstawowych pojęć dot. jakości kształcenia

Słowniczek podstawowych pojęć dot. jakości
kształcenia
Słowniczek podstawowych pojęć dot. jakości
kształcenia
I. SŁOWNICZEK POJĘĆ Z ZAKRESU JAKOŚCI KSZTAŁCENIA
Jakość kształcenia – to ciągły proces wartościowania (oceny, kontroli,
zagwarantowania, prowadzenia i ulepszania) systemu kształcenia.
Jakość kształcenia jest zazwyczaj pojmowana jako:
●
●
●
●
●
wyjątkowość lub doskonałość,
perfekcja, zgodność - niewystępowanie usterek,
sprawność w osiągnięciu celu,
transformacja, umiejętność dostosowania się do zmieniających się wymagań
i potrzeb,
satysfakcja studenta.
Polityka jakości – część strategii Uczelni, która dotyczy działania, rozwoju i
doskonalenia systemu jakości. Zawiera deklaracje dotyczące wymagań,
ciągłego doskonalenia, przeznaczenia niezbędnych dla rozwoju systemu
zasobów, identyfikacji, spełniania potrzeb i oczekiwań oraz cele jakości.
Polityka jakości jest dokumentem jawnym. Jest ona podstawą do ustanowienia
celów i zadań w realizowanych procesach oraz stanowi ramy do utrzymania i
doskonalenia celów organizacji oraz jej działań.
Zapewnienie jakości – oznacza wszystkie planowane i systematyczne działania
niezbędne do tworzenia odpowiedniego stopnia zaufania co do tego, że usługa
spełni ustalone wymagania jakościowe.
System zapewnienia jakości kształcenia – oznacza wewnętrzną strukturę
organizacyjną, podział odpowiedzialności, procedury, procesy i zasoby
umożliwiające wdrożenie zarządzania jakością. Rozróżniamy wewnętrzne i
zewnętrzne systemy zapewnienia jakości kształcenia, tzn.:
●
●
Wewnętrzne systemy zapewnienia jakości kształcenia dotyczą kontroli i
podnoszenia jakości wewnątrz szkoły wyższej;
Zewnętrzne systemy zapewnienia jakości kształcenia dotyczą
zagwarantowania polepszania wyników działalności szkół wyższych lub
jakości programów nauczania przez interwencję instytucji nadrzędnej.
System doskonalenia jakości kształcenia – stała poprawa, podnoszenie jakości
kształcenia.
Kontrola jakości – to bieżące monitorowanie, nadzór nad systemem i
procesami kształcenia.
Formy oceny jakości kształcenia Uczelni – odbywają się w ramach
zewnętrznego i wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia, które
mogą przybrać formę oceny:
●
●
dyscypliny lub programu kształcenia/kierunku studiów w ramach oceny
programowej;
wewnętrznego systemu zapewnienia jakości w ramach oceny systemowej.
Proces – zespół działań, których celem jest osiągnięcie określonego rezultatu.
Wszystkie procesy niezbędne w systemie zarządzania jakością zostały
określone na Mapie Procesów,
Procedura – tryb realizacji procesu zawierający opis uporządkowanych w
czasie czynności, jakie należy wykonać, aby osiągnąć określony rezultat.
Wszystkie procesy niezbędne w systemie zarządzania jakością zostały
określone na Mapie Procesów.
Zapis – dokument, w którym przedstawiono uzyskane wyniki lub dowody
przeprowadzonych badań.
Mapa procesów – graficzne ujęcie zespołu procesów oraz ich wzajemnych
powiązań.
Organizacja – grupa ludzi z przypisanym zakresem obowiązków, uprawnień i
odpowiedzialności oraz powiązań w Uczelni.
Klient – organizacja lub osoba (student/słuchacz), która otrzymuje usługę (od
WSEI).
Dostawca – organizacja lub osoba (pracownicy naukowo-dydaktyczni i
administracyjni Uczelni), która dostarcza usługę (dla WSEI).
II. SŁOWNICZEK POJĘĆ Z ZAKRESU KSZTAŁCENIA/ UCZENIA SIĘ
Obszar kształcenia – zasób wiedzy i umiejętności z zakresu jednego z ośmiu
obszarów wiedzy określonych w Zarządzeniu MNiSW w sprawie Krajowych
Ram Kwalifikacji:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
obszar nauk humanistycznych,
obszar nauk społecznych,
obszar nauk ścisłych,
obszar nauk przyrodniczych,
obszar nauk technicznych,
obszar nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej,
obszar nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych,
obszar sztuki.
Program kształcenia – opis określonych przez uczelnię spójnych efektów
kształcenia właściwych dla obszaru lub obszarów kształcenia, zgodny z
Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu
kształcenia prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisami do
poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS.
Profil kształcenia – profil praktyczny, obejmujący moduł zajęć służących
zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych albo profil
ogólnoakademicki, obejmujący moduł zajęć służących zdobywaniu przez
studenta pogłębionych umiejętności teoretycznych.
Profil praktyczny – profil programu kształcenia obejmującego moduły zajęć
służące zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych i kompetencji
społecznych, realizowany przy założeniu, że ponad połowa programu studiów
określonego w punktach ECTS obejmuje zajęcia praktyczne kształtujące te
umiejętności i kompetencje, w tym umiejętności uzyskiwane na zajęciach
warsztatowych, które są prowadzone przez osoby posiadające doświadczenie
zawodowe zdobyte poza uczelnią.
Profil ogólnoakademicki – profil programu kształcenia obejmującego moduły
zajęć powiązane z prowadzonymi w uczelni badaniami naukowymi,
realizowany przy założeniu, że ponad połowa programu studiów określonego w
punktach ECTS obejmuje zajęcia służące zdobywaniu przez studenta
pogłębionej wiedzy.
Efekty kształcenia – zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
uzyskiwanych w procesie kształcenia w systemie studiów oraz studiów
trzeciego stopnia;
Efekty kształcenia/uczenia się określają, co student powinien wiedzieć,
rozumieć i potrafić zrobić po pomyślnym zakończeniu procesu kształcenia. Dla
każdego z realizowanych komponentów (takich jak moduł, przedmiot, praca
dyplomowa, praktyka zawodowa) określa się efekty kształcenia/uczenia się,
formy i metody nauczania oraz sposoby weryfikacji osiągnięcia tych efektów.
Punkty ECTS – odzwierciedlają nakład pracy studenta potrzebny do
osiągnięcia założonych w programie efektów kształcenia/uczenia się.
Nadawanie i stosowanie punktów ECTS jest częścią systemu zapewniania
jakości kształcenia funkcjonującego w Wyższej Szkole Ekonomi i Innowacji w
Lublinie i podlega procedurom zapewnienia jakości (w tym, wewnętrznym i
zewnętrznym ocenom jakości oraz informacjom zwrotnym od studentów).
Moduł kształcenia – to szeroko rozumiany przedmiot lub grupa przedmiotów /
kursów, ale także „praktyka”, „przygotowanie pracy dyplomowej”. Modułem
może być też zbiór przedmiotów / kursów obowiązkowych dla określonej
specjalności lub specjalizacji w ramach kierunku studiów, czy też zestaw
przedmiotów / kursów o określonej łącznej liczbie punktów ECTS.
Efekty uczenia się – wiedza, umiejętności oraz kompetencje społeczne nabyte
w procesie uczenia się;
Walidacja – sprawdzenie, czy osoba ubiegająca się o nadanie określonej
kwalifikacji, niezależnie od sposobu uczenia się, osiągnęła wyodrębnioną część
lub całość efektów uczenia się wymaganych dla tej kwalifikacji
Kwalifikacja – zestaw efektów uczenia się w zakresie wiedzy, umiejętności
oraz kompetencji społecznych, nabytych w edukacji formalnej, edukacji
pozaformalnej lub poprzez uczenie się nieformalne, zgodnych z ustalonymi dla
danej kwalifikacji wymaganiami, których osiągnięcie zostało sprawdzone w
walidacji oraz formalnie potwierdzone przez uprawniony podmiot certyfikujący
Kwalifikacje pełne - kwalifikacje, które są nadawane wyłącznie w ramach
systemu oświaty po ukończeniu określonych etapów kształcenia oraz
kwalifikacje pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia w rozumieniu ustawy z
dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym.
Kwalifikacje cząstkowe – kwalifikację w zawodzie, o której mowa w ustawie o
systemie oświaty, kwalifikacje potwierdzone dyplomami mistrza i
świadectwami czeladniczymi wydawanymi po przeprowadzeniu egzaminów w
zawodach; kwalifikacje nadawane po ukończeniu studiów podyplomowych;
kwalifikacje nadawane po ukończeniu kursów dokształcających i szkoleń,
kwalifikacje nadawane po ukończeniu innych form kształcenia o których mowa
w ustawie Polskiej Akademii Nauk oraz innych form kształcenia, w tym
szkoleń i kursów dokształcających, o których mowa w ustawie o instytucjach
badawczych, kwalifikacje uregulowane i kwalifikacje rynkowe
Kwalifikacje uregulowane – kwalifikacje ustanowione odrębnymi przepisami,
których nadawanie odbywa się na zasadach określonych w tych przepisach, z
wyczajeniem kwalifikacji nadawanych w systemie oświaty i systemie
szkolnictwa wyższego;
Kwalifikacje rynkowe – kwalifikacje nieuregulowane przepisami prawa,
których nadawanie odbywa się na zasadzie swobody działalności gospodarczej.
III. SŁOWNICZEK POJĘĆ Z ZAKRESU DOSKONALENIA SYSTEMU
JAKOŚCI
Cykl PDCA – cykl Deminga to schemat ilustrujący podstawową zasadę ciągłego
doskonalenia. Cykl Deminga realizowany jest w czterech etapach związanych z
planowaniem, wdrażaniem i ciągłym doskonaleniem. Podstawę budowy
wewnętrznego systemu zarządzania jakością stanowi identyfikacja kluczowych
procesów umożliwiających realizację podstawowych zadań Uczelni.
Model systemu zarządzania jakością w Wyższej Szkole Ekonomii i Innowacji w
Lublinie funkcjonuje w cyklu PDCA związanym z planowaniem, wdrażaniem,
nadzorowaniem i ciągłym doskonaleniem zidentyfikowanych procesów.
●
●
●
●
Planowanie (ang. Plan) – ustanowienie polityki, określanie celów, procesów,
odpowiedzialności, procedur i narzędzi niezbędnych do realizacji zadań
Uczelni zgodnych z wymaganiami określonymi w przepisach powszechnie
obowiązujących, a także oczekiwaniami interesariuszy i polityką organizacji,
Realizacja (ang. Do) – wdrożenie i stosowanie polityki, środków nadzoru,
procesów i procedur, metod realizacji celów i stosownych narzędzi.
Sprawdzenie (ang. Check) – monitorowanie i pomiar procesów oraz ich
wyników w odniesieniu do polityki, celów i stawianych im wymagań,
Doskonalenie (ang. Act) – podejmowanie działań zmierzających do ciągłego
doskonalenia systemu zarządzania jakością.