pobierz - TradeMilk

Mleko krowie i produkty mleczne w codziennej diecie
Zapotrzebowanie organizmu na poszczególne składniki
pokarmowe
różni
się
nie
tylko
wraz
z wiekiem, ale zależne jest również od płci, stanu zdrowia, czy
aktywności. Nie ma zatem uniwersalnej diety. Każdy
organizm reaguje także inaczej na daną grupę produktów i
inaczej przyswaja spożywany pokarm. Podobnie jest z
mlekiem i produktami mlecznymi. Jednakże, pomimo grona
sceptyków, nadal zajmują one wysoką pozycję wśród
pokarmów zalecanych w codziennej diecie.
Pomimo, iż plany żywieniowe dzieci są bardzo różne, podobnie,
jak opinie pediatrów, często można spotkać się z zaleceniami,
aby już po 1 r.ż. zacząć wprowadzać do diety dziecka mleko, a
także wybrane jego produkty, np. kefir. Należy oczywiście robić
to stopniowo, sprawdzając, czy nie występują objawy alergii lub
nietolerancji laktozy. Mleko jest bardzo ważne w diecie dzieci,
z uwagi m.in. na wysoką zawartość wapnia, który jest kluczowy
na etapie wzrostu. Początkowo, polecane są jednak małe ilości,
gdyż zawarte w mleku białko oraz sole mineralne mogą obciążać organizm malucha.
Wraz z rozwojem dziecka, nie tylko można zwiększać różnorodność produktów mlecznych w jego
diecie, ale także ilość. Rynek oferuje na tyle szeroki asortyment produktów, że zarówno dzieciom, jak i
sobie, osoby dorosłe mogą dobrać odpowiednie wyroby mleczne tak, aby były zgodne z ich potrzebami
i oczekiwaniami.
Mleko i poszczególne produkty mleczne również różnią się między sobą. Można je zatem dobierać do
swoich potrzeb, np. sugerując się zawartością tłuszczu. Osoby, które muszą ograniczać jego spożywanie
(np. odchudzające się, czy dbające o właściwy poziom cholesterolu) mogą sięgać po te wyroby mleczne,
które mają obniżoną zawartość tłuszczu. Podobnie, dostępne są na rynku produkty mleczne o różnej
zawartości cukru. Warto przy tym pamiętać, że tzw. produkty „light” (o niskiej zawartości tłuszczu)
często są dodatkowo dosładzane. Podobnie produkty, które zawierają na pozór mniejsze ilości cukru,
mogą zawierać fruktozę, która przecież również jest cukrem.
Gama produktów mlecznych jest na tyle szeroka, że można wybrać odpowiedni dla siebie produkt nie
tylko pod kątem składu, ale również smaku. Producenci oferują pod tym względem bogaty asortyment,
np. mleczek smakowych, jogurtów, czy serów. Wiele z nich urozmaicają różnorodne dodatki, np.
mussli, czy kawałki czekolady- w przypadku jogurtu lub papryka, pomidory, czy zioła- w przypadku
serów. Wśród artykułów mlecznych można również znaleźć produkty tzw. żywności funkcjonalnej, tj.
mającej szczególne prozdrowotne działanie na organizm. Wśród tej grupy produktów, które
niewątpliwie skierowane są do specjalnej grupy konsumentów (np. z uwagi na specjalną dietę) można
wyróżnić artykuły mleczne o zmodyfikowanym odpowiednio składzie, np. niskolaktozowe,
bezlaktozowe, hipoalergiczne, wzbogacone w wapń lub w witaminy, a także wzbogacone w składniki
funkcjonalne, np. bakterie probiotyczne, czy z dodatkiem steroli i stanoli ograniczających przyswajanie
cholesterolu.
Komponując swoją dietę, która miałaby uwzględniać mleko i produkty mleczne należy wziąć w
pierwszej kolejności pod uwagę reakcję organizmu na tego rodzaju nabiał, podobnie, jak w przypadku
wprowadzania mleka do diety dziecka. Istnieje bowiem ryzyko nietolerancji laktozy lub alergii. Warto
zaznaczyć, że nietolerancja laktozy nie musi być związana z całkowitym wykluczeniem z diety mleka i
produktów mlecznych. Może polegać ona jedynie na niedoborze laktazy, a więc mleko i produkty
mleczne można spożywać wtedy w ograniczonych ilościach lub sięgać po te produkty, z obniżoną
zawartością laktozy. Nietolerancja laktozy występuje także podczas różnego rodzaju chorób. Po
ustaniu choroby można zatem na nowo wprowadzać do diety mleko i jego wyroby. Alergie mogą mieć
również charakter czasowy i wraz z wiekiem oraz stopniowym wprowadzaniem mleka i/lub produktów
mlecznych do diety można z nich „wyrosnąć”.
Dlaczego warto uwzględnić mleko i jego produkty w diecie? Powodów jest wiele. Poniżej kilka
argumentów za włączeniem mleka i przetworów mlecznych do codziennej diety.
Spożywanie mleka pozwala na pokrycie w znacznym stopniu zapotrzebowania organizmu na tłuszcz,
białko i wapń. Mleko dostarcza organizmowi wielu składników mineralnych. W największej ilości
występują w nim fosfor, potas, a przede wszystkim wyżej wspomniany wapń1. Zawiera również m.in.:
sód, magnez, witaminy takie jak: A, D, E, K, witaminy z grupy B (B1, B2, B6, B12) oraz PP, C, K a także
kwas pantotenowy, kwas foliowy, kwas nikotynowy, inozytol i cholinę. Niewątpliwą zaletą jest również
to, że składniki pokarmowe, jakie zawiera mleko charakteryzują się wysoką przyswajalnością (znacznie
wyższą w porównaniu do innych produktów, które również je posiadają)2. Przykładowo, z uwagi na
obecność w mleku fosforu, którego ilość ma odpowiedni stosunek do zawartości wapnia oraz obecność
laktozy i witaminy D- mleko jest produktem zalecanym ze względu na wysoką przyswajalność obecnego
w nim wapnia3.
Mleko jest także wartościowym produktem w diecie osób trenujących. Stanowi ono źródło dobrej
jakości białka. Co więcej, białka serwatkowe z mleka charakteryzują się bardzo dobrym zestawieniem
aminokwasów pełniących ważną funkcję w metabolizmie mięśni. Białka serwatkowe są to te same
białka, które są obecne w odżywkach dla sportowców. Obecna zaś kazeina zapobiega katabolizmowi
poabsorbcyjnemu4. Istotne jest również to, że mleko dostarcza węglowodanów i tłuszczy do
organizmu. Dodatkowo, mleko, z uwagi na zawarty w nim sód dobrze wpływa na nawodnienie
organizmu. Kolejną, niewątpliwą zaletą wprowadzenia mleka do diety sportowców są także zawarte w
nim składniki mineralne i witaminy. Do diety osób aktywnych fizycznie włączane są także produkty
mleczne. Chętnie spożywane są, np. jogurty zawierające żywe kultury bakterii, które wpływają bardzo
dobrze na układ trawienny, m.in. regulując pracę jelit.
O właściwościach mleka i jego produktów, a przez to zaletach wynikających z ich spożywania można
mówić długo, a przed wszystkim w różnych aspektach- wpływu na zdrowie, wygląd, samopoczucie itp.
1
D. Kołożyn-Krajewska, T. Sikora, „Towaroznawstwo żywności”, WSiP, Warszawa, 2004 r., s. 42
K. Mojka, Charakterystyka mlecznych napojów fermentowanych, http://www.phie.pl/pdf/phe-2013/phe2013-4-722.pdf
3
D. Czerwińska, E. Gulińska, „Podstawy żywienia człowieka”, WSiP, Warszawa, 2005 r., s.38 - 40
4
http://dbam-o-siebie.pl/bialko-serwatkowe-podczas-redukcji/
2
Dietetycy i lekarze zachęcają zatem, aby włączyć te produkty nabiałowe do swojej codziennej diety.
Ważna jest przy tym świadomość o potrzebach własnego organizmu. Niewątpliwą zaletą jest szeroki
asortyment produktów mlecznych dostępnych na rynku, dzięki czemu można je dobrać nie tylko
odpowiednio do diety i oczekiwań, ale także zgodnie z preferencjami smakowymi.